چرا و چگونه جمعیت جهان به 8 میلیارد نفر رسید؟

فرارو - بر اساس پیش بینی‌های سازمان ملل متحد امروز هشت میلیاردمین فرد جهان متولد شد. این بدان معناست که تنها در بازه زمانی 12 سال یک میلیارد نفر و از سال 1800 تاکنون هفت میلیارد نفر به جمعیت جهان افزوده شده است.

به گزارش فرارو به نقل از دیلی تلگراف، سازمان ملل متحد در گزارش چشم‌انداز جمعیت جهان در سال 2022 میلادی اعلام کرد: «این رشد بی‌سابقه به دلیل افزایش تدریجی طول عمر انسان به دلیل بهبود در بهداشت عمومی، تغذیه، بهداشت شخصی و پزشکی است. این موضوع هم چنین در نتیجه سطوح بالا و پایدار باروری در برخی از کشور‌ها رخ داده است».

واکسن‌هایی مانند آبله باعث بهبود چشمگیر امید به زندگی شده‌اند که در سال 2019 میلادی به 72.8 سال رسید که تقریبا 9 سال از سال 1990 میلادی افزایش یافته است. انتظار می‌رود با بهبود‌های بیش‌تر مراقبت‌های بهداشتی طول عمر تا سال 2050 میلادی به 77 سال افزایش یابد.

اندازه جمعیت جهانی و نرخ رشد سالانه

کشور‌های با درآمد متوسط که عمدتا در آسیا واقع شده‌اند بیش‌ترین رشد را در دهه گذشته به خود اختصاص داده‌اند و از سال 2011 میلادی به این سو 700 میلیون نفر افزایش یافتند. جمعیت هند 180 میلیون افزایش یافت و قرار است در سال آینده از چین به عنوان پرجمعیت‌ترین کشور جهان پیشی بگیرد. با این وجود، علیرغم این اوج جدید، نرخ رشد جهانی در حال کاهش است و برای اولین بار از سال 1950 میلادی به زیر یک درصد در سال می‌رسد.

این وضعیت ناشی از کاهش باروری است روندی کاهشی که در دهه‌های اخیر گسترش فزاینده‌ای در اکثر کشور‌های توسعه یافته داشته است. در سال 1950 میلادی متوسط باروری جهانی 5 تولد نوزاد بازای هر زن بود و در سال 2021 میلادی این میزان به 2.3 تولد کاهش یافته است. دو سوم جمعیت جهان در کشوری زندگی می‌کنند که در آن باروری در حال حاضر کمتر از 2.1 تولد به ازای هر زن است که سطح مورد نیاز برای جایگزینی جمعیت موجود می‌باشد.

از هم اکنون تا سال 2050 میلادی 61 کشور شاهد کاهش یک درصدی یا میزانی بیش‌تر از جمعیت خود خواهند بود که دلیل آن کاهش پایدار باروری و در برخی موارد افزایش نرخ مهاجرت است.

برآورد‌ها و پیش بینی‌های جمعیت چه زمانی جمعیت جهان به اوج خود می‌رسد؟

سازمان ملل پیش‌بینی می‌کند که جمعیت جهان در دهه 2080 میلادی به 10.4 میلیارد نفر برسد و تا سال 2100 میلادی در این سطح باقی بماند. سپس تعداد جمعیت شروع به کاهش خواهد کرد. 46 کشور کمتر توسعه یافته از جمله سریع‌ترین کشور‌های جهان هستند که جمعیت آن در فاصله سال‌های 2022 تا 2050 میلادی به میزان دو برابر افزایش خواهد یافت. بیش از نیمی از افزایش پیش بینی شده در جمعیت جهان تا سال 2050 میلادی تنها در هشت کشور متمرکز خواهد شد: جمهوری دموکراتیک کنگو، مصر، اتیوپی، هند، نیجریه، پاکستان، فیلیپین و جمهوری متحد تانزانیا.

«وینس مابانساگ» هشت میلیاردمین نوزاد نمادین بوده است. او در ساعت 1 و 29 دقیقه بامداد مورخ 15 نوامبر در بیمارستان دکتر خوزه فابلا مموریال در مانیل در فیلیپین به دنیا آمد. انتظار می‌رود که کشور‌های جنوب صحرای آفریقا بیش از نیمی از افزایش پیش بینی شده تا سال 2050 میلادی را به خود اختصاص دهند.

کارشناسان نگران هستند که این افزایش جمعیت باعث اختلال در دستیابی به اهداف توسعه شود به ویژه آن که دستیابی به ضرورت آموزش تعداد فزاینده‌ای از کودکان از طریق بهبود کیفیت آموزش و دسترسی به منابع آموزشی را بعید می‌سازد. «لیو ژنمین» معاون دبیرکل سازمان ملل در امور اقتصادی و اجتماعی می‌گوید: «رابطه بین رشد جمعیت و توسعه پایدار پیچیده و چند بعدی است. رشد سریع جمعیت ریشه کن‌سازی فقر، مبارزه با گرسنگی و سوء تغذیه و افزایش پوشش سیستم‌های بهداشتی و آموزشی را دشوارتر می‌سازد».

با این وجود، سازمان ملل متحد می‌افزاید: «حتی اگر تولد به ازای هر زن به 2 در کشور‌های با باروری بالا کاهش یابد دو سوم افزایش پیش بینی شده جمعیت کماکان رخ می‌دهد». بدین ترتیب اقدامات بیش‌تر دولت‌ها با هدف کاهش باروری نمی‌تواند سرعت رشد را از اکنون تا اواسط قرن حاضر کاهش دهد.

جمعیت تاریخی و پیش بینی‌های آینده (هند، چین، نیجریه، ایالات متحده، اندونزی، برزیل، ژاپن، بریتانیا) رونق کلان شهر و فراخوان برای بازنشستگی لزوم ایجاد تغییراتی برای جوامع سالخورده ضروری به نظر می‌رسد. تا سال 2050 میلادی افراد بالای 65 سال 16 درصد از جمعیت جهان را تشکیل خواهند داد که بیش از دو برابر تعداد کودکان زیر پنج سال است. سازمان ملل متحد اشاره می‌کند که کشور‌ها باید با ایجاد مراقبت‌های بهداشتی همگانی و سیستم‌های مراقبت بلندمدت و بهبود سیستم‌های بازنشستگی برای حرکت به سمت جمعیت سالمند آماده شوند.

به همین ترتیب، جهان شاهد تغییر لرزه‌ای در محل زندگی افراد خواهد بود و باید برای توسعه زیرساخت‌های بهداشتی و مسکن بهتر در شهر‌ها تلاش کرد. تا اواسط قرن حاضر انتظار می‌رود که 10 میلیارد نفر در مناطق شهری زندگی کنند و در جهان 14 کلان شهر دیگر (که بیش از 10 میلیون جمعیت دارند) به 33 شهر موجود اضافه خواهد شد.

پیش بینی نرخ باروری قاره‌ای

این گزارش هم چنین به ارزیابی پاندمی کووید -19 و تاثیر آن بر تغییر جمعیت جهانی پرداخته است. در این گزارش اشاره شده که امید به زندگی در بدو تولد در سال 2021 میلادی به 71 سال کاهش یافت برخی کشور‌ها شاهد کاهش کوتاه مدت در تعداد موارد بارداری و تولد‌ها بودند و تحرک انسان از جمله مهاجرت بین المللی به شدت محدود شد.

با این وجود، علیرغم آن که کووید منجر به کاهش امید به زندگی شد شواهد هم چنین نشان می‌دهند که پیشرفت پیش از سال 2019 میلادی در اروپا و آمریکای شمالی متوقف شده بود. برای مثال، در بریتانیا، ایالات متحده و کانادا امید به زندگی کم‌تر از آن چه پیش‌تر پیش بینی شده بود در وهله اول به دلیل افزایش بیماری‌های غیرواگیردار بوده است.

انکار گزارش ناسا درباره «گاز متان» به جای اصلاح

«پلنگ سیاه» تبهکاری که به آدم‌کشی اعتیاد داشت، اعدام شد