وعده وزیر برای واگذاری "هما" به کجا رسید؟

شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران (هما)، همواره جزو ایرلاین‌های زیان‌ده به حساب می‌آمد؛ به گونه‌ای که در سه سال گذشته زیان انباشته‌اش به حدی رسیده بود که باید اعلام ورشکستگی می‌کرد. البته به نظر می‌رسید که دلیل تغییر و تحولات در این ایرلاین دولتی در ابتدای سال جاری هم همین نکته بود. چراکه محمد اسلامی - وزیر راه و شهرسازی - در اردیبهشت 1398 و در مراسم تودیع و معارفه مدیرعامل شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران، به این مسئله اشاره و اظهار کرده بود که شرکت هواپیمایی ایران‌ایر باید سودده و پربازده شود و از طریق سهام دارای ارزش در فرآیند خصوصی‌سازی به بخش خصوصی واگذار شود.

وی در حاشیه همین مراسم، در پاسخ به ایسنا درباره آخرین میزان بدهی انباشته هواپیمایی هما، گفت که بدهی انباشته این شرکت از سال 1364 بوده است که شامل بدهی دولت به هما و برعکس است که از ظرفیت قانون بودجه 1397 استفاده کردیم و 1645 میلیارد تومان با توجه به مصوباتی که در سلسله مراتب داریم، این رقم را مدنظر قرار داده و تسویه حساب کردیم اما سال 1398 اولین سالی خواهد بود که هما زیان انباشته در دفاترش نخواهد داشت.

البته فرزانه شرفبافی - مدیرعامل سابق ایران ایر - هم در همین مراسم، میزان بدهی‌های این شرکت هواپیمایی را در تیر 1396 و قبل از پذیرش این سمت، 900 میلیارد تومان اعلام کرد که به خودی خود، نکته قابل تاملی بود.

اما در مهر 1398 به نظر می‌رسد که یکی از وعده‌های آقای وزیر در این زمینه عملی شد، چراکه شهرام آدم‌نژاد - معاون وزیر راه و شهرسازی - اعلام کرد که شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران برای اولین بار طی سالیان گذشته توانسته است نقطه سربه سر عملیاتی را پشت سر بگذارد و به سود عملیاتی به میزان 41 میلیارد تومان برسد، در حالی که این عدد در سال گذشته منفی 226 میلیارد تومان بود.

وی با بیان اینکه منفی بودن رقم سود خالص شرکت ایران‌ایر عمدتا به دلیل هزینه‌های مالی و سایر هزینه‌های غیرعملیاتی است، گفت که منظور از سود عملیاتی سود حاصل از فعالیت‌های عملیاتی شرکت است که فعالیت‌های اصلی شرکت را تشکیل می دهد. فعالیت‌های عملیاتی و مکرر شرکت جزو آن بوده که در اساس‌نامه به آن اشاره شده است.

به گفته معاون حمل و نقل وزیر راه و شهرسازی، این مهم به علت عواملی از جمله ایجاد نقاط پروازی جدید (شش مسیر) و استفاده بهینه از ناوگان موجود و مدیریت هزینه‌ها محقق شده است، گرچه این رقم کوچک است اما با توجه به اهرمی بودن شرکت به علت سهم بالای هزینه‌های ثابت از کل هزینه‌ها، امکان استفاده از اهرم‌های عملیاتی شرکت در جهت رشدهای چندبرابری سود، هم‌زمان با افزایش فروش را فراهم می کند.

آدم نژاد همچنین اظهار کرده که این رقم در صورت سود و زیان سال 1397 شرکت درج شده است. البته در گزارش حسابرس مستقل شرکت که مشروط است، موضوع احتساب کامل هزینه‌های صندوق بازنشستگی به عنوان یکی از بندهای شرط ذکر شده است اما این بند در صورت های مالی سال‌های گذشته شرکت نیز وجود داشت و در آن سال ها زیان هم وجود داشت.

گرچه این خبر منتشر شده در همان مهر پارسال درباره سوددهی ایران‌ایر قدری مبهم بود و تاکنون محاسبه دقیقی از میزان سود و زیان هما منتشر نشده است، اما تغییر و تحولات در این ایرلاین با این هدف صورت گرفت و قرار بود ایران‌ایر به سم سوددهی در سال 1398 و نهایتا خصوصی شدن حرکت کند، اما با گذشت پنج ماه از وعده وزیر، خبری از واگذاری این ایرلاین دولتی و خصوصی شدن آن مطرح نشده و مشخص نیست که این وعده چه زمانی عملیاتی خواهد شد.

223228