سه‌شنبه 6 آذر 1403

مذاکره ایران و مصر در مسقط

وب‌گاه دنیای اقتصاد مشاهده در مرجع

روزنامه العربی‌الجدید خبر داد که پیشرفت‌های جدیدی در روابط ایران و مصر به وجود آمده است. منابع دیپلماتیک مصر می‌گویند: «در سفر اخیر عبدالفتاح السیسی، رئیس‌جمهور مصر به عمان در اوایل هفته گذشته دیداری میان مسوولان بلندپایه ایرانی و مصری انجام شد و با هماهنگی‌های کشور عمان یک شخصیت عالی‌رتبه مصری که همراه السیسی بود، در این دیدار حضور یافت.»

پس از آنکه اوایل هفته جاری حسین امیرعبداللهیان، وزیر امورخارجه ایران از تمایل و تلاش ایران و مصر برای بهبود روابط فی مابین خبر داد؛ اکنون پایگاه خبری العربی‌الجدید در خبری به نقل از منابع مصری مدعی شده است که مسوولان بلندپایه ایران و مصر اخیرا نشستی در عمان برگزار کرده اند.

این در حالی است که بعد از انقلاب ایران، روابط تهران و قاهره همواره پر از فراز و فرود بوده و دو کشور اغلب مناسبات درخور توجهی با یکدیگر نداشته اند. امیرعبداللهیان روز یکشنبه 12تیر‌ماه با اشاره به اینکه تاکنون مذاکره مستقیمی با طرف مصری نداشته ایم، تاکید کرد که مصر کشور مهمی در جهان اسلام است و توسعه روابط بین تهران و قاهره به نفع دو ملت است. روز گذشته روزنامه العربی‌الجدید به نقل از منابع دیپلماتیک مصری اعلام کرد که در سایه تحرکات منطقه ای اخیر و در آستانه سفر جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا به منطقه در ماه جاری، پیشرفت های جدیدی در روابط ایران و مصر به‌وجود آمده است. به گزارش «ایسنا»، این منابع می‌گویند: «در سفر اخیر عبدالفتاح سیسی، رئیس‌جمهور مصر به عمان در اوایل هفته گذشته دیداری میان مسوولان بلندپایه ایرانی و مصری انجام شد و با هماهنگی های کشور عمان یک شخصیت عالی‌رتبه مصری که همراه سیسی بود در این دیدار حضور یافت.‌» این منابع مصری اعلام کردند: «این دیدار به‌طور کلی امنیتی بود و مسوولان دو کشور به اوضاع نوار غزه و سوریه پرداختند؛ دو طرف در بسیاری از مواضع در این‌خصوص توافق‌نظر داشتند و در مرحله آینده شاهد هماهنگی های مستقیم میان تهران و قاهره درخصوص امور مربوط به نوار غزه خواهیم بود.‌»

منابع دیپلماتیک مصری تاکید کردند: «با توجه به تمایل تهران و قاهره برای رسیدن به سطح جدیدی از روابط و گسترش تدریجی آنها بر اساس تحولات منطقه، در این دیدار درخصوص هماهنگی مشترک در محافل بین‌المللی تا جایی‌که امکان دارد، توافق شد.‌» براساس این گزارش، در سفر اخیر سیسی به مسقط سامح‌شکری، وزیرخارجه و عباس کامل، رئیس سازمان اطلاعات و هاله السعید، وزیر برنامه‌ریزی و همچنین مسوولان دیگر همراه وی بودند. آخرین رایزنی‌های تهران و قاهره به سال‌2013 بازمی‌گردد؛ در آن مقطع زمانی محمد مرسی و اخوان‌المسلمین بر قدرت تکیه داشتند اما پس از کودتای ژوئیه در همان سال این ارتباطات قطع شد.

منابع مصری با اشاره به اینکه مصر همواره خواهان عدم‌ورود به روابط خصمانه با طرف‌های منطقه‌ای و بین‌المللی است و این امر دلیل اصلی عدم‌پیوستن به ائتلاف‌های منطقه‌ای است، تاکید کردند: «در این دیدار مسوولان مصری توضیحاتی درخصوص سند النقب که اخیرا در منامه پایتخت بحرین امضا شد، ارائه دادند؛ سندی که بر اساس آن آمریکا و رژیم صهیونیستی و چهار کشور عربی توافق کردند که همکاری‌هایشان را تقویت کنند و نشست‌های سالانه در سطح وزرای خارجه برگزار کنند.‌» این منابع می‌گویند: «مسوولان مصری اعلام کردند که این نشست مشورتی بوده و قاهره طی آن اعلام کرد که به ائتلاف‌های نظامی نخواهد پیوست.‌»

منابع مصری خاطرنشان کردند: «سیاست‌های مصر در راستای این است که برخی تلاش ها از سوی طرف‌های بین‌المللی و کشورهای خلیج‌فارس برای تخریب روابط تهران و قاهره به نتیجه نرسد. قاهره برای حضور در اولین نشست النقب تعلل زیادی کرد اما این امارات بود که وارد این مساله شد و از واشنگتن خواست تا به قاهره فشار بیاورد و این سند را امضا کند و طرف ایرانی نیز به گونه‌ای از پشت‌پرده این ماجرا باخبر شد.‌» به گفته این منابع مصری، سلطنت عمان اکنون نقش مهمی در بهبود روابط ایران و کشورهای عربی و خلیج‌فارس ایفا می‌کند و یک کانال ارتباطی میان ایران و عمان و عربستان ایجاد شده است و از طریق آن درخصوص پرونده‌های مورداختلاف میان تهران و ریاض رایزنی شد؛ از جمله پرونده‌هایی که دو طرف درخصوص آنها به تفاهم رسیدند می‌توان به پرونده یمن و برخی امور امنیتی موجود در منطقه اشاره کرد. این منابع دیپلماتیک همچنین اعلام کردند که یکی از دلایل نزدیک‌شدن روابط ایران و مصر تلاش مصری ها برای بستن راه در مقابل اخوان المسلمین است؛ زیرا آنها به‌دنبال یک هم پیمان احتمالی و حامی بزرگ هستند.

این منابع در پایان خاطرنشان کردند که انجام همکاری و هماهنگی درخصوص گردشگری ایرانی ها در مصر با توجه به رویکرد مصر برای گسترش بخش گردشگری بعید نیست. پیش از این نیز روزنامه العربی‌الجدید به نقل از منابع مصری نوشته بود که اخیرا تماس هایی در سطح اطلاعاتی میان مسوولان ایرانی و مصری انجام‌شده و مسوولان دو کشور درخصوص پرونده های مرتبط با امنیت منطقه رایزنی کرده اند. این منابع ادعا کردند که مسوولان مصری در این گفت وگوها بر خطرات هدف قراردادن اسرائیلی‌ها در مصر از سوی ایران تاکید و خاطرنشان کردند که این مساله به توافق‌های میان دو کشور آسیب می‌زند.

منابع مصری می‌گویند: «مسوولان مصری به همتایان ایرانی خود گفتند که این کشور مخالف هرگونه خدشه واردکردن به امنیت خود در سایه درگیری‌های میان تهران و تل‌آویو است و قاهره نیز در طول مدت زمان گذشته پیوستن به طرح‌های نظامی ضد‌ایرانی را نپذیرفته است.‌» پیشتر تل آویو مدعی شده بود که ایران در حال برنامه‌ریزی برای ضربه‌زدن به اسرائیلی هاست و به قاهره اعلام کرده بود که ایران به‌دنبال هدف قرار‌دادن اسرائیلی‌ها در مصر و امارات و ترکیه است. این منابع خاطرنشان کردند: «طرف ایرانی به مسوولان مصری اعلام کرده است که ادعای رژیم صهیونیستی درخصوص هدف قرار‌دادن گردشگران اسرائیلی در کشور ثالث دروغ است و ایران خواهان مخدوش‌شدن روابط خود با مصر نیست.‌»

این منابع در بخش دیگری از اظهارات خود اعلام کردند: «در تماس‌های جدید میان مصر و ایران که در سطح اطلاعاتی است، مصری‌ها بر این موضع تاکید داشتند که این کشور خواهان هیچ نوع درگیری با ایران در منطقه نیست و قاهره خواهان حفظ روابط در سطح کنونی است و اگر ایران «سیاست متعادلی» نسبت به هم‌پیمانان مصر در منطقه خلیج‌فارس اتخاذ کند، بالا بردن سطح همکاری میان تهران و قاهره در آینده امکان‌پذیر خواهد بود.‌» این گزارش می‌افزاید که قاهره به‌رغم بحران اقتصادی موجود ترجیح می‌دهد که گزینه‌ای برای فشار‌آوردن به تهران توسط کشورهای خلیج‌فارس نباشد و مقامات مصری همواره سیاست بینابینی را درپیش گرفته‌اند؛ اگرچه در برخی موارد به دلیل فشارهای اقتصادی این سیاست شکست‌خورده است.