چه شد به جای باران واکسن کرونا، سیل واکسن خارجی از راه رسید؟
در شرایطی که روند ورود واکسن کرونا به کشورمان تا ماه‌های اخیر، قطره چکانی و به شدت کند پیش می‌رفت، حالا شاهد واردات انبوه واکسن کرونا به کشورمان هستیم تا جایی که وزیر بهداشت در توصیف شرایط، از سیل واردات به کشور سخن می‌گوید؛ اما دلیل سیل واکسن چیست و چه عواملی موجب بروز این رویداد شده است؟
«وقتی دولت را تحویل گرفتیم اصلا واکسن نداشتیم و ذخیره ما صفر بود، ولی همه مسئولان در این زمینه وارد کار شدند و خداوند نعمت‌های خود را فراوان به ما رساند و از جایی به ما عنایت کرد که اصلا فکر نمی‌کردیم؛ واردات واکسن برای کشور از جایی انجام شد که اصلا فکر نمی‌کردیم و در واقع به جای باران، سیل بارید.»
به گزارش «تابناک»، در شرایطی که روند ورود واکسن کرونا به کشورمان تا ماه‌های اخیر به شکل قطره چکانی و به شدت کند پیش می‌رفت، حالا شاهد واردات انبوه واکسن کرونا به کشورمان هستیم تا جایی که وزیر بهداشت در توصیف شرایط، از سیل واردات به کشور سخن می‌گوید. توصیفی که با توجه به آمارها، مناسب و حتی دقیق به نظر می‌رسد.
کافی است به این نکته دقت کنیم که از شروع واکسیناسیون علیه کووید 19 در جهان و آغاز برنامه ملی واکسیناسیون در کشورمان، در بازه 6 ماه (یعنی تا پایان تیرماه 1400) مجموع واکسن وارداتی به کشورمان تنها کمی بیش از 13 میلیون دوز واکسن وارد شده بود و از آن روز تا کنون بیش از 36.5 میلیون دوز واردات داشته ایم.
این اعداد زمانی قابل تامل‌تر به نظر می‌رسند که بدانیم تنها در ماه جاری (شهریور 1400 که امروز بیستمین روز آن است)، بالغ بر 23 میلیون دوز واکسن وارد شده است. عددی که معادل 43 درصد واردات واکسن کشورمان از ابتدا تا کنون است. حجم بزرگی از واردات که در قیاس با حجم 53 درصدی واردات واکسن در 7 ماه گذشته، حکم سیل را دارد.
اما ریشه این سیل در کجاست و چه اتفاقی رخ داده که از کمبود شدید واکسن که در مقاطعی به کند شدن شدید روند واکسیناسیون در کشور منجر شد، به وضع فعلی رسیده ایم که واکسیناسیون سرعت گرفته و رکورد تزریق روزانه واکسن در کشور مدام ارتقا می‌یابد؟ سوالی چند وجهی که پاسخ دادن به آن نیازمند نگاهی جامع است.
از جمله پاسخ‌ها به این سوال، می‌تواند تغییرات رقم خورده در دولت باشد که موجب شده واردات واکسن به صدر اولویت‌های قوه مجریه راه بیابد و تلاش همه جانبه‌ای برای رفع کمبود‌ها در این عرصه شکل بگیرد. تلاشی که شاید اوج گیری شدید بحران کرونا در موج پنجم در شکل گیری اش تاثیرات محسوسی داشته باشد، همان گونه که نمی‌توان از نقش تاخیر در تولید داخلی واکسن و مسجل شدن تداوم این تاخیر صرف نظر کرد.
از جمله تغییرات دیگری که با تغییر دولت در کشورمان در عرصه واردات واکسن رقم خورده، از سرگیری واردات واکسن‌های خریداری شده کشورمان از محل سبد کوواکس در زیرمجموعه سازمان بهداشت جهانی است که امروز با واردات محموله حدودا 3.2 میلیون دوزی، رشد چشمگیری یافته و امیدواری به تداوم این مسیر را به شدت افزایش داده است.
این مهم زمانی خودنمایی می‌کند که بدانیم تا کنون از 16.8 میلیون دوز واکسن خریداری کشورمان از کوواکس، 4 محموله تحویل ایران شده که دو تای آن‌ها (شامل 2 میلیون و 152 هزار و 800 دوز) در دولت دوازدهم وارد شده و دو تای دیگر (شامل 4 میلیون و 646 هزار و 400 دوز) در دولت سیزدهم وارد شده است.
البته خرید واکسن از محل این سازوکار سازمان بهداشت جهانی در دولت قبل به انجام رسیده، اما به هر تقدیر، حجم بزرگتر واردات واکسن‌های خریداری شده در دولت فعلی محقق شده است. نکته‌ای که حکایت از حرکت سازمان بهداشت جهانی در مسیر عمل به تعهداتش دارد و چه بسا افزوده شدن واکسن سینوفارم چین به سبد کوواکس هم در آن سهم زیادی داشته باشد.
البته نقش چینی‌ها در روانه شدن سیل اخیر به کشورمان بیش از این هاست به ویژه اگر بدانیم بخشی از واردات اخیر واکسن به کشورمان مرهون دایرشدن خط تولید واکسن سینوفارم در امارات متحده عربی است که هاب تولید و توزیع این واکسن در منطقه و مناطقی دیگر از کره خاکی شده است. رویدادی که شاید منظور وزیر بهداشت از تامین واکسن از جایی که فکرش را نمی‌کردیم، اشاره به آن باشد.
سوای این، افزایش چشمگیر واردات از چین را هم باید مدنظر قرار داد که بی شک محصول رایزنی‌ها و تلاش‌های دولت سیزدهم است، به گونه‌ای که اخیرا محموله‌هایی شامل 5 میلیون دوز از این کشور وارد می‌کنیم که آخریش پنج شنبه هفته قبل از راه رسیده و گفته می‌شود که فردا یا پس فردا، با ارسال محموله 5 میلیون دوزی بعدی ادامه خواهد یافت.
مجموله عواملی که موجب شده شاهد ورود سیل آسای واکسن به کشورمان باشیم. وارداتی که به شدت نیازمندش هستیم چراکه به گفته کارشناسان و وزیر بهداشت، به زودی موج بعدی کرونا در ایران از راه خواهد رسید و اگر تا آن روز واکسیناسیون در کشورمان پیشرفت محسوسی به نسبت امروز نداشته باشد، احتمالا با آسیب‌های وسیعی روبرو خواهیم بود.
