قاب خالی سینما در «غم سردشت»/ ادای دینی که نشد!!

به گزارش خبرنگار فرهنگی شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ درست 34 سال از جنایت وحشیانه صدام در بمباران شیمیایی شهر سردشت می گذرد. مردان، زنان و کودکان بی دفاعی که بی رحمانه زیر بمب های شیمایی و گازهای خردل نفسشان به شماره افتاد و پرپر شدند و چه مردمانی که بعد از گذشت سال های بسیار، هنوز با آثار این فاجعه در حال گذران زندگی پر رنج خود هستند.

رژیم عراق در هفتم تیر ماه 1366 با هواپیماهای بمب افکن و بمب‌های شیمیایی به چهار نقطه پر ازدحام و متراکم جمعیتی سردشت حمله می کند. علاوه بر چهار منطقه اصلی شهر که مورد اصابت بمب های شیمیایی قرار می گیرد، در اطراف شهر سردشت از جمله روستای «ره‌شه هه‌رمی» و منطقه «دشت کپران» نیز درگیر این فاجعه می شود. این بمباران علاوه بر مصدوم کردن اهالی در روستای «ره‌شه هه‌رمی» هشت تن شهید بر جای می گذارد. یکی از این افراد حادثه دیده فردی از اهالی «ره‌شه هه‌رمی» به نام «قادر مولان» است که در این بمباران، پنج تن از اعضای خانواده‌اش را از دست می دهد؛ محمد حسین مهدویان فیلم سینمایی «درخت گردو» را بر اساس همین روایت ساخته که پیمان معادی در این فیلم نقش قادر را بازی می کند.

طبق آمارهای رسمی، از شهر 12000 نفری آنروز سردشت، 8025 نفر مصدوم شدند. از این تعداد حدود 4500 نفر نیاز به درمان فوری داشتند. از آن مجموعه 1500 مجروح نیاز به بستری با ابزار ویژه پزشکی در بیمارستان ها داشتند. کل آمار شهدا 130 نفر بود که 20 نفر از آنها در همان دقایق و ساعات نخستین پس از بمباران شهید شدند،10 نفر در حین انتقال از سردشت به شهادت رسیدند و 100 نفر طی مدت یک ماه پس از حادثه بتدریج در بخش‌های مراقبت ویژه بیمارستان‌های مختلف کشور به شهادت رسیدند. هنوز صد ها مجروح و بازمانده آن حملات از بیماری های مختلف رنج می برند.

با وجود بار دراماتیکی و تراژدی این روز، آثار مستند و سینمایی بسیار انگشت شماری در این خصوص پس از سالیان بسیار ساخته شده است. پس از این جنایت، سکوت عمدی جوامع بین المللی به خصوص کشورهای اروپایی که خود بمب های شیمیایی را در اختیار صدام قرار داده بودند باعث شد تا آثار وحشتناک این فاجعه، در دنیا کمتر شنیده شود. ولی جای تعجب فراوان دارد از اینکه هنرمندان کشور خودمان نیز تا به حال آثار فراوانی در این خصوص تولید نکرده اند تا لااقل ادای دینی هرچند کم دربرابر مقاومت های مردان و زنان کردنشین آن دیار باشد.

سال ها پیش نرگس آبیار دو فیلم کوتاه «چریکه بی دنگ» و «گلابی سیاه» را در این خصوص ساخته است. «چریکه بی دنگ» از نگاه کودکان به این واقعه ساخته شده است. کودکانی که هنوز هم از تبعات این جنایت بزرگ در حال رنج کشیدن هستند و فیلم «گلابی سیاه» نیز به خود مردم و به دادگاهی که در کشور هلند برگزار شد و کشورهایی را که این سلاح شیمیایی را به صدام حسین دادند محکوم می‌کند، توجه داشته است.

سال 95 به گفته مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی آذربایجان غربی قرار بود فیلم سینمایی «درناهای کاغذی» محصول مشترک ایران و ژاپن جلوی دوربین رود. این فیلم قرار بود روایتگر تلفیق 2 حمله شیمیایی به هیروشیما و سردشت باشد که سرانجام ساخت آن مشخص نشد؛ همان سال بهرام توکلی خبر از ساخت فیلم سینمایی «برف سرخ» با بازی پارسا فیروزفر، صابر ابر، فاطمه معتمدآریا و پانته آ پناهی ها داد و قرار بود از اول آبان آن سال فیلمبرداری کار شروع شود تا این فیلم به جشنواره فیلم فجر آن سال برسد. این فیلم با موضوع بمباران شیمیایی سردشت قصه زنی به نام خورشید بود که از سردشت به تهران آمده تا بداند چقدر دیگر زنده خواهد ماند. در مرکز درمانی اما، اتفاقات آن طور که در ذهن اوست پیش نمی روند...

سینمایی «برف سرخ» پس از 4 روز از شروع فیلمبرداری طبق چیزی که از آن به اختلاف بهرام توکلی با تهیه کننده فیلم یعنی مسعود ردایی از آن یاد می شود، متوقف شده و دیگر ادامه پیدا نکرد تا این پروژه نیز سرانجام مشخصی نداشته باشد.

سرانجام محمدحسین مهدویان سینمایی «درخت گردو» را با همین موضوع برای 38 امین جشنواره فیلم فجر رساند تا با فیلمی خوش ساخت دو جایزه مهم بهترین کارگردانی و بازیگری مرد را از آن خود کند. داستان این فیلم در سه مقطع زمانی سال‌های 66، 83 و 95 روایت می‌شود و بر مبنای داستان واقعی تلخ و انسانی زندگی مردی رنج کشیده به نام قادر مولان پور و خانواده اش در فاجعه بمباران شیمیایی سردشت است.

این فیلم که تنها و مهمترین اثر ساخته شده درباره این روایت هولناک است، همچنان به دلیل کرونا و اکران های نصفه و نیمه سینماها به اکران نرسیده و منتظر فرصتی مناسب است تا در سینماها به نمایش گذاشته شود.

امروز هفتم تیرماه و همزمان با 34امین سالگرد بمباران شیمیایی سردشت، انیمیشن «بادها کجا می میرند» به کارگردانی پژمان علیپور نیز رونمایی خواهد شد. در خلاصه داستان این انیمیشن آمده است: «این فیلم درباره بمباران شیمیایی سردشت یکی از شهرهای استان آذربایجان غربی است که در واقع نخستین شهر شیمیایی شده جهان محسوب می‌شود که در آن از گاز خردل استفاده شده است»

تمام فیلم، تراولینگی از روایتی اپیزودیک و نگاهی شاعرانه به زندگی در سردشت، قبل از بمباران، لحظه بمباران و سال‌ها بعد از بمباران شیمیایی است و یک رابطه عاشقانه این لحظات را همچون حلقه‌های زنجیری به هم متصل می‌کند.

«بادها کجا می‌میرند» در مدت زمان 12 دقیقه و با تکنیک تلفیقی سل دیجیتال و انیمیت فریم بای فریم و روتوسکوپی و جلوه‌های بصری و نقاشی دیجیتال و... تولید شده است.

تنها امیدمان به روزهای آینده است تا هنرمندان دیگری متعهدانه و عاشقانه به این سوژه بپردازند تا لااقل دردی از دردهای این مردم غیور کم و کمتر شود.

انتهای پیام /