پیام ویژه سفر همزمان دو مقام ارشد منطقه‌ای به ایران
به گزارش خبرگزاری اقتصاد ایران، وزیر امورخارجه ایران روز یکشنبه میزبان همتای ترکیه‌ای خود و همچنین معاون وزیر امورخارجه عربستان بود تا دستگاه دیپلماسی ایران روز پرکاری را در حوزه دیپلماسی منطقه‌ای پشت‌سر بگذارد؛ رایزنی‌هایی که از جنبه‌های سیاسی، اقتصادی و حتی امنیت منطقه‌ای دارای اهمیت ویژه‌ای ارزیابی می‌شود.
هاکان فیدان و همچنین سعود بن‌محمد الساطی در حالی با سیدعباس عراقچی دیدار و گفت‌وگو کردند که کارشناسان معتقدند رایزنی‌های تهران، نمودی روشن از تلاش‌های فزاینده برای تقویت مناسبات منطقه‌ای باهدف تقویت ثبات و امنیت در غرب‌آسیاست؛ آن‌هم در شرایطی طی ماه‌های اخیر رویکردهای محور واشنگتن - تل‌آویو، منطقه را درگیر تنش‌های فزاینده‌ای کرده‌است.
در چنین شرایطی بخش مهمی از رایزنی‌های دیپلمات‌های ارشد ترکیه و سعودی در تهران، علاوه بر موضوع‌های دوجانبه، معطوف به مسائل راهبردی منطقه‌ای، ناظر بر استمرار شرارت‌های رژیم‌صهیونیستی بود؛ گفت‌وگوهایی که انتظار می‌رود نقش مهمی در تقویت همگرایی منطقه‌ای در راستای تثبیت امنیت و ثبات در غرب‌آسیا داشته باشد.
تقویت مناسبات تهران - ریاض
چند روز پس از نامه رئیس‌جمهور ایران به ولیعهد سعودی، که با گمانه‌زنی‌های مختلفی نیز همراه شد، الساطی، معاون‌وزیر امورخارجه عربستان به تهران آمد تا دوطرف در ادامه رایزنی‌های دوجانبه، درباره موضوع‌های متنوعی بحث و تبادل‌نظر کنند.
دستورکارها
استمرار مشورت‌های دیپلماتیک: تهران و ریاض پس از احیای مناسبات، مشورت‌های منظم دیپلماتیک داشته‌اند و دیدار روز یکشنبه نیز در این راستا ارزیابی می‌شود.
روابط دوجانبه: بخش مهمی از رایزنی‌های دوطرف، معطوف به تقویت همکاری‌های اقتصادی، ازجمله در حوزه‌های تجارت، انرژی و سرمایه‌گذاری‌های مشترک بوده‌است.
مدیریت تنش‌های منطقه‌ای: تهران و ریاض دغدغه‌های مشترکی درباره روند فزاینده تنش‌های منطقه‌ای دارند که به نظر می‌رسد در رایزنی‌های اخیر به صورت ویژه مورد توجه بوده‌است، از جمله در حوزه مسائل غزه و لبنان.
پرونده هسته‌ای: یکی دیگر از گمانه‌ها، رایزنی درباره پرونده هسته‌ای ایران و موضوع «مذاکره تهران و واشنگتن» است که با توجه به اظهارات اخیر ولیعهد سعودی دراین زمینه در جریان سفر به آمریکا، بعید نیست از محورهای مهم رایزنی‌های روز یکشنبه باشد.
پرونده‌های متنوع تهران و آنکارا
با توجه به اینکه تهران و آنکارا نیز پرونده‌های متنوعی روی‌میز دارند، رایزنی‌های هاکان فیدان، وزیر امورخارجه ترکیه در تهران نیز از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است؛ رایزنی‌هایی که به‌نظر می‌رسد شامل محورهای مهم منطقه‌ای و بین‌المللی نیز خواهد بود.
دستورکارها
ادامه مشورت‌ها: پس از تحولات غزه و به‌ویژه به‌دنبال جنگ تحمیلی 12 روزه رژیم‌صهیونیستی علیه ایران، تهران و آنکارا مشورت‌های دیپلماتیکی در سطوح متنوع به‌ویژه در راستای تقویت امنیت منطقه‌ای داشته‌اند که همچنان ادامه دارد و درحال پیگیری است.
تجارت: رساندن حجم معاملات تجاری دو کشور به 10 میلیارد دلار در سال‌آینده میلادی ازجمله راهبردهای مشترک تهران و آنکارا محسوب می‌شود که اخیرا رایزنی‌های مستمری برای تحقق آن میان دو کشور انجام شده‌است.
مانع‌زدایی از فعالیت‌های اقتصادی: یکی از محورهای مهم رایزنی‌های ایران و ترکیه در سال‌ها و ماه‌های اخیر، معطوف به تسهیل فعالیت‌های اقتصادی بخش‌خصوصی بوده‌است؛ موضوعی که به‌نظر می‌رسد در سفر فیدان به تهران نیز پیگیری خواهد شد.
سوریه: با توجه به نفوذی که آنکارا بر حاکمان جدید سوریه دارد، کارشناسان معتقدند یکی از محورهای مهم رایزنی‌های اخیر تهران - آنکارا ناظر بر تحولات سوریه و همچنین مناسبات تهران - دمشق خواهد بود.
غزه و لبنان: با توجه به دیدگاه‌های مشترک ایران و ترکیه درباره استمرار تنش‌زایی‌های تل‌آویو در غرب‌آسیا، موضوع غزه و شرایط حساس لبنان، از محورهای مهم گفت‌وگو میان تهران و استانبول خواهد بود.
مسائل مرزی: تسریع در توسعه زیرساخت‌های مرزی، مانند مراکز تجاری مرزی و همچنین پیشبرد پروژه‌های حمل‌ونقل ترانزیتی از دیگر موضوع‌های مورد علاقه دوطرف به‌حساب می‌آید.
مسائل کنسولی: یکی از محورهای مورد توجه تهران و استانبول در سال‌های اخیر، توسعه همکاری‌های کنسولی باهدف تقویت خدمت‌رسانی به شهروندان و بازرگانان به‌منظور تسهیل تردد آنان بوده‌است.
تحولات بین‌المللی: با توجه به نقش میانجی‌گرانه ترکیه در جنگ اوکراین، به نظر می‌رسد تبادل‌نظر درباره این موضوع، از دیگر محورهای مورد بحث میان تهران و آنکارا باشد.
مدیریت اختلاف‌ها: اگرچه ایران و ترکیه در برخی پرونده‌های منطقه‌ای، از جمله در سوریه و قفقازجنوبی، اختلاف‌نظرهایی دارند، اما مدیریت اختلاف‌ها و تلاش برای همگرایی روزافزون از مهم‌ترین دستورکارهای تهران و آنکارا در رایزنی‌های دیپلماتیک دوجانبه است.
مقابله با تحریم‌ها: یکی از مهم‌ترین دستورکارهای تهران و آنکارا، تقویت همکاری‌های مشترک باهدف خنثی‌سازی تحریم‌های غربی خواهد بود.
عراقچی و فیدان چه گفتند؟
وزرای امورخارجه ایران و ترکیه در جریان نشست‌خبری مشترک روز یکشنبه به بیان نکات مهمی درباره موضوع‌های دوجانبه، منطقه‌ای و بین‌المللی پرداختند که مهم‌ترین محورهای آن را در ادامه می‌خوانید:
عراقچی:
مقدمات برگزاری شورای‌عالی همکاری ایران و ترکیه مورد بررسی قرار گرفت.
تهران برای تمدید قرارداد گازی با ترکیه و توسعه همکاری‌های انرژی با این کشور آماده است.
سال‌جاری میلادی به‌عنوان سال فرهنگی ایران و ترکیه نام‌گذاری شده‌است.
اتصال خط‌آهن دو کشور در منطقه «چشم ثریا آرالیک» مورد توافق طرفین است.
درخواست آغاز گفت‌وگوها برای تجارت ترجیحی را مطرح کرده‌ایم.
ایران برای فعال‌سازی گذرگاه‌های مرزی جدید با ترکیه آمادگی دارد.
تبادل هیأت‌ها در سطح عالی پارلمانی در دستورکار است.
به‌زودی شاهد آغاز فعالیت سرکنسولگری ایران در «وان» خواهیم بود.
موضوع فلسطین از مهم‌ترین موضوع‌های مورد مذاکره بود.
موضع ایران، حمایت از ثبات در قفقاز با مشارکت کشورهای منطقه است.
فیدان:
موضوع هسته‌ای ایران باید در چارچوب قوانین بین‌المللی و با رایزنی و گفت‌وگو حل شود.
آماده هستیم دروازه‌های مرزی خود را با تهران گسترش دهیم.
تأسیس سرکنسولگری ایران در شهر «وان» را گامی مهم در تسهیل همکاری‌ها می‌دانیم.
در آینده نزدیک نشست شورای‌عالی همکاری ایران و ترکیه با حضور رؤسای‌جمهور در تهران برگزار می‌شود.
دراین دیدار درباره موضوع غزه، لبنان، تجاوزهای اسرائیل و گسترش این تجاوزها در منطقه گفت‌وگو کردیم.
با آقای عراقچی درباره موضوع روسیه و اوکراین نیز رایزنی کردیم.
تحریم‌های ناعادلانه باید برداشته شود.