نگاه نمایندگان مجلس به بودجه صدا و سیما

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، کلیات لایحه بودجه سال 1402 در مجلس بررسی و تصویب شد. از همان روز نخست که رئیس‌جمهور برای تقدیم لایحه بودجه به مجلس رفت و بودجه را رسما تقدیم بهارستانی‌ها کرد با مشخص شدن جداول بودجه، روی بودجه‌های فرهنگی خصوصاً بودجه صداوسیما بحث‌های فراوانی شد تا جایی که شایعات و شائبه‌ها در خصوص اهالی جام‌جم منجر به واکنش رسانه ملی شد، اما در عین حال که از بودجه نهادهای فرهنگی به‌ویژه رسانه ملی انتقاد شد، منتقدانی هم بر این باور بودند که این میزان افزایش در خور حجم کاری رسانه ملی و سطح توقعات از آن نیست و باید بودجه بیشتری به این رسانه تخصیص یابد.

در این میان برخی از نمایندگان مجلس نیز معتقدند که بودجه رسانه ملی برای اجرای وظایف محوله کافی نیست و باید افزایش یابد.

 هزینه‌های سرسام‌آور در فرهنگ با بی‌توجهی به بودجه رسانه ملی

احمد راستینه، سخنگوی کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی‌با بیان اینکه صداوسیما امروز خط مقدم مقابله با جبهه رسانه‌ای دشمنان ما است، تأکید کرد: هم مجلس و هم دولت بدانند که تقویت صداوسیما و توجه به اعتبارات آن در لایحه بودجه سال 1402 امری راهبردی و الزامی است. در بودجه سال 1402 میزان تخصیصی که برای صداوسیما دیده شده پذیرفتنی نیست و اعتبارات صداوسیما مخصوصاً در بخش تولید آثار فاخر باید ویژه دیده شود.

وی افزود: تأمین اعتبار از محل تبلیغات به هویت و ماهیت فرهنگی - دانشگاهی صداوسیما آسیب وارد کرده، اما صداوسیما ناگزیر است برای تأمین مصارف خود به سمت درآمدهای تبلیغاتی برود. بنابراین، ضرورت دارد مجلس و دولت سهم صداوسیما را از محل درآمدهای تبلیغاتی کاهش دهند و به صورت جدی برای توسعه زیرساخت‌ها و شبکه‌های رسانه ملی و همچنین افزایش و ارتقای کیفیت تولید فیلم و سریال ورود کنند و سهم بودجه رسانه ملی متناسب با توقعاتی که از آن سازمان داریم، افزایش یابد.

سخنگوی کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه امروز فکر و اندیشه به عنوان زیربنای هر کشوری مورد توجه سیاستمداران آن کشور است، خاطرنشان کرد: صداوسیما به عنوان یک دانشگاه بزرگ یکی از مهم‌ترین نهادهای کمک به ارتقای فکر و اندیشه سبک زندگی ایرانی - اسلامی است و عدم توجه به این مسئله که بسیار راهبردی است در آینده هزینه‌های سرسام‌آوری بر فرهنگ و هویت ما وارد می‌کند.

وی ادامه داد: دشمن تلاش می‌کند با تصویرسازی هوشمند و با ایجاد ناامیدی به سمت تسخیر جامعه ما حرکت کند و در اینجا نقش ویژه صداوسیما در خنثی کردن نقشه‌های شوم آنان و ضرورت توجه به آن آشکارتر می‌شود تا بتواند در ایجاد امید و همچنین در معرفی درست مؤلفه‌های رشد و توسعه ایران اسلامی و تبیین اندیشه‌های ناب اسلام و آرمان‌های بزرگ انقلاب اسلامی گام‌هایی بلند بردارد و این گام‌ها با تولید آثار فاخر و تمرکز بر ارتقای کیفیت در عرصه تولید رسانه‌ای محقق می‌شود.

راستینه، نماینده مردم شهرکرد در پایان تصریح کرد: آنچه مهم است و مجلس و دولت باید به آن توجه کنند این است که صداوسیما برای توسعه زیرساخت‌ها و افزایش و ارتقای شبکه‌های خود و همچنین تولید محتوا نیازمند اعتبارات ویژه‌ای است و فکر می‌کنم باید به صورت جدی در اعتباراتی که برای صداوسیما پیش‌بینی شده تجدیدنظر کنیم.

 توقع از رسانه ملی بالاست و امکانات هم باید افزایش یابد

عباس گلرو، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی گفت: با توجه به تأخیر در ارائه لایحه بودجه سال 1402 به مجلس و همچنین محدودیت زمانی، کمیسیون تلفیق بودجه به سرعت تشکیل شد و نهایت همکاری را با دولت در تصویب بودجه و ارائه آن به صحن علنی داشت.

وی با اشاره به تصویب کلیات لایحه بودجه توسط نمایندگان در صحن علنی مجلس گفت: این امر نشان‌دهنده همراهی وکلای ملت با دولت است.

نماینده مهد‌ی‌شهر و سرخه ادامه داد: بر اساس گزارش‌های رئیس‌جمهور و رئیس سازمان برنامه و بودجه، ما به این جمع‌بندی رسیدیم که دولت سعی دارد به سمت اصلاح ساختار بودجه برود. هرچند که دولت با کمک مجلس توانسته طی این مدت تا حدی این اصلاح را محقق کند.

وی با تأکید بر اینکه مهم‌ترین بحث بودجه تراز عملیاتی منابع و مصارف است، گفت: بودجه باید به قدری منطقی بسته شود که با کسری بودجه و مشکلات بعدی مواجه نشویم.

گلرو با بیان اینکه در بودجه سالانه، اجرای مصوبات بودجه در شهرستان‌ها و تکمیل طرح‌های عمرانی ناتمام مهم است، گفت: متأسفانه 90 درصد بودجه، هزینه‌های جاری است و در حوزه عمرانی کمبود اعتبار داریم و دولت باید برای این موضوع چاره‌اندیشی کند و منابع لازم را برای طرح‌های عمرانی و توسعه‌ای اختصاص دهد. چون اگر به همین شکل پیش برود ما فقط مصرف‌کننده ثروت ملی و منابع مالی هستیم و هیچ توسعه‌ای در کار نخواهد بود.

نماینده مهد‌ی‌شهر و سرخه با بیان اینکه صداوسیما را به عنوان یکی از ارکان قدرت نظام در عرصه داخلی و بین‌المللی می‌دانم، تأکید کرد: توقع همه ما از رسانه ملی بالا است و باید میزان امکاناتی هم که به این دستگاه داده می‌شود بالا باشد. به‌ویژه در حوزه رسانه‌های برون‌مرزی که در دوسال اخیر خیلی دچار آسیب شده‌اند و باید در جهت رفع این مشکلات اقدام شود.

گلرو در پایان با تأکید بر اینکه باید حرکت جدی در تقویت اعتبارات صداوسیما صورت گیرد، گفت: در عین حال مسئولان رسانه ملی هم باید به نحوی طراحی‌های جدید را برای شکوفاکردن استعدادهای رسانه‌ای اجرا کنند.

 لزوم اعتبارات ویژه به صداوسیما برای مقابله با جنگ شناختی

حسینعلی حاجی‌دلیگانی، عضو کمیسیون تلفیق که به‌عنوان مخالف لایحه بودجه سال 1402 در جلسه کمیسیون تلفیق سخنرانی کرد، از لزوم افزایش اعتبارات تخصیص‌یافته به رسانه ملی بیش از رقم پیش‌بینی شده در لایحه بودجه سخن گفت.

وی افزود: یکی از نقدهایی که ما به لایحه اعتبارات بودجه‌ای داریم این است که درخصوص مسائل فرهنگی از جمله صداوسیما آنگونه که باید و شاید اعتبار خاص در نظر گرفته نشده است. این درحالی است که باید برای فعالیت‌های خاص مثل ساخت فیلم‌های افتخارآمیز که در گذشته نمونه‌هایش را داشتیم و امروز از آنها خبری نیست، رقم بیشتری اختصاص داده شود.

نماینده مردم شاهین‌شهر ادامه داد: به زعم بنده باید در بودجه توجه بیشتری به مباحث فرهنگی می‌شد، چون همان‌طور که بسیاری می‌دانند یکی از راه‌های دشمنان ما از گذشته تا امروز این بوده است که ابتدا به بودجه‌های نهادهای فرهنگی که به‌درستی تعیین می‌شود حمله کنند. این مطلب را هم بعضی جاها مطرح کردند که بودجه‌هایی را که به نهادهای فرهنگی می‌دهید به خودمان بدهید! پشت‌صحنه این حرف‌ها تهی کردن جامعه از فرهنگ غنی ایرانی اسلامی است.

عضو هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی تأکید کرد: رسانه ملی باید بتواند نیازهای مشروع مخاطبان را برآورده سازد، برای همین من معتقدم در رسیدگی به بودجه لازم است اعتباراتی برای برخی کارهای ویژه در نظر گرفته شود؛ کارهایی برای مردم، تا رسانه ملی باب طبعشان باشد و استفاده بیشتری از آن ببرند.

حاجی‌دلیگانی با اشاره به اهمیت پرداختن به حوزه فرهنگ و رسانه در این مورد توضیح داد: ما به بودجه بیشتری نیاز داریم، چون کشورهای بیگانه‌ای که امروز رسانه‌های معاندشان در این مورد انتقاداتی را مطرح می‌کنند، خود بیشتر از اینها در چنین بخش‌هایی سرمایه‌گذاری کرده‌اند.

لازم است در رسیدگی به جزئیات لایحه بودجه به این نکات توجه بیشتری داشته‌باشیم. رسانه‌های معاند به خاطر برد صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران و از جهت‌گیری‌های درستی که دارد ناراحت‌اند و نمی‌خواهند این اتفاق بیفتد. اگر رسانه ملی کاری به آنها نداشت و مزاحم منافع آنان نمی‌شد، آنها هم کاری به صداوسیما نداشتند. زمانی با آن کار دارند که می‌بینند به‌دلیل روشنگری‌هایی که انجام می‌دهد با منافع آنها به نوعی در تقابل قرار می‌گیرد.

شاید در دنیا سابقه نداشته باشد که رسانه‌ای اینطور بی‌محابا به جنگ جهان سلطه رفته باشد. از این بابت می‌گویم باید به آن‌ها حق داد که مخالفت کنند، چون می‌بینند منافع‌شان از هر جهت در خطر است. البته در این جنجال‌های رسانه‌ای، برخی از رسانه‌های داخل هم با رسانه‌های خارجی در حمله به صداوسیما همگام شدند. حاجی‌دلیگانی دلیل همراهی این دو گروه رسانه‌ای با همدیگر را چنین ارزیابی می‌کند: متأسفانه بعضی اوقات برخی فراموش می‌کنند که در ایران هستند و در کشوری به این نام و با چنین پیشینه‌ای زندگی می‌کنند. همچنین بدخواهی دشمن را از یاد می‌برند و تحت القائات آنان قرار می‌گیرند. بعضی وقت‌ها داخلی‌ها فقط ظاهر حرف خارجی‌ها را می‌بینند و فکر می‌کنند حرفشان درست است.

 ضرورت تقویت حوزه فیلم و سریال

جعفر قادری، عضو کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه در بخش فرهنگی و هنری، هزینه کردن، سرمایه‌گذاری به حساب می‌آید و سود و زیان در این میان معنایی ندارد، گفت: از نظر ما باید سهمِ بودجه‌های فرهنگی افزایش پیدا کند و اینطور نباشد که هر موقع جایی دچار کمبود اعتبار شدیم از بودجه فرهنگی کم کنیم؛ به طور جد بحث عدالت فرهنگی را دنبال می‌کنیم، اما از طرفی هم اعتقاد داریم بودجه‌های فرهنگی باید مؤثرتر اختصاص داده شوند؛ در بخش‌هایی که تأثیر‌شان بیشتر است.

وی افزود: الان در خودِ صداوسیما، حوزه تولید فیلم و سریال بسیار حائز اهمیت است که انتظار داریم با اختصاص بودجه درست، کارهای مؤثرتر و ماندگارتری را شاهد باشیم، چراکه بسیاری از مفاهیم را می‌توان به وسیله یک فیلم و سریال خوب به جامعه منتقل کرد. این حوزه‌ها نیاز به تقویت دارند و باید مجموعه‌های دیگر هم کنار این مراکز تولید فیلم و سریال قرار بگیرند تا کار بهتر و اصولی‌تر پیش برود. قادری با اشاره به این نکته که سود و زیان در بحث فرهنگ و هنر معنایی ندارد، ولی باید تشکل‌های موازی فرهنگی را بهتر مدیریت کنیم، خاطرنشان کرد: یادآور می‌شوم که هرچه در بحث فرهنگی هزینه شود سرمایه‌گذاری به حساب می‌آید و سود و زیان در این حوزه معنایی ندارد، اما تشکل‌های موازی فرهنگی داریم که باید بهتر مدیریت شوند. واقعاً چه نیازی است در برخی از بخش‌ها ما حقوق کامل بپردازیم، اما آن خروجی مورد نظر را دریافت نکنیم. با برون‌سپاری و استفاده از نیروهای تخصصی‌شان می‌توانیم کارهای خوبی بکنیم.

این عضو کمیسیون برنامه و بودجه همچنین درباره انتقادهای اهالی تئاتر و هنرمندان تجسمی از اختصاص بودجه و حمایت نه چندان مناسب از این قشر، گفت: حوزه‌های تئاتر و هنرهای تجسمی همیشه مهم بوده‌اند و طبعاً این نادیده‌گیری همیشه بوده و باید طبعاً این اختصاص بودجه در سال 1402 بهتر مدیریت شود تا با حمایت درست از این افراد و گروه‌ها، نمایش‌ها بهتر و جذاب‌تر شود و شاخه‌های هنری تجسمی ما خوب و با قدرت پیش بروند.

وی با تأکید بر این نکته که صداوسیما حتماً برای مدیریتِ درست بودجه خود به برون‌سپاری و استفاده از ظرفیت‌های کشورهای دوست و همسایه توجه داشته باشد، افزود: اعتقاد دارم برون‌سپاری درست گاهی هم به تعدد آثار با کیفیت منجر می‌شود و هم به نوعی مدیریت در بودجه ایجاد می‌کند. ما تلاش‌مان را می‌کنیم سریال‌های «سلمان فارسی» و «موسی (ع)» پیشرفتِ خوبی پیدا کنند تا زودتر آماده پخش شوند. اما صداوسیما نباید از ظرفیت‌های کشورهای دوست و همسایه که مشترکاتِ فرهنگی زیادی با هم داریم، غفلت کند. با ساخت آثار مشترک فرهنگی و هنری، بحث دیپلماسی فرهنگی نیز محقق می‌شود.

قادری در پایان خواستار پررنگ‌تر شدن برنامه‌های اقتصادی رسانه ملی شد و تأکید کرد: مسائل اقتصادی از اولویت‌های مردم و نمایندگان مردم در خانه ملت است و در رادیو و تلویزیون نیز باید بیش از این به آن پرداخته شود.