موافقت مجلس با لایحه افزایش سهام دولت جمهوری اسلامی ایران در بانک توسعه اسلامی

به گزارش خبرنگار پارلمانی خبرگزاری تسنیم، نمایندگان در نشست علنی امروز (دوشنبه، 5 تیرماه) مجلس شورای اسلامی با کلیات گزارش کمیسیون اقتصادی در مورد لایحه اجازه مشارکت جمهوری اسلامی ایران در افزایش سهام سرمایه دور ششم بانک توسعه اسلامی با 167 رأی موافق، 5 رأی مخالف و 5 رأی ممتنع از مجموع 206 نماینده حاضر در جلسه موافقت کردند.

همچنین نمایندگان با 172 رأی موافق، 4 رأی مخالف و 3 رأی ممتنع از مجموع 210 نماینده حاضر در جلسه با اصل ماده واحده این لایحه موافقت کردند.

ماده واحده - به دولت اجازه داده می‌شود سرمایه جمهوری اسلامی ایران در بانک توسعه اسلامی را از مبلغ چهار میلیارد و یکصد و هفتاد و چهار میلیون و ششصد و سی هزار (000ر630ر174ر4) دینار اسلامی به مبلغ چهار میلیارد و ششصد و سی و یک میلیون و چهارصد و شصت هزار (000ر460ر631ر4) دینار اسلامی افزایش دهد و نسبت به پرداخت این افزایش سرمایه به ارزش کل چهارصد و پنجاه و شش میلیون و هشتصد و سی هزار (000ر830ر456) دینار اسلامی مطابق با مقررات و جداول زمانی سررسید اقساط مربوط اقدام نماید. اقساط این افزایش سرمایه در یک بازه زمانی (14) ساله و طی (28) قسط شش ماهه از سال 1401 (2023 میلادی) لغایت سال 1415 (2036 میلادی) قابل پرداخت می‌باشد. مبلغ هر قسط (یکم الی بیست و هفتم) برابر با شانزده میلیون و سیصد و پانزده هزار و سیصد و پنجاه و هفت (357ر315ر16) دینار اسلامی و قسط آخر (بیست و هشتم) برابر با شانزده میلیون و سیصد و پانزده هزار و سیصد و شصت و یک (361ر315ر16) دینار اسلامی است.

تبصره 1- بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران موظف است از محل منابع خود نسبت به پرداخت اقساط مربوط به پذیره‌نویسی سهام سرمایه دولت در بانک مزبور در مواعد مقرر اقدام نموده و مبالغ پرداختی را در دفاتر قانونی خود به حساب سهمیه سهام دولت جمهوری اسلامی ایران در مؤسسات بین‌المللی منظور نماید.

تبصره 2- وزارت امور اقتصادی و دارایی مکلف به ارایه سفته معادل ریالی اقساط پرداختی سهام پذیره‌نویسی شده در بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران است.

تبصره 3 - وزارت امور اقتصادی و دارایی مکلف است میزان تسهیلات دریافتی از بانک توسعه اسلامی، محل و میزان هزینه کرد آن و همچنین برنامه های خود را برای اخذ امتیاز از بانک مزبور اعم از دریافت تسهیلات را در ابتدای اردیبهشت ماه هرسال به کمیسیون‌های اقتصادی و برنامه و بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی اعلام نماید.

 چرا کمیسیون اقتصادی تاکنون گزارشی از نحوه همکاری بانک توسعه اسلامی ارائه نداده است؟

ابراهیم نجفی به عنوان نماینده مخالف با کلیات لایحه اجازه مشارکت جمهوری اسلامی ایران در افزایش سهام سرمایه دور ششم بانک توسعه اسلامی افزود: از زمانی که ایران جزء بانک توسعه اسلامی بوده و در آنجا سرمایه‌گذاری کرده، انتظار داشتیم کمیسیون مربوطه گزارش دهد که ایران تاکنون چه میزان از ظرفیت این بانک استفاده کرده است.

نماینده مردم آستانه اشرفیه در مجلس ادامه داد: بر اساس اطلاعاتی که دارم قرار بود توسط وزارت نیرو، تصفیه‌خانه صنعتی فاضلاب به خصوص برای استان‌های شمالی با استفاده از ظرفیت این بانک ایجاد شود اما متأسفانه الان سطح آب زیرزمینی در این استان‌ها بسیار بالا است اما عملاً تصفیه‌خانه‌ای نداریم و این بخش به شکل سنتی اداره می‌شود.

وی تصریح کرد: قرار بود بر اساس توافق با این بانک، تسهیلاتی به وزارت نیرو و شرکت‌های آب و فاضلاب استانی اختصاص داده شود تا این تصفیه‌خانه به مرحله بهره‌برداری برسد تاکنون اقدامی نشده و این در شرایطی است که در قانون بودجه تهاتر نفت با شرکت خاتم را داریم اما متأسفانه هیچ گزارش عملکردی در صحن در این رابطه ارائه نشده است.

زنگنه: سرمایه‌گذاری در یک بانک خارجی چه منافعی برای کشور به همراه دارد؟

محسن زنگنه به عنوان دیگر نماینده مخالف با کلیات این لایحه افزود: در مورد بانک توسعه اسلامی اصل این است که ما در این بانک عضویت داشته باشیم اما از کمیسیون اقتصادی انتظار داریم گزارش کاملی از نحوه همکاری با این بانک را به صحن مجلس ارائه دهد که نشان دهد تاکنون در قبال مبلغی که آنجا سرمایه‌گذاری کردیم و به میزان سهم خود در این بانک به نسبت سایر کشورها چه استفاده‌هایی از آن کرده‌ایم.

نمایند ه مردم تربت حیدریه و مه ولات و زاوه در مجلس شورای اسلامی ادامه داد: متأسفانه ما به جهت برخی مسائلی که بین ایران و برخی کشورهای اسلامی ایجاد شد و استقرار و سلطه عده‌ای از کشورهای اسلامی و بانک توسعه اسلامی، نتوانستیم استفاده مطلوبی ازاین بانک داشته باشیم.

وی تصریح کرد: انتظار این است که وقتی قرار است در مورد چنین مسئله‌ای تصمیم بگیریم، اولاً یک گزارش کامل از پروژه‌هایی که تاکنون برای اجرای آنها از ظرفیت بانک توسعه اسلامی استفاده کردیم و منافعی که سرمایه‌گذاری در این بانک با توجه به شرایط تحریم‌ها برای کشور به همراه داشته است، ارائه شود.

سخنگوی کمیسیون تلفیق لایحه برنامه هفتم یادآور شد: هم اکنون این سوال مهم وجود دارد که در این شرایط تحریمی سرمایه‌گذاری در یک بانک خارجی چه منافعی برای کشور به همراه دارد.

سلیمی: منابع لازم برای سرمایه‌گذاری در بانک توسعه اسلامی باید مشخص باشد

و اما علیرضا سلیمی نیز به عنوان دیگر نماینده مخالف کلیات با لایحه مذکور با بیان اینکه در رابطه با این لایحه ابهامات و سوالاتی وجود دارد که باید در زمان رأی‌گیری به آن دقت کنیم، افزود: اصل افزایش سرمایه به خودی خود اشکالی ندارد اما متأسفانه بانک توسعه اسلامی بعضی پروژه‌هایی را در گذشته به بهانه تحریم عملیاتی نکرد و تسهیلات لازم برای اجرای آنها را در اختیار جمهوری اسلامی ایران قرار نداد، به طور مثال پروژه‌های فاضلاب که مصوبه مجلس بود، یکی از این موارد بوده که به دلیل کوتاهی و ضعف عملکرد دولت قبل اجرایی و عملیاتی نشد.

نماینده مردم محلات و دلیجان در مجلس ادامه دادن: هرچند دولت کنونی ریل دیپلماسی را در التماسی به فعال تبدیل کرده است اما باز هم باید تضمینی برای همکاری مطلوب بانک توسعه اسلامی با ایران وجود داشته باشد که اگر شرایط تغییر کرد، دولت بتواند ابزاری داشته باشد که این بانک را وادار کند تا به تعهداتش عمل کند.

سلیمی یادآور شد: البته پروژه‌های جدیدی که قرار است برای اجرای آنها در بانک توسعه اسلامی سرمایه‌گذاری شود، باید مشخص باشد، همچنین قرار بود کمیسیون اقتصادی در این زمینه به مجلس گزارش دهد که متأسفانه محقق نشده است.

عضو هیأت رئیسه مجلس تأکید کرد: وقتی قرار است نزدیک به 600 میلیون دلار در مدت 14 سال یعنی در 28 قسط افزایش سرمایه داشته باشیم، باید مشخص شود که از منابع خارجی یا داخلی تأمین خواهد شد.

وی خاطر نشان کرد: افزایش سرمایه قطعاً باعث قدرت چانه زنی ایران می‌شود اما لازم است ابهامات رفع شده و سازوکاری اندیشیده شود که بهانه از این بانک گرفته شود تا به تعهداتش عمل کند.

تضعیف جایگاه ایران، باعث جایگزین شدن کشورهای دیگر در بانک توسعه اسلامی می شود

سید شمس الدین حسینی در موافقت با کلیات لایحه افزایش سهام سرمایه دوره ششم بانک توسعه اسلامی گفت: به طور کلی بانک توسعه اسلامی به نوعی مهمترین نهاد بانکداری و مالی اسلامی در دنیا است و طبعاً جمهوری جمهوری اسلامی ایران و ما به عنوان رکنی از این حاکمیت باید به دنبال تقویت این نهاد باشیم.

وی با اشاره به اینکه یکی از روش ها و رویکردهای تقویت این نهادها، افزایش سرمایه آنهاست، بیان کرد: بانک توسعه اسلامی به نوعی یکی از محکم ترین و قوی ترین نهادهای مالی است که بر مبنای عقود اسلامی فعالیت می کند، بنابراین پشتیبانی و حمایت از آن همواره در دستور کار جمهوری اسلامی ایران بوده و ان شالله خواهد بود.

نماینده مردم تنکابن، رامسر و عباس آباد در مجلس یازدهم با تاکید بر موقعیت ایران در بانک توسعه اسلامی گفت: ایران جزو سهامداران اصلی بانک توسعه اسلامی است. طبعاً ما باید موقعیت خود را در این بانک حفظ کنیم، لذا اگر ما در این افزایش سرمایه ها شرکت نکنیم، باید بدانیم که دیگر کشورها جایگزین ما خواهند شد و موقعیت ما در این نهاد تضعیف خواهد شد، بنابراین می بایست از این فرصت افزایش سرمایه استفاده کنیم و موقعیت مان را در بانک توسعه اسلامی به عنوان یک سهامدار اصلی حفظ کنیم.

حسینی تاکید کرد: در باب عملکرد بانک توسعه اسلامی دوستان ما مواردی را مطرح کردند که بنده از نماینده دولت خواهش می کنم با تفسیر بیشتری به این موضوع بپردازند. همچنین بنده توفیق داشتم که سال ها ارتباط نزدیکی با این بانک داشته باشم.

وی افزود: به هیچ وجه چنین چیزی مطرح نیست که ما نتوانیم از ظرفیت این بانک استفاده کنیم، لذا ما پروژه های بزرگ و مهم کشور را با تامین مالی این بانک اعم از پروژه های بیمارستانی، سد سازی و جمع آوری شبکه فاضلاب را انجام داده ایم. هم اکنون هم ما پروژه های بسیار بزرگ و مهمی را در دستور کار داریم که اگر این افزایش سرمایه صورت گیرد نمایندگان ما در بانک توسعه اسلامی می توانند با قوت بیشتری صحبت کنند.

وی با اشاره به حضور خود به همراه وزیر اقتصاد و دارایی در مجمع بانک توسعه اسلامی طی یک ماه گذشته بیان کرد: ما در این سفر پیگیر تصویب پروژه ها در بانک توسعه اسلامی بودیم اما آنها یک بحث فنی را مطرح کردند و آن این بود که در شرایطی که دیگر کشورها در افزایش سرمایه شرکت کرده و افزایش سرمایه خود را انجام داده اند، ما چگونه به فرض شما را در این تقاضاها در اولویت قراردهیم. بنابراین باید اجازه دهیم حالا که دولت خودش لایحه افزایش سرمایه را به مجلس آورده، بگذاریم این موقعیت تحکیم یابد. همچنین پیرو این افزایش سرمایه، همکاران ما در وزارت امور اقتصادی و دارایی و مدیران زیرمجموعه مجمع فوق می توانند در این مجمع محکم صحبت کنند.

جعفر قادری نیز در موافقت با کلیات لایحه مذکور گفت: بانک توسعه اسلامی یکی از بانک های توسعه ای است که در سال های مختلف این امکان و فرصت را برای کشور ما فراهم کرده تا بتواند بخشی از طرح ها و پروژه ها را تامین مالی کند.

وی افزود: در طول سال هایی که ما با کشورهای اسلامی و همچنین کشور عربستان مشکلاتی داشتیم، نتوانستیم از ظرفیت این بانک به خوبی استفاده کنیم، بنابراین با توجه به فضای ایجاد شده نیاز است تا سرمایه خود را در این بانک افزایش داده و از منابع آن استفاده کنیم.

نماینده مردم شیراز و زرقان در مجلس یازدهم تصریح کرد: همچنین بسیاری از طرح ها و پروژه هایی که در حال حاضر در شهرها و در زمینه تصفیه پساب ها انجام می شود از محل اعتبارات بانک توسعه اسلامی است، البته ممکن است منابع این بانک در جاهایی مورد استفاده قرار نگرفته باشد که این مسئله به مشکلات داخلی وزارتخانه ها باز می گردد، با این حال این موضوع جزو تعهدات و وظایف ما است که در جاهای مختلف بین المللی نه تنها سرمایه مان را کاهش ندهیم، بلکه بتوانیم سهم خود را افزایش دهیم.

محمدرضا پورابراهیمی داورانی نیز در موافقت با کلیات لایحه افزایش سهام سرمایه دوره ششم بانک توسعه اسلامی گفت: جایگاه ما در مراکز منطقه ای و بین المللی به دلیل شرایطی که آمریکایی ها علیه ایران ایجاد کرده اند، امری ضروری است، بنابراین اهمیت پرداختن به این مجموعه های بین المللی نسبت به گذشته دوچندان شده است.

وی افزود: ما هر گاه این مجموعه ها را تقویت کنیم و ساختارهای اقتصادی کشور از ظرفیت های این مجموعه ها استفاده کند، مفهومش این است که ما واژه تحریم را پشت سر گذاشته و اساساً این موضوعات را به شکل جداگانه ای در ارتباط با تعامل با مراکز منطقه ای و بین المللی پیگیری می کنیم.

نماینده مردم کرمان و راور در مجلس یازدهم با بیان اینکه بانک توسعه اسلامی در طول سال های اخیر بیش از 6 میلیارد دلار منابع برای پروژه ها در جمهوری اسلامی ایران در نظر گرفته است، بیان کرد: البته برخی از همکاران موضوعاتی را مطرح کردند که شاید نیاز باشد در اجرای موضوعات دقت بیشتری صورت گیرد که حتماً این مسئله را از دولت مطالبه می کنیم.

پورابراهیمی با بیان اینکه اصل افزایش سرمایه بانک توسعه اسلامی می تواند جایگاه ایران را تقویت کند، ادامه داد: به واقع ما برای پروژه های جدید هم می توانیم از لحاظ تامین مالی از این ظرفیت استفاده کنیم.

این نماینده مجلس با اشاره به امکان همکاری ایران در پروژه هایی که بانک توسعه اسلامی در کشورهای دیگر انجام می دهد، ادامه داد: از این رو این ظرفیت امکان حضور ما در عملیات خدمات فنی و مهندسی در کشورها را افزایش داده و طبیعتاً در این راستا یک ظرفیت مهم برای توسعه همکاری های اقتصادی از طریق صدور خدمات فنی و مهندسی فراهم می شود.

وی با بیان اینکه ما باید از این ظرفیت برای همکاری های اقتصادی با کشورهای عضو بانک توسعه اسلامی استفاده کنیم، تاکید کرد: مجموعه منابعی که ما در سال های گذشته برای این موضوع اختصاص دادیم، حدود 630 میلیون یورو بوده که ارزش فعلی این منابعی که ما در بانک توسعه اسلامی قرار دادیم، در حال حاضر بیش از 5 میلیارد دلار است، یعنی این موضوع یک نوع ظرفیت سازی برای اقتصاد کشور قلمداد می شود.

پورابراهیمی تصریح کرد: همه این موارد موید این است که ما بتوانیم با حضور فعالمان در بانک توسعه اسلامی همه پروژه های تامین مالی، هم حفظ ارزش سرمایه گذاری و هم پروژه های جدید را مدنظر قرار دهیم که این خود به نوعی یک مواجهه با تحریم آمریکایی ها محسوب می شود.

این نماینده مردم در مجلس یازدهم افزود: مجموع کل منابعی که ما باید به این بانک بدهیم حدود 584 میلیون آن هم برای بازه زمانی چندین ساله است که این امر می تواند آثار مثبت اقتصادی برای ما داشته باشد.