پایتخت تاریخ و تمدن و معضلی به نام «سگ های ولگرد»

خبرگزاری مهر: شب و روز ندارد، اگر برای نیم ساعتی در برخی از مسیرهای حتی پرتردد همدان هم با خودرو حرکت کنید، با آنها روبرو می‌شوید. سگ‌های ولگرد یا به قولی بی پناهی که تعدادشان بسیار زیاد است. عادت کرده‌اند که به سمت خودروها و مردم بیایند چراکه از سویی گرسنه و از سویی عده‌ای به نام دوستدار حیوانات آنها را با غذا دادن، به سمت انسان‌ها سوق داده‌اند.

تعداد بسیاری از این سگ‌ها در مسیر گنجنامه هستند، در بین مردم و حتی موجب رعب و وحشت بسیاری از گردشگران و مسافرانی که می‌خواهند برای دقیقه‌ای از خودرو پیاده و در مسیرهای گردشگری همدان که البته تعدادشان هم محدود است، عکس بگیرند.

آلودگی سگ‌ها از مهم‌ترین عوامل شیوع بیماری تلقی می‌شوند، چراکه با پراکنده کردن مدفوع خود در سطح شهرها، پارک‌ها، خیابان‌ها، محل بازی کودکان، باغ‌های خصوصی و به ویژه روستاها سبب فراهم آوردن تخم انگل در محیط شده و به این وسیله انسان به خصوص کودکان بنا به عادت اجتماعی خود نظیر تماس مستقیم و نزدیک با خاک، علاقه به سگ و گربه و مکیدن انگشتان در معرض خطر بیماری قرار می‌گیرند.

اهمیت خاک در برقراری چرخه انتشار بیماری در کشورهای مختلف ثابت شده است، در شهر همدان طبق آمارهای دهه هشتاد میزان آلودگی خاک پارک‌ها افزایشی و به حدود 71 درصد رسیده است؛ روندی که در نهایت با گزارش‌های بلای درگیری بیماری روده‌ای نیز روبرو بود. به نوعی که مجموع یافته‌ها بیانگر خطر آلودگی به سه انگل در شهر همدان بود و عوامل دیگر نظیر عوامل محیطی، اکولوژیک، فرهنگی و اجتماعی نشان دهنده مساعد بودن زمینه آلودگی به کرم‌های منتقله از خاک به ویژه انواع آسکاریس در منطقه را عنوان کرد.

تعداد سگ‌ها بسیاراست و تمامی هم ندارند

یکی از مسافران در مسیر جاده گنجنامه به خبرنگار مهر گفت: معمولاً اسفندماه یک سفر کوتاه را به شهرهای اطراف داریم، این بار همدان را انتخاب کردیم، عصر را تصمیم گرفتیم به سمت گنجنامه بیاییم چراکه تعریف اینجا را بسیار شنیده بودیم اما متأسفانه حتی برای نیم ساعت هم نتوانستیم در این مسیر از ماشین پیاده و عصرانه بخوریم.

وی با بیان اینکه با خانواده از اراک به همدان آمده‌اند، اظهار کرد: اولین سیخ کباب را که به دست گرفتیم، با سگ‌هایی روبرو شدیم که به سمت ما می‌آمدند و دخترهایم بسیار وحشت کرده بودند؛ مجبور شدیم در ماشین بمانیم، کمی بعد دیدیم که تعداد این سگ‌ها بسیار است و تمامی هم ندارند.

این سگ‌های ولگرد با ادعاهای گردشگری همدان همخوانی ندارند!

یکی از کوهنوردان با سابقه همدانی نیز در این زمینه در گفتگو با خبرنگار مهر عنوان کرد: متأسفانه ما کوهنوردها باید از یک سو، آسیب‌های وارده بر بدنه کوه الوند را نظاره گر باشیم و از سویی، پدیده رشد فزاینده سگ‌های ولگرد را که اتفاقاً به سمت ما حمله ور می‌شوند!

وی با بیان اینکه بسیاری از این سگ‌ها بیماری دارند و حتی اثرات ریزش‌های شدید مو و پوست، قرمزی‌های بسیار زیاد و کنده شدن گوشت‌های بدن آنها به وضوح قابل رؤیت است، اظهار کرد: در کنار آن، این روزها ا فزایش تعداد «گرگاس» پدیده عجیب و خطرناک دیگری است چراکه حتی یک ذره ترس از انسان هم ندارد! با توجه به ژنتیکی که از سگ اهلی به ارث برده ترس کمتری نسبت به انسان دارد و به راحتی به انسان و محیط‌های انسانی نزدیک می‌شود.

این کوهنورد همدانی با تاکید بر اینکه همدان مسیرهای گردشگری بسیاری ندارد، چرا باید همین مسیر میشان و گنجنامه و تاریک دره و جاهای این چنین با این معضلات روبرو باشد؟ خاطرنشان کرد: ما کوهنوردها برای مسیر رفت و برگشتمان که پیاده است، با مشکل نبود پیاده راه در این مسیر مواجه هستیم اما می‌خواهیم این منطقه بکر بماند و با حس خوبی این مسیر را پیاده و با خودروها هم مواجه می‌شویم اما این سگ‌های ولگرد با ادعاهای گردشگری همدان همخوانی ندارند! بارها با کوهنوردان و ورزشکاران دیگر استان‌ها و شهرها که به همدان می آیند، صحبت می‌کنیم و می‌بینیم که سگ‌های ولگرد چه نگاه منفی‌ای را برای همدان در پی داشته است.

وی ادامه داد: باید در کنار جمع آوری این سگ‌ها و اقدامات مربوطه در این زمینه، به مردم هم آموزش داده شود که برای این حیوانات غذا نیاوردند، متأسفانه این فرهنگ ایجاد شده است که همواره از شیشه‌های خودروی خود گوشت و استخوان و دیگر غذاها را برای این حیوانات به بیرون می‌ریزند و همین موجب شده تا نه تنها با تعداد بالای زاد و ولد و افزایش بسیار این سگ‌های ولگرد روبرو باشیم بلکه این سگ‌ها به راحتی به مردم نزدیک و همواره خطرات بسیاری را به همراه دارند.

سال 97 بود که کامران گردان؛ سخنگوی شورای شهر همدان درباره اجرایی نشدن طرح ساماندهی سگ‌های ولگرد، با بیان اینکه در گذشته شهرداری سگ‌های ولگرد را جمع‌آوری می‌کرد و حتی مکانی برای چند ان. جی. او که سگ‌های ولگرد را نگهداری و عقیم سازی می‌کردند، در نظر گرفته شده بود، گفت: شهرداری و شورای شهر کمک‌های زیادی به این مرکز داشت اما متأسفانه به علت بهداشتی و یا مسائل دیگر این مرکز تعطیل شده و هم‌اکنون در سایت دفن زباله فضایی در حال ساخت است تا سگ‌های ولگرد جمع‌آوری و نگهداری شوند که اگر سایر سازمان‌هایی که در این قضیه مرتبط هستند، کمک کنند می‌توانیم تا پایان سال این مرکز را راه‌اندازی کنیم.

هنوز در مراحل ابتدایی راه هستیم

رئیس کمیسیون خدمات شهری شورای اسلامی شهر همدان در این خصوص به خبرنگار مهر گفت: شهرداری همدان در کنار فرودگاه مکانی را برای سگ‌های ولگرد و بی پناه ایجاد کرده و در حال تجهیز این مکان به قفس و تشکیلاتی از این قبیل است تا این حیوانات منفک از هم، به ادامه زندگی خود بپردازند.

علی اکبر نظری با بیان اینکه از سویی با ان. جی. اوها نیز هماهنگ شده تا اقداماتی در مسیر عقیم سازی سگ‌های ولگرد به انجام برسد، اظهار کرد: قسمتی سگ‌های ولگرد پس از عقیم سازی مجدد به عرصه زندگی شأن بازگردانده می‌شوند.

وی خاطرنشان کرد: مسئولین مربوطه در مدیریت پسماند و خدمات شهری شهرداری در این زمینه باید به خوبی وارد کار شوند.

نظری، اقدامات صورت گرفته در این عرصه را مناسب دانست و گفت: هنوز در مراحل ابتدایی راه هستیم، عملیات جمع آوری باید به صورت گسترده در شهر همدان در پیش گرفته شود.

از سویی منظر شهری با مشکلاتی روبرو است و بحث‌های آسیب بر بدنه سلامتی و مواردی از این دست نیز مطرح که پیشتر به آنها اشاره شد. نگاهی به حوادث تلخ در این زمینه که در دی‌ماه سال جاری رخ داد نیز می‌تواند تلنگر دیگری در این زمینه باشد. مرگ دلخراش کودک 4.5 ساله در روستای امیرآباد بیرجند بر اثر حمله سگ‌های ولگرد در مقابل چشمان مادرش موضوعی است که باید با اقدامات درست و البته به موقع از سوی مسئولین مربوطه و متولیان امر گرفته شود.

ورود این سگ‌ها به محدوده شهری، پارک‌ها و حتی جولان آنها در سمت پارک مردم، پارک ارم، پارک نرگس و مواردی از این قبیل نیز موضوع دیگری است که نیاز به ورود جدی مسئولین در این عرصه را بیش از پیش نشان می‌دهد.

نکته مهم دیگر در این زمینه، بازگرداندن این سگ‌ها پس از عقیم سازی به دامن طبیعت است؛ حال از مسئولین مربوطه می‌خواهیم که ابتدا طرح زنده‌گیری و عقیم‌سازی سگ‌ها در سطح گسترده استانی انجام شود تا طرح عقیم‌سازی سگ‌های بی صاحب شهر نتیجه بخش باشد و از سویی، سگ‌ها پس از عقیم سازی، دیگر به نقاطی که به لحاظ گردشگری برای شهر همدان مهم است بازگردانده نشوند.

همچنین، در این مسیر تنها زاد و ولد نداشتن این سگ‌ها مهم نیست که گمان کنیم با عقیم سازی آنها بخش اعظمی از مشکلات برطرف شده است؛ بلکه حوادث تلخ مرگ افراد با حمله این سگ‌ها، مسائل بهداشتی و سلامتی مطروحه در این بین، آلودگی‌های محیطی و بصری و بسیاری از این موارد نیز سر راه این بحث وجود دارد که نباید نسبت به آنها غفلت شود.