چه‌خبر از نمایشگاه کتاب تهران؟

به‌گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، کمتر از یک هفته به آغاز سی‌وچهارمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران با شعار "آینده خواندنی است" باقی مانده و رفته رفته نه تنها رفت و آمدهای خیابان‌های محل برگزاری این نمایشگاه بیشتر شده بلکه با اظهار نظر مسئولان برگزاری این دوره اینگونه به نظر می‌رسد که نمایشگاه کتاب امسال گفتنی‌های بسیاری برای مخاطبانش دارد.

در این زمینه نکته قابل توجه اینجاست که توجه مسئولان برگزاری و البته نمایندگان دولت به این نمایشگاه به گونه‌ای است که علاوه بر بهبود کیفیت ارائه خدمات به علاقمندان کتاب درنظر دارند تا با برنامه‌ریزی دقیق‌تر این نمایشگاه را با توجه به انتشار اخبار داخلی و خارجی آن به عنوان ویترین فرهنگی کشورمان به اقصی‌نقاط دهکده جهانی معرفی کنند.

نمایشگاه کتاب تهران ویترین فرهنگ مردم ایران برای جهان است

دستیار رئیس‌جمهور در امر مردمی‌سازی دولت با اشاره به اهمیت برگزاری اینگونه نمایشگاه‌ها برای بازنمایی واقعیت فرهنگ و تمدن کشورمان اظهار داشت: نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، ویترین فرهنگ مردم ایران برای جهان است و دستخوش قرار دادن و تقلیل این ظرفیت بزرگ، دور‌اندیشانه و عاقلانه نیست.

سید احمد عبودتیان همچنین افزود: یکی از جلوه‌های فرهیختگی مردم ایران نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران است که هرساله در ایام اردیبهشت‌ماه برگزار می‌شود.

وی با اشاره به حضور پرشور ناشران و استقبال مردم از این رویداد مهم فرهنگی، گفت: تقریباً تمام طیف‌های فکری و فرهنگی در نمایشگاه کتاب تهران حضور چشمگیر دارند و آثار و آخرین دستاوردهای علمی، پژوهشی و روایی خودشان را در این عرصه عمومی، عرضه می‌کنند.

دستیار رئیس‌جمهور در امر مردمی‌سازی دولت، افزود: نمایشگاه کتاب تهران به‌قدری رویداد مهم و زیبایی است که نمی‌توان آن را مختص، منحصر و محدود به بخش یا گروهی از مردم همانند جامعه علمی و دانشجویان دانست، بلکه آحاد مردم از تفکرات و سلایق مختلف، نیازهایشان را در نمایشگاه دریافت می‌کنند.

عبودتیان بیان کرد: سعه صدر فرهنگی جمهوری اسلامی ایران به‌قدری است که همه طیف‌های مختلف در نمایشگاه کتاب، فعالیت موثر دارند و گفت‌وگو و نزاع گفتمانی رقم می‌خورد که همین مسئله نشان‌دهنده سطح فرهیختگی مردم و نظام جمهوری اسلامی ایران است.

وی درباره ابعاد بین‌المللی این رویداد فرهنگی، گفت: نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، ویترینی از فرهنگ مردم ایران برای جهان است. این رویداد بزرگ در حوزه کتاب، هرساله با ارائه آثار در حوزه‌های مختلف، موجب می‌شود همه مردم با هر سطحی از علم و دانش در آن شرکت داشته باشند.

دستیار رئیس‌جمهور در امر مردمی‌سازی دولت، حضور اقشار مختلف از زن و مرد تا کودک و نوجوان و بزرگسالان در نمایشگاه کتاب تهران را ویژگی مثبت آن دانست و افزود: دستخوش قرار دادن و تقلیل دادن چنین ظرفیت‌های بزرگی به‌بازی‌های جناحی و طیف‌بندی، دوراندیشانه و عاقلانه نیست، چراکه ما در دنیا یک ملت پیشران هستیم، لذا نباید فرهنگ را در مسائل سیاسی هزینه کنیم.

عبودتیان در پایان نمایشگاه کتاب تهران را یک رویداد کاملا مردمی دانست و بیان کرد: همه ناشران و نویسندگان ما از دل مردم هستند و نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران اتفاقی است که بخش عمده‌ای از فرهیختگان‌مان از اساتید، هنرمندان و اهل علم تا عموم مردم و جوانان و نوجوانان را درگیر می‌کند و تنها دولت نقش تسهیل‌گری آن را برعهده دارد.

ایمنی محیطی نمایشگاه کتاب ارزیابی شده است

از سوی دیگر با درنظر گرفتن استقبال گسترده هموطنان و البته مخاطبان خارجی از نمایشگاه کتاب کشورمان طی سنوات گذشته در این دوره از نمایشگاه هم مثل همیشه اهمیت ایمنی محیط برگزاری نمایشگاه در صدر دستور کار مسئولان مربوطه قرار داشته است به صورتی که مسئول ستاد پیشگیری و مدیریت بحران نمایشگاه کتاب ضمن تایید ارزیابی دقیق محل برگزاری نمایشگاه اظهار داشت: ارزیابی ایمنی محیطی و انعکاس ناایمنی‌ها، جانمایی محل‌های نصب علائم و تابلوهای خروج اضطراری، شناسایی فضاهای تخلیه امن اضطراری و تدقیق مسیرهای ویژه امدادی، از اقدامات ستاد پیشگیری و مدیریت بحران سی‌وچهارمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، پیش از آغاز این رویداد است.

عبدالجلال سعید، همچنین بیان کرد: این ستاد 16 عضو شامل نمایندگانی از سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران، آتش‌نشانی، اورژانس، هلال احمر، مرکز بهداشت شمال تهران، خدمات شهری منطقه 7 و مناطق معین، ستاد بحران منطقه 7، پلیس راهنمایی و رانندگی، پلیس انتظامی، سازمان آب و فاضلاب، شرکت توزیع نیروی برق، مخابرات، دبیرخانه HSE (بهداشت، ایمنی، محیط زیست) شهرداری تهران و دوام (داوطلبان واکنش اضطراری محله) است.

وی ادامه داد: سه‌شنبه 12 اردیبهشت 1402 نخستین جلسه این ستاد به منظور هماهنگی و تشریک مساعی بین اعضا در سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران برگزار شد. یکی از مصوبه های این جلسه بازدید از محل برپایی نمایشگاه کتاب تهران بود تا با بررسی موقعیت و شرایط میدانی با همکاری کمیته اجرایی و رفاهی نمایشگاه، نسبت به جانمایی نیروهای امدادی، انتظامی و خدمات‌رسان و اجرایی کردن مصوبات اقدام کنیم.

مسئول ستاد پیشگیری و مدیریت بحران سی‌وچهارمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران همچنین گفت: ارزیابی ایمنی محیطی و انعکاس ناایمنی‌ها، عدم انطباق‌ها و ملاحظات هر یک از دستگاه‌های تخصصی به ستاد برگزاری، جانمایی محل‌های نصب علائم و تابلوهای خروج اضطراری، شناسایی فضاهای تخلیه امن اضطراری و تدقیق مسیرهای ویژه امدادی از دیگر اقدامات ستاد پیشگیری و مدیریت بحران سی‌وچهارمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، پیش از برپایی نمایشگاه است.

عبدالجلال سعید در پایان بیان کرد: تهیه و ارائه نقشه کدگذاری‌شده از محل برگزاری، نظارت بر فرایند استقرار غرفه‌ها و آماده‌سازی فضاهای نمایشگاهی، ارائه آموزش‌های ایمنی، اطفاء حریق، تخلیه اضطراری و کمک‌های اولیه به مسئولان برگزاری و غرفه‌داران، تخصیص و تجهیز فضای مناسب جهت استقرار تیم‌های واکسیناسیون کرونا در محل نمایشگاه و امکان‌سنجی و تصمیم‌گیری درخصوص برقراری یک مرکز درمانگاهی (تأمین پزشک، دارو و زیرساخت‌های لازم)، برخی از مصوبات و تصمیمات اتخاذ شده در نخستین جلسه ستاد پیشگیری و مدیریت بحران سی‌وچهارمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران بود.

امکان استفاده از یارانه اعتباری خرید کتاب در بخش حضوری

در همین حال، با درنظر گفتن تعیین یارانه برای علاقمندان به خریداران کتاب در قشر‌های مختلف از جمله طلاب، اساتید دانشگاه، اعضای هیئت‌های علمی، دانشجویان و دانش‌آموزان که به نوعی مخاطبان اصلی نمایشگاه هستند، قبل از برگزاری گمانه‌زنی‌های مختلفی نسبت به چگونگی امکان استفاده از این یارانه توسط مخاطبان مطرح شده بود تا جایی که اخیراً سخنگو و قائم‌مقام نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران در پیامی که در فضای مجازی منتشر کرد از فراهم شدن امکان استفاده از یارانه اعتباری خرید کتاب در بخش حضوری سی‌وچهارمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران خبر داد.

علی رمضانی، در پیام خود نوشت: در پاسخ به درخواست مجموعه ارجمند دانشجویان، طلاب، اعضای هیئت علمی، استادان و به ویژه ناشران عزیز، امکان استفاده از یارانه اختصاص یافته در بخش حضوری سی‌وچهارمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران فراهم شد که جزئیات آن به زودی از سوی ستاد برگزاری رسماً اعلام می‌شود.

تعیین تعرفه‌های پستی برای ناشران

از سوی دیگر، امسال با ایجاد امکان حضور کتابفروشی‌ها در نمایشگاه کتاب به صورت مجازی، یکی از مهمترین مواردی که مطرح شده بود هزینه تعرفه‌های پستی برای ارسال کتب خریداری شده از سوی مخاطبان بود.

به این ترتیب با درنظر گرفتن اینکه ناشران در این دوره از نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران علاوه بر ارسال کتاب‌های خریداری شده در بخش مجازی نمایشگاه توسط سامانه «پُست کتاب»، امکان تحویل کتاب در فضای نمایشگاه به صورت حضوری و همچنین ارسال از طریق خود ناشر را نیز خواهند داشت.

در این زمینه نیز مسئولان برگزاری نمایشگاه با همکاری شرکت پست نهایتاً هزینه ارسال پستی کتب خریداری شده برای ناشران را نیز تعیین کردند تا بنابر جدول هزینه‌های تعیین شده؛ هزینه ارسال بسته‌های تا وزن دو کیلوگرم برای ناشران مبلغ 12هزار تومان تعیین شده و ارسال بسته‌هایی با قیمت فاکتور کمتر از 85 هزار تومان رایگان است. همچنین کتابفروشانی که در بخش مجازی نمایشگاه فعالیت می‌کنند برای ارسال بسته‌های خریداری شده هزینه‌ای پرداخت نخواهند کرد.

خریداران بخش مجازی سی وچهارمین دوره نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران خصوصاً خریدارانی که دارای یارانه اعتباری خرید کتاب هستند می‌توانند در زمان حضور در نمایشگاه پس از انتخاب و خرید کتاب و پرداخت هزینه کتاب‌های خریداری شده کتاب‌ها را به صورت حضوری از ناشران حاضر در نمایشگاه تحویل بگیرند.

در اطلاعیه صادر شده از سوی ستاد برگزاری نمایشگاه کتاب تهران همچنین تاکید شده است، ارسال کتاب برای خریداران شکل مجازی این دوره از نمایشگاه به سراسر کشور رایگان بوده و دریافت هر نوع هزینه از خریداران با عناوین مختلف طبق آیین‌نامه اجرایی نمایشگاه تخلف محسوب می‌شود.

رشد 40 درصدی کتاب‌های خارجی

در همین حال، طبق سنوات گذشته یکی از پرمخاطب‌ترین بخش‌های نمایشگاه کتاب تهران بخش مربوط به حضور ناشران خارجی است که اغلب اساتید دانشگاهی، دانشجویان یا حتی برخی از ناشران حاضر در نمایشگاه برای دستیابی به منابع بروز علمی جزو مخاطبان اصلی این بخش از نمایشگاه هستند که هرسال در نظر سنجی‌های انجام شده گروه‌های یاد شده از مسئولان برگزاری نسبت به توسعه این بخش و ایجاد زیرساخت‌های حضور تعداد بیشتری از ناشران معتبر خارجی برای ارائه کتب بیشتر را دارند.

مدیر کمیته ناشران خارجی سی‌وچهارمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران در زمینه میزان حضور ناشران خارجی در نمایشگاه کتاب امسال اظهار داشت: پیش‌بینی می‌کنیم 45 هزار عنوان کتاب خارجی چاپ شده در فاصله سال‌های 2015 تا 2023 در بخش ناشران خارجی نمایشگاه کتاب تهران عرضه شود که این تعداد کتاب‌، رشد 40 درصدی را نسبت به دوره قبل نمایشگاه کتاب تهران نشان می‌دهد.

اسماعیل جانعلی‌پور در گفت‌وگو با ستاد خبری سی‌وچهارمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، درباره فعالیت‌های کمیته ناشران خارجی نمایشگاه کتاب، بیان کرد: فعالیت کمیته ناشران خارجی سی‌وچهارمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران بر سه محور اصلی استوار است: فعالیت‌های مرتبط با گمرک و ورود مرسوله‌های کتاب ناشران خارجی، ارزیابی و پالایش محتوای کتاب‌ها و مدیریت ناشران خارجی در دو بخش لاتین و عربی.

وی ادامه داد: بخش ناشران خارجی شامل غرفه کشورها‌ی میهمان، غرفه میهمان ویژه و غرفه‌های ناشران، امسال در رواق شرقی مصلی جانمایی خواهد شد. تاکنون حضور 78 ناشر خارجی در 58 غرفه قطعی است و پیش‌بینی می‌کنیم که 45 هزار عنوان کتاب خارجی چاپ شده در فاصله سال‌های 2015 تا 2023 در این بخش عرضه شود. نسبت به دوره سی‌وسوم نمایشگاه کتاب تهران، تاکنون تعداد کتاب‌های خارجی عرضه شده 40 درصد افزایش داشته و در زمینه تعداد غرفه‌ها نیز 20 درصد افزایش داشته‌ایم.

مدیر کمیته ناشران خارجی سی‌وچهارمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران با اشاره به اینکه از یک هفته قبل کار ترخیص کتاب از گمرک نمایشگاه آغاز شده، گفت: هرچه به زمان برگزاری نمایشگاه کتاب نزدیک‌تر می‌شویم، حجم روزانه کتاب‌های ورودی بیشتر می‌شود. همزمان جلسات ارزیابی و پالایش محتوای کتاب‌های خارجی با حضور کارشناسان در حال برگزاری است تا محتوای سالمی در اختیار مردم قرار گیرد.

جانعلی‌پور درباره برنامه‌های محتوایی و علمی سرای ملل در بخش ناشران خارجی نیز بیان کرد: برای سرای ملل نشست‌های زیادی با حضور مسئولان، اهالی فرهنگ و کتاب و کارشناسان داخلی و خارجی برنامه‌ریزی شده است. در غرفه «گرنت» نیز برنامه‌هایی همچون نشست‌های تخصصی و رونمایی کتاب با هدف توسعه موضوع ترجمه طراحی و اجرا خواهد شد.

درپی این اظهار نظرها و همچنین تدارک‌های انجام شده برای برگزاری هرچه بهتر سی‌وچهارمین نمایشگه بین‌المللی کتاب تهران ظاهرا همانطور که قبلا اشاره شد نمایشگاه امسال گفتنی‌های بسیاری برای مخاطبانش تدارک دیده است.

لازم به یادآوری است سی‌وچهارمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران با شعار «آینده خواندنی است» 20 تا 30 اردیبهشت‌ماه 1402 در مصلی امام خمینی‌(ره) و همزمان به‌صورت مجازی در ketab.ir برگزار خواهد شد.