فهرست برخی موفقیت‌های اقتصادی دولت سیزدهم در یک سال

به گزارش گروه روزنامه همشهری در بررسی کارنامه یک‌ساله دولت سیزدهم، ضمن مرور موارد فوق نوشت: برای ارزیابی دقیق کارنامه دولت سیزدهم در حوزه تجارت خارجی می‌توان به میزان صادرات و واردات در 4 ماه نخست امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته نگاه کرد. آمار‌های رسمی نشان می‌دهد تراز تجارت خارجی ایران مثبت شده و حجم واردات در 4 ماه نخست امسال با رشدی 16 درصدی به 16 میلیارد و 952 میلیون دلار رسیده؛ در حالی که در همین مدت میزان صادرات کشور رشدی 20 درصدی داشته و به رقم 17 میلیارد و 240 میلیون دلار افزایش یافته و تراز تجاری ایران از منفی 238 میلیون دلار در 4 ماه نخست سال گذشته به مثبت 288 میلیون دلار در مدت مشابه امسال رسیده است. از سوی دیگر کل صادرات غیرنفتی ایران در سال 1400 معادل 40 میلیارد و 748 میلیون دلار بوده که نسبت به سال 99 رشدی 41/46 درصدی را تجربه کرده است.

ارزش صادرات نفتی ایران در سال 99 معادل 21 میلیارد و 43 میلیون دلار بود که در سال گذشته با رشدی 84 درصدی مواجه شد و به رقم 38 میلیارد و 723 میلیون دلار رسید.

آمار‌ها بیانگر این است که رؤیای آمریکا درباره صفر کردن صادرات نفت ایران محقق نشده است. افزون بر اینکه براساس گفته‌های وزیر نفت میزان وصول درآمد‌های نفتی هم در دولت سیزدهم روان‌تر و بیشتر شده و بیش از 80 درصد درآمد‌های نفتی کشور به صورت ارزی وصول می‌شود.

یکی دیگر از اصلاحات در نظام مالیاتی ایران رخ داده است. دولت و مجلس در یک گام مشترک به سمت عادلانه‌تر‌سازی نظام مالیات‌ستانی حرکت کرده‌اند؛ از جمله می‌توان به مالیات بر خودرو‌های لوکس، مالیات بر خانه‌های گران‌قیمت و لوکس، مالیات بر تراکنش‌های بانکی و پایانه‌های فروشگاهی و تلاش برای مالیات‌ستانی از افرادی اشاره کرد که تا پیش از این اقدام به پرداخت مالیات نمی‌کردند.

یکی از سیاست‌های مخرب اقتصادی دولت پیشین اعمال سیاست ارز 4200 تومانی بود که دولت سیزدهم سرانجام هزینه‌های اجتماعی ناشی از این تغییر را پذیرفت و به حذف آن اقدام کرد.

براساس اعلام ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز، قاچاق کالا‌های اساسی در 4 ماه نخست امسال نصف و 50 درصد کمتر و قاچاق عمده آرد و روغن با حذف ارز 4200 صفر شده است. افزون بر اینکه یارانه نقدی 9 دهک جامعه حدود 9 برابر رشد داشته است. مرکز آمار ایران پیشتر برآورد کرده بود که ضریب جینی به عنوان شاخص توزیع درآمد با پرداخت یارانه نقدی و حذف ارز 4200 تومان در سال 1400 بهبود می‌یابد و به عدد 0/3816 خواهد رسید که پایین‌ترین میزان ممکن از سال 1395 خواهد بود.

رشد مثبت اقتصاد ایران در 2 سال پیاپی 1399 و 1400 به وضوح از خروج اقتصاد ایران از شوک تحریم و کرونا حکایت دارد؛ هرچند که این میزان با رشد هدف 8 درصد فاصله دارد، اما نباید فراموش کرد که در سال‌های 97 به‌ویژه با خروج آمریکا از برجام فشار تحریم‌ها بیشتر شد. در اواخر سال 98 هم ورود کرونا به ایران شوک دیگری را به اقتصاد و معیشت مردم وارد کرد.

شاید بتوان تفاهم‌های اقتصادی دولت سیزدهم با برخی کشور‌ها در یک سال گذشته را ضربه‌گیر شوک‌های احتمالی به‌ویژه از کانال تحریم‌ها قلمداد کرد. از جمله این تفاهمنامه‌ها می‌توان به تفاهم 40 میلیارد دلاری بین شرکت ملی نفت ایران با شرکت گازپروم روسیه و همچنین توافق تهران و آنکارا برای افزایش حجم تجارت بین ایران و ترکیه به 30 میلیارد دلار دانست. افزون بر این، ایران تفاهمنامه‌هایی را در حوزه ترانزیت با برخی کشور‌ها از جمله روسیه، قزاقستان و همچنین قرارداد توسعه خطوط ریلی را با کشور عراق امضا کرده است. علاوه‌بر این تفاهمنامه‌های مهمی در حوزه امنیت انرژی بین وزارت نفت با شرکت‌های داخلی و بانک‌ها امضا شده که می‌توان به سرمایه‌گذاری 7 میلیارد دلاری برای احداث پالایشگاه مروارید مکران، تفاهمنامه 7 میلیارد دلاری توسعه یکپارچه میدان نفتی آزادگان و تفاهمنامه 11 میلیارد دلاری احداث پتروپالایشگاه شهید سلیمانی اشاره کرد. همچنین در این مدت شاهد انعقاد قرارداد سوآپ گازی سه‌جانبه بین ایران، ترکمنستان و آذربایجان، امضای 4 تفاهمنامه و 2 قرارداد نفتی با کشور‌های آمریکای لاتین، تعامل گسترده با روسیه و چین در حوزه مناسبات بین‌المللی انرژی و وصول 1/6 میلیارد دلاری طلب ایران از عراق بوده‌ایم.

شاید کمتر کسی تصور می‌کرد که دولت سیزدهم بتواند بدون اعمال خاموشی، تابستان 1401 را به پایان ببرد، اما اکنون با رسیدن به نیمه تابستان همه شاهد عبور بدون دردسر از روز‌های گرم سال بدون اعمال خاموشی و قطع برق واحد‌های مسکونی و تجاری هستند و حتی اعمال محدودیت در برق صنایع هم با کمترین چالش و بابیشترین هماهنگی با واحد‌های صنعتی صورت گرفته و دولت سیزدهم تلاش می‌کند تا با سرمایه‌گذاری جلوی بروز خاموشی در سال‌های آینده را بگیرد. افزون بر اینکه همزمان اصلاح تدریجی تعرفه‌های آب، برق، گاز با رویکرد تشویق کم‌مصرف‌ها و سوق دادن پرمصرف‌ها به اصلاح الگوی مصرف خود را هدف‌گذاری کرده و پیش‌بینی می‌شود در 3 سال آینده تولید برق و عرضه انرژی در کشور افزایش یابد و ضریب تاب‌آوری اقتصاد آب و برق بیشتر شود. براساس اعلام وزارت نیرو در 4 ماه نخست امسال 4/3 هزار مگاوات به ظرفیت تولید نیروگاه‌های حرارتی افزوده شده و نسبت به سال گذشته 2500 مگاوات ظرفیت نیروگاهی جدید به چرخه تولید برق کشور اضافه شده است.