ولودیمیر! می‌توانی مسکو را بزنی؟
دیدار ترامپ با دبیرکل ناتو در کاخ سفید مبنی بر ارسال سامانه‌های پاتریوت به اوکراین و تهدید ترامپ به وضع مجازات‌های سنگین علیه شرکای روسیه ابعاد جدیدی یافته است.
«کریستوفر میلر»، «هنری فوی» و «مکس سدون» در گزارش دیروز سه‌شنبه در فایننشال‌تایمز نوشتند، دونالد ترامپ به‌طور خصوصی اوکراین را به افزایش حملات عمیق به خاک روسیه تشویق کرده و حتی از ولودیمیر زلنسکی پرسیده است که آیا در صورت ارائه سلاح‌های دوربرد از سوی آمریکا، می‌تواند به مسکو حمله کند یا خیر؟ این مکالمه که در جریان تماس تلفنی 4ژوئیه بین رهبران آمریکا و اوکراین انجام گرفت، در حالی دیروز سه‌شنبه منتشر و فراگیر شد که ترامپ در دیدار دوشنبه و سه شنبه (23 و 24تیرماه) با مارک روته، دبیرکل ناتو، در کاخ سفید وعده ارسال یک بسته تسلیحاتی جدید شامل سلاح‌های دوربرد و سامانه‌های پاتریوت به اوکراین را مطرح کرد. این موضع نشان‌دهنده فاصله گرفتن شدید ترامپ از موضع قبلی‌اش در مورد جنگ روسیه است.
دو نفر از افراد آگاه از مکالمه بین ترامپ و زلنسکی گفتند که رئیس‌جمهور آمریکا از همتای اوکراینی خود پرسیده است که آیا در صورت ارائه سلاح‌های قادر به انجام این کار، می‌تواند اهداف نظامی را در عمق خاک روسیه هدف قرار دهد یا خیر؟ به گفته این افراد، ترامپ در این تماس تلفنی پرسیده است: «ولودیمیر، می‌توانی مسکو را بزنی؟... می‌توانی سن پترزبورگ را هم بزنی؟» آنها گفته‌اند که زلنسکی پاسخ داده است: «قطعا. اگر به ما سلاح بدهید، می‌توانیم.» به گفته دو نفر که در جریان این تماس قرار گرفته‌اند، ترامپ حمایت خود را از این ایده اعلام و این استراتژی را به‌عنوان استراتژی‌ای توصیف کرده است که هدف آن «احساس درد توسط آنها [روس‌ها]» و وادار کردن کرملین به آمدن به پای میز مذاکره است. یک مقام غربی که از این تماس تلفنی مطلع شده بود، گفت که این مکالمه نشان‌دهنده تمایل فزاینده شرکای غربی اوکراین برای تامین سلاح‌های دوربردی است که قادر به «کشاندن جنگ به مسکو» هستند؛ احساسی که مقامات آمریکایی در هفته‌های اخیر به‌طور خصوصی تکرار کرده‌اند.
زلنسکی در جریان دیدار با مقامات دفاعی ایالات متحده و واسطه‌هایی از دولت‌های ناتو، فهرستی از سیستم‌های تهاجمی دوربرد را دریافت کرد که به‌طور بالقوه می‌توانند از طریق انتقال‌هایی از سوی کشورهای ثالث در اختیار اوکراین قرار گیرند. این امر به ترامپ اجازه می‌دهد تا با مجوز فروش سلاح به متحدان اروپایی (که قرار است این سیستم‌ها را به کی یف منتقل کنند) از نیاز به تایید کنگره برای کمک‌های نظامی مستقیم ایالات متحده اجتناب کند. ترامپ در جلسه‌ای در دفتر بیضی شکل با مارک روته، دبیرکل ناتو از طرحی برای ارائه سامانه‌های دفاع هوایی پاتریوت و موشک‌های رهگیر به اوکراین خبر داد؛ اما هیچ محموله‌ای از سایر سامانه‌های تسلیحاتی را فاش نکرد.
دو نفر از افرادی که در جریان تماس تلفنی بین ترامپ و زلنسکی قرار داشتند و با مذاکرات ایالات متحده و اوکراین در مورد استراتژی نظامی آشنا بودند، گفتند که یکی از سلاح‌های مورد بحث، «سامانه موشکی تاکتیکی ارتش» یا «اتمکز» بود. اوکراین از موشک‌های اتمکز با برد تا 300 کیلومتر (186 مایل) برای حمله به اهدافی در سرزمین‌های اشغالی روسیه و در برخی موارد، در اعماق روسیه استفاده کرده است.
رودررویی قلدرها
به نوشته روزنامه نیویورک‌تایمز، ترامپ روز دوشنبه در کاخ سفید در کنار مارک روته، دبیرکل ناتو، صحبت کرد و گفت که سامانه‌های دفاع هوایی پاتریوت و سایر تسلیحات «به سرعت» به اوکراین منتقل خواهند شد؛ کشوری که به‌شدت به سلاح‌های بیشتر برای دفع تهاجم روسیه نیاز دارد. ترامپ گفت که ایالات متحده این سلاح‌ها را به کشورهای اروپایی خواهد فروخت که آنها را به اوکراین ارسال می‌کنند یا از آنها برای جایگزینی سلاح‌هایی که از ذخایر موجود خود به این کشور می‌فرستند، استفاده می‌کنند.
اما مقامات پنتاگون بعدا گفتند که بسیاری از جزئیات هنوز در حال بررسی است. کارشناسان در مورد اعتبار تهدید ترامپ مبنی بر اعمال تعرفه‌های 100درصدی بر شرکای تجاری روسیه در صورت عدم موافقت ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه با آتش‌بس ظرف 50 روز، تردید دارند. مقیاس تجارت متقابل چین با روسیه - نزدیک به 250 میلیارد دلار در سال، شامل واردات عظیم نفت - به این معنی است که عملی کردن این تهدید، ترامپ را به رویارویی نهایی با پکن خواهد کشاند. تحلیلگران می‌گویند بعید است که ترامپ ریسک رویارویی مجدد با دومین اقتصاد بزرگ جهان بر سر اوکراین را بپذیرد؛ کشوری که سرنوشت آن مدت‌هاست که برای ایالات متحده حیاتی نیست.
ترامپ همچنین به تعیین ضرب‌الاجل‌هایی که اجرا نمی‌کند، شهرت دارد و این موضوع سوالاتی را درمورد اینکه آیا در صورت انقضای مهلت 50روزه تعیین شده برای پوتین، اقدامی انجام خواهد داد یا خیر، ایجاد می‌کند. سخنان ترامپ در اوکراین و توسط حامیانش در واشنگتن مورد استقبال قرار گرفت که تنها چند ماه پیش از این بیم داشتند که رئیس‌جمهور ایالات متحده آماده است تا دفاع از کشور را در برابر روسیه رها کند. اما پس از سال‌ها گمان نسبت به پوتین به‌عنوان یک متحد، ترامپ به این نتیجه رسیده است که رهبر روسیه مانع اصلی تحقق وعده‌هایش برای پایان سریع جنگ است. سناتور جین شاهین از نیوهمپشایر، عضو ارشد دموکرات کمیته روابط خارجی، از تغییر موضع ترامپ تمجید کرد: «تصمیم امروز برای ارسال سامانه‌های پاتریوت بیشتر به اوکراین که از طریق سرمایه‌گذاری‌های معنادار شرکای اروپایی ما امکان‌پذیر شده است، جان تعداد بی‌شماری از اوکراینی‌ها را از حمله وحشتناک پوتین نجات خواهد داد.»
این رویکرد که رهبران ناتو آن را طرح‌ریزی کردند و ترامپ هفته گذشته آن را تایید کرد، نشان می‌دهد که روته و همکارانش چگونه قفل ترامپ را شکسته و راهی برای همکاری موثر با رئیس‌جمهور ایالات متحده پیدا کرده‌اند. ترامپ در طول دوره اول ریاست‌جمهوری خود بارها از ناتو انتقاد کرد و حتی درمورد خروج ایالات متحده از این اتحاد نظامی سخن گفت. ترامپ روز دوشنبه گفت: «باید به شما بگویم که اروپا روحیه زیادی برای این جنگ دارد. وقتی برای نخستین‌بار درگیر شدم، واقعا فکر نمی‌کردم که آنها این کار را بکنند؛ اما می‌کنند.» این طرح همچنین نشان می‌دهد که تلاش هماهنگ اروپایی‌ها برای تغییر نگرش ترامپ نسبت به اوکراین و رئیس‌جمهوری آن، ولودیمیر زلنسکی، مورد توجه قرار گرفته است. ترامپ در جریان یک جلسه تلویزیونی در دفتر بیضی شکل در ماه فوریه، رهبر اوکراین را به‌عنوان فردی گستاخ و ناسپاس سرزنش کرد، اما از آن زمان تاکنون رابطه خود با زلنسکی را ترمیم کرده است.
دولت دوم دونالد ترامپ با رویکردی نامتعارف و مطلوب نسبت به روسیه تحت رهبری ولادیمیر پوتین آغاز شده است. به گزارش بی‌بی‌سی، از زمان روی کار آمدن در ژانویه، ترامپ 6بار با پوتین صحبت کرده است - احتمالا بیشتر از هر رهبر دیگری در جهان. او اوکراین را متقاعد کرد که وارد مذاکرات آتش‌بس با روسیه شود و دولت او موقتا تبادل اطلاعات و ارسال سلاح به اوکراین را متوقف کرد. اما در مقابل پوتین به‌عنوان نشانه‌ای از تشکر، حملات خود را به‌ویژه به اهداف غیرنظامی، تشدید کرده است.
ترامپ همان‌طور که قابل درک است، بارها ابراز ناامیدی کرده است. او در ماه مه در مصاحبه با تروث سوشال اظهار کرد: «او [پوتین] کاملا دیوانه شده است! او بی‌دلیل تعداد زیادی از مردم را می‌کشد و من فقط درمورد سربازان صحبت نمی‌کنم. موشک‌ها و پهپادها بدون هیچ دلیلی به شهرهای اوکراین شلیک می‌شوند.» او همچنین در اظهارنظر جداگانه‌ای در ماه ژوئیه اظهار کرد که «به نظر می‌رسد که او [پوتین] می‌خواهد تا آخر پیش برود و فقط به کشتن مردم ادامه دهد.» همزمان، وانگ یی، وزیر امور خارجه چین، بنا به گزارش‌ها به همتای اروپایی خود گفته است که پکن نمی‌تواند شکست روسیه در اوکراین را بپذیرد؛ زیرا این امر تمرکز کامل ایالات متحده را بر چین معطوف خواهد کرد. آندری سیبیها، وزیر امور خارجه اوکراین، در رسانه‌های اجتماعی بر ماهیت جهانی این درگیری تاکید کرد و به نیروهای کره‌شمالی، سلاح‌های سایر کشورها و صنایع چین که به تجاوز روسیه کمک می‌کنند، اشاره کرد. به‌طور خلاصه، این جنگ نشان‌دهنده پیوند ناگسستنی بین امنیت در اروپا، خاورمیانه و هند و اقیانوس آرام است.
پوتین و شی جین ینگ، رئیس‌جمهوری چین با بی‌ملاحظگی خود، ترامپِ بی‌میل را به مقابله‌ای سخت و موثر تحریک می‌کنند. پوتین و حلقه نزدیکانش نارضایتی ترامپ را یا به عنوان «فشار عاطفی بیش از حد» یا کج‌خلقی مردی که «به راحتی عوض کردن کفش، نظرش را عوض می‌کند» رد کرده‌اند. اما تاریخ با کسانی که خلق و خوی ترامپ را دست کم می‌گیرند، نامهربان بوده است. پوتین تلاش کرد با تحریک غرور ترامپ، مطرح کردن احتمال قطع روابط روسیه با چین و ارائه روابط تجاری قوی‌تر با ایالات متحده، او را «بازی» دهد. تجارت چه؟ همه این انحرافات با هدف کند کردن یا جلوگیری از کمک‌های نظامی آمریکا به اوکراین و ایجاد فضای مساعد برای روسیه در میدان نبرد برای نابودی اوکراین انجام شد. با این حال، پوتین در حال نقض یک ترجیع‌بند رایج در بین معامله‌گران است: «برای قلدر، قلدربازی در نیار». ترامپ اخیرا اظهار کرد که «اگر حقیقت را بخواهید، پوتین کلی حرف مفت به ما می‌زند. او همیشه با ما خیلی خوب رفتار می‌کند، اما معلوم می‌شود که این حرف‌ها بی‌معنی هستند.» این گفته توسط جی. دی. ونس، معاون رئیس‌جمهور، نیز تکرار شد و اظهار کرد که پوتین در مذاکرات صلح «خواسته‌های زیادی دارد». احیای اقتصاد انرژی روسیه مغایر با منافع آمریکا در صادرات انرژی خود است.
متحدان آمریکا اغلب گله می‌کنند که دکترین «صلح از طریق قدرت» ترامپ، مشت گره کرده را به سمت دوستان و دست باز را به سمت دشمنان می‌چرخاند. اما کشورهای اروپای غربی مدت‌هاست که بازی آرام کردن اقتدارگرایانی مانند پوتین و شی را پیش برده‌اند، درحالی‌که غرولندهای خود را برای ایالات متحده نگه داشته‌اند. در مقابل، کشورهای خط مقدم اروپا - فنلاند، کشورهای بالتیک، لهستان و رومانی - تجربه بیشتری در مقابله با حمله روسیه دارند. توصیه‌های آنها در مقابله با تحریکات پوتین آموزنده است. هیچ‌کس با خوب رفتار کردن با یک قلدر، صلح را تضمین نمی‌کند. فقط یک نیروی معتبر صلح را تضمین می‌کند.
نیاز به پاتریوت
صرف نظر از واقعیت دقیق بسته تسلیحاتی که ناتو در نهایت ارائه خواهد داد، این دقیقا همان چیزی است که ترامپ در آخر هفته پیشنهاد داد و دقیقا همان چیزی است که اوکراین به آن نیاز دارد. رگبار شبانه موشک‌های بالستیک روسیه را فقط می‌توان با موشک‌های پاتریوت ایالات متحده متوقف کرد و فقط کاخ سفید می‌تواند تامین آنها را تایید کند. اوکراین با کمبود این سلاح‌ها و سایر سلاح‌های پیشرفته آمریکایی مواجه بود که ممکن است به نام آنها اشاره نشده باشد و ممکن است در این توافق گنجانده شده باشند، تا حدی می‌تواند از زیر بار حملات شبانه روسیه فرار کند. این یک تسکین کوتاه‌مدت و حیاتی است. به گزارش سی‌ان‌ان، اما ضربه به اوکراین از چیزی ناشی می‌شود که اعلام نشده بود: تحریم‌های ثانویه فوری علیه مشتریان انرژی روسیه که می‌تواند خزانه مسکو را به میزان قابل توجهی خالی کند. دامنه تحریم‌های پیشنهادی توسط لایحه‌ای در سنای ایالات متحده - که احتمالا 500درصد بر تمام تجارت با کسانی که هیدروکربن‌های روسی را خریداری می‌کنند - می‌تواند ویرانگر باشد.
این تحریم‌ها به چین و هند - به ترتیب رقیب اصلی و متحد کلیدی ایالات متحده - در زمانی که قیمت نفت پایین است، اما آشفتگی تجاری بالا است، ضربه خواهد زد. آسیب به بازارهای انرژی قابل لمس خواهد بود و ایالات متحده نیز احتمالا تحت تاثیر قیمت‌های بالاتر نفت قرار می‌گیرد. اما این امر با تاخیر قابل توجهی همراه با تهدید نسبتا بی‌اثر تحریم‌ها علیه خود روسیه همراه است (تقریبا هیچ تجارتی برای مجازات وجود ندارد).
ولادیمیر پوتین، پنجاه روز، تا ماه سپتامبر فرصت دارد تا ترامپ نظر خود را تغییر دهد، یا اینکه واقعیت میدان نبرد تا جایی تغییر می‌کند که پوتین از توقف درگیری خوشحال شود. این امر دریچه‌ای ایجاد می‌کند که در آن دهلی نو و پکن ممکن است به دنبال قطع وابستگی به انرژی روسیه باشند - که با توجه به وابستگی آنها و پیچیدگی این امر بعید است - یا شاید برای پایان دادن به جنگ به مسکو فشار بیاورند. این نیز درخواست سختی برای پکن است؛ زیرا مقامات آن اخیرا اظهار کرده‌اند که نمی‌توانند بدون ریسک معطوف کردن تمام توجه ایالات متحده به رقابت خود با چین، شاهد شکست مسکو در این درگیری باشند. این ضرب‌الاجل همچنین نشان می‌دهد که ترامپ هنوز از مبهم‌ترین خیال‌پردازی سیاست خود در اوکراین دست نکشیده است: اینکه کرملین واقعا خواهان صلح است و هنوز به اندازه کافی برای این کار متقاعد نشده است.