قیمت‌ها ثبات پیدا می‌کند؛ اگر دولت نظارت را جدی بگیرد
در شرایطی که قیمت برخی کالاهای واسطه‌ای یا مصرفی بدون دلیل موجهی افزایش پیدا کرده است، به نظر می‌رسد نظارت جدی دولت در حوزه قیمت‌ها می‌تواند موجب ثبات در بازار شود.
به گزارش مشرق، طی روزهای اخیر، قیمت برخی کالاها و اقلام واسطه‌ای یا مصرفی مجددا رو به افزایش گذاشته و شاهد گرانی افسارگسیخته‌ای در میان این کالاها هستیم، اما نکته مهم اینجاست که به اذعان فعالان اقتصادی، شرایط تولید اقلام عدیده‌ای از این کالاها در کشور مناسب است و تولید بسیاری از آنها در شرایط خوبی قرار دارد. چنین وضعیتی این سوال را به وجود می‌آورد که چرا وقتی مشکلی از جهت تولید در کشور وجود ندارد و حتی در برخی موارد دارای مازاد تولید هم هستیم، شاهد نوسان قیمت ها هستیم؟
افزایش قیمت آهن با وجود مازاد تولید!
به عنوان نمونه، حمیدرضا رستگار، رئیس اتحادیه فروشندگان آهن و فولاد تهران در گفت‌وگو با خبرگزاری تسنیم، با اشاره به اینکه عدم نظارت در بازار آهن باعث شده تا قیمت‌ها نسبت به هفته گذشته 10 درصد گران شود، اظهار داشت: جو روانی افزایش بیشتر قیمت‌ها، بازار احتکار را رونق داده است به‌نحوی که خریدهای زیادی برای انبار آهن انجام شده است. وی با بیان اینکه در حال حاضر هر کیلو میلگرد 7000 تومان شده است، گفت: آقایان هیچ توجهی به بازار بی‌سامان آهن ندارند مگر می‌شود ما با مازاد تولید شاهد افزایش قیمت‌ها در بازار باشیم. پیشنهاد کرده‌ایم تمام مسئولان مرتبط با حوزه فولاد این هفته با برگزاری یک جلسه ویژه وضعیت بازار را مورد بررسی قرار دهیم. خبرگزاری ایسنا هم با استناد به آمارهای وزارت صنعت اعلام کرده: بر اساس این آمار تولید ماشین لباسشویی، کولر آبی و یخچال و فریز در 10 ماهه امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته به ترتیب 35/5، 23/7 و 6/3 درصد افزایش داشته است. نمونه دیگر از عرضه‌هایی که وضع تولید بسیار مناسب است، مربوط به حوزه تایر سنگین می باشد.
*س_بیشتر بخوانید:_س* *س_افزایش قیمت بی‌سابقه سه میوه و صیفی به بهانه کرونا_س*در این زمینه، وحید منایی، معاون نظارت بر کالاهای سرمایه‌ای و خدمات سازمان حمایت بیان کرد: «براساس اطلاعات دریافتی ازسامانه جامع انبار سازمان حمایت، موجودی تایر سنگین در انبارهای عمومی تا پایان دی ماه سال جاری معادل 721.992 حلقه بوده که نسبت به مدت مشابه در سال گذشته 453 درصد رشد را نشان می‌دهد.»
تولید بالای مرغ و آجیل شب عید
همان‌طور که رئیس اتحادیه فروشندگان آهن اعلام کرد، قیمت آهن علی‌رغم تولید مازاد تولید افزایش پیدا کرده است! البته این تولید مازاد شامل حوزه‌های دیگری نظیر مرغ نیز می‌شود، چنانچه دو روز پیش برومند چهارآیین، کارشناس بخش طیور، گفته بود: «نه تنها کمبودی در عرضه مرغ شب عید نداریم بلکه مازاد 80 هزارتنی تولید همچون آواری بر سر مرغداران است.» همچنین علیرضا ارزانی، رئیس اتحادیه خشکبار کشور نیز درباره تامین نیاز آجیل شب عید اعلام کرد: «هیچ مشکلی در تأمین کالا نداشته و کمبودی در اقلام وجود ندارد.» تمامی این موارد که از کالاهای صنعتی تا کالاهای خوراکی را شامل می‌شود نشان می‌دهد شرایط تولید کشور مناسب است و دلیلی برای گرانی وجود ندارد.
رهاشدگی بازار با فقدان نظارت
موارد فوق که تنها اندکی از وضع کلی تولید کالاهای مصرفی مردم را نشان می‌دهد، این سوال را هم در ذهن ایجاد می‌کند که چرا در چنین شرایطی روز به روز به مقدار قیمت‌ها اضافه می‌شود؟ سوالی که در واقع نمی‌توان به آن پاسخی جز رهاشدگی بازار و ضعف نظارت به بهانه‌های مختلف داد. شاید بهترین نمونه این رهاشدگی در عین تولید، مربوط به بازار خودرو باشد؛ زمانی که رضا رحمانی، وزیر صنعت، معدن و تجارت گفته بود: «امروز ساخت قطعات در داخل، رشد تولید که پیامد کاهش قیمت خودرو را به دنبال خواهد داشت در دستور کار قرار دارد.» هیچکس فکرش نمی کرد تنها طی یکماه قیمت خودرو افزایش نجومی پیدا کند.
به عنوان نمونه، پژو206 تیپ5 از 120 میلیون تومان به 126 میلیون تومان، قیمت پراید از 58 میلیون تومان به 70 میلیون تومان، تندر پلاس دنده‌ای از 181 میلیون تومان به 200 میلیون تومان، پژو پارس از 107 میلیون تومان به 131 میلیون تومان افزایش قیمت داشتند که در نوع خود کم‌نظیر است! سؤال اینجاست مگر چه اتفاقی در بازار خودرو افتاده که مردم طی این روزها شاهد رشد بالای قیمت‌ها هستند؟ چرا دولت در شب عید که باید نظارت خود را در بازار افزایش دهد با مسببان افزایش قیمت‌ها برخوردی نمی‌کند؟ بازار مدام از عدم نظارت صحبت می‌کند اما از آن طرف دولت هیچ واکنشی نسبت به این موضوعات نشان نمی‌دهد.
گرانی کالاها توجیهی ندارد
واقعیت این است که اوضاع قیمت در بازارهای متعددی - نظیر همین خودرو - بسیار نامناسب است و به نظر می‌رسد دولت باز هم قصد ندارد از این رویه‌ای که در پیش گرفته دست بردارد، وگرنه راه برای اصلاح قیمتی باز است؛ در حقیقت، نکته مهمی که بدان پرداخته نمی‌شود این است که افزایش قیمت‌ها در شرایط فعلی هیچ‌گونه توجیهی ندارد.
اگر دولت اراده‌ای داشته باشد تا مشکل گرانی حل شود، بدون شک توفیقاتی حاصل می‌کند اما به نظر می‌رسد چنین اراده‌ای وجود ندارد، به همین دلیل بهانه‌های واهی می‌تواند موجب تکانه به بازارهای مختلف شود. نمونه بارز چنین بهانه‌های واهی را در گرانی ناشی از انتشار خبر گسترش بیماری کرونا می‌بینیم.
ویروس کرونا در قیمت میوه‌ها!
این رهاشدگی که در بازارهای متعددی مشاهده می‌شود را در کالاهایی نظیر ماسک و ژل ضدعفونی‌کننده محسوس‌تر می بینیم، ضمن اینکه قیمت میوه‌ها نیز افزایش قابل توجهی یافته است. متاسفانه با کوچک‌ترین خبری که بتواند زمینه سوداگری را فراهم کند قیمت کالاها افزایش می‌یابد اما باز هم شاهد سکوت دولت می‌باشیم.
چنانچه با توجه به توصیه‌هایی که در روزهای اخیر در شبکه‌های اجتماعی درباره مصرف برخی از مواد غذایی برای تقویت سیستم ایمنی بدن و مقاومت دربرابر کرونا می‌شود، تقاضای مردم برای خرید محصولاتی مانند لیمو ترش، زنجبیل تازه و سیر در بازار افزایش یافته و منجر به سوء استفاده فرصت‌طلبان برای گران‌فروشی این محصولات شده است. به گزارش خبرگزاری تسنیم، در حالی که قیمت هر کیلو لیمو ترش سنگی در بازار مصرف 6500 تومان تا 10 هزار تومان به فروش می‌رسید، قیمت این محصول در برخی از مناطق به نرخ‌های متفاوت 15 هزار تومان، 20 هزار تومان،31 هزار تومان، 50 هزار تومان و حتی 60 هزار تومان افزایش یافته است! قیمت هر کیلوگرم سیر خشک نیز به قیمت‌های متفاوتی مانند 20 هزارتومان، 40 هزار تومان و 49 هزار تومان به فروش می رسد! قیمت هر کیلوگرم زنجبیل تازه نیز از 40 هزار تومان به 80 هزار تومان افزایش یافته و برخی از فروشندگان در فروشگاه‌های اینترنتی قیمت این محصول را حتی 90 هزار تومان هم اعلام کرده‌اند!
دریغ از برخورد با گرانی ماسک
متاسفانه در شرایطی که قیمت مصوب ماسک فقط 410 تک تومان است؛ اما با شیوع بیماری کرونا، برخی داروخانه‌های تهران ماسک‌های ساده را تا 16 هزار تومان می‌فروشند. در واقع قیمت هر عدد ماسک با یک جهش شگفت‌آور قیمتی، به حدود 39 برابر نرخ واقعی‌اش فروخته می‌شود. قیمت ژل‌های ضد عفونی‌کننده هم از 15 تا 17 هزار تومان تا 40 هزار تومان بالارفته اما نرخ ژل در بازار سیاه تا 90 هزار تومان می‌رسد و کاسبانی که موفق شده‌اند ژل‌ها را از داروخانه‌ها خریداری کنند آن را در سایت‌هایی مانند دیوار و شیپور تا قیمت 90 هزار تومان برای فروش گذاشته‌اند!
لزوم ورود دولت و برخورد با متخلفان
در حال حاضر، مشکلات عدیده‌ای که گریبان‌گیر معیشت مردم شده می‌تواند با نظارت جدی دولت بهبود پیدا کند. در واقع از دو جهت این نظارت‌ها می‌تواند مثمر ثمر باشد یکی اینکه شاهد افزایش‌های پی در پی قیمت کالاها در بازارهای متعدد (از میوه گرفته تا خودرو) نباشیم تا امنیت روانی مردم نیز آسیب نبیند.
دیگر اینکه با توجه به اینکه برخی با سوء استفاده از وضعیت فعلی، اقدام به احتکار کرده‌اند، عرضه اموال احتکار شده، علاوه بر اینکه به مردم این اطمینان خاطر را می‌دهد که دولت در کنار آنها قرار دارد، می تواند به کاهش قیمت کالاهایی نظیر ماسک نیز که منجر به سوداگری شده بیانجامد. البته این نظارت باید به روش‌های اثرگذار و جدید باشد، چراکه روش‌های قدیمی تاکنون چندان کارساز نبوده است. در این باره علی فاضلی، رئیس اتاق اصناف ایران نیز گفته بود: «بازرسی و نظارت بر بازار به شیوه فعلی، جواب نمی‌دهد و باید طرحی نو دراندازیم؛ در گام اول هم باید سازوکارها را فراهم کرده و برای تامین کالا با دولت تعامل کنیم.» اگر دولت بخواهد ورود هوشمندانه به بازار داشته باشد و سرو سامانی به وضع قیمت‌ها بدهد، مسلما مردم نیز این تلاش‌ها را درک می‌کنند و حتی به دولت کمک می‌نمایند، اقدامی که می‌تواند ثمرات خوبی در حوزه معیشت مردم داشته باشد اما اگر دولت بخواهد همچنان با این روال به کار خود ادامه دهد، نمی‌توان شرایط بهتری در مقابل این آشفتگی متصور بود.
منبع: کیهان