همه آنچه باید درباره سهمیه های کنکور 1402 بدانید

داوطلبان کنکور 1402 با سه نوع سهمیه «مناطق»، «سهمیه رزمندگان، ایثارگران و خانواده شهدا» و «سهمیه بهیاری» مواجه هستند که تنها یک بار می توانند از آن استفاده کنند.

به گزارش خبرنگار مهر، کنکور 1402 با چهار تغییر مهم دو بار برگزاری در سال، حذف زیرگروه‌ها، تأثیر قطعی 40 درصدی سوابق تحصیلی و حذف دروس عمومی از کنکور برگزار می‌شود.

برای آشنایی هر چه بیشتر داوطلبان، سلسله اخبار ثبت نام و برگزاری کنکور 1402 منتشر می‌شود.

همه داوطلبان بر اساس محل تحصیل خود، جز سهمیه مناطق (مناطق سه گانه کشوری) محسوب می‌شوند، مگر اینکه شرایط استفاده از سهمیه‌های دیگر را نیز داشته باشند.

سهمیه مناطق؛

شرکت کنندگان داوطلب سهمیه مناطق با توجه به ملاک‌های زیر جز یکی از مناطق 1 و 2 و 3 محسوب می‌شوند. داوطلبان سهمیه مناطق باید قسمت مربوط در بند 26 فرم تقاضانامه ثبت نام اینترنتی را علامتگذاری کنند.

الف) برای داوطلبان نظام آموزشی جدید 6-3-3 بخش محل اخذ مدرک تحصیلی سه سال آخر دبیرستان (پایه دهم تا دوازدهم).

ب) برای داوطلبان نظام ترمی - واحدی و سالی - واحدی آموزش متوسطه، بخش محل اخذ مدرک تحصیلی دوره پیش دانشگاهی و دو سال آخر دبیرستان.

ج) برای داوطلبان نظام قدیم آموزش متوسطه، بخش محل اخذ مدرک تحصیلی سه سال آخر دبیرستان یا هنرستان.

د) در صورتی که بخش محل اخذ مدرک تحصیلی داوطلبان سهمیه مناطق متفاوت باشد، سهمیه داوطلب براساس بخش محل اخذ مدرک تحصیلی منطقه مرفه‌تر (حتی یک سال از سه سال) تعیین می‌شود.

ه) فارغ التحصیلان دوره‌های کاردانی (فوق دیپلم) پیوسته آموزشکده‌های فنی و حرفه‌ای (برای داوطلبان دارنده مدرک کاردانی که فاقد مدرک پیش دانشگاهی هستند، دیپلمه‌های فنی و حرفه‌ای یا کاردانش نظام سالی - واحدی یا ترمی - واحدی))، بر اساس بخش محل اخذ مدرک تحصیلی سه سال آخر دوره دبیرستان و یا هنرستان (سال اول، دوم و سوم دبیرستان و یا هنرستان)، جز یکی از سهمیه‌های مناطق 1 و 2 و 3 محسوب می‌شوند.

و) داوطلبانی که حداقل دو سال از سه سال آخر تحصیل در دوره متوسطه و یا سال آخر دوره متوسطه خود را در خارج از کشور گذرانده‌اند، جز سهمیه منطقه 3 محسوب می‌شوند.

ز) همه داوطلبان معلول (بینایی، شنوایی، جسمی حرکتی، آسیب گفتار و زبان، تکاملی رشد (اتیسم) و اعصاب و روان) جز سهمیه منطقه 3 محسوب می‌شوند.

در صورتی که داوطلب، بخش‌های محل اخذ مدرک تحصیلی خود را اشتباه درج کند به طوری که سهمیه منطقه وی تغییر کند، قبولی او لغو خواهد شد. لذا داوطلبان در درج صحیح کد بخش‌های محل اخذ مدارک تحصیلی دقت کنند.

سهمیه رزمندگان، ایثارگران و خانواده شهدا:

هر یک از داوطلبان سهمیه رزمندگان، ایثارگران و خانواده شهدا می‌توانند بر اساس شرایط خود که در بندهای الف تا ج زیر آمده است، داوطلب این سهمیه شوند:

الف) سهمیه رزمندگان:

رزمندگانی که بر اساس ماده 1 و تبصره‌های چهارگانه ماده مذکور در آئین نامه اجرایی قانون ایجاد تسهیلات برای ورود رزمندگان و جهادگران داوطلب بسیجی به دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی از تاریخ 31 شهریور 1359 تا 31 شهریور 1367 حداقل شش ماه متوالی یا متناوب داوطلبانه در مناطق عملیاتی جبهه‌های نبرد حق علیه باطل حضور داشته‌اند، لازم است ضمن مراجعه به ارگان ذیربط (سازمان بسیج مستضعفین یا وزارت جهاد کشاورزی) نسبت به تکمیل فرم مخصوص استفاده از سهمیه رزمندگان اقدام کنند تا آمار و اطلاعات آنان بعد از زمان ثبت نام توسط سازمان بسیج مستضعفین یا وزارت جهاد کشاورزی مورد تائید نهایی قرار گیرد. این افراد در صورت تائید نهایی توسط ارگان‌های ذیربط در سهمیه رزمندگان گزینش می‌شوند.

با توجه به مصوبه هیئت وزیران در جلسه مورخ 14 مهر 1400 موضوع تصویب نامه شماره /75804 ت 59241 ه مورخ 19 مهر 1400 رزمندگان جبهه مقاومت مشروط به دارا بودن حداقل 6 ماه حضور داوطلبانه در جبهه با تأیید ستادکل نیروهای مسلح (سازمان بسیج مستضعفین و ستادکل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی) می‌توانند از تسهیلات ورود به دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی بهره مند شوند.

یادآوری مهم: داوطلبان استفاده از سهمیه رزمندگان ارگان سازمان بسیج مستضعفین و نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران، لازم است پس از تکمیل فرم مخصوص استفاده از سهمیه رزمندگان نسبت به دریافت کد پیگیری 12 رقمی از واحد مربوطه اقدام و آن را در زمان ثبت نام در محلی که در تقاضانامه اینترنتی در نظر گرفته شده درج کنند.

تبصره 1: داوطلبان استفاده از سهمیه رزمندگان (سازمان بسیج مستضعفین، نیروهای مسلح و وزارت جهاد کشاورزی) در صورت عدم تائید سهمیه و درج سهمیه مناطق بر روی کارت شرکت در آزمون، به واحدهای تابعه شهرستان‌های محل تشکیل پرونده مراجعه کنند. پ

تبصره 2: کد پیگیری 12 رقمی سازمان بسیج مستضعفین و یا نیروهای مسلح برای هر آزمون در هر سال متفاوت است. لذا داوطلبان ضرورت دارد برای ثبت نام در هر آزمون با مراجعه به واحد مربوط نسبت به دریافت کد پیگیری 12 رقمی مخصوص همان آزمون اقدام کنند.

تبصره 3: مناطق عملیاتی بر اساس مصوبات شورای عالی دفاع تعیین می‌شود.

تبصره 4: مدت حضور در جبهه برای افراد دارای تعهدات و مأموریت‌های خدمتی کارکنان وزارتخانه‌ها، سازمان‌ها و ارگان‌های نظامی در جبهه و نیز طرح شش ماهه دانشجویان دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی، حضور داوطلبانه تلقی نمی‌شود.

تبصره 5: نیروهای فعال بسیجی و بسیجیان عادی پایگاه‌های مقاومت بسیج مشمول استفاده از سهمیه رزمندگان نمی‌شوند.

آن دسته از کارکنان کادر ثابت، پیمانی و وظیفه نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران که علاوه بر میزان موظفی، از تاریخ 31 شهریور 1359 تا 31 شهریور 1367 حداقل 6 ماه پیوسته و یا 9 ماه ناپیوسته شرکت در عملیات به صورت داوطلبانه در خطوط مقدم حضور داشته‌اند، با تأیید بالاترین مقام هریک از نیروهای مسلح (ستاد کل نیروهای مسلح، ستاد کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، ستاد ارتش جمهوری اسلامی ایران، وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران) می‌توانند از مزایای این قانون استفاده کنند.

این قبیل افراد می‌توانند ابتدا به سازمان‌های تابعه مراجعه و پس از تکمیل فرم مخصوص استفاده از سهمیه رزمندگان در آزمون ذیربط کد پیگیری 12 رقمی دریافت کنند تا آمار و اطلاعات آنان بعد از زمان ثبت نام توسط ستاد کل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران مورد تأیید نهایی قرار گیرد.

این قبیل داوطلبان لازم است بند مربوط به سهمیه خود را در تقاضانامه ثبت نامی علامتگذاری و نسبت به درج کد 12 رقمی پیگیری در محل مربوط اقدام کنند. این افراد در صورت تأیید نهایی توسط ارگان ذیربط در سهمیه رزمندگان گزینش می‌شوند.

تبصره: داوطلبان استفاده از سهمیه رزمندگان ستاد ارتش جمهوری اسلامی ایران لازم است برای دریافت کد پیگیری 12 رقمی به نشانی اینترنتی www.aja.ir مراجعه کنند.

یادآوری مهم: داوطلبان واجد شرایط که با استفاده از سهمیه رزمندگان در آزمون سراسری سنوات گذشته شرکت کرده‌اند لازم است برای استفاده از سهمیه رزمندگان در این آزمون طبق توضیحات فوق عمل کنند.

ب) سهمیه ایثارگران:

«جانبازان 25 درصد و بالاتر و همسر و فرزندان آنان»، «جانبازان زیر 25 درصد و همسر و فرزندان آنان»، «آزادگان و همسر و فرزندان آنان» و «همسر و فرزندان شهدا و مفقودالاثران» برای استفاده از سهمیه ایثارگران باید نسبت به تکمیل بند مربوط در تقاضانامه ثبت نامی اقدام کنند.

همچنین «همسر و فرزندان رزمندگان با حداقل شش ماه حضور داوطلبانه در جبهه» ضمن علامتگذاری بند مربوطه باید کد 12 رقمی از ارگان ذیربط را دریافت و در قسمت مربوطه در تقاضانامه درج کنند که در صورت تأیید ارگان، در سهمیه گزینش می‌شوند.

با توجه به تصویب «قانون برنامه پنجساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران» (1396-1400) در تاریخ 14 اسفند 1395 توسط مجلس شورای اسلامی، ماده 90 این قانون علاوه بر ماده 70 قانون جامع خدمات رسانی به ایثارگران و اصلاحیه بعدی آن در ماده 47 قانون الحاق برخی مواد به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت، در این آزمون اجرا و گزینش داوطلبان براساس این قوانین صورت می‌گیرد.

بر اساس قوانین فوق:

25 درصد از ظرفیت هر کدرشته محل به «همسر و فرزندان شهدا و مفقودالاثران»، «آزادگان و همسر و فرزندان آنان»، «جانبازان 25 درصد و بالاتر و همسر و فرزندان آنان» اختصاص دارد. (سهمیه ایثارگران 25 درصد ظرفیت)

پنج درصد از ظرفیت هر کد رشته محل نیز به «جانبازان زیر 25 درصد و همسر و فرزندان آنان» و «همسر و فرزندان رزمندگان با حداقل شش ماه حضور داوطلبانه در جبهه» اختصاص دارد. (سهمیه ایثارگران 5 درصد ظرفیت)

یادآوری: طبق تبصره بند الف ماده 90 قانون برنامه پنج ساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، در صورتی که سهمیه 25 درصدی ایثارگران توسط داوطلبان مشمول سهمیه فوق تکمیل نشود، خالی مانده آن، ابتدا به مشمولین سهمیه 5 درصدی ایثارگران که شرایط و حدنصاب لازم را داشته باشند، تخصیص یافته و اگر باز هم این ظرفیت خالی ماند، مابقی آن به داوطلبان سهمیه آزاد اختصاص می‌یابد.

یادآوری‌های مهم:

بر اساس قوانین مذکور حدنصاب نمره ایثارگران (اعم از ایثارگران مشمول ظرفیت 25 درصدی و یا 5 درصدی) به میزان 70 درصد نمره آخرین فرد پذیرفته شده در گزینش آزاد در هر کد رشته محل و حدنصاب نمره رزمندگان 75 درصد نمره آخرین فرد پذیرفته شده در گزینش آزاد در هر کد رشته محل است.

ظرفیت در کد رشته محل‌هایی به سهمیه‌های فوق تخصیص می‌یابد، که امکان گرد کردن ریاضی برای آنها وجود داشته باشد.

سهمیه‌های فوق براساس قوانین و مقررات اختصاص یافته و در صورت هرگونه تغییر در این سهمیه‌ها توسط مراجع ذیصلاح، ضوابط و مقررات اعمالی اطلاع رسانی خواهد شد.

داوطلبان سهمیه ایثارگران، علاوه برسهمیه ایثارگران همانند سایر داوطلبان در سهمیه منطقه خود نیز گزینش می‌شوند و سهمیه مناطق آنها نیز در کارنامه نتایج علمی درج می‌شود.

داوطلبان استفاده از سهمیه رزمندگان (شخص رزمنده داوطلب بسیجی) و ایثارگران (همسر و فرزند رزمنده داوطلب بسیجی) سازمان بسیج مستضعفین، لازم است ضمن مراجعه به محل نگهداری پرونده جبهه (نواحی مقاومت بسیج سراسر کشور)، کد پیگیری 12 رقمی را دریافت کرده و آن را در فرم تقاضانامه اینترنتی آزمون درج کنند.

آمار و اطلاعات پس از اتمام ثبت نام از طریق سپاه‌های استانی به سازمان بسیج مستضعفین ارسال شده و پس از تجمیع اطلاعات، برای اعمال در اطلاعات ثبت نامی داوطلبان به سازمان سنجش آموزش کشور ارائه خواهد شد. لذا اکیداً توصیه می‌شود که از مراجعه مستقیم به سازمان بسیج مستضعفین برای دریافت کد پیگیری 12 رقمی خودداری شود.

نکته بسیار مهم: توضیحات درخصوص آئین نامه اجرایی ماده 70 قانون جامع خدمات رسانی به ایثارگران مصوب جلسه مورخ 12 مرداد 1401 هیئت وزیران و استفساریه 47234/103595 مورخ 14 شهریور 1401 معاونت حقوقی رئیس جمهور:

«براساس ماده 3 آئین نامه اجرایی ماده 70 قانون جامع خدمات رسانی به ایثارگران مصوب جلسه مورخ 12 مرداد 1401 هیئت وزیران: «مشمولین استفاده از سهمیه صرفاً یکبار در هر مقطع آزمون سراسری و تحصیلات تکمیلی می‌توانند در دوره روزانه دانشگاه‌های دولتی از سهمیه استفاده کنند. چنانچه پس از قبولی و ثبت نام در رشته محل مذکور از ادامه تحصیل انصراف دهند و یا ثبت نام نکنند، مجدداً حق استفاده از سهمیه را در آن مقطع تحصیلی ندارند.»

«براساس ماده 4 آئین نامه اجرایی ماده 70 قانون جامع خدمات رسانی به ایثارگران مصوب جلسه مورخ 12 مرداد 1401 هیئت وزیران: «استفاده مجدد مشمولین پذیرفته شده در هر مقطع در آزمون‌های سراسری و تحصیلات تکمیلی در دوره‌های شبانه (نوبت دوم) پیام نور، غیرانتفاعی، پردیس بین الملل، خودگردان، دانشگاه آزاد اسلامی و سایر دوره‌های شهریه پرداز از سهمیه مشمولین این آئین نامه در صورت انصراف از تحصیل علاوه بر ماده 3 این آئین نامه حداکثر تا یکبار دیگر بلامانع است.»

با توجه به موارد فوق داوطلبان آزمون سراسری سال 1402 که از سهمیه ایثارگران استفاده کرده و در آزمون‌های سال 1401 و یا قبل از آن در دوره روزانه و یا رشته‌های فرهنگیان و یا مناطق محروم پذیرفته شده‌اند و در رشته قبولی خود ثبت نام نکرده یا از رشته قبولی خود انصراف داده‌اند، سهمیه ایثارگران برای آنان فقط در دوره‌های غیر روزانه لحاظ و گزینش می‌شوند.

داوطلبانی که دارای یکبار قبولی در دوره‌های غیر روزانه (شبانه «نوبت دوم»، پیام نور، غیر انتفاعی، پردیس بین الملل، خودگردان، دانشگاه آزاد اسلامی و سایر دوره‌های شهریه پرداز) هستند و از رشته قبولی خود انصراف داده و یا از رشته قبولی خود انصراف داده‌اند، می‌توانند یکبار دیگر از سهمیه ایثارگران در دوره‌های اعم از روزانه و غیرروزانه استفاده کنند.

داوطلبانی که با استفاده از سهمیه ایثارگران حداقل دو بار در دوره‌های غیرروزانه پذیرفته شده‌اند و یا در رشته قبولی دوره غیرروزانه فارغ التحصیل شده‌اند، امکان استفاده مجدد از سهمیه ایثارگران را ندارند.

لازم به توضیح است داوطلبانی که مشمول ماده 4 آئین نامه اجرایی فوق هستند باید گواهی عدم ثبت نام و یا انصراف خود را در زمان ثبت نام در رشته قبولی سال 1402 به دانشگاه یا مؤسسه آموزش عالی مربوط ارائه کنند.

ج) سهمیه خانواده شهدا:

خانواده معظم شهدا (پدر، مادر، خواهر و برادر شهید) برای استفاده از سهمیه مذکور باید نسبت به تکمیل بند مربوط در تقاضانامه ثبتنامی اقدام کنند و نیازی به مراجعه به «درگاه اینترنتی ایثار» ندارند، در صورت تأیید نهایی توسط «بنیاد شهید و امور ایثارگران» این داوطلبان در سهمیه خانواده شهدا گزینش می‌شوند.

سهمیه بهیاران:

طبق مصوبات جلسات 140 مورخ 18 آذر 1399 و جلسه 165 مورخ 18 مرداد 1401 شورای ستاد راهبری اجرای نقشه جامع علمی کشور شورای عالی انقلاب فرهنگی سهمیه ویژه بهیاران به مدت 5 سال (در رشته پرستاری تا سال 1404 (شروع اجرا سال 1400) و سهمیه بهیاری برای رشته‌های اتاق عمل و هوشبری از سال 1402 تا 1406) به میزان حداکثر 5 درصد از ظرفیت هر یک از کدرشته محل‌های پرستاری، اتاق عمل و هوشبری، در تمامی دوره‌های (روزانه، نوبت دوم «شبانه»، شهریه پرداز، دانشگاه آزاد اسلامی و غیرانتفاعی) به جز رشته محل‌های مخصوص مناطق محروم، بلایای طبیعی و دارای تعهد خدمت و بورسیه، مقطع کارشناسی پیوسته رشته پرستاری، اتاق عمل و هوشبری به بهیاران حائز شرایط به شرح ذیل اختصاص می‌یابد.

1. برخورداری از سلامت کامل جسمی و روانی.

2. دارا بودن گواهینامه اشتغال به خدمت، اعم از دولتی و یا غیردولتی به عنوان بهیار در استان محل خدمت پس از اخذ مدرک دیپلم بهیاری به تأیید دفتر پرستاری محل خدمت.

3. دارا بودن حداقل سه سال سابقه خدمت اعم از دولتی و غیردولتی به عنوان «بهیار» در استان محل خدمت پس از دریافت مدرک دیپلم بهیاری به تأیید دفتر پرستاری محل ارائه خدمت.

4. دارا بودن دیپلم بهیاری نظام قدیم آموزش متوسطه «چهارساله» و یا دیپلم بهیاری نظام جدید آموزش متوسطه (سه ساله 6-3-3) و یا دیپلم بهیاری نظام سالی واحدی یا ترمی واحدی به اضافه دریافت مدرک پیش دانشگاهی مورد تأیید وزارت آموزش و پرورش حداکثر تا تاریخ 31 شهریور 1402.

5. این تسهیلات برای استفاده از سهمیه بهیاری در رشته محل‌های پرستاری، اتاق عمل و هوشبری، فقط در استان محل خدمت (محل اشتغال) بهیار اعمال می‌شود. داوطلبان حق استفاده از سهمیه بهیاری در استان‌های دیگر را ندارند. در صورت عدم رعایت این ضابطه، در صورت قبولی با سهمیه بهیاری، قبولی داوطلب لغو خواهد شد.

توجه 1: طول دوره تحصیل و نظام آموزشی مطابق آئین نامه آموزشی مقاطع کاردانی، کارشناسی پیوسته و کارشناسی ناپیوسته مصوب شورای عالی برنامه ریزی علوم پزشکی است.

توجه 2: پذیرفته شدگان این سهمیه مجاز به انتقال و جابجایی نیستند.

توجه 3: برنامه آموزشی مطابق برنامه آموزشی مقطع کارشناسی پیوسته رشته‌های پرستاری، اتاق عمل و هوشبری مصوب شورای عالی برنامه ریزی علوم پزشکی است. درس‌هایی که دانشجو در دوره بهیاری گذرانده است در مقطع کارشناسی پیوسته، تطبیق واحد داده نمی‌شود و دانشجو ملزم است تمامی دروس مقطع کارشناسی پیوسته رشته‌های پرستاری، اتاق عمل و هوشبری را بگذراند.

6. برای دیپلمه‌های بهیاری که درگروه علوم تجربی شرکت می‌کنند آزمون درس بهیاری به عنوان یک درس تخصصی با ضریب 4 برگزار می‌شود. تأثیر نمره این درس در نمره کل مربوط به رشته‌های پرستاری، اتاق عمل و هوشبری برای پذیرش این رشته‌ها با استفاده از سهمیه بهیاری بصورت تأثیر قطعی است.

7. حدنصاب نمره لازم برای پذیرش داوطلبان حائز شرایط در سهمیه بهیاری هر یک از کدرشته های پرستاری، اتاق عمل و هوشبری، کسب حداقل 70 درصد نمره آخرین فرد پذیرفته شده در گزینش آزاد آن کدرشته محل خواهد بود. داوطلبان بهیار حائز شرایط داری حدنصاب نمره، با توجه به ظرفیت مربوطه با یکدیگر رقابت کنند.

8. در شکست ظرفیت حاصل ضرب سهم در ظرفیت هر کد رشته محل به صورت ریاضی گرد می‌شود.

9. داوطلب بهیار در کد رشته محل‌های انتخابی دوره‌های مجاز شده، در سهمیه‌های مجاز گزینش می‌شود و برای کد رشته‌های پرستاری، اتاق عمل و هوشبری انتخابی، ابتدا با سهمیه بهیاری، سپس در سهمیه‌های مجاز نیز گزینش خواهد شد.

10. میزان تعهد خدمت استفاده کنندگان از این سهمیه دو برابر طول مدت تحصیل و مطابق مقررات وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی است.

داوطلبانی که با توجه به ضوابط فوق علاقمند به استفاده از سهمیه بهیاران در رشته پرستاری هستند، لازم است علاوه بر انتخاب یکی از سهمیه‌ها برحسب مورد وضعیت خود را با علامتگذاری قسمت مربوط در بند 35 فرم تقاضانامه ثبت نام اینترنتی مربوط تعیین کرده و همچنین استان محل خدمت (استان محل اشتغال به حرفه بهیاری) خود را در همین بند درج و مدارک لازم را نیز تهیه کنند تا از اولویت اختصاص داده شده برای رشته ذی ربط استفاده کنند.

سایر شرایط و ضوابط مربوط به سهمیه بهیاران در دفترچه راهنمای انتخاب رشته درج خواهد شد.