مطالبات مردم میانکوه اردل از آلودگی نفتی سال 99: 46 میلیارد تومان / خسارتی بر زمین مانده

نزدیک به 9 ماه از وقوع آخرین حادثه شکستگی خطوط لوله انتقال نفت در منطقه میانکوه اردل چهارمحال و بختیاری می‌گذرد و در حالی که خسارت‌های ناشی از آن از سوی کارشناسان برآورد و اعلام شده است، اما به گفته مسوولان و مردم این منطقه تاکنون اقدام اساسی در خصوص جبران آن صورت نگرفته است.

بنا بر اعلام اداره‌کل مدیریت بحران چهارمحال و بختیاری، وقوع حادثه و نشت نفت در منطقه میانکوه شهرستان اردل از سال 53 تاکنون هشت بار رخ داده است که تازه‌ترین مورد آن روز یکشنبه 23 آذر سال 99 بر اثر شکستگی خط لوله نفت مارون به اصفهان در منطقه تلمبه‌خانه گندمکار به وقوع پیوست و منجر به ورود حجم قابل توجهی از نفت به رودخانه سرخون و اراضی اطراف آن به طول 6 کیلومتر شد و علاوه‌بر آن انتشار گاز ناشی از جاری شدن نفت خام، وقوع آتش‌سوزی در اراضی اطراف شهر را در پی داشت.

پس از آن با تشکیل کمیته‌ای خسارت‌های وارده بر بخش‌های مختلف این منطقه برآورد و به شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت ایران منطقه اصفهان اعلام شد.

به گفته سرپرست مدیریت بحران استانداری چهارمحال و بختیاری، آلودگی نفتی در بخش میانکوه اردل خسارت قابل توجهی بر بخش کشاورزی، باغات، دامپروری، شیلات، امور عشایر، آب و فاضلاب، راهداری، آب منطقه‌ای و محیط‌زیست منطقه وارد کرده است.

پیگیری برای جبران این خسارت‌ها بارها از سوی نمایندگان مجلس و مسوولان استان دنبال و طی جلسات حضوری و مکاتبات اداری نسبت به تسریع در پرداخت این خسارت‌ها تاکید شد.

در همین راستا در نشست شورای تامین چهارمحال و بختیاری در فروردین امسال که با حضور بهروز نعمتی، مشاور ارشد وزیر وقت نفت و قاسم عرب یارمحمدی، مدیرعامل شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت ایران برگزار شد، مصوب شد تا خسارت‌های وارده تا پایان فصل بهار پرداخت شود.

در این جلسه علاوه‌بر جبران خسارت وارد شده در منطقه، تعویض لوله، احداث دیواره در مسیر خطوط لوله، احداث پایگاه امدادی و پیگیری برای پیک هوشمند زیرمجموعه پایگاه امدادی نیز مصوب شد.

این در حالی است که پس از آن مدیر شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت منطقه اصفهان در نشستی که در اردیبهشت ماه برگزار شد نسبت به پرداخت خسارت‌های کارشناسی شده از سوی دستگاه‌های اجرایی چهارمحال و بختیاری واکنش نشان داد و گفت که این خسارت‌ها مورد تایید این شرکت نیست و باید کمیته‌ای با حضور کارشناسانی از این شرکت تشکیل و خسارت‌ها بر اساس نظر هر دو طرف برآورد شود.

سیاوش اورنگی روز یکشنبه 15 اردیبهشت در نشست بررسی مشکلات آلودگی نفتی سرخون شهرستان اردل که در محل استانداری چهارمحال و بختیاری به ریاست معاون امور عمرانی استاندار برگزار شد، اظهار داشت: خسارت‌هایی که از سوی دستگاه‌های اجرایی چهارمحال و بختیاری برآورد شده مورد قبول این شرکت نیست و باید از سوی یک تیم مشترک این خسارت‌ها دوباره بررسی شود و چنانچه خسارت‌هایی که برآورد می‌شود بر اساس کار کارشناسی باشد، شرکت نفت مکلف است این خسارت‌ها را پرداخت کند.

اورنگی تصریح کرد: در همین راستا می‌طلبد تا در فرصت مناسب تیم مشترکی از نمایندگان شرکت نفت و کارشناسانی از چهارمحال و بختیاری تشکیل و نسبت به برآورد قطعی خسارت‌ها اقدام شود.

برآورد 46 میلیارد تومان خسارت آلودگی نفتی در میانکوه اردل برای سال 99

به گفته سرپرست مدیریت بحران استانداری چهارمحال و بختیاری بلافاصله پس از این نشست کمیته مشترکی متشکل از کارشناسان استانی و کارشناسان شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت منطقه اصفهان تشکیل شد و پس از چندین جلسه ارزیابی، در نهایت خسارت‌های وارده بر منطقه تنها برای سال 1399حدود 46 میلیارد تومان برآورد شد که شامل خسارت‌های شیلات، کشاورزی و آب شرب منطقه است.

خسرو کیانی افزود: خسارت‌های برآورد شده تنها برای یک سال است و چنانچه در سالهای بعد نیز آلودگی نفتی خسارت برجا بگذارد باید آن نیز به صورت جداگانه محاسبه شود.

وی تصریح کرد: با وجود اینکه این کمیته مشترک تشکیل و با حضور نمایندگان شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت اصفهان این میزان خسارت برآورد شد اما پس از آن تاکنون هیچ اقدامی مبنی بر جبران انجام نشده است.

از طرف دیگر مدیر شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت ایران منطقه اصفهان پیشنهاد داده تا مردم منطقه نسبت به پرورش ماهی و کشت برنج و محصولات کشاورزی اقدام کنند و سپس چنانچه آلودگی نفتی محصول در آزمایشات محرز شد، آن زمان خسارت محصولات به مردم پرداخت می‌شود که این موضوع نیز از نظر کارشناسان اداره‌کل حفاظت محیط‌زیست و دامپزشکی منتفی است چرا که در ارزیابی‌های جدید آلودگی نفتی در منابع آبی منطقه محرز شده است.

در این میان یکی از مهمترین بخش‌هایی که به شدت از آلودگی نفتی منطقه متاثر شده است، مزارع پرورش ماهی است. نشت نفت در منطقه اگر چه سال‌هاست منجر به تعطیلی کسب و کار شیلات‌داران شده است اما به گفته مردم خسارت وارده در این حوزه تا سال 1397 به مردم پرداخت شده است اما پس از آن با وجود تداوم تعطیلی مزارع پرورش ماهی و نفوذ نفت در آب و شکستگی دوباره خطوط انتقال، کسب و کار آنها همچنان تعطیل شده و معیشت آنها به شدت به خطر افتاده است.

تعدادی از شیلات‌داران به منظور رساندن صدای خود به مسوولان ارشد کشوری بارها در محل تلمبه‌خانه گندمکار تجمع کرده و خواستار احقاق حقوق خود شده‌اند.

در روزهای اخیر نیز تجمع دیگری به همین منظور شکل گرفته و مردم معترض عنوان می‌کنند که این تجمع تا حصول نتیجه ادامه پیدا می‌کند.

عزیزی یکی از این شیلات‌داران این منطقه به خبرنگار ایرنا گفت: در حالی که تاکنون بارها مسوولان قول جبران خسارت را به مردم داده‌اند اما به آن وفا نکرده‌اند و خسارت‌های برجا مانده از سال 97 تاکنون پرداخت نشده است.

وی با بیان اینکه آب منطقه آلوده است و امکان هیچ‌گونه فعالیت در حوزه شیلات وجود ندارد، اظهار داشت: دامپزشکی مجوز ماهی‌ریزی در حوضچه‌ها را نمی‌دهد و عنوان می‌کند آب آلوده است و محصول نهایی از سلامت کافی برخوردار نمی‌شود.

این شیلات‌دار اهل میانکوه شهرستان اردل تصریح کرد: قرار شد توافقی خسارت شیلات‌داران و مردم منطقه پرداخت شود اما اکنون عنوان می‌شود که باید از طریق دادگاه وارد عمل شویم که این موضوع زمانبر است و پیگیری آن با چالش‌هایی همراه است.

خرمی‌نسب یکی دیگر از شیلات‌داران نیز نسبت به تعویق در پرداخت خسارت‌هایی که به کارگاه تولید پرورش ماهی خود و سایر مردم منطقه وارد شده است گلایه دارد و به خبرنگار ایرنا می‌گوید: شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت منطقه اصفهان در حالی که در فروردین امسال در نشست شورای تامین متعهد شد تا خسارت‌های وارده به مردم را جبران کند اما تاکنون اقدامی در این خصوص نکرده و عنوان می‌کند که مردم از مسیر شکایت حقوقی پیگیر مطالبات خود باشند.

وی تصریح کرد: مطالبه ما این است که به مصوبات شورای تامین فروردین ماه امسال که شرکت نفت نسبت به پرداخت خسارت‌های مردم مکلف شده است عمل شود.

شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت ایران باید خسارت‌ها را پرداخت کند

سرپرست مدیریت بحران استانداری چهارمحال و بختیاری با تایید مطالبه مردم منطقه مبنی بر پرداخت خسارت‌های آلودگی نفتی، اظهار داشت: شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت منطقه اصفهان باید پرداخت خسارت‌های حادثه اخیر را پرداخت کند و تاکنون در خصوص جبران آن اقدامی نکرده است.

خسرو کیانی افزود: تاکنون بارها از سوی مسوولان و نمایندگان مجلس برای پیگیری خسارت‌های اخیر آلودگی نفتی در منطقه میانکوه مکاتبات و نشست‌های حضوری انجام شده و همچنان این تلاش‌ها ادامه دارد.

سرپرست مدیریت بحران استانداری چهارمحال و بختیاری خاطر نشان کرد: تنها اقدامی که شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت منطقه اصفهان پس از حادثه آذرماه انجام داده پرداخت خسارت‌های موردی به مردم در خصوص تلف شدن احشام و آسیب به خانه‌های مسکونی بوده و در خردادماه نیز جابه جایی پنج کیلومتر از خط لوله انتقال نفت منطقه را آغاز کرد که هر چند استان جابه جایی 30 کیلومتر خطوط را پیشنهاد داده بود اما در نهایت شرکت نفت در حال جابه جایی پنج کیلومتر است که بیش از 70 درصد آن تاکنون اجرایی شده است.

کیانی خاطر نشان کرد: آخرین پیگیری مسوولان استان برای جبران خسارت‌های وارده بر منطقه میانکوه به یک هفته گذشته بازمی‌گردد که با بهروز نعمتی مشاور ارشد وزارت نفت مکاتبه شده است.

وی افزود: امید می‌رود این مطالبه جدی مردم استان بیش از پیش مورد توجه سوی مسئولان ارشد کشور قرار گیرد و مردم به حقوق از دست رفته خود دست یابند.

بخشدار میانکوه این موضوع را از چالش‌های جدی برای احقاق حقوق مردم می‌داند و می‌گوید: خسارت‌ها و آسیب‌های آلودگی نفتی در منطقه به شکلی است که هر روز که می‌گذرد بر عمق آن افزوده می‌شود و به بررسی و ارزیابی جدید نیاز دارد.

امامداد شهبازی در خصوص وضعیت پرداخت خسارت‌های جدید وارد شده در منطقه نیز گفت: پس از حادثه 23 آذر و آتش‌سوزی ناشی از پخش گاز در منطقه خسارت‌هایی به احشام و منازل مسکونی شهر سرخون وارد شده که در مجموع 20 مورد شناسایی و خسارت‌های جزیی به افراد متضرر پرداخت شد اما خسارت‌های عمیق و کلی که به مردم وارد شده بسیار بیشتر از این موارد است و باید جبران شود.

پیگیری مطالبات مردم میانکوه از وزیر نفت

نماینده مردم شهرستان‌های اردل، فارسان، کیار و کوهرنگ در مجلس شورای اسلامی نیز در طول ماه‌های گذشته در خصوص ایمن‌سازی خطوط انتقال نفت و جبران خسارت‌های وارده بر منطقه و تامین آب شرب پایدار مکاتبات و نشست‌های حضوری با وزیر سابق نفت و سایر مسوولان ارشد کشوری داشته است.

قدرت‌الله حمزه افزود: هرچند تاکنون تلاش‌هایی انجام شده و عملیات جابه‌جایی خطوط لوله در منطقه در حال انجام است اما در خصوص جبران خسارت‌ها و مطالبه آن از دولت سیزدهم مقرر شد تا بار دیگر تمامی مستندات مربوط به خسارت‌ها جمع‌بندی و در فرصتی مناسب در نشستی با وزیر جدید نفت مطرح شود.

وی ابراز امیدواری کرد که جبران مطالبات در موضوع آلودگی میانکوه اردل در دولت سیزدهم نتایج بهتری نسبت به سال‌های قبل به همراه داشته باشد.

با این وجود در راستای پیگیری موضوع از مدیر شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت منطقه اصفهان تلاش‌های خبرنگار ایرنا بی‌نتیجه ماند اما این رسانه منتظر پاسخگویی مسوولان این شرکت می‌ماند و چنانچه در این خصوص پاسخی دریافت شود نسبت به اطلاع‌رسانی آن اقدام خواهد شد.

به گفته مردم منطقه، از مدار خارج شدن چشمه سرخون، توقف فعالیت در شالیزارها و باغات منطقه، ممنوع شدن فعالیت‌های پرورش ماهی و مهمتر از همه احساس ناامنی در خصوص ترکیدگی لوله که مردم این منطقه را در طول این سالها آزار داده و برخی را مجبور به جابه‌جایی و مهاجرت کرده است، تنها بخشی از خسارت‌ها و آسیب‌هایی است که عبور خطوط انتقال نفت از مارون خوزستان به استان اصفهان متوجه مردم منطقه میانکوه به ویژه شهر سرخون و روستاهای اطراف آن کرده است.

بخش میانکوه از بخش‌های شهرستان اردل است که تا شهرکرد مرکز استان چهارمحال و بختیاری 150 کیلومتر و تا اردل مرکز شهرستان 80 کیلومتر فاصله دارد.