هادی خانیکی: در عصر ظلمت، اغتشاش مفاهیم رخ می‌دهد
نشست نقد و بررسی کتاب عصر تاریکی روز یک‌شنبه، 16 دی‌ماه، با حضور دکتر هادی خانیکی، دکتر حسینعلی نوذری، حامد زارع و مترجم کتاب حمید هاشمی کهندانی در شهر کتاب مرکزی برگزار شد.
به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، این اثر نوشته‌ی برایان تیتلی است که به بازگویی مسیر سیاسی ژان - بدل بوکاسا، دیکتاتور مشهور آفریقای مرکزی، می‌پردازد. عصر تاریکی به‌تازگی در مجموعه پرتره‌های سیاسی نشر وزن دنیا با عنوان «شاهد عینی» منتشر شده است.
در ابتدای جلسه، حامد زارع، مدیر مجله‌ی سیاست‌نامه، بر شیوه‌ی روایت خاص این کتاب تأکید کرد و توضیح داد: «این اثر با بررسی تاریخی پیش از ظهور بوکاسا آغاز می‌شود و بر نقش استعمار اروپا در غارت منابع آفریقا تمرکز دارد. کتاب با ورود به فرهنگ استعماری نشان می‌دهد که چگونه بوکاسا، که در کودکی کارگر شرکت جنگل بود و شاهد مرگ پدرش، خشونت را از کارگزاران فرانسوی آموخت.»
آفریقا؛ آیینه‌ای از استعمار در کتاب عصر تاریکی
در ادامه‌ی نشست، دکتر حسینعلی نوذری، نظریه‌پرداز علوم سیاسی و پژوهشگر آثار یورگن هابرماس، بر ضرورت برگزاری جلساتی با محوریت تاریخ سیاسی تأکید کرد و گفت: «عصر تاریکی فقط روایت زندگی بوکاسا نیست، بلکه داستانی تکرارشونده از تاریخ است که از قرن بیستم تا به امروز ادامه دارد.» او افزود: «ما نیز در خاورمیانه با چنین روایت‌هایی زندگی کرده‌ایم. هرچند ایران مستقیماً استعمار حضوری را تجربه نکرده است، اما همواره در مرکز مبادلات و تقسیم منافع قدرت‌های بزرگ - از انگلیس و آمریکا تا چین و روسیه - قرار داشته‌ایم.»
نوذری همچنین با اشاره به نقدهای نوشته‌شده درباره‌ی این اثر بیان کرد: «آفریقا در این کتاب به‌خوبی آینه‌ی تمام‌نمای استعمار است. البته این نکته بهانه‌ای برای نادیده‌گرفتن مسئولیت جوامع نمی‌شود، چرا که استعمار بدون وجود زمینه‌های مستعد اجتماعی ممکن نیست.»
وی در پایان، ترجمه‌ی فارسی کتاب را تحسین کرد و گفت: «زبان روان و شیوا باعث می‌شود که خواننده نتواند کتاب را زمین بگذارد، حتی اگر پرش‌های متنی کوچکی در آن وجود داشته باشد. نویسنده با بهره‌گیری از شیوه‌ی پساساختارگرایانه‌ی لارنس استون، روایتی متفاوت از تاریخ بوکاسا ارائه داده است که اگرچه در کنار رمان‌های تاریخی قرار می‌گیرد، اما فراتر از آن‌ها عمل می‌کند.»
عصر ظلمت؛ عصر بی‌گفتگویی و سرشاری از اغتشاش مفاهیم
دکتر هادی خانیکی، استاد برجسته‌ی ارتباطات، در ادامه‌ی نشست به جایگاه بوکاسا در ادبیات استعماری و پسااستعماری پرداخت و گفت: «نسل ما با آثاری چون انقلاب آفریقا و چهره‌ی استعمارگر و استعمارزده آشناست؛ کتاب‌هایی که نه‌تنها در ایران، بلکه در سطح جهان تأثیرگذار بوده‌اند.»
خانیکی همچنین به کتاب انسان‌ها در عصر ظلمت نوشته‌ی هانا آرنت اشاره کرد و توضیح داد که این مفهوم، الهام‌گرفته از اشعار برتولت برشت است و معنایی مشابه عصر تاریکی دارد. او با خواندن بخش‌هایی از اشعار برشت گفت: «در عصر ظلمت، اغتشاش مفاهیم رخ می‌دهد و آرنت برای خروج از این شرایط، پناه بردن به گفتگو را پیشنهاد می‌کند.»
او در ادامه‌ی بحث خود، با اشاره به برخی از اعمال بوکاسا افزود: «رفتارهای بوکاسا تازگی ندارند و نمونه‌های آن را در بخش‌های دیگری از تاریخ نیز می‌توان یافت. اما آنچه عصر ظلمت را خاص می‌کند، اغتشاشی است که در مفاهیم ایجاد می‌شود؛ مثل زمانی که بوکاسا یک‌چهارم بودجه‌ی دولت را صرف تاج‌گذاری می‌کند! عجیب است که کشوری با وسعت و جمعیت اندک مانند آفریقای مرکزی، شاهد چنین وقایعی باشد.»
حمید هاشمی کهندانی، مترجم کتاب عصر تاریکی، ضمن قدردانی از نظرات ارزشمند منتقدان، از نشر وزن دنیا و مخاطبان اثر تشکر کرد. او در سخنان خود به تداوم انتشار آثار مشابه در مجموعه‌ی «شاهد عینی» اشاره کرد و گفت که این پروژه قرار است با جدیت بیشتری به پرتره‌های سیاسی مهم و دوره‌های تاریخی مرتبط بپردازد.
عصر تاریکی نوشته‌ی برایان تیتلی، در 380 صفحه و 13 فصل، توسط حمید هاشمی کهندانی به فارسی ترجمه شده است. این کتاب با قیمت 450 هزار تومان برای علاقه‌مندان به موضوعات تاریخی و سیاسی در کتاب‌فروشی‌های معتبر در دسترس است.
خانیکی در پایان خاطرنشان کرد: «در عصر ظلمت، پیوند میان نظریه و عمل گسسته می‌شود، دال‌ها یتیم می‌مانند، سنت از بین می‌رود و مراجع اقتدار سقوط می‌کنند. این فقدان اعتماد و زوال ارزش‌ها، ستون‌های جامعه را سست می‌کند. در چنین شرایطی، نه خبری از گفتگو هست و نه امکان شکل‌گیری آن وجود دارد.» نشست نقد و بررسی کتاب عصر تاریکی؛ نگاهی به تاریخ سیاسی و استعمار نشست نقد و بررسی کتاب عصر تاریکی روز یک‌شنبه، 16 دی‌ماه، با حضور دکتر هادی خانیکی، دکتر حسینعلی نوذری، حامد زارع و مترجم کتاب حمید هاشمی کهندانی در شهر کتاب مرکزی برگزار شد.
این اثر نوشته‌ی برایان تیتلی است که به بازگویی مسیر سیاسی ژان - بدل بوکاسا، دیکتاتور مشهور آفریقای مرکزی، می‌پردازد. عصر تاریکی به‌تازگی در مجموعه پرتره‌های سیاسی نشر وزن دنیا با عنوان «شاهد عینی» منتشر شده است.
در ابتدای جلسه، حامد زارع، مدیر مجله‌ی سیاست‌نامه، بر شیوه‌ی روایت خاص این کتاب تأکید کرد و توضیح داد: «این اثر با بررسی تاریخی پیش از ظهور بوکاسا آغاز می‌شود و بر نقش استعمار اروپا در غارت منابع آفریقا تمرکز دارد. کتاب با ورود به فرهنگ استعماری نشان می‌دهد که چگونه بوکاسا، که در کودکی کارگر شرکت جنگل بود و شاهد مرگ پدرش، خشونت را از کارگزاران فرانسوی آموخت.»
آفریقا؛ آیینه‌ای از استعمار در کتاب عصر تاریکی
در ادامه‌ی نشست، دکتر حسینعلی نوذری، نظریه‌پرداز علوم سیاسی و پژوهشگر آثار یورگن هابرماس، بر ضرورت برگزاری جلساتی با محوریت تاریخ سیاسی تأکید کرد و گفت: «عصر تاریکی فقط روایت زندگی بوکاسا نیست، بلکه داستانی تکرارشونده از تاریخ است که از قرن بیستم تا به امروز ادامه دارد.» او افزود: «ما نیز در خاورمیانه با چنین روایت‌هایی زندگی کرده‌ایم. هرچند ایران مستقیماً استعمار حضوری را تجربه نکرده است، اما همواره در مرکز مبادلات و تقسیم منافع قدرت‌های بزرگ - از انگلیس و آمریکا تا چین و روسیه - قرار داشته‌ایم.»
نوذری همچنین با اشاره به نقدهای نوشته‌شده درباره‌ی این اثر بیان کرد: «آفریقا در این کتاب به‌خوبی آینه‌ی تمام‌نمای استعمار است. البته این نکته بهانه‌ای برای نادیده‌گرفتن مسئولیت جوامع نمی‌شود، چرا که استعمار بدون وجود زمینه‌های مستعد اجتماعی ممکن نیست.»
وی در پایان، ترجمه‌ی فارسی کتاب را تحسین کرد و گفت: «زبان روان و شیوا باعث می‌شود که خواننده نتواند کتاب را زمین بگذارد، حتی اگر پرش‌های متنی کوچکی در آن وجود داشته باشد. نویسنده با بهره‌گیری از شیوه‌ی پساساختارگرایانه‌ی لارنس استون، روایتی متفاوت از تاریخ بوکاسا ارائه داده است که اگرچه در کنار رمان‌های تاریخی قرار می‌گیرد، اما فراتر از آن‌ها عمل می‌کند.»
دکتر هادی خانیکی، استاد برجسته‌ی ارتباطات، در ادامه‌ی نشست به جایگاه بوکاسا در ادبیات استعماری و پسااستعماری پرداخت و گفت: «نسل ما با آثاری چون انقلاب آفریقا و چهره‌ی استعمارگر و استعمارزده آشناست؛ کتاب‌هایی که نه‌تنها در ایران، بلکه در سطح جهان تأثیرگذار بوده‌اند.»
خانیکی همچنین به کتاب انسان‌ها در عصر ظلمت نوشته‌ی هانا آرنت اشاره کرد و توضیح داد که این مفهوم، الهام‌گرفته از اشعار برتولت برشت است و معنایی مشابه عصر تاریکی دارد. او با خواندن بخش‌هایی از اشعار برشت گفت: «در عصر ظلمت، اغتشاش مفاهیم رخ می‌دهد و آرنت برای خروج از این شرایط، پناه بردن به گفتگو را پیشنهاد می‌کند.»
او در ادامه‌ی بحث خود، با اشاره به برخی از اعمال بوکاسا افزود: «رفتارهای بوکاسا تازگی ندارند و نمونه‌های آن را در بخش‌های دیگری از تاریخ نیز می‌توان یافت. اما آنچه عصر ظلمت را خاص می‌کند، اغتشاشی است که در مفاهیم ایجاد می‌شود؛ مثل زمانی که بوکاسا یک‌چهارم بودجه‌ی دولت را صرف تاج‌گذاری می‌کند! عجیب است که کشوری با وسعت و جمعیت اندک مانند آفریقای مرکزی، شاهد چنین وقایعی باشد.»
حمید هاشمی کهندانی، مترجم کتاب عصر تاریکی، ضمن قدردانی از نظرات ارزشمند منتقدان، از نشر وزن دنیا و مخاطبان اثر تشکر کرد. او در سخنان خود به تداوم انتشار آثار مشابه در مجموعه‌ی «شاهد عینی» اشاره کرد و گفت که این پروژه قرار است با جدیت بیشتری به پرتره‌های سیاسی مهم و دوره‌های تاریخی مرتبط بپردازد.
عصر تاریکی نوشته‌ی برایان تیتلی، در 380 صفحه و 13 فصل، توسط حمید هاشمی کهندانی به فارسی ترجمه شده است. این کتاب با قیمت 450 هزار تومان برای علاقه‌مندان به موضوعات تاریخی و سیاسی در کتاب‌فروشی‌های معتبر در دسترس است.
خانیکی در پایان خاطرنشان کرد: «در عصر ظلمت، پیوند میان نظریه و عمل گسسته می‌شود، دال‌ها یتیم می‌مانند، سنت از بین می‌رود و مراجع اقتدار سقوط می‌کنند. این فقدان اعتماد و زوال ارزش‌ها، ستون‌های جامعه را سست می‌کند. در چنین شرایطی، نه خبری از گفتگو هست و نه امکان شکل‌گیری آن وجود دارد.»
5757
کد خبر 2007707
