پنج‌شنبه 16 مرداد 1404

لاریجانی؛ تغییرات را کلید می زند؟ | عراقچی سیگنال همکاری فرستاد، جلیلی جنجال به پا کرد

وب‌گاه اقتصاد نیوز مشاهده در مرجع
لاریجانی؛ تغییرات را کلید می زند؟ | عراقچی سیگنال همکاری فرستاد، جلیلی جنجال به پا کرد

اقتصادنیوز: بازگشت لاریجانی به شورای عالی امنیت ملی همان اندازه که با استقبال اصولگرایان میانه رو و اصلاح طلبان روبرو شده است با خشم تندروها نیز همراه شد.

به گزارش اقتصادنیوز، 18 سال بعد از آن روزی که علی لاریجانی بخاطر اختلافات با محمود احمدی نژاد، رئیس جمهوری وقت ایران از دبیری شورای عالی امنیت ملی استعفا داد، رئیس جمهوری دیگر حکم انتصاب او در همین سمت را روز گذشته صادر کرد.

صدور حکم البته یکباره نبود و طی روزهای اخیر زمزمه های این تصمیم رسانه ای شده بود و برخی چهره های نزدیک به لاریجانی نیز بر آن مُهر تایید زده بودند اما شاید منتقدان لاریجانی همچنان امیدوار بودند که انتصاب لاریجانی فراتر از یک گمانه نباشد.

خبر مرتبط نشانه شناسی بازگشت لاریجانی به شورای عالی امنیت ملی از سوی رسانه‌های خارجی | «یک‌صدایی» در دیپلماسی

اقتصادنیوز: همراهی وزارت خارجه و شورای عالی امنیت ملی، دست مذاکره‌کنندگان را برای تصمیم‌گیری و تعیین رویکرد باز نگه داشته و به آنها اجازه می‌دهد تا با آسودگی بیشتر و تنش کمتر پا به میدان بگذارند.

بازگشت لاریجانی با موجی از واکنش ها روبرو شد، برخی استقبال کردند و برخی نیز هجمه. برخی دیگر نیز بنا را بر سکوت گذاشتند.

حامیان این تصمیم پزشکیان حضور لاریجانی در شورای عالی امنیت ملی را سیگنال تغییر در برخی رویکردهای حاکمیت در حوزه امنیتی و سیاست خارجی می دانند.

اقتصادنیوز در این گزارش به بررسی واکنش ها به این انتصاب مهم پرداخته است.

دوراندیشی نظام

علی اکبر ولایتی مشاور رهبر انقلاب به انتصاب لاریجانی به دبیری شورای عالی امنیت ملی واکنش نشان داد و در صفحه شخصی خود در فضای مجازی نوشت: بهره‌گیری از افراد مجرب و پرورش‌یافته در نظام جمهوری اسلامی ایران در این برهه پرتنش منطقه‌ای و بین‌المللی، نشان از دوراندیشی نظام است.

عراقچی دست همکاری دراز کرد

عباس عراقچی وزیر امور خارجه امروز با صدور پیامی، برای لاریجانی نوشت: آماده همکاری نزدیک و صمیمانه با جنابعالی برای ایفای وظیفه خطیر دبیری شورای عالی امنیت ملی، به‌ویژه در عرصه دیپلماسی و سیاست خارجی، در راستای صیانت از منافع و امنیت ملی ایران و تقویت اقتدار و پیشرفت همه جانبه کشورمان هستیم.

لاریجانی حمایت اصلاح طلبان را هم دید

حسین مرعشی دبیر کل حزب کارگزاران نیز با انتشار یادداشتی ضمن دفاع از انتصاب علی لاریجانی نوشت: نکته جالب توجه، حضور لاریجانی، اصولگرای میانه رو که در سال های اخیر کمتر در عرصه قدرت دیده می شد، در جایگاهی است که از سوی اصلاح طلبان تایید شده است. این نکته نشان می دهد که در شرایط کنونی، مسائل سیاسی فراتر از تقسیم بندی های سنتی اصولگرا و اصلاح طلب مورد نظر بوده و تاکید بر منافع ملی و بهره گیری از تمام ظرفیت ها در حوزه نظامی و دیپلماتیک، در دستور کار قرار دارد.

تغییری که نشانه ای از تقویت تفکر است

محمود واعظی نیز در واکنش به این انتصاب در توئیتر نوشت: این تغییر نشانه‌ای از تقویت تفکر اعتدال و عقلانیت است. اگر این اقدام در راستای تغییر رویکرد و ارسال پیام به مردم باشد، آن را سازنده می‌دانم.

لاریجانی دبیری بسیار بلندقد برای شعام

ساسان کریمی تحلیلگر مسائل سیاسی نیز در دفاع از چنین انتصابی نوشت: دکتر علی لاریجانی دبیر بسیار بلند قد و فعالی برای شورای عالی امنیت ملی است. انتصاب ایشان نتیجه دیرهنگام ده ماه رایزنی در سطوح مختلف است. ایشان می توانند با استفاده از بلندقامتان چابک و خلاق شاخه های مختلف امنیت ملی و سیاست خارجی، نقش موثری در گشودن قفل های موجود از جمله در سیاست خارجی داشته باشند. انسدادی که با مذاکرات شکلی به سبک پنج دوره گذشته گشوده نخواهد شد.

آغازی برای تغییرات اساسی؟

فیض‌الله عرب‌سرخی فعال سیاسی اصلاح‌طلب در شبکه ایکس درباره حضور علی لاریجانی در شعام نوشت: انتخاب لاریجانی اگر آغازی برای تغییرات اساسی در کشور باشد، باید از آن استقبال کرد. با راهبردهای فراملی گرایانه در خارج و حذف مطالبات اکثریت ملت، حذف نخبگان و موازی سازی در نهادهای حاکمیتی و جامعه مدنی در داخل، نمی‌توان به اقتدار، امنیت و توسعه ملی دست یافت. ملک را چاره ای اساسی نیاز است.

کنار زدن افراطی ها با آمدن لاریجانی

حشمت الله فلاحت پیشه نماینده پیشین مجلس نیز در واکنش به بازگشت دوباره لاریجانی نوشته: آمدن و حضور آقای لاریجانی در شورای عالی امنیت ملی را می‌توان یکی از نشانه‌های ضعیف در جامعه درخصوص کنار زده شدن افراطی‌ها قلمداد کرد، نه یک رخداد بسیار جدی در این عرصه. من باور دارم کشور دیرهنگام به سمت رهایی از شرایطی که افراطی‌ها به وجود آوردند حرکت کرده است.

مرتضی جوادی آملی از تخریب ها گفت

مرتضی جوادی آملی استاد حوزه علمیه نیز نسبت به انتصاب لاریجانی واکنش متفاوت و مثبتی نشان داد و برای او نوشت: تردیدی نیست که اقدامات ارباب تخریب و اصحاب توهین با سخنان ناصواب و رفتارهای ناصالح در عزم راسخ و صلابت مثال زدنی شما خللی وارد نساخته و دعای مؤمنان و حمایت بزرگان و همراهی اقشار مختلف خصوصاً فرهیختگان و نخبگان در این مسیر یار و یاور شما خواهد بود.

منتقدان هم وارد شدند؛ جلیلی جنجال به پا کرد

انتصاب لاریجانی تنها با استقبال و حمایت روبرو نشد و منتقدان دولت و شخص لاریجانی نیز سکوت نکرده و وارد گود اظهار نظر شدند.

سعید جلیلی به فاصله ای کوتاه از صدور حکم انتصاب علی لاریجانی به عنوان دبیر شعام، در توئیتی کنایه آمیز و بدون اشاره به اسم لاریجانی، نوشت: خداوند برای بنی اسرائیل پیامبری فرستاد تا آنها را از ظلم فرعون برهاند. اما آنها پس از پیروزی بر فرعون وقتی 40 روز پیامبرشان به کوه طور رفت، گوساله پرست شدند. عده ای نیز امروز پس از اینکه دشمن در وسط مذاکره به ما حمله کرد و ملت ایران پیروز شد مجدد دم از مذاکره می زنند.

این توئیت جلیلی سروصدای زیادی به پا کرد و با واکنش های مختلفی از سوی چهره هایی از جمله آذری جهرمی، زیدآبادی و... روبرو شد.

 امیرحسین ثابتی نیز دیگر چهره عضو جبهه پایداری در واکنش به انتصاب لاریجانی نوشت: برداشت من از آمدن لاریجانی به دولت و قرار گرفتنش در جایگاه دبیر شورای عالی امنیت ملی این است؛ انتصاب لاریجانی بیشتر جنبه کارکردی دارد. یعنی ضعف‌های بزرگ رئیس دولت (پزشکیان) در اداره کشور و عدم شناخت او از مشکلات قرار است با یک رئیس دولت در سایه (لاریجانی) رفع شود. چون شورای عالی امنیت ملی نزدیک‌ترین جایگاه مدیریتی به ریاست جمهوری است و می تواند دستگاه‌ها و وزارتخانه‌های مختلف را با هم هماهنگ کند.

حمید رسایی نماینده مجلس نیز با انتشار یک توئیت درباره انتصاب علی لاریجانی نوشت: آقای لاریجانی که امروز دبیر شورای عالی امنیت ملی شدند، چند ماه قبل درباره عملکرد دولت پزشکیان و وفاق گفته بود: با این قیمت دلار و گرانی، «وفاق» بی‌معنی است! امیدوارم در جایگاه دبیری شورای عالی امنیت، احساس تکلیف نکنند که هر طور شده، همه باید با دولت «وفاق» کنند!

مهاجری به تندروها: آب را همانجا بریزید که می سوزد

محمد مهاجری، تحلیلگر مسایل سیاسی در واکنش به تحرکات تندرو‌ها علیه علی لاریجانی به ویژه بعد از انتصاب وی به عنوان دبیر شورای عالی امنیت ملی گفت: من صرفا به جریان تندرویی که طرفدار آقای احمدی‌نژاد هستند، جمله‌ای از خود احمدی‌نژاد خطاب به‌ایشان دارم و آن این است که گفت: «آب را همان‌جا بریزید که می‌سوزد.» به‌نظر من، پاسخ جریان تندرو همین است.

اعتماد رهبری به لاریجانی

عبدالرضا فرجی راد تحلیلگر مسائل سیاست خارجی نیز به اقتصادنیوز درباره انتصاب علی لاریجانی گفته است: نظام احساس کرده است که نیاز به تغییرات وجود دارد، به‌ویژه پس از جنگ 12 روزه که رخ داد؛ باید انسجامی در تشکیلات بالای ساختار اداری ایجاد شود و از نظر دفاعی هم کشور باید انسجام بهتری پیدا کند. در سیاست خارجی، به‌ویژه در رابطه با مذاکرات با آمریکا و اروپا، نیز باید تغییراتی ایجاد شود. بنابراین تشخیص داده شد که آقای لاریجانی به دلیل داشتن تجربه چندین ساله، در شورای عالی امنیت ملی به آن‌جا منتقل شود. حتماً از سوی رئیس جمهور و رهبری نیز به ایشان اعتماد وجود دارد.

واکنش رسانه های داخلی و خارجی به انتصاب لاریجانی

اما انتصاب علی لاریجانی به عنوان دبیر شورای عالی امنیت ملی نه تنها در فضای سیاسی و رسانه ای داخل بلکه در سطح رسانه‌های بین‌المللی نیز بازتاب گسترده‌ای داشت. رسانه‌های داخلی با رویکردهای متفاوت، این تحول را مورد تحلیل قرار دادند؛ برخی آن را نشانه‌ای از تغییر رویکردها در سیاست خارجی و احتمالا افزایش تحرکات دیپلماتیک دانستند، در حالی که رسانه‌های منتقد با عینک جناحی به این انتصاب نگاه کردند. رسانه های خارجی نیز این انتصاب را به‌عنوان حرکتی استراتژیک در آستانه تحولات منطقه‌ای و مذاکرات احتمالی ایران با قدرت‌های جهانی تفسیر کردند.

بلومبرگ در این باره نوشته است: این اعلام پس از آن صورت می‌گیرد که شورای عالی امنیت ملی، که مسئول تصمیم‌گیری‌های مهم در حوزه سیاست خارجی است، با تشکیل شورای جدیدی به نام «شورای دفاع ملی» موافقت کرد؛ اقدامی که بخشی از بازسازی ساختار تصمیم‌گیری‌های راهبردی و دفاعی در جمهوری اسلامی ایران به شمار می‌رود. هر دو اقدام ممکن است نشان‌دهنده تلاش گسترده‌تر از سوی مسعود پزشکیان و نخبگان سیاسی و نظامی جمهوری اسلامی برای بازنگری در سازوکارهای فرماندهی و کنترل، در پی حملات هوایی اسرائیل و ایالات متحده به ایران در ماه ژوئن باشد.

آسوشیتدپرس، تنها به اعلام خبر بسنده نکرد و در گزارشی تحلیلی به‌دنبال نشانه‌شناسی انتخاب علی لاریجانی برای دبیری شورای عالی امنیت ملی پرداخت. این رسانه نوشت: این انتصاب به عنوان نشانه‌ای از این تلقی می‌شود که جمهوری اسلامی ایران به دنبال تغییر از مسیر تندروی به سمت یک مسیر میانه‌روتر است.

فایننشنال تایمز هم از کنار خبر انتصاب علی لاریجانی بی‌اعتنا عبور نکرد و یادآور شد: ایران یک سیاستمدار کهنه‌کار را به ریاست عالی‌ترین نهاد امنیتی کشور منصوب کرد، اقدامی که به گفته ناظران، تلاشی برای مهار تندروها و بازآرایی ساختار دفاعی کشور پس از جنگ 12 روزه با اسرائیل تلقی می‌شود.

فردی باتجربه برای دوران پیچیده مذاکرات

روزنامه اصولگرای فرهیختگان نیز انتصاب علی لاریجانی را به عنوان دبیر شورای عالی امنیت ملی مورد حمایت قرار داد و نوشت: علی لاریجانی هم عرصه سیاست را تجربه کرده است، هم مدیر فرهنگ بوده و هم در سیاست خارجی کنشگری داشته. سال‌ها عضویت در شورای‌عالی امنیت ملی، حضور در سرنوشت‌سازترین لحظات مذاکرات هسته‌ای، تجربه دیپلماسی پارلمانی و... از او یک فرد صاحب تشخیص و باتجربه برای دوران پیچیده مذاکرات و دیپلماسی ساخته است.

صحنه گردان جدی مذاکرات

تابناک سایت اصولگرا نیز در حمایت از انتصاب علی لاریجانی نوشته است: لاریجانی با سابقه طولانی در مناصب کلیدی از جمله (ریاست مجلس، دبیری شورای عالی امنیت ملی، ریاست سازمان صداوسیما و مذاکره‌کننده عالی هسته‌ای) از اعتبار و نفوذ سیاسی بالایی برخوردار است. لذا به نظر می رسد هم در حوزه نظارت بیشتر در جریان دیپلماتیک کشور به ویژه در موضوع مذاکرات هسته ای و هم در روند کمک به تیم مذاکره کننده شاهد تفاوت های اساسی با آنچه پیش از این در شورای عالی امنیت ملی دیده بودیم، خواهیم بود.

به نظر می رسد او بازیگر اصلی صحنه مذاکرات نخواهد بود و این نقش همچنان در اختیار «عباس عراقچی» باشد، اما با توجه به جمیع جهات، تجربیات لاریجانی و آنچه در تحلیل ها پس از دبیری او در شورای عالی امنیت ملی آمده است، حتما صحنه گردانی جدی در موضوع مذاکرات هسته ای خواهد داشت.

بازگشتی معنادار

روزنامه اصلاح طلب شرق نیز در واکنش به این انتصاب در مهمترین نقطه امنیتی کشور، نوشته است: آنچه علی لاریجانی را در میان برخی طیف‌های اصولگرا چهره‌ای غیرقابل پیش‌بینی اما قابل اعتماد ساخته، نه سابقه‌اش در سپاه یا صداوسیماست، و نه نزدیکی گاه‌به‌گاهش به برخی نگاه‌های اصلاح‌طلبانه؛ بلکه استقلال فکری و مدیریتی اوست. لاریجانی در بزنگاه‌ها، نشان داده که می‌تواند برخلاف جریان غالب، تصمیم بگیرد؛ تصمیمی که در عین حفظ مرزهای ساختار، از جنس متفاوتی باشد.

واکنش کیهان و وطن امروز به انتصاب علی لاریجانی

روزنامه های اصولگرای کیهان و وطن امروز نیز صبح امروز، فعلا به انتشار خبر انتصاب بسنده کرده اند و تحلیلی در این خصوص ارائه نکرده اند.

همچنین بخوانید ما را در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید
لاریجانی؛ تغییرات را کلید می زند؟ | عراقچی سیگنال همکاری فرستاد، جلیلی جنجال به پا کرد 2
لاریجانی؛ تغییرات را کلید می زند؟ | عراقچی سیگنال همکاری فرستاد، جلیلی جنجال به پا کرد 3
لاریجانی؛ تغییرات را کلید می زند؟ | عراقچی سیگنال همکاری فرستاد، جلیلی جنجال به پا کرد 4
لاریجانی؛ تغییرات را کلید می زند؟ | عراقچی سیگنال همکاری فرستاد، جلیلی جنجال به پا کرد 5
لاریجانی؛ تغییرات را کلید می زند؟ | عراقچی سیگنال همکاری فرستاد، جلیلی جنجال به پا کرد 6