مکران؛ معبر استراتژیک عبور ازتحریم‌ها و رشد صادرات
به گزارش خبرگزاری اقتصاد ایران، دسترسی مستقیم به آب‌های آزاد، مجاورت با بازارهای بزرگ منطقه و پتانسیل عظیم لجستیکی و صنعتی، این منطقه را به یک مزیت کم‌نظیر برای توسعه صادرات و تحقق اقتصاد مقاومتی بدل کرده است. سواحل مکران کوتاه‌ترین و مطمئن‌ترین مسیر ایران برای اتصال به اقیانوس هند، کشورهای جنوب آسیا، آسیای جنوب شرقی و شرق آفریقا است. در شرایط تحریمی یا ریسک‌های منطقه‌ای، مکران می‌تواند حاشیه امنیت صادرات و واردات کشور را به شدت افزایش دهد. تکمیل کریدور راه‌آهن چابهار زاهدان و اتصال به کریدور شمال - جنوب ظرفیت عبور کالا به آسیای میانه، روسیه و قفقاز را چندبرابر می‌کند. بندر چابهار با قابلیت تخلیه و بارگیری سالانه میلیون‌ها تن کالا و ظرفیت توسعه تا 80 میلیون تُن، نقش کلیدی در ترانزیت و صادرات کالاهای ایرانی دارد. به گزارش اکونیوز، ایجاد مناطق صنعتی و شهرک‌های فرآوری و صادراتی در سواحل مکران، فرصتی بی‌همتا برای جذب سرمایه‌گذاری، تولید صادرات محور و ورود فناوری‌های جدید فراهم کرده است. توسعه جاده‌ها، راه‌آهن، اسکله‌های تخصصی کانتینری و تأسیس انبارهای پیشرفته باعث شده زمینه لازم برای صادرات سریع و رقابتی فراهم شود. محورهای صادراتی عمده از مکران - کشاورزی، شیلات و صنایع غذایی امکان صادرات خرما، میگو، ماهی و محصولات باغی جنوب کشور با هزینه کمتر و زمان سریع‌تر به هند، پاکستان، عمان، چین و حاشیه اقیانوس هند. ایجاد کارخانه‌های بسته‌بندی، سردخانه‌های تخصصی و فرآوری محصولات شیلاتی. - صادرات مواد معدنی، ساختمانی و پتروشیمی نزدیکی به معادن غنی جنوب شرق (سنگ آهن، مس، کرومیت و...)؛ دسترسی مستقیم به بازارهای صادراتی بدون واسطه. طرح‌های پتروپالایشی و صنایع پایین‌دستی برای صدور محصولات پتروشیمی به بازارهای جدید. - محصولات دانش‌بنیان و فناورانه ایجاد شهرک‌های نوآوری و حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان برای صادرات محصولات فناوری‌محور و ارائه خدمات فنی و مهندسی به بازارهای منطقه. نقش مکران در بالابردن تاب‌آوری اقتصادی و دیپلماسی منطقه‌ای حذف گلوگاه‌های سنتی صادرات: کاهش اتکاء به بنادر شمال خلیج فارس و افزایش مسیرهای جایگزین صادراتی. فرصت بازیگری در تجارت اوراسیا، شانگهای و کریدورهای آسیایی: سواحل مکران حلقه ارتباطی ایران با توافق‌های منطقه‌ای از جمله توافقنامه چابهار هند - ایران - افغانستان و پروژه‌های کریدوری میان شرق و غرب محسوب می‌شود. تقویت جایگاه ایران به‌عنوان هاب ترانزیتی و تجاری منطقه‌ای با استقبال سرمایه‌گذاران خارجی و منطقه‌ای. چالش‌ها و موانع پیش‌رو زیرساخت‌های حمل‌ونقل ناتمام: پروژه راه‌آهن چابهار - زاهدان و ضعف شبکه زمینی و ریلی هنوز مانع بهره‌برداری کامل از ظرفیت صادراتی منطقه است. نیاز به توسعه صنایع بالادستی و پایین‌دستی: نبود صنایع فرآوری پیشرفته باعث خام‌فروشی و کاهش ارزش افزوده صادرات می‌شود. موانع اداری و بروکراسی: فرآیندهای دشوار اخذ مجوزها و مقررات صادراتی بعضاً مانعی برای جهش صادراتی است. حضور کم‌رنگ بخش خصوصی و لزوم آموزش و حمایت برای نقش‌آفرینی فعال‌تر در صادرات.نگرانی‌های امنیت انرژی و منابع آب برای صنایع صادرات‌محور.سناریوهای آینده برای مکران در صادرات غیرنفتی با تکمیل زیرساخت‌ها، تسهیل مقررات و جذب سرمایه‌گذاری بخش خصوصی و خارجی، سواحل مکران می‌تواند طی 5 سال به اصلی‌ترین هاب صادرات غیرنفتی ایران و یکی از مراکز مهم تجارت دریایی اقیانوس هند بدل شود. در صورت کندبودن اصلاحات، صادرات از طریق مکران رشد تدریجی اما کمتر از ظرفیت عملیاتی منطقه خواهد داشت و فرصت رقابت با بنادر منطقه را تا حدودی از دست خواهد داد. عدم تکمیل زیرساخت‌ها و برطرف نشدن موانع اداری و سرمایه‌گذاری، سهم صادرات غیرنفتی مکران را محدود و فرصت تاریخی توسعه را از اقتصاد ایران خواهد گرفت.
به گزارش اکونیوز، سواحل مکران، قلب تپنده صادرات غیرنفتی آینده ایران است؛ شریانی حیاتی که با بالفعل شدن ظرفیت‌های جغرافیایی و لجستیکی، می‌تواند اقتصاد ایران را دگرگون و جایگاه کشور را در تجارت منطقه‌ای و جهانی تثبیت کند.
سرمایه‌گذاری هدفمند، توسعه صنایع فرآوری، حمایت از بخش خصوصی و تسهیل صادرات باید در دستور کار قرار گیرد تا این منطقه به موتور محرک صادرات غیرنفتی، اشتغال پایدار، و جهش اقتصادی تبدیل شود.