یک‌شنبه 8 تیر 1404

قمار بزرگ ترامپ به روایت اکونومیست / آمریکا طرح پیشنهادی جدید برای توافق هسته ای دارد؟

وب‌گاه اقتصاد نیوز مشاهده در مرجع
قمار بزرگ ترامپ به روایت اکونومیست / آمریکا طرح پیشنهادی جدید برای توافق هسته ای دارد؟

اکونومیست معتقد است، رئیس‌جمهوری آمریکا می‌تواند با ارائه یک توافق هسته‌ای بر انتخاب‌های جمهوری اسلامی ایران تاثیرگذار باشد.

به گزارش اقتصادنیوز، هفته‌نامه اکونومیست در تازه‌ترین سرمقاله خود تحلیل می‌کند که رئیس‌جمهوری آمریکا باید به توافق هسته‌ای جدیدی با ایران برسد و سیاست خود را در قبال خاورمیانه تغییر دهد.

هفته‌نامه اکونومیست معتقد است که دونالد ترامپ قمار کرده است؛ او برنامه هسته‌ای ایران را بمباران کرد و بلافاصله آتش‌بسی را میان ایران و اسرائیل اعلام کرد. اما آیا آمریکا می‌تواند با این حمله ایران را از ادامه برنامه هسته‌ای‌اش بازدارد؟

بهترین مسیر پیش روی ترامپ

از منظر تحلیگران اکونومیست، بهترین راه اکنون این است که دونالد ترامپ به یک توافق هسته‌ای کامل با ایران برسد. او می‌تواند خاورمیانه را ترغیب کند تا برای حل مشکلاتش از طریق تجارت و سرمایه‌گذاری اقدام کند. اینها وظایف خطیری هستند که اگر او بتواند حتی تا حدی آنها را انجام دهد، پاداشی را به‌دست می‌آورد که اسلافش نتوانستند به آن برسند.

بمباران؛ ضربه‌ای که ممکن است بازدارنده نباشد

آمریکا تلاش کرد با 14 بمب سنگرشکن و حدود 30 موشک کروز به تاسیسات هسته‌ای ایران آسیب وارد کند. ترامپ ادعا می‌کند که این برنامه از بین رفته است، اما ظرف چند روز، ارزیابی از آژانس اطلاعات دفاعی فاش شد که نشان می‌داد برنامه ایران تنها چند ماه عقب افتاده است. با این حال، این ارزیابی اولیه و با اطمینان کم بود.

جنجالی که بر سر این موضوع شکل گرفته است، نباید حقیقت اصلی را پنهان کند؛ بعید بود که بمباران بتواند به تنهایی تمام تاسیسات هسته‌ای را نابود کند و هرگز قرار نبود دانش هسته‌ای آن را از بین ببرد. هدف آن در واقع متقاعد کردن ایران به این مساله بود که برنامه هسته‌ای ارزش پیگیری را ندارد. دونالد ترامپ اکنون باید بپذیرد که این بینش باید در یک توافق هسته‌ای رسمی شود.

دوراهی پیش روی ایران

به اعتقاد اکونومیست، جمهوری اسلامی اکنون در یک دو راهی قرار دارد؛ نخست این‌که به‌دنبال برنامه هسته‌ای باشد که ممکن است دوباره کشور را در خطر حملات دیگری قرار دهد و مردم عادی را که تحت فشار قرار داشته‌اند را خشمگین کند. و دوم آن‌که به این نتیجه برسد که رفاه و بقای آن با تعامل مسالمت‌آمیز بهتر تامین می‌شود.

طرح پیشنهادی برای توافق جدید هسته‌ای با ایران

اکونومیست معتقد است، رئیس‌جمهوری آمریکا می‌تواند با ارائه یک توافق هسته‌ای بر انتخاب‌های جمهوری اسلامی ایران تاثیرگذار باشد. آمریکا می‌تواند از ایران بخواهد ذخایر اورانیوم غنی‌شده با خلوص بالا را تحویل دهد و بازرسی‌های سرزده را بپذیرد. اما ایران باید بتواند تحت شرایطی که مستلزم عضویت در کنسرسیومی از کشورهای فعال در خارج از کشور باشد، اورانیوم را تا سطح راکتور غنی‌سازی کند و مذاکرات باید لغو تحریم‌های اروپایی و آمریکایی و همچنین تهدیدها را شامل شود.

پیچیدگی مذاکرات در سایه بی‌اعتمادی متقابل

اما این کار آسان نخواهد بود؛ اکنون پرسش این است که چه بر سر 400 کیلوگرم اورانیوم با غنای بالا در ایران آماده است. برای بازرسان بین‌المللی سخت است که پس از بمباران گسترده درباره هر کیلوگرم آن توضیح قانع کننده‌ای ارائه دهند. از سوی دیگر، ایران نیز به هیچ‌کس، حتی به بازرسان اعتماد ندارد. در چنین فضایی، خطر فرورفتن مذاکرات در باتلاق سرزنش‌ها و اتهامات متقابل وجود دارد.

بازتعریف سیاست در خاورمیانه

به همین دلیل است که دونالد ترامپ باید با تلاش برای تعیین مسیر جدیدی در خاورمیانه، انگیزه‌های ایران برای هسته‌ای شدن را تغییر دهد. پس از حملات هفتم اکتبر، بسیاری از اسرائیلی‌ها به این نتیجه رسیدند که بقا در یک منطقه خطرناک مستلزم اعمال خشونت است. نیروهای مسلح آن با اولین نشانه تهدید، به لبنان و سوریه حمله می‌کنند. و جناح‌های راست افراطی در دولت آن می‌خواهند از این تسلط برای الحاق قلمرو فلسطین در غزه و کرانه باختری استفاده کنند.

لزوم آتش‌بس در غزه و پذیرش راه‌حل دو دولتی

به اعتقاد اکونومیست، اسرائیل باید فصل تازه‌ای را آغاز کند؛ همان‌طور که پس از جنگ 1973 با مصر چنین کرد و همان‌طور که در سال 2020 با عادی‌سازی روابط با چند کشور عربی در قالب توافق‌نامه‌های ابراهیم آغاز کرده بود. اما چنین توافقی نیازمند آتش‌بس در غزه، پذیرش اصل راه‌حل دو دولتی از سوی اسرائیل و فاصله گرفتن از وضعیت دائمی جنگ خواهد بود.

اما دونالد ترامپ ممکن است علاقه خود به دیپلماسی را از دست بدهد. از سوی دیگر، اگر برنامه هسته‌ای ایران دوباره به موضوعی جدی تبدیل شود، اسرائیل ممکن است بار دیگر به ایران حمله کند. اما اجرای کارزار دوم یا سوم، هم از نظر فنی و هم دیپلماتیک بسیار دشوارتر از حمله اول خواهد بود. و آمریکا نیز ناچار به حمایت از اسرائیل خواهد بود؛ حتی اگر مستقیما وارد جنگ نشود.

همچنین بخوانید ما را در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید