مذاکرات جدید هسته ای در راه است؟/ درخواست ویژه روسیه و چین درباره ایران

همشهری‌آنلاین نوشت: پس از برگزاری نشست غیرعلنی شورای امنیت سازمان‌ملل درباره برنامه هسته‌ای ایران، معاونان وزرای امورخارجه ایران، روسیه و چین در پکن گردهم آمدند تا در این زمینه به بحث و تبادل‌نظر بپردازند؛ گفت‌وگویی که یکی از مهم‌ترین نتایج آن، تاکید این سه کشور بر ضرورت لغو همه تحریم‌های غیرقانونی یک‌جانبه بوده است.

براساس آنچه از محتوای این نشست منتشر شده، «ضرورت کنارگذاشتن سیاست اعمال تحریم‌ها، فشار و تهدید توسل به زور»، «تاکید بر راهکارهای دیپلماتیک و گفت‌وگو برای حل مسائل»، «تاکید بر اهمیت قطعنامه 2231 و زمانبندی‌های آن به‌ویژه پایان دادن به موضوع هسته‌ای ایران در شورای امنیت در اکتبر 2025»، «تداوم مشورت‌ها، همکاری‌ها و هماهنگی‌های سه کشور» و... از دیگر محورهای مهم رایزنی‌های انجام شده بوده است.

این در حالی است که تقویت همکاری‌های راهبردی محور ایران، روسیه و چین در کانون توجه محافل سیاسی - رسانه‌ای بین‌المللی قرار گرفته و با انتشار گزارش‌هایی به این موضوع گرداخته‌اند که در ادامه به برخی از آنها اشاره می‌شود.

یک نکته ویژه از بیانیه پکن

خبرگزاری «رویترز» در گزارشی به برگزاری نشست سه‌جانبه ایران، روسیه و چین در پکن پرداخت و نوشت که «چین و روسیه در حالی از ایران حمایت می‌کنند که ترامپ تهران را برای مذاکرات هسته‌ای تحت فشار قرار داده است».

در ادامه این گزارش تصریح شده است که «چین و روسیه روز جمعه پس از درخواست ایالات‌متحده برای مذاکرات هسته‌ای با تهران، در کنار ایران ایستادند و دیپلمات‌های ارشد این دو کشور گفتند که گفت‌وگو باید تنها براساس «احترام متقابل» ازسر گرفته شود و همه تحریم‌ها باید لغو شوند».

رویترز به بخشی از بیانیه نشست روز جمعه هم اشاره کرده است: «در بیانیه مشترکی که در پکن منتشر شد، چین و روسیه همچنین تاکید کرده‌اند از موضع ایران مبنی بر اینکه برنامه هسته‌ای اش منحصراً برای اهداف صلح‌آمیز است، استقبال می‌کنند و باید به حق تهران برای استفاده صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای کاملاً احترام گذاشته شود».

نقش آفرینی ویژه چین

شبکه خبری سی. ان. ان آمریکا هم با تاکید بر اینکه چین، ایران و روسیه خواستار پایان دادن به «همه تحریم‌های یکجانبه غیرقانونی» هستند، نوشت: این نشست در حالی برگزار می‌شود که پکن قصد دارد به‌عنوان یک بازیگر محوری در حوزه امنیت بین‌المللی نقش‌آفرینی کند، آن هم درست چند روز پس از آن که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا گفت 2 راه برای موضوع ایران وجود دارد: «توافق یا گزینه نظامی».

سی. ان. ان در این گزارش به نقش‌آفرینی چین در این حوزه توجه ویژه نشان داد و به نقل از تانگ ژائو، کارشناس ارشد اندیشکده کارنگی نوشت: «چین به‌صورت فزاینده‌ای برای تعمیق مشارکت خود در موضوع هسته‌ای ایران به‌منظور حفظ منافع خود، گسترش نفوذ منطقه‌ای اش و همچنین تقویت وجهه خود به عنوان یک قدرت جهانی مسئول، انگیزه دارد».

این گزارش با اشاره به اینکه «احساس فوریت فزاینده‌ای برای یافتن یک مسیر دیپلماتیک به‌منظور مهار برنامه هسته‌ای ایران در بحبوحه درگیری در خاورمیانه وجود دارد»، اضافه کرد که «در شرایطی که ترامپ برای دستیابی به یک توافق جدید فشار می‌آورد، قدرت‌های اروپایی در ماه‌های اخیر با تهران درباره این موضوع در چند دور مذاکراتی داشته‌اند».

نشانه های مذاکرات جدید؟

شبکه قطری «الجزیره» هم طی گزارشی در پایگاه اینترنتی خود، نوشت: «نشست دیپلمات‌های ارشد سه کشور نشان می‌دهد تهران ممکن است برای مذاکرات مجدد درباره برنامه هسته‌ای خود آماده باشد».

در این گزارش با اشاره به اینکه نشست پکن «می‌تواند پس از سال‌ها تاخیر به مذاکرات منجر شود»، تاکید شده است: «این سه کشور امیدوارند راه‌حلی «دیپلماتیک» برای موضوع هسته‌ای ایران بیابند». الجزیره همچنین تصریح کرده است که دیدار دیپلمات‌های ارشد ایران، روسیه و چین در پکن به دنبال مجموعه‌ای از پیشنهادهای ترامپ از زمان بازگشت وی به کاخ سفید در ژانویه برای ازسرگیری مذاکرات هسته‌ای با تهران صورت می‌گیرد.

تناقض‌های ترامپ

خبرگزاری آمریکایی «آسوشیتدپرس» نیز روز جمعه در گزارشی عنوان کزد که چین و روسیه خواستار پایان تحریم‌های آمریکا علیه ایران و ازسرگیری مذاکرات هسته‌ای شدند.

در این گزارش با اشاره به اینکه نشست سه‌جانبه ایران، چین و روسیه پس از ارسال نامه ترامپ برای ایران برگزار شد، تصریح شده است: «این نامه، که جزئیاتی از آن منتشر نشده است، در حالی برای ایران ارسال شده که ترامپ تحریم‌های جدیدی را علیه جمهوری اسلامی، به عنوان بخشی از کمپین «فشار حداکثری» خود وضع کرده است».

آسوشیتدپرس همچنین به تناقض‌های موجود در مواضع ترامپ اشاره و اضافه کرده‌است: «با وجود اینکه ترامپ احتمال اقدام نظامی را محفوظ می‌دارد، اما درعین حال تأکید می‌کند هنوز معتقد است می‌توان به توافق جدیدی دست یافت».

واکنش تند ایران

وبگاه آمریکایی «سی. ان. بی. سی» از جمله رسانه‌هایی بود که طی گزارشی به نشست روز جمعه پرداخت و با اشاره گفت‌وگوی دیپلمات‌های ارشد ایران، روسیه و چین در پکن، تاکید کرد که مقام‌های ایرانی پس از تهدیدهای اخیر ترامپ علیه جمهوری‌اسلامی، تاکید کرده‌اند که تهران در شرایط تهدید و فشار مذاکره نخواهد کرد.

دراین گزارش به موضع ایران در قبال نشست اخیر شورای‌امنیت نیز اشاره و تصریح شده است که «ایران پس از اینکه 6 عضو از 15 عضو شورای امنیت - آمریکا، فرانسه، یونان، پاناما، کره‌جنوبی و انگلیس - نشستی پشت درهای بسته برگزار کردند تا درباره برنامه هسته‌ای این کشور گفت‌وگو کنند، واکنش تندی نشان داده و تاکید کرده این نشست «سوء استفاده» از شورای امنیت سازمان ملل به‌حساب می‌آید».

درخواست چین و روسیه

خبرگزاری «یورونیوز» هم از دیگر رسانه‌های غربی بود که به محتوای نشست پکن پرداخت و نوشت که چین و روسیه خواستار پایان تحریم‌های هسته‌ای ایران شده‌اند. در این گزارش با اشاره به اینکه این نشست سه‌جانبه در پکن پس از ارسال نامه ترامپ به ایران برگزار شد، تصریح شده‌است: «آیت‌الله علی خامنه‌ای، رهبر ایران، آشکارا اقدام‌های دیپلماتیک ترامپ را رد کرده و گفته که ایران علاقه‌ای به گفت‌وگو با یک «دولت قلدر» ندارد».

یوونیوز در ادامه با اشاره به اینکه چین و روسیه روابط نزدیکی با ایران دارند، تاکید شده است که هر سه کشور عضو ائتلاف بریکس هستند.