محصولی که با جهش 100 درصدی، رکورددار گرانی تا پایان بهمن ماه شد

در روزهای پایانی سال گذشته قیمت هر کیلو پیاز 3 تا 4 هزار تومان بود. قیمت این کالای کشاورزی و خوراکی در روزهای ابتدایی فروردین ماه سال جاری به کیلویی 8 تا 20 هزار تومان افزایش یافت. این جهش چشمگیر قیمت پیاز باعث شد تا مسئولین برای بازگرداندن تعادل به بازار داخلی، صادرات پیاز را ممنوع اعلام کنند و این قلم کالای کشاورزی به اولین کالایی تبدیل شد که صادرات آن در سال 98 ممنوع اعلام شد. رفته رفته اما قیمت پیاز با ممنوعیت صادرات و افزایش عرضه، کاهش یافت و تعادل به بازار داخلی بازگشت.

به گزارش تابناک اقتصادی، حالا در روزهای پایانی سال جاری دوباره سناریوی افزایش قیمت پیاز در حال تکرار است و طبق آخرین آمار مرکز آمار ایران در مورد متوسط قیمت اقلام خوراکی که مربوط به بهمن ماه سال جاری می باشد، متوسط قیمت پیاز در بهمن ماه سال جاری به 7258 تومان افزایش یافته است که این رقم در مقایسه با دی ماه سال جاری 46.2 درصد و در مقایسه با بهمن ماه سال گذشته 99.7 درصد رشد داشته است! با این اوضاع پیاز رکورددار بیشترین افزایش قیمت سالانه بین اقلام خوراکی در بهمن ماه سال جاری بوده است. البته قیمت پیاز در روزهایی از بهمن ماه سال جاری در برخی مناطق به 10 هزار تومان هم رسید.

مصطفی دارایی نژاد رئیس اتحادیه بارفروشان میدان مرکزی میوه و تره بار در مصاحبه ای در مورخه 6 اسفندماه سال جاری، در مورد قیمت پیاز گفت: هم اکنون قیمت هر کیلو پیاز در میدان مرکزی میوه و تره بار 4 هزار تا 6 هزار تومان می باشد.

با توجه به این مصاحبه می توان گفت که چندان قیمت پیاز در مقایسه با بهمن ماه سال جاری کاهشی نیافته است.

اسدالله کارگر رئیس اتحادیه فروشندگان میوه و سبزی طی مصاحبه ای در 30 بهمن ماه سال جاری در مورد دلیل افزایش قیمت پیاز گفت: جنوب کشور تامین کننده صیفی‌جات است اما بارندگی و سیل اخیر در آن منطقه این محصولات را تحت تاثیر قرار داد؛ به طوری که پیاز از این مناطق به بازارها تزریق نشد و قیمت آن افزایش یافت.

علاوه بر بارندگی و سیل برخی مصاحبه ها، دلیل دیگر افزایش قیمت پیاز را صادرات زیاد این محصول به سایر کشورها عنوان کرده اند. مصطفی دارایی نژاد رئیس اتحادیه بارفروشان میدان مرکزی میوه و تره‌بار طی مصاحبه ای در مورخه 14 بهمن ماه سال جاری گفت: بنابر اخطار‌های قبلی صادرات روزانه بیش از 500 تا 600 کیلوگرم پیاز به کشور‌های هندوستان، پاکستان، افغانستان، آسیای میانه و عراق عامل اصلی نوسانات قیمت پیاز در بازار به شمار می‌رود.

وی با انتقاد از بی توجهی از دستگاه‌های مسئول به اخطار‌های اتحادیه مبنی بر کنترل صادرات پیاز به بازار‌های هدف، گفت: طی یک ماه و نیم اخیر به تمامی دستگاه‌ها از جمله وزارت صمت اعلام کردیم که صادرات روزانه 500 تا 600 کیلوگرم پیاز به بازار‌های هدف عامل اصلی نوسان قیمت پیاز در بازار به شمار می‌رود که متاسفانه تا کنون تمهیداتی برای کنترل صادرات به کار گرفته نشده است.

هر چند که گمرک مدت ها است که جزئیات واردات و صادرات کالاها را منتشر نمی کند اما وزارت جهاد کشاورزی حداقل بخشی از وظیفه گمرک را انجام داده و میزان صادرات و واردات کالاهای کشاورزی را در سایت خود منتشر می کند.

آخرین آمار مربوط به صادرات و واردات کالاهای کشاورزی مربوط به دی ماه سال جاری می باشد و هنوز متاسفانه آمار بهمن ماه منتشر نشده است. همچنین آمار صادرات پیاز به همراه صادرات سیر و موسیر ارائه شده است. به هر صورت همین آمار ارائه شده نیز می تواند تقریب خوبی از وضعیت صادرات پیاز بدهد.

همان گونه که از تصویر زیر ملاحظه می گردد در ده ماهه سال جاری در مجموع 409.79 هزار تن پیاز، سیر و موسیر به ارزش 164 میلیون دلار صادر شده است که این ارقام به ترتیب در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته رشد 51 درصدی و 66 درصدی را نشان می دهد.

به هر صورت رشد صادرات در ده ماهه سال جاری در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته به نوعی تایید کننده این موضوع است که صادرات نیز در کاهش عرضه پیاز در بازار داخلی و افزایش قیمت آن بی تاثیر نبوده است.

به تازگی اسدالله کارگر رئیس اتحادیه فروشندگان میوه و سبزی طی مصاحبه ای با بیان اینکه خوشبختانه پیاز جنوب در راه بوده و بخشی از آن به بازار تزریق شده است، اظهار کرد: در حال حاضر قیمت پیاز کاهش یافته است و بازار آن در روزهای آینده به ثبات بیشتری خواهد رسید. همچنین هرچه به فصل بهار نزدیکتر می‌شویم، کاشت بیشتر شده و به تدریج پیاز جدید جای پیاز کهنه را خواهد گرفت.

هر چند که کارگر ابراز امیدواری کرده است که در روزهای آینده قیمت پیاز باثبات شود و کاهشی باشد اما دارایی نژاد رئیس اتحادیه بارفروشان میدان مرکزی میوه و تره‌بار اعلام کرده است که در صورت عدم کنترل صادرات این محصول تا بهار سال آینده خبری از کاهش قیمت نیست.

دارایی نژاد در مصاحبه خود گفت: پیاز همانند میوه‌های دیگر نیست و تا فروردین ماه خبری از عرضه پیاز نو به بازار نیست که این امر می‌تواند در صورت عدم کنترل صادرات چالش‌های متعددی را در بازار‌های داخل ایجاد کند هر چند پیاز به میزان کافی در انبار‌ها دپو شده، اما در برخی مواقع دلالان با سوء استفاده از شرایط بازار به دنبال نوسان کاذب قیمت هستند.

در پایان باید به این نکته اشاره کرد که متاسفانه علیرغم تجربه گرانی پیاز در ابتدای سال جاری و بررسی دلایل آن، باز هم مسئولین نتوانسته اند در انتهای سال جاری وضعیت بازار پیاز را متعادل نگه دارند و قیمت پیاز را کنترل کنند و گویا قرار است دوباره در روزهای عید، پیاز اشک مردم را در بیاورد! شاید ممنوعیت صادراتی این کالای کشاورزی به صلاح تجار و تولیدکنندگان داخلی نباشد اما می توان از طریق اعمال تعرفه های بالاتر جهت صادرات، اندکی صادرات پیاز را کنترل کرد تا تعادل به بازار باز گردد.