متولیان نظام سلامت؛ لطفا آینده این کشور را دریابید

گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، حسین جهانگیری، این روز ها سخنان ضد و نقیضی مبنی بر تامین اعتبار طرح افزایش ظرفیت پزشکی از جانب مسولین ذی ربط شنیده میشود که فارغ از نیاز بودن یا نبودن، وصول شدن یا نشدن نگرانی ها از اجرایی شدن صحیح طرح را تشدید میکند. چیزی که حائز اهمیت است منافع ملی‌ست، خروجی طرح هاست، نتیجه بخشی و اثر بخشی سیاست هاست، آینده ی نه چندان دور ایرانِ سالمند است، ایرانی با جمعیت سالخورده و پزشکان جوانِ به نسبت کمتر

بعضا از اقایان مسئول در وزارتخانه ی متولی نظام سلامت شنیده میشود که افزایش زیرساخت های آموزشی جهت اجرایی شدن افزایش ظرفیت پزشکی مستلزم تامین مالی اساسی‌ست، که قطعا نکته ی صحیح و قابل بحثی است، ما نیز به آن قائلیم، اقدامات بزرگ بدون پشتوانه مالی عملا شدنی نیست، اما مگر نه این است که طبق اطلاعیه ی سازمان برنامه و بودجه ردیف بودجه ی آموزشی سلامت نسبت به سال گذشته 80 درصد افزایش پیدا کرده تا زیرساخت ها و مقدمات فراهم شود؟ افزایش رقمی که از آن به عنوان نگاه ویژه ی دولت به مسئله سلامت یاد میشود. آیا این افزایش رقم بودجه حتی با احتساب تورم سالانه کافی نیست؟ گویا متولیان نظام سلامت تورم سالانه ای که متحمل میشوند با بقیه ی مردم متفاوت است!

از طرفی طبق مصوبه کمیسیون تلفیق به نقل از سخنگوی کمیسیون در 26 بهمن ماه 1401 بنا شد 1 درصد از مالیات بر ارزش افزوده کالا ها که مبلغ بسیار هنگفتی‌ست (شنیده های میگویند در حدود 50 همت) به حوزه سلامت اختصاص یابد بر اساس تصمیم کمیسیون در اجرای بند 1 ماده 38 قانون مالیات بر ارزش افزوده، درآمد حاصل از یک درصد ارزش افزوده به عنوان مالیات سلامت همزمان باشد دریافت توسط سازمان امور مالیاتی به حساب خزانه‌داری کل کشور واریز می‌شود. خزانه‌داری باید مبالغ دریافتی در هر ماه را تا پانزدهم ماه بعد به حساب وزارت بهداشت واریز کند. شاید از آنجایی که در تخصیص این ردیف مالی صحبت از بیمه همگانی به میان آورده شده آقایان روی این مبالغ باد آورده شده برای بهبود زیرساخت های آموزشی حساب نمیکنند و این هدف تخصیص این مبالغ تازه همان دلیل دست زدن به طرح های ناپخته و عجولانه ای همچون طرح جدید نظام ارجاع است که بتوانند با آن ادعا کنند بیمه همگانی برقرار گشته است، گویا نذر است که باید باد آورده را باد ببرد، باد که چه عرض کنم، طوفان، طوفان حرف های کارشناسی نشده، طوفان خوش خیالی ها و نگاه های متوهم به مسئله پیشگیری و اولویت دادن آن به درمان، طوفان توهم و ساده انگاری نسبت به نظام سازی و سیستم درمانی خاص کشور ما و...؛ حالا شما فرض کنید نظام ارجاع مطلوب آقایان هم اجرایی شود و جوابگوی نیاز ها هم باشد، در ادامه ی مسیر چه؟

اخیرا درمصاحبه ای از وزیر بهداشت از کمبود پزشک صحبت شد و آن طور که از عمل آقایان دخیل در امور بر میاید برای تربیت پزشک بیشتر دنبال بهانه ایم با این وجود بناست چگونه نظام ارجاع را پیش ببریم، آیا تضمینی برای برخورد با تخلفات معدود پزشکان متخلف (از جمله زیرمیزی و کم کاری و...) وجود دارد یا چون فلان پزشک در فلان روستا جایگزینی ندارد مجبوریم بسوزیم و بسازیم؟

بنده همین چند روز پیش با یکی از بهورزان شاغل در خانه بهداشت یکی از روستاهای خرم آباد گفتگو میکردم، اظهار داشتند خانه ی بهداشت ما و خانه های بهداشت مجاور در روستاهای نزدیکمان 7 خانه ی بهداشت هستیم که تحت نظارت یک پزشک خدمات میدهیم، یعنی یک پزشک که هفته ای یک روز به یک خانه بهداشت سر میزند و احتمالا نظارتی هم روی ساعات کاری او وجود ندارد و علاوه بر آن میگفتند ایشان اهل همدان است، پس حتما دست و دلش هم به کار نمیرود و در شهری غریب دائم به یاد دیار و خانواده خود میباشد، چه برسد به اینکه 7 خانه بهداشت را روزی چند ساعت رسیدگی و کنترل کند؛ این است نحوه ی نظام سازی و سیستم ساختن ما.

از دیگر موارد عجیب درباره ی تامین مالیِ افزایش زیرساخت های آموزشی باید به برخی ولخرجی های غیر ضروری، برنامه های فرهنگی بدون هدف و با پولپاشی های سرسام آور و ساختمان های سبز شده ی آنچنانی در برخی از دانشگاه های علوم پزشکی به خصوص دانشگاه های مطرح پایتخت و امثال اینها اشاره کرد که پول های بی زبانی اند که گویا بیش از اینکه به درد مملکت و طرح های مصوب و آموزش و از این قبیل بخورند به کار شوآف می آیند؛ یا مسئله ی ترکیب افزایش ظرفیت پزشکی، خودتان بررسی کنید که ترکیب ظرفیت پذیرش پزشکی طی یکی دو سال اخیر به چه صورت شده است، چقدر عدالت آموزشی و چقدر آورده ی مالی و چقدر مسئله مهاجرت در این امر در نظر گرفته شده است، از ما میپرسید هیچ، وزارت بهداشت نتوانسته است حتی به زعم برخی تهدیدِ افزایش ظرفیت را به فرصتی برای خود تبدیل کند حال آنکه پتانسیل بهره وری بیشتر وجود داشت و بار ها توسط کارشناسان نکاتی از همین پتانسیل های ترکیب ظرفیت ذکر شد.

سخن اینجاست که این کوته فکری ها و اشتباهات را مرتکب میشویم و سر بزنگاه ها بهانه ی کمبود بودجه ای را میاوریم که رقم آن در تراکنش های مالی سالانه ی ما هیچ است، شبیه این است که شما گونی گونی برنج را بذل و بخشش کنی و حساب آنها را نداشته باشی و برای یک ظرف برنج التماس این و آن کنی، بعد انتظار داریم نگاه عقلا و دلسوزان جامعه به سمت قضاوت نرود، قضاوتی که جز نگاه های صنفی، انحصار طلبی و ترجیح منافع شخصی و صنفی به منافع ملی را در پیش گاه خود نمیبیند. منافع صنفی که از آن حرف میزنیم مستقیم با جان مردم سر و کار دارد، فرض بفرمایید عزیز خانواده ای بخاطر نقص نظام سلامت از دست برود کسی نمیتواند بگوید پزشک متخصص در منطقه ی شما کم داشتیم طبیعتا نمیتوان برای خانواده های داغدار حرف هایی صنفی نگر زد. باید این بلوغ پیدا شود که پزشکان زحمتکش ما نیز مانند مشاغل دیگر نان تبحر و رقابت بین خود را بخورند نه انحصار و قدرتشان را...

سخن زیاد است و گوش های بدهکار کم اما در آخر میخواهیم بگوییم متولیان محترم نظام سلامت لطفا آینده این کشور را دریابید، اگر واقعا علی رغم همه ی حرف هایی که زده شد و علی رغم در نظر گرفتن همه ی پولهایی که هدر رفتن آنها مثل روز روشن است به وصول خواسته های خود از دولت برای اجرایی شدن افزایش ظرفیت و رسیدگی به زیرساخت ها احتیاج دارید، جریان های دلسوز دانشجویی علی رغم اینکه وظیفه میانجگری بین نهاد های دولتی و حکومتی را ندارند، حاضرند برای شما نه، برای ملت و منافع ملت مطالبه گری کنند و نهادهای مربوط را مجاب به تامین اعتبار مالی در صورت امکان کنند، تا علاوه بر برداشتن مانع از مسیر بهبود و ارتقای ارائه خدمات سلامت، منتظر اتمام بهانه ها و شروع کارهای جدی در زمینه زیرساخت های آموزشی باشیم.

حسین جهانگیری، دبیر سیاسی انجمن اسلامی دانشجویان 1348

انتشار یادداشت‌های دانشجویی به معنای تأیید تمامی محتوای آن توسط «خبرگزاری دانشجو» نیست و صرفاً منعکس کننده نظرات گروه‌ها و فعالین دانشجویی است.