واگذاری بازار نفت چین به روسیه
در روزی که برخی رسانه‌های نزدیک به دولت از صادرات دو میلیون بشکه نفت ایران به چین خبر دادند، گزارش اتاق بازرگانی تهران از افت شدید صادرات نفت ایران به این کشور شرقی حکایت دارد. آیا این بدان معناست که چین روسیه را جایگزین ایران کرده است؟
روز گذشته رویترز خبر داد که روسیه نفت خود را با تخقیف ویژه‌ای به چین صادر می‌کند. موضوعی که گویا باعث ماندن 40 میلیون بشکه نفت ایران روی دریا شد. حالا برخی از تجار چینی می‌گویند ایران برای صادرات نفت خود به کشور شرقی و رقابت با تخفیف 9 دلاری روسیه، باید تخفیف 12 تا 15 دلاری ارائه دهد.
پیش از این نیز زمزمه‌هایی مبنی بر افت فروش نفت ایران به چین پس از آغاز جنگ روسیه و اوکراین به گوش می‌رسید. اما آیا واقعاً ایران بازار نفت چین را به روسیه واگذار کرد؟
پس از انتشار گزارش رویترز برخی رسانه‌های نزدیک به دولت از صادرات دو میلیون بشکه نفت ایران به چین خبر دادند. منبع این داده‌ها نیز شرکت رصد نفتکش ورتکسا بود که از احتمال دریافت این مقدار نفت توسط چین از ایران گزارش داد. گویا قرار است این محموله اواخر هفته جاری در جنوب چین تخلیه شود.
خبرگزاری فارس با استناد به این داده‌ها، آن را پاسخ ایران به کاهش صادرات نفت به چین تعبیر کرد. این خبرگزاری همچنین این ادعا را مطرح کرد که چین در حال حاضر نفت بیشتری نسبت به قبل از تحریم‌های اعمال‌شده علیه ایران در سال 2018 از کشور وارد می‌کند.
در عین حال معاونت بررسی‌های اتاق بازرگانی تهران 27 اردیبهشت گزارشی پژوهشی منتشر کرد که در آن میزان صادرات نفت ایران به چین نزدیک به صفر است. فقط در آخرین ماه 2021 و اولین ماه 2022 میلادی نفت اندکی سهم خود را در سبد صادراتی ایران به کشور آسیای شرقی افزایش داد.
میزان صادرات ایران به چین که از ابتدای سال 2021 سهم نفت افت چشمگیری داشت.
همان‌طور که در نمودار بالا هم مشخص است از ابتدای سال 2021 سهم نفت در سبد صادراتی ایران به چین افت چشمگیری داشت. چنان‌که در ماه مارس 2022 میلادی صادرات نفت نسبت به یک ماه قبل 75 درصد تنزل داشت. به نظر می‌رسد روسیه باز هم در این واقعه نقش اول را ایفا می‌کند.
این کشور که پیش از این با تخفیف‌هایی تا 20 درصد مشتری‌های فولاد ایران را به سمت خود کشاند، حالا به نظر می‌رسد بازار نفت چین را هم تصاحب کرده است.
در همین زمینه رویترز به نقل از یک تاجر چینی نوشت: مسکو نفت خود را با 9 دلار تخفیف در اختیار پکن قرار می‌دهد. در این بازار، اگر ایران بخواهد نظر چینی‌ها را جلب کند باید یک تخفیف 12 تا 15 دلاری در نظر بگیرد.
حال که رسانه‌های داخلی از فروش دو میلیون بشکه نفت به چین خبر داده‌اند، آیا بدین معناست که ایران در صادرات نفت به چین تخفیف 12 تا 15 دلاری قائل شده است؟