پوتین، بن‌سلمان را دور زد!

وب‌گاه دنیای اقتصاد 1402/04/25 - 06:48 مشاهده در مرجع

دور زدن تحریم های غرب از سوی روسیه موجب شده تا تنش ها میان مسکو و ریاض در زمینه عرضه و تقاضای نفت بالا بگیرد. برخی بر این باورند که حالا اتحاد سعودی‌ها و روسیه در اوپک پلاس در آستانه فروپاشی قرار دارد.

عربستان سعودی پس از اینکه بهای نفت خام برنت به بالای 80 دلار به ازای هر بشکه رسید، مدعی پیروزی شد، اما تحلیلگران هشدار می‌دهند که پادشاهی همچنان باید با انرژی رایگان روسیه رقابت کند، بازیگری که به دنبال کاهش عرضه جهانی نفت است.

رویایی که می تواند کابوس پادشاهی شود!

آدی ایمسیروویچ، رئیس پیشین بخش نفت گازپروم، بهمیدل ایست آی گفت: مردم با افزایش نرخ بهره را به تماشا نشستند تا شاید تصویر اقتصادی بهتری را مشاهده کنند. به گفته این تحلیلگر، نیمه دوم سال به طور کلی تقاضای نفت بیشتر خواهد شد. ایمسیروویچ در ادامه خاطر نشان کرد که نفت بالای 80 دلار به ازای هر بشکه، داستان تقاضا است، نه عرضه.

حرکت نفت برنت به بالای 80 دلار به ازای هر بشکه برای عربستان سعودی نمادین است، زیرا این همان قیمتی است که صندوق بین المللی پول می گوید پادشاهی باید بودجه خود را به واسطه اش متعادل کرده و منابع مالی خود را به پروژه های بزرگی مانند توسعه جزیره نئوم و دریای سرخ جهت تنوع بخشیدن به اقتصاد خود به دور از سوخت های فسیلی اختصاص دهد. ماه‌هاست که عربستان سعودی اعضای سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) و ائتلافی از تولیدکنندگان نفت به رهبری روسیه را تحت فشار قرار داده تا عرضه جهانی نفت خام را کاهش دهند. پادشاهی به واسطه مجموعه ای از اهرم ها کاهش تولید نفت را رهبری کرده همزمان شاهزاده عبدالعزیز بن سلمان، وزیر انرژی، رویکرد تهاجمی تری را پیش گرفته و به سفته بازان بازار هشدار داده که اگر در باب تمایل برای کاهش بیشتر تردید داشته باشند، درگیر جهنم خواهند شد.

آب نبات چوبی پادشاهی تلخ می شود؟

به نوشته میدل ایست ای، ماه ژوئن، عبدالعزیز از طرح هایی برای چیزی که او آن را «آب نبات چوبی سعودی» نامید، رونمایی کرد، به طوری که پادشاهی 1 میلیون بشکه بیشتر از نفت خام عربستان را در ژوئیه کاهش داد یعنی 10 درصد از تولیدش. هر نشانه‌ای مبنی بر افزایش قیمت‌ها احتمالا مورد استقبال سعودی‌ها قرار می‌گیرد، چرا که به باور کارول نخل، رئیس شرکت مشاوره انرژی کریستول انرژی، گفت خطر گرفتار شدن در چرخه معیوب"کاهش قیمت‌ها وجود دارد.

او به میدل ایست ای گفت: اگر تقاضای نفت افزایش نیابد یا عرضه‌های بیشتری وارد بازار شود، پادشاهی در نهایت مجبور می‌شود هر بار عرضه را بیشتر کاهش دهد تا قیمت‌ها تحت فشار قرار بگیرند. عربستان سعودی که از لحاظ تاریخی بزرگترین صادرکننده نفت خام جهان است، بار عمده کاهش تولید اوپک را متحمل شده است. آژانس بین‌المللی انرژی روز پنجشنبه اعلام کرد که عربستان سعودی قرار است جایگاه خود را به عنوان بزرگترین تولیدکننده نفت اوپک پلاس به روسیه از دست بدهد.

چگونگی کرملین پادشاهی را فریب داد؟

گرگ پریدی، کارشناس ارشد مرکز منافع ملی در واشنگتن دی سی، بهمیدل ایست آی گفت: روسیه تقلب کرده و پادشاهی را دور زده است. با این حال، سعودی ها تلاش می کنند تا رابطه شان با روسیه به نتیجه برسد. ماه آوریل، صادرات نفت خام روسیه به بالاترین سطح خود از زمان حمله به اوکراین رسید. روسیه عموما از پیشنهاد عربستان سعودی برای پیوستن اعضای اوپک پلاس به کاهش تولید شانه خالی کرده است. روسیه علاوه بر به راه انداختن سیل نفت در بازار، نفت خام خود را با قیمت های تخفیفی می فروشد تا تحریم های غرب را جبران کند.

از آنجایی که قیمت نفت توسط نیروهای عرضه و تقاضا تعیین می شود، تحلیلگران می گویند که مسکو از مزایای کاهش قیمت توسط عربستان سعودی بهره برده، بدون اینکه خود را قربانی کند. بر اساس گزارش وال استریت ژورنال، عدم تمایل روسیه به محدود کردن صادرات منجر به افزایش تنش با عربستان سعودی شده است. به گفته ایمسیروویچ یکی از حساس ترین مسائل برای پادشاهی، تلاش مسکو برای گرفتن سهم بازار عربستان سعودی در آسیا بوده، حتی در شرایطی که پادشاهی تولید خود را کاهش می دهد. این دو برای کسب مقام اول به عنوان تامین کننده اصلی نفت چین رقابت می کنند.

کلاهبرداری به سبک مسکو

در همین حال، فروش نفت روسیه به هند از کل نفت خام خریداری شده از عربستان سعودی، امارات، عراق و ایالات متحده پیشی گرفته است. روسیه همچنین توانسته برای نفت خامی که به هند ارسال می کند قیمت بالاتری نسبت به ماه های اولیه جنگ اوکراین اعلام کرده. بر اساس گزارش تایمز آو ایندیا، شرکت‌های روسی فاکتورهای نفتی زیر سقف قیمت 60 دلاری غرب اعلام می‌کنند، اما قیمت‌های حمل و نقل را افزایش می‌دهند. ایمسیروویچ در این باره گفت: کلاهبرداری های زیادی برای فرار از سقف قیمت در حال انجام است. پول به هر حال به پوتین باز می گردد.

ایمسیروویچ گفت که عربستان سعودی نفت بیشتری به اروپا می فروشد، اما آسیا جایی است که بازارهای رشد در آن تعریف شده‌اند. طبیعتا شما نمی خواهید برای فروش به اروپا، سهم بازار آسیا را از دست بدهید.

روایت بازی فریاد

عربستان سعودی و روسیه سال 2016 برای ایجاد اوپک پلاس، یک ائتلاف انرژی که حدود 40 درصد از ذخایر نفت خام جهان را تشکیل می دهد، به یکدیگر پیوستند. اما این همکاری بدون چالش نبود. سه سال پیش، عربستان سعودی پس از اینکه روسیه از کاهش تولید در طول همه گیری ویروس کرونا خودداری کرد، بازار را با نفت خام پر کرد. این تصمیم پس از آن اتخاذ شد که تماس بین ولادیمیر پوتین و محمد بن سلمان، به یک «بازی فریاد» تبدیل شد. این فرایند زمینه ساز سقوط تاریخی قیمت‌ها شد تا جایی که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور سابق آمریکا را مجبور کرد برای تقویت بازار مداخله کند.

ا این حال، این بار، عربستان سعودی و سایر تولیدکنندگان، فضایی برای تنفس دارند. یک رالی تاریخی در سال گذشته باعث شد که برنت به حدود 140 دلار به ازای هر بشکه برسد. تحلیلگران به میدل ایست ای گفتند، شرایط کنونی بازار، با قیمت نفت خام نزدیک به 75 دلار به ازای هر بشکه، قابل تحمل است از همین رو می توان گفت که از منظر تاریخی، قیمت ها آنقدر پایین نیستند. در این میان، چشم بستن بر روی تقلب روس ها همزمان با تغییر رویکرد محمد بن سلمان برای پادشاهی چالش هایی ایجاد کرده است.

درهم شکستن یک اتحاد

در این میان مداخله های نظامی پرهزینه در مناطقی مانند یمن، جای خود را به تلاش‌ها برای قرار دادن ریاض درقامت میانجی داده است. پادشاهی همچنین به چین و روسیه نزدیک شده تا سیاست خارجی مستقل تر از ایالات متحده اتخاذ کند. ایمسیروویچ به میدل ایست ای گفت: سعودی‌ها تلاش زیادی می‌کنند تا این رابطه با روسیه به نتیجه برسد. در کنفرانس اوپک عربستان سعودی اعلام کرد کاهش تولید یک میلیون بشکه ای در ماه جولای را یک ماه دیگر تمدید خواهد کرد. زمان اعلام این خبر همزمان بود با تعهد روسیه مبنی بر کاهش 500 هزار بشکه ای صادرات خود در ماه اوت.

عبدالعزیز به خود می بالید و تصور می کرد که چنین رویکردی به تردیدها در باب شکاف میان روسیه و عربستان پااین خواهد داد. به باور ایمسیروویچ دهه‌ها طول کشید تا پادشاه، روسیه را در اوپک پلاس همراهی کد. حال آن‌ها از اینکه شاهد فروپاشی اتحادشان باشند، بیزارند. او در ادامه خاطر نشان کرد، اما من فکر می کنم این یک توهم است. عربستان سعودی است که تمام کارهای سنگین را انجام می دهد. گرگوری گاور، کارشناس مسائل خلیج فارس در دانشگاه A&M تگزاس، نسبت به اجرای تعهدات توسط مسکو تردید دارد، اما معتقد است که پیام های عربستان سعودی و کاهش تولید اوپک پلاس نباید نادیده گرفته شوند.

--> اخبار مرتبط

بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.