نقشه بایدن برای خنثی کردن طرح جاده ابریشم
به گزارش اکوایران؛ ابتکار (کمربند و جاده) که سابقا به عنوان یک «کمربند و یک جاده» یا «یک کمربند و یک راه» شناخته می‌شد، یک طرح سرمایه‌گذاری در زیربناهای اقتصادی بیش از 60 کشور جهان و توسعه دو مسیر تجاری «کمربند اقتصادی راه ابریشم» و «راه ابریشم دریایی» بود که برای سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های اقتصادی جهان به منظور گسترش جهانی شدن و توسعه بازارها در دستور کار قرار گرفت. این طرح که می تواند مزایای بسیاری را برای ایران به همراه داشته باشد و این امر موجب شد تا شاهد تغییراتی در این مسیر گذر این جاده‌ها باشیم.
طولانی شدن ایجاد این مسیر ترانزیتی موجب شد تا آمریکا هم ایجاد مسیر ترانزیتی جدید در منطقه را در دستور کار قرار دهد؛ مسیری که برای رقابت با طرح (کمربند و جاده) ایجاد خواهد شد. در این طرح آمریکا سعی در پیوند زدن هند به شبکه ریلی خاورمیانه دارد. به گزارش پایش تحولات تجارت جهانی، جیک سالیوان مشاور امنیت ملی دولت بایدن در سفر اخیر خود به عربستان با مشاوران امنیت ملی «امارات»، «هند»، «اسراییل» و «عربستان» جلسه ای برگزار کرد و طرح پیشنهادی ایجاد شبکه ریلی هند و خاورمیانه را به تحقق نزدیک کند. این پروژه کشورهای خلیج فارس و کشورهای عربی را با یکدیگر و با هند از طریق شبکه ریلی و از طریق خطوط کشتیرانی و شبکه‌ای از بنادر منطقه پیوند می دهد.
ایده این پروژه در جریان مذاکراتی در 18 ماه گذشته در مجمعی که شامل ایالات متحده، امارات، هند و اسرائیل، شکل گرفته است. این مجمع در اواخر سال 2021 تأسیس شد و هدف آن بحث در مورد پروژه های زیرساختی و استراتژیک در خاورمیانه و جنوب آسیا است. این پروژه یکی از ابتکارات اصلی کاخ سفید در خاورمیانه با توجه به نفوذ فزاینده چین در منطقه است، زیرا خاورمیانه بخش مهمی از چشم انداز چین از (کمربند و جاده) است. به گفته یک مقام اسرائیلی که در مذاکرات مربوط به این طرح شرکت کرده بود، این طرح با هدف استفاده از تجربه هند در پروژه های زیرساختی بزرگ مطرح شده و دولت بایدن، این ایده را گسترش داده تا عربستان را در برگیرد. اسرائیل در حال حاضر بخشی از این طرح نیست، اما در صورت پیشرفت در تلاش برای عادی‌سازی روابط خود با کشورهای منطقه، ممکن است در آینده به آن بپیوندد. تلاش‌های جدید آمریکا برای پیوند زدن عربستان به این طرح و به مجمع موسوم به 12U2 در حالی صورت می گیرد که عربستان به سرعت به چین نزدیک می شود. این طرح در شرایط کنونی واکنشی مبهم و حداقلی به ابرپروژه ابتکار (کمربند و راه) چین است که در یک دهه اخیر پیشرفت‌های مهمی داشته است. چین در 2015 استراتژی کلان خود در قبال جهان عرب را با محوریت توسعه همکاری در زمینه های انرژی، تجارت و سرمایه گذاری تدوین کرد و تا حد زیادی آن را در قالب ابتکار ابریشم عملیاتی کرده است. در شرایط کنونی ابتکار ابریشم تا حدود زیادی اجرایی شده است و اولویت گذشته را برای چین ندارد.
کشورهایی مانند امارات و عربستان که در مورد این ایده با آنها گفتگو شده مهمترین شرکای چین در پیشبرد ابتکار ابریشم در خاورمیانه محسوب می شوند. ایالات متحده با تاخیر فراوان وارد رقابت با چین در خاورمیانه شده است و طرح ارائه داده است که حداقلی و مبهم است.