طرح نهضت ملی مسکن در پایتخت ایران شکست خورد!

طرح نهضت ملی مسکن که با هدف ساخت چهار میلیون واحد مسکونی در دولت سیزدهم آغاز شد و قرار بود پاسخی به بحران کمبود مسکن و تأمین نیاز دهک‌های پایین جامعه باشد، اکنون با چالش‌های جدی مواجه شده و به بن بست رسیده است.

به گفته مهدی زرقانی، دبیر کارگروه راهبری پروژه‌های اقدام و نهضت ملی مسکن انجمن انبوه‌سازان، پیشرفت پروژه نهضت ملی مسکن استان تهران تنها بین سه تا 25 درصد بوده است. تاخیر در تخصیص تسهیلات بانکی و عدم اجرای تعهدات دستگاه‌های اجرایی نیز، این پروژه‌ها را به حاشیه رانده است.

مجریان پروژه های نهضت ملی مسکن کارگاه‌های خود را تعطیل می‌کنند

همان‌طور که طی هفته‌های گذشته درباره مشکلات نهضت ملی مسکن استان تهران اطلاع‌رسانی شده بود، طبق اخبار واصله، مجریان این پروژه‌ها، کارگاه‌های خود را به دلیل همکاری نکردن بانک‌ها در اجرای تعهدات مالی و انعقاد قراردادهای تسهیلات بانکی به‌ناچار تعطیل می‌کنند.

این در شرایطی است که حساب متقاضیان پروژه‌های مذکور در بانک ملی بوده و تمام آورده آنها طی بیش از یک سال گذشته در این بانک واریز شده است.

مطالبات انبوه‌سازان از پروژه‌های نهضت ملی مسکن مشمول تورم شد

این مساله در حالی است که شرکت‌های انبوه‌ساز مجری این طرح‌ها، از منابع مالی خود برای جلوگیری از تعطیلی و تسریع در اجرای پروژه ها هزینه کرده‌اند و اکنون جمع مطالبات آنها حدود چند صد میلیارد تومان شده است که شامل تورم افسارگسیخته و هزینه‌های گزاف شده است.

در این میان، نبود پیگیری شایسته از سوی اداره کل راه و شهرسازی استان تهران نسبت به مشکلاتی که بارها به صورت مکتوب و توسط رسانه‌ها گزارش شده، پروژه‌های نهضت ملی استان تهران را به تعطیلی کشانده است.

این مساله علاوه بر افزایش چشمگیر قیمت تمام‌شده پروژه‌های نهضت ملی امید بسیاری از متقاضیان را در اتمام و تحویل واحدهای خود به ناامیدی تبدیل کرده است.

روز گذشته عضو هیئت مدیره بانک مسکن با اشاره به امضا قرارداد وام 375 هزار واحد نهضت ملی مسکن، عنوان کرد: تاکنون کارهای مربوط به واریز 202 هزار و 582 میلیارد تومان به حساب سازندگان را انجام دادیم.

سیدمحسن فاضلیان اظهار کرد: از ابتدای آغاز طرح مسکن ملی تا پایان آذرماه امسال یک میلیون و 239 هزار و 394 متقاضی حائز شرایط و معرفی شده نهضت ملی در بانک مسکن افتتاح حساب کرده‌اند.

وی افزود: از این تعداد، قرارداد 375 هزار و 380 واحد مسکونی به مبلغ 173 هزار و 738 میلیارد تومان امضا شده است.

وی رقم واریزی به حساب سازندگان از محل آورده و تسهیلات را 202 هزار و 582 میلیارد تومان اعلام و تصریح کرد: از رقم پرداخت شده به حساب سازندگان، 114 هزار و 336 میلیارد تومان از محل تسهیلات و 88 هزار و 246 میلیارد تومان از محل آورده متقاضیان است.

وی گفت: عملکرد تاثیرگذار بانک مسکن در پرداخت تسهیلات نهضت ملی مسکن نشان از همت مضاعف، جهت‌گیری مسئولانه و کار جهادی برای خانه‌دار شدن مردم دارد.

تأثیر بانک‌ها در تأمین منابع مالی موردنیاز متقاضیان برای مشارکت در طرح‌های مسکن غیرقابل‌انکار است. بانک‌ها به‌عنوان یکی از مهم‌ترین ارکان نظام اقتصادی، نقش اساسی در تأمین آورده اولیه متقاضیان ایفا می‌کنند. این نقش به‌ویژه در طرح‌های کلان مسکن، مانند طرح‌های حمایتی دولتی یا پروژه‌های بزرگ انبوه‌سازی، پررنگ‌تر می‌شود.

بانک‌ها با ارائه تسهیلات ارزان‌قیمت و بلندمدت می‌توانند به رفع موانع مالی خانوارهای کم‌درآمد کمک کنند و امکان دسترسی به مسکن مناسب را برای طیف وسیع‌تری از افراد فراهم آورند. همچنین، سیاست‌های اعتباری بانک‌ها تأثیر مستقیمی بر روند اجرای این طرح‌ها دارند؛ زیرا نبود منابع مالی کافی از سوی متقاضیان یا عدم همکاری مؤثر بانک‌ها می‌تواند منجر به تأخیر در تکمیل پروژه‌ها و افزایش هزینه‌های ساخت شود.

علاوه بر این، بانک‌ها می‌توانند با نظارت بر تخصیص منابع و اطمینان از صرف آن‌ها در مسیر درست، از بروز فساد و هدررفت منابع جلوگیری کنند. در عین حال، چالش‌هایی نظیر بهره بالای تسهیلات، پیچیدگی فرآیند دریافت وام، و محدودیت منابع مالی در بانک‌ها، از عواملی هستند که ممکن است روند تأمین مالی را با مشکل مواجه کنند.

بنابراین، ایجاد سازوکارهای حمایتی، اصلاح سیاست‌های اعتباری، و همکاری نزدیک میان بانک‌ها و دولت می‌تواند تأثیر بانک‌ها در تأمین آورده متقاضیان را به شکلی بهینه تقویت کند و در نهایت به تحقق اهداف توسعه مسکن کمک کند.