گزارش تسنیم از انگیزه‌ای که "اعجوبه‌ها" برای فرزندآوری ایجاد می‌کند / مجری سلبریتی بچه‌ها را درک نمی‌کند!
تهیه‌کننده برنامه "اعجوبه‌ها" با اشاره به دغدغه‌های مقام معظم رهبری در بحث جمعیت و فرزندآوری تأکید کرد که این رسالت برعهده ماست؛ ما انگیزه درونی داریم برای اینکه برای فرزندآوری کار کنیم.
خبرگزاری تسنیم- مجتبی برزگر: این روزها فصل جدید "اعجوبه‌ها" از شبکه سه سیما پخش می‌شود. فصل جدید این برنامه با تغییرات متعددی در فرم و محتوا روانه آنتن شده است. شاید در مرحله اول دنبال این باشیم که مهران غفوریان را پیدا کنیم یا نادر سلیمانی را! اما از هیچ سلبریتی در سری جدید خبری نیست. انگار دست‌اندرکاران به این باور رسیده‌اند که خلاقیت، نوآوری و محتواست که برنامه را سرپا نگه می‌دارد نه استفاده از سلبریتی.
اتفاقی که "اعجوبه‌ها" خصوصا در دور نخست روی آنتن رقم زد و انتقادهایی را هم به همراه داشت، استفاده نعل به نعل از نمونه خارجی به نام "little big shots» بود. چرا که از لحاظ دکور و شکل طراحی، حتی استفاده از نور و رنگ بنفش هم از آن نمونه، بهره‌برداری کامل کرد. اسپانسرها و حتی برخی از مدیرانی که این روزها هم منتظر نمونه‌های حاضر آماده‌ای‌اند که به خودشان زحمت هم نمی‌دهند از خلاقیتی هم استفاده کنند و نعل به نعل آن نمونه‌های خارجی را روی صحنه می‌آورند. در واقع کمتر از خلاقیت‌ها و نوآوری‌های ایرانی بهره می‌برند؛ چون روی آنتن به ندرت می‌بینیم!
"اعجوبه‌های" جدید با نگاه فرزندآوری
نیاز است در دوره جدید مدیریتی حداقل بیشتر به سراغ خلاقیت و نوآوری در برنامه‌سازی برویم؛ کاری که در سری جدید "اعجوبه‌ها" می‌بینیم و همان تغییرات است که تهیه‌کننده جدید این ریسک را به جان خریده و از هیچ سلبریتی روی صحنه استفاده نکرده است. در دوراهی قپان، سوله‌ای قرار دارد که «سیدمهدی حسینی» تهیه‌کننده جوان با یکسری از جوانان با استعداد و فرهنگی که سابقه آموزش در مدارس دارند، کنار هم قرار گرفته‌اند و "اعجوبه‌ها" را با نگاه فرزندآوری جلوی دوربین می‌برند.
وقتی وارد سوله "اعجوبه‌ها" می‌شویم صدای جیغ و هورا و تشویق‌های ممتد بچه‌ها می‌آید. جلوتر می‌رویم امیر جوادزاده مسئول تماشاگران برنامه را می‌بینیم که با لطافت خاصی، بچه‌ها را مدیریت می‌کند. همه این لحظات «حسینی» به عنوان تهیه‌کننده و کارگردان، از هیچ تلاش و کوششی دریغ نمی‌کند حتی موقعی که بحران و مشکلی برای او ایجاد می‌شود دست از دغدغه‌اش یعنی تولید یک برنامه خوب برای شبکه سه سیما برنمی‌دارد.
سؤالی که ما را به صحنه "اعجوبه‌ها" برد!
آن روز که میهمان اعجوبه‌ای‌ها بودیم «حسینی» دیرتر آمد! خیلی پیگیر شدیم تهیه‌کننده و کارگردان چرا حضور ندارد؟ تا اینکه با یکی دو ساعت تأخیر خودش را به برنامه رساند. وقتی متوجه شدیم مادرش در بیمارستان بوده و درگیر جراحی و مشکلاتش شده بسیار تعجب کردیم که خیلی با دغدغه گفت‌وگو می‌کرد و از "اعجوبه‌ها" می‌گفت.
با او، حامد سلطانی مجری و امیرجوادزاده مسئول تماشاگران برنامه صحبت کردیم که چطور می‌خواهد حرف از فرزندآوری بزند. آیا دوباره قرار است شاهد استعدادیابی و تقلید از برنامه خارجی باشیم؟ در ادامه پای سلبریتی خاصی به برنامه باز می‌شود و خیلی از موارد دیگر. زیرا این برنامه در دوره نخست حضورش روی آنتن، بیشتر حواشی آن به رخ کشیده شد و تنظیم چهره مهران غفوریان به مانند نسخه خارجی آن، بر این حواشی افزود. اما در دوره جدید اتفاقات بهتری را تاکنون شاهدیم که امیدواریم این روند برنامه تا پایان این سری حاکم باشد و البته این الگو در دیگر برنامه‌ها هم حاکم شود که بدون سلبریتی و کپی‌سازی‌های نعل به نعل هم می‌توان برنامه ساخت و توجه مخاطب را جلب کرد.
سری جدید چه تغییراتی دارد؟
تغییرات سری جدید "اعجوبه‌ها" صرفا محدود به لوگو، بازی‌ها و مجری نیست. پشت صحنه این فصل "اعجوبه‌ها" را یک تیم جوان اما با تجربه تشکیل می‌دهد که چندین ماه مشغول پیش تولید برنامه بوده‌اند. ایده‌های نو، اتفاقات ویژه بین بچه‌ها و خانواده‌ها، نشاط، خوش‌ریتم بودن برنامه همه نشانه جوان‌بودن تیم برنامه‌ساز و نتیجه اعتماد به جوانان در امر برنامه‌سازی است.
مجری 31 ساله برنامه نیز که پیش از این تجربه مجری‌گری برنامه "میدون" و این روزها "سلام صبح بخیر" را در کارنامه خود دارد. یک برنامه او را از نزدیک شاهد بودیم که ویژگی‌های خوبی در اجرایش دیده می‌شد؛ شوخی های به جا، ارتباط خوب با بچه‌ها، عکس‌العمل‌های مناسب. اعجوبه‌های این فصل با شعار «یک ایران اعجوبه» سعی دارد برخلاف روند پیشین که صرفا به دنبال مهارت‌های ویژه بین کودکان بود، نشان دهد که همه فرزندان ایرانی قابلیت‌های ویژه‌ای دارند و هر فرزند ایرانی اعجوبه‌اند.
تصاویر خوش رنگ و لعاب برنامه، خوش صحبتی و چهره معصومانه کودکان باعث شده تا این شعار بیشتر در ذهن و باور مخاطب جای با کند. اضافه‌کردن روانشناس در انتهای برنامه، برنامه را از صرف سرگرمی بودن خارج کرده و در عین جذابیت باعث می‌شود برای بیینده خصوصا زوج‌های جوان و والدین کودکان مفید و قابل استفاده باشد.
در ادامه گفت‌وگوی تسنیم با مجری، تهیه‌کننده و کارگردان "اعجوبه‌ها" هم‌کلام شدیم که مشروح آن در ادامه آمده است:
ما برنامه را شروع کردیم با یک تیتر؛ فرزندآوری...
* آقای حسینی از اینجا شروع کنیم یک برنامه‌ای را به شما واگذار کردند دو سلبریتی داشت و البته با فضای انتقادی شدیدی در فضای رسانه‌ای روبرو بود. چرا که این‌طور در میان خانواده‌ها وانمود می‌شد کودکی که به اعجوبه‌ها می‌آید از فرزند مخاطب برنامه، برتر است؛ یک چنین فضاهایی وجود داشت. چطور شد کارگردانی و تهیه‌کنندگی این برنامه را پذیرفتید؟
کاری به "اعجوبه‌ها" ندارم. چیزی که راجع به من وجود دارد کار با بچه‌ها و خانواده‌ها به شخصیت من، روحیات و علاقه‌مندی‌هایم نزدیک است. لذا وقتی شبکه این پیشنهاد را به من داد که بیا و این برنامه را بساز، بسیار استقبال کردم. چون برایم این طرح و برنامه و ایده جذاب بود. چیزهایی که شما درباره فصل‌های گذشته مطرح می‌کنید من مفصلش را می‌دانم. یعنی اینکه شما فقط از نگاه مخاطب می‌گویید الگوسازی اتفاق می‌افتد اصلا درست نیست تا خیلی از اتفاقات دیگر؛ یک فضایی راه افتاده که پدرها و مادرها بچه‌دار بشوند یک فرزند دارند و فرزندشان را از سه سالگی به کلاس زبان، پیانو و تکواندو و... می‌فرستند. پژوهش‌ها می‌گوید کودکانی که قبل از مدرسه رفتن مملوء از مطالعات و مهارت‌اند، در آینده لزوما آدم های موفقی نیستند.
ممکن است بعضی‌هایشان موفق باشند. اما این‌طوری نیست که لزوما آدم‌های موفقی می‌شوند. برنامه به لحاظ الگوسازی ایراد داشت و به لحاظ مخاطب همان نکته‌ای که گفتید اگر بچه ای که نشان می‌دهیم واقعا خوب باشد چه حسی به بیننده دست می‌دهد. اگر این بچه است پس بچه من چیست؟ اگر خوب نباشد می‌گوید بچه خودم هم می‌تواند انجام بدهد. لذا به برنامه قبلی که نگاه می‌کنم چه با نگاه مخاطب و چه با نگاه آدمی که قبل از اینکه وارد عرصه برنامه‌سازی بشود سابقه معلمی و آموزش دارد، به نظرم ایراد داشت.
ما برنامه را شروع کردیم با یک تیتر و آن هم فرزندآوری بود. گفتیم فرزندآوری چه شکلی باشد؟ فرزندآوری در برنامه "بدون توقف" یک مدلی دارد و در "جهان‌آرا" مدل دیگری دارد. در برنامه "گفت‌وگوی ویژه" هم شکل و ساختار دیگری برای پرداخت دارند. آن مدل چیست؟ من اگر بخواهم راحت بگویم این است، ما اینجا "گوگوری مگوری" بچه‌ها را نشان می‌دهیم. یعنی از آن لحظه‌ای که زبان می‌ریزد تا اوج لحظه عاطفی مادر و بچه را به تصویر می‌کشیم. لحظه‌ای که وقتی روی صحنه اتفاق می‌افتد مامان گریه می‌کند؛ حتی مادر خودم هم گریه می‌کند و می‌بینند خانم‌ها آنقدر ارتباط برقرار می‌کنند.
برای فرزندآوری فرآیندی را در دستور کار داریم که در آن لطافت کودکان دیده شود. همان هیجان و عکس‌العمل‌ها در موقعیت واقعی قرار بگیرد. خود واقعی بچه‌ها را بیشتر نشان دهیم. من اعتقاد دارم برنامه‌ها و کارهایی که طراحی می‌کنیم حتی اگر پدرها و مادرها در آن حضور دارند آن کودک برای ما سوژه است نه پدر و مادر!موضوع دیگر این است که به آن اشاره کردید مخاطب "اعجوبه‌ها" کودکان است یا بزرگسال! برنامه‌ای که بچه‌ها در آن حضور دارند منطقا بچه‌ها نگاه می‌کنند اما صرفا کودکانه نیست.
این "اعجوبه‌ها" آفت و آسیبی ندارد
* انتقاد زیادی به این برنامه می‌شد که اگر مخاطبش کودکان‌اند پس چرا در کنداکتور شبانگاهی شبکه سه سیما قرار می‌گیرد؟
منطقا برنامه‌ای که شرکت‌کنندگانش کودکان‌اند بچه‌ها همه به آن نگاه می‌کنند و برایشان جذابیت دارد. این سری "اعجوبه‌ها" به لحاظ تربیتی آفت و آسیبی ندارد. اما مخاطب‌مان مخاطب بزرگسال است و هدف‌مان جریان فرزندآوری است. چطوری به آن نگاه می‌کنیم نشان دادن لطافت بچه‌ها، فضای عاطفی‌شان و چیزهای این مدلی است.
ماجرای بازی با چشم‌بند / فانتزی برای ما همان گوگوری مگوری بچه‌هاست
* یک بخشی شما در برنامه دارید که چشم "بچه‌ها" را می‌بندند و انگار می‌خواهد ضریب هوشی کودکان و احساس و عاطفه‌شان را مورد سنجش و ارزیابی قرار دهند. اکثرا هم تشخیص درست دادند یا حداقل مجری با هوشمندی خودش یک کاری کرده که انتخاب، درست از آب درآید. البته این امکان اشتباه برای بزرگسالان هم وجود دارد چه برسد به آن کودک؛ بعضی‌ها می‌گویند این کاری که نشان می‌دهید اگر درست تشخیص ندهند یک شکست برای آن کودک، رقم می‌خورد. چقدر برنامه‌ریزی و بحث مشاور کودک در این برنامه پررنگ است؟
واقعا با بچه‌ها کار کردن در سینما و تلویزیون کار بسیار سخت، دشوار و حساس است. یک دوستی داشتیم که خیلی جدی می‌گفت بچه‌هایی که در سینما به عنوان بازیگر کار می‌کنند واقعا مثل کودکان کار می‌شوند. واقعا در این نوع اتفاقات، ویژگی‌های کودکانه آن بچه درنظر گرفته نمی‌شود. یعنی الان تو حق نداری خسته بشوی! چون امروز فلان قیمت هزینه صرف شده و باید کار پیش برود. من در کارهای خودم که برای کودکان ساخته شده و در حال ساخت نمی‌گذارم چنین ظلم‌هایی به بچه‌ها بشود. آدم‌هایی که در گروه کاری ما وجود دارند، قبل از ورود به این عرصه، سابقه معلمی دارند.
مثلا آقای جوادزاده که مسئول تماشاگران ما هستند سال‌ها معلم بوده‌اند و خیلی از عوامل دیگر برنامه؛ بچه‌ای که اینجا می‌آید برای‌مان مهم است آزرده نشود. اما از طرفی دیگر، کار کردن با بچه‌ها بسیار دوست‌داشتنی است؛ واقعا برخی اوقات که فشار کار ما را خسته می‌کرد یک بچه‌ای بلبل زبونی می‌کرد در فشار زیاد می‌گفتم من این برنامه را دوست داشتم و حال آدم خوب می‌شود.
ما از مهرماه سال گذشته که کار را آغاز کردیم قبل از هر اتفاقی، پژوهش را جدی گرفتم و ناظر به بازتاب‌ها و انتقاد نسبت به دو فصل گذشته، می‌خواستیم تغییرات جدی در برنامه داشته باشیم. برای این کار، سه مرحله طراحی داشتیم تا مرز مشترکی میان بامزگی‌های بچه‌ها پیدا کنیم که تلویزیونی شوند. از آن طرف، آسیب به بچه‌ها وارد نشود. با کارشناسان و مشاوران زیادی بحث و گفت‌وگو داشتیم و با آدم‌های سرشناس هم تماس گرفتیم. دنبال جذابیت بودیم اما جذابیتی که آسیب به کودکان وارد نشود.
درباره آن بازی چشم‌بند، باید بگویم ما یکسری فاکتورهای جذابیت که به شدت مربوط بود، آنالیز کردیم. گفتیم در این برنامه باید فانتزی، هیجان، تعلیق و تاوان وجود داشته باشد. این‌ها هرکدام برای ما تعریف‌های خاص خودش را ناظر بر برنامه دارد. به این نتیجه رسیدیم این تعریف‌ها چیست. شروع کردیم هر بازی طراحی می‌کردیم کدام یک از المان‌های جذابیت ما را دارد. هر بازی باید دو المان جذابیت داشته باشد. می‌دیدیم این اتفاق در آن می‌افتد و اگر اصلاح نمی‌شد کنار می‌گذاشتیم. فانتزی برای ما همان گوگوری مگوری بچه‌هاست؛ تعلیق این بچه مامانش را در همان بازی چشم‌بند پیدا می‌کند یا نه و هیچان چیست؟ دو بچه در استخر توپ به هم با لباس بسته شدند با همدیگر توپ را پیدا کنند. تاوان آنجاست که باباها مجبور می‌شوند پیاز و فلفل را بخورند.
* فرآیند تولید چقدر به طول انجامید که به پیش‌تولید برسد؟ چقدر در این مسیر به مجری فکر می‌کردید که سلبریتی باشد یا غیرسلبریتی؟
از مهرماه سال گذشته بود تا تقریبا خرداد امسال یعنی 9 ماه طول کشید. مفصل به مجری فکر می‌کردیم و در این مسیر تست می‌گرفتیم و با پخته شدن طراحی و ساختار ما، آقای سلطانی هم گزینه اصلی اجرای ما شده بودند. او ویژگی‌های ممتازی دارد که می‌تواند مجری خوبی در آینده نه چندان دور باشد.
اسمش را مجری "میدون" نگذاریم
* نام‌های نادر سلیمانی و علی مشهدی و خیلی‌های دیگر مطرح شد؛ اما به یک باره گفتند مجری برنامه "میدون"، مجری "اعجوبه‌ها" شد.
اسمش را مجری "میدون" نگذاریم. او کاملا قابل و با ظرفیت است که در برنامه "میدون" دو پلاتو می‌دادند و اجرا می‌کرد. حامد سلطانی در وهله اول یک فانتزی و نمکی دارد. دوم اینکه هوش کامل او در اجرا ستودنی است و از همه مهمتر اینکه حامد سلطانی با اینکه سنش زیاد نیست دو تا بچه دارد و این اتفاق به شدت برای من مهم و تأثیرگذار بود. آدم‌های مختلفی بین سلبریتی‌ها مطرح می‌شوند ازدواج درست نکردند. آیا آنها می‌توانند تعامل خوبی با بچه‌ها داشته باشند؟
این آقای سلبریتی از دور می‌خواهد استخر بچه‌ها را مدیریت کند!
ما اینجا استخر بادکنک داریم که آقای سلبریتی با همه احترامی که برای او و امثالهم قائلیم می‌آید می‌ایستد از دور می‌خواهد استخر ما را مدیریت کند اما این یک حس است و یک حس دیگر این است مجری ما وقتی با بچه‌ها بازی می‌کند خودش در توپ‌ها زمین می‌خورد و ما دنبال انتقال همین حس‌های واقعی‌ایم. شاید یک مجری سلبریتی زودتر خسته شود تا آدمی که خودش دو بچه دارد و می‌داند که بچه‌ها چه ویژگی‌هایی دارند و آنها را درک می‌کند. حامد سلطانی برای من گزینه جذابی بود چون هم توانمند بود، هم باهوش و هم شوخ طبعی داشت و هم جایگاه والای پدر بودن را درک کرده بود.
«استیو هاروی» را نگذاشتند که با سلبریتی بودن او، برنامه دیده شود!
* شما درباره سلبریتی‌ها و استفاده از حامد سلطانی برای اجرا صحبت کردید. به نظرتان صداوسیما برای اینکه وابسته به سلبریتی‌ها نباشد باید چه تمهیداتی را در دستور کار قرار دهد تا به جای اینکه سلبریتی‌ها به کمک دیده شدن برنامه‌ها بیاید برنامه به کمک برنامه بیاید؟
این سؤالی که شما از من می‌پرسید ما چه کار کنیم برنامه‌سازها به سلبریتی‌ها متکی نباشند، یک مقوله کاملا تخصصی است. نیاز به پژوهش دارد، اما آن‌چیزی که به ذهنم می‌رسد این است که شما ببینید برنامه‌های خارجی را استیو هاروی اجرا می‌کند نکته اینجاست آن برنامه‌ساز «استیو هاروی» را نگذاشته که به واسطه سلبریتی بودن، برنامه‌اش دیده شود بلکه برنامه‌اش را طوری طراحی کرده که آن شخص باید اجرایش کند. «هاروی» در اجرا به مشهوریت و محبوبیت رسیده اما در ایران برای اینکه مهر تضمین به برنامه بزنند می‌روند و یک بازیگر می‌آورند تا اجرا کند. این اتفاق، آسیب می‌زند! در حالی که نظر شخصی‌ام این است یکسری از مجری‌های خیلی خوبی که الان داریم، محبوب‌اند. من معتقدم حامد سلطانی ظرفیت این را دارد که امروز نه بلکه در سال‌های آینده یک مجری کاملا محبوبی می‌شود. به خاطر انبوه ویژگی‌های مثبتی که او دارد و کاراکتر دوست‌داشتنی برای مخاطب خواهد شد.
به من می‌گفتند چرا مجری برنامه به این بزرگی، سلبریتی نیست
* به این فکر نکردید اگر از سلبریتی و چهره‌ای استفاده نکنید، برنامه شکست بخورد؟
فکر کردم و حرف‌هایی هم می‌شنیدم اما از موقعی که ضبط شروع شد حتی بعضی از عواملی که در تیم درجه یک ما نبودند و به کار اضافه می‌شدند در ابتدای راه نمی‌توانستند ارتباط بگیرند. می‌گفتند برنامه به این بزرگی، چرا مجری‌اش سلبریتی نیست. اما همان آدم‌ها که الان حامد سلطانی را نگاه می‌کنند می‌گویند چقدر جایش است. حتما این اتفاقات، ریسک است و الان خیلی خوشحالم دست به چنین انتخابی زدم.
* فکر می‌کنید چطور می‌تواند از برندی مثل "اعجوبه‌ها" حفاظت کرد؟
خیلی به این برنامه امید داریم و معتقدم این برنامه‌ها خیلی تأثیرگذار باشند. راجع به موضوع برنامه، باید بگویم که فرزندآوری است. معتقدم این برنامه‌ها خیلی تأثیرگذارند. بیاییم برای یک دقیقه فرزندآوری را کنار بگذاریم، چون فرزندآوری ذهن‌ها را نگران می‌کند. ما می‌خواهیم راجع به کتابخوانی با هم حرف بزنیم؛ مسئله کتابخوانی را بررسی کنیم که چرا میزان سرانه مطالعه در کشور خیلی پایین است. الان از هزار منظر به این نگاه کنید، اگر نگاه اقتصادی باشد امروز که کاغذ گران است، کتاب هم طبیعتا گران می‌شود. در کنار این نگاه، خانواده، سیستم آموزشی و تأثیر تلویزیون بر کتابخوانی همه تأثیرگذارند. نکته اینجاست این موضوعات، میان رشته‌ای‌اند از یک وجه نمی‌توان به آن نگاه کرد.
فرزندآوری برای ما موضوعیت دارد و راجع به آن جدی پیش رفتن هم حائز اهمیت است. مردم پول ندارند و به لحاظ معیشتی مسئله دارند برای من همیشه یک سؤال بوده و هست. مگر نمی‌گویند مردم مشکل معیشتی دارند پس چرا پولدارهای دو تا چهار بچه ندارند؟ من معتقدم مسئله معیشتی و مالی حائز اهمیت است اما من در برنامه‌مان قرار نیست به آن مشکلات اقتصادی بپردازم بلکه باید درباره موضوعات غیرمالی و انگیزشی ورود داشته باشم.
پژوهش‌ها به طور جدی نشان داده وقتی در خانواده‌ای تک فرزند باشد مجموعه‌ای از شاخص‌های رشد، دچار مشکل می‌شود مثل مسئولیت‌پذیری. وقتی آن کودک، خواهر و برادر دارد، وجه، پیدا می‌کند. من معتقدم یک تعداد زیادی از آدم‌هایی که بچه‌دار نمی‌شوند به خاطر این است که زندگی دو نفره بدون بچه احساس می‌کنند بیشتر خوش می‌گذرانند. ما اعتقاد داریم خیلی بیشتر با بچه خوش می‌گذرد. جریان اقتصادی و فرزندآوری را برنامه‌ها و ارگان‌های دیگری روی آن کار می‌کنند و یک بخش‌های نگرشی و انگیزشی دارد که ما سعی می‌کنیم روی آن کار کنیم.
* البته در این مسیر وقتی در حوزه جمعیت و فرزندآوری کاری می‌شود انگ سفارش به آن فرد می‌خورد؛ نظر شما در این باره چیست؟
کاملا به این موضوع معتقدم و انگیزه جدی برای کار برای فرزندآوری و حوزه جمعیت دارم. شما ببینید مقام معظم رهبری نسبت به بحث جمعیت و فرزندآوری چه دغدغه‌هایی دارند و این رسالت برعهده ماست. ما انگیزه درونی داریم برای اینکه یک چنین چیزی را بسازیم.* چه بازتاب‌هایی نسبت به برنامه شما وجود دارد؟
برنامه ما نزدیک به یک ماه است روی آنتن آمده و برای جا افتادن به زمان نیاز دارد. اما بازتاب‌ها بیشتر از آن چیزی که فکر می‌کردیم بازتاب‌های مثبتی‌اند. در این برنامه ریسک‌های بزرگی کردیم برنامه‌ای که با مهران غفوریان آغاز شد و به نادر سلیمانی رسید با حامد سلطانی پیش بردیم. برنامه‌ای که طراحی‌اش از روی «استیو هاروی» برداشته شده و اینجا خودمان خواستیم طراحی کاملا ایرانی داشته باشیم. حرف ما این بود که نگرانی داشتیم و هرچه بیشتر پیش رفتیم حال‌مان بهتر شد. در ابتدای راه که هنوز برنامه برای آنتن نرفته بود بچه‌هایی که به برنامه می‌آمدند به این سمت و آن سمت می‌سپردیم. چند قسمت ضبط کردیم برنامه آنتن رفت، الان آنقدر فیلم می‌آید نمی‌دانیم با شرمندگی‌اش چه کار کنیم. چون ظرفیت نداریم و هر روزمان بیشتر از 10 برابر فیلم می‌آید. برنامه ما استعدادیابی نیست چون معتقدیم همه فرزندان ایران اعجوبه‌اند.
هرکسی جرأت ریسک کردن ندارد / این فصل به هویت ذاتی بچه‌ها بها می‌دهد
در بخش دیگری به سراغ «حامد سلطانی» مجری برنامه "اعجوبه‌ها" رفتیم و با او چند لحظه گفت‌وگو کردیم.
* از حال و هوای اجرا در "اعجوبه‌ها" شروع کنیم. خیلی‌ها می‌گفتند چرا مجری این برنامه سلبریتی نیست؟
به هر حال این برنامه دو فصل تجربه داشته است. چهره‌هایی آمدند و دیده شدند اما اینجا در محتوا آن برنامه تغییراتی ایجاد شده که هویت جدیدی پیدا کرده است. سراغ اتفاقاتی از این دست رفتن، منطقا یک مقداری برای هرکسی رعب‌آور است. هرکسی جرأت ریسک کردن روی همچنین اتفاقاتی را ندارد. یک مقداری برنامه "اعجوبه‌ها" با توجه به جنس کاری که الان دارد متفاوت با قبل هست. قبلا شاهد یک برنامه اصطلاحا استعدادیابی بودیم به معنای اینکه کودکانی که کاری بلد بودند، سری در سرها داشتند روی جایگاه برنامه می‌رفتند. اما در این فصل به هویت ذاتی بچه‌ها بها داده می‌شود و اینکه همه کودکان ما اعجوبه‌اند. ما نمی‌توانیم بین بچه‌هایی که 5 تا 7 سال سن دارند یکی را از آن یکی برتری بدهیم. به خاطر اینکه به آن حدی از رشد نرسیده‌اند که بخواهیم بگوییم این‌ها کاملا الان می‌توانند اعجوبه یک دنیا باشند شاید بعد از اینکه بزرگ شدند اصلا علاقه‌ای به کاری که در مسیر قرار گرفته اند نداشته باشند.
* الان دنبال چه کودکانی می‌روید؟
الان همه بچه‌ها را اعجوبه می‌دانیم هرکسی که به اینجا می‌آید مهم نیست که مهارت شخصی‌اش چیست. اولویت اول این است که ما در اعجوبه‌ها کاملا غرق در اعجوبه بودن بچه‌هاییم. اینکه هر بچه‌ای اینجا می‌آید می‌تواند اعجوبه زندگی پدر و مادرش و دنیای فردای ما باشد. همین بچه‌هایی که اینجا می‌آیند، 20 سال دیگر تمام دنیا دست این‌هاست. اعجوبه اصلی، زمانی نمایان می‌شود که اتفاقا یک پلاتو داشتیم که گفتم، من خودم شخصا معتقدم بچه‌ها اعجوبه‌اند. اینجا بچه‌ها را در فضایی کاملا رقابتی می‌گذاریم و می‌گوییم با همدیگر رقابت کنید. غالبا ما در این چالش‌هایمان می‌خواهیم گذشت بچه‌ها را بسنجیم؛ روحیه تیمی، همکاری و دلسوزی بچه‌ها را مورد ارزیابی قرار دهیم. بچه می‌آید و می‌گوید این هدیه را می‌توانید برای خودت برداری و می‌توانی برای پدرت برداری؛ می‌گوید من دوست دارم برای پدرم این هدیه را بردارم.
اجازه نمی‌دهیم بچه‌ها احساس شکست کنند
* در همین چالش‌ها، سربندی روی صورت بچه‌ها بسته می‌شود که پدر و مادرشان را تشخیص بدهند. نمی‌دانم در فضای مجازی دیدید یک بخشی خیلی خوب است؛ از نظر کارشناسان و روانشناسانی که در مورد واکنش نشان دادند گفتند خیلی خوب است و ضریب هوشی بچه‌ها را نشان می‌دهد اما بعضی‌ها می‌گویند اگر آن کودک درست تشخیص ندهد می‌دانید این شکست خوردگی چه خسارت عاطفی و روحی به آن کودک وارد می‌کند.
تا الان که برنامه را دیدید متوجه شدید که بچه‌ای نتواند در این بخش مادرش را پیدا کند! ما در این برنامه اجازه نمی‌دهیم بچه‌ها احساس شکست کنند. یک تیم خیلی قوی و پرانگیزه نشسته‌اند یک سال برنامه‌ریزی و فکر کردند. یک سال کار کارشناسی کردند و این اتفاقی که الان روی صحنه می‌افتد حاصل آن یک سال پیگیری و جلسه گذاشتن و شب بیداری کشیدن‌ها هست. همه اتفاقی که می‌افتد همین است؛ ما در هیچ کدام از مراحل مسابقه شکست نداریم. شعارمان در "اعجوبه‌ها" این است همه برنده‌اند.
اگر مادر را نتواند پیدا کند که خیلی به ندرت پیش می‌آید اما در وهله اول این تشخیص کار سختی است؛ خیلی‌ها هم گفتند در تشخیص آدم بزرگ‌ها هم احتمال خطا وجود دارد. ممکن است یک دفعه دست بزند این مادر من است؛ یک کدی در ذهن خودش گذاشته و اشتباه باشد. اینجا وظیفه من است که این روحیه حال خوب آن بچه را خراب نکنم. به او می‌گویم به من اعتماد داری، بازی و شوخی می‌کنیم. بالأخره او را به مادر خودش می‌رسانم و این اتفاق نمی‌افتد که شکست را تجربه کند.
سوژه ما کودکان‌اند اما مخاطب‌مان کودکان نیستند
* آقای سلطانی! برخی انتقاد می‌کردند که چطور ایشان از برنامه "میدون" به "اعجوبه‌ها" رسید. اصولا اجرای یک برنامه برای کودکان نیاز به عقبه‌ای دارد؛ آیا شما از این سابقه و آشنایی برخوردارید؟
در "اعجوبه‌ها" سوژه ما کودکان‌اند اما مخاطب ما کودکان نیستند. اینجا ما داریم با بچه‌ها بازی می‌کنیم اما نگاه‌مان از جنس مخاطب بزرگسال است. همه اتفاقاتی که اینجا می‌افتد همزمان که با بچه‌ها کار می‌کنیم باید حواس‌مان باشد که جنس برنامه کودکانه نشود. اینکه از برنامه "میدون" چطور به این اینجا رسیدم را من نباید جواب بدهم. اما در مورد ریسک‌پذیری و جرأت تهیه‌کننده این برنامه می‌توانم همین را بگویم که آقای حسینی پذیرفتند یک سلبریتی را کنار بگذارند و سراغ کسی بروند که شاید جوان است و جویای نام، اباهی هم از گفتن این جملات ندارم.من قبل از "میدون" اجرا می‌کردم و روی استیج می‌رفتم و سابقه اجرا در شبکه‌های استانی و مستندسازی را هم داشتم.
در کنار همه این کارها تجربه‌هایی هم از کار با کودک داشتم؛ شاید جنس آن واقعا کار کودکانه نباشد اما قشر نوجوان و بچه‌ها را خوب درک کردن. به نظرمن مهمترین ویژگی می‌تواند این باشد که من دو فرزند دارم. خیلی این تجربه پدر بودن هم به کار من آمده است. شناخت حداقلی که از خواسته‌ها و نیازهای بچه‌ها و شاید روانشناسی تجربی بچه‌ها دارم. طبیعتا هیچ‌کس کامل نیست و ممکن است ضعف‌هایی هم باشد که سعی می‌کنم روز به روز به سمت اجرای بهتر و حرفه‌ای‌تر پیش بروم.
درخواست مردم از مجری برنامه "اعجوبه‌ها"
* بازتاب حضورتان در "اعجوبه‌ها" را چطور دیدید؟
به نظرمن در کنار سه برنامه‌ای که با شبکه سه کار کردم یکی "میدون" و الان "سلام صبح بخیر"، "اعجوبه‌ها" مثبت‌ترین اتفاقی بوده که سابقه اجرایش را داشتم. به هر حال خیلی چیزها مثل کار تیمی، همدلی بچه‌ها، جوان‌بودن تیم در آن دخیل بوده است. جذابیت اتفاق "اعجوبه‌ها" برای من این است که درخواست‌های من در برنامه‌های قبلی بیشتر از جنس نقد بود که حالا مثلا این کار را درست کنید حل شود. اما در "اعجوبه‌ها" درخواست مردم این است که ما چطور می‌توانیم به برنامه بیاییم و این نشان می‌دهد که چقدر این برنامه در دل مردم جا باز کرده است.
بخواهیم یا نخواهیم مردم سلبریتی را دوست دارند
* می‌دانید که خیلی از برنامه‌ها متکی به سلبریتی‌اند در این راستا چقدر سخت بود چنین برنامه‌ای که پیش از شما مهران غفوریان و نادر سلیمانی اجرایش می‌کردند را پذیرفتید و اینکه تلویزیون باید چه رویکردهایی را در دستور کار قرار دهد که خود عناصر برنامه‌سازی به کمک برنامه بیاید نه سلبریتی؟
از حق نگذریم بعضی از مردم سلبریتی را دوست دارند؛ یعنی به خاطر آن سلبریتی می‌نشینند برنامه و سریال را تماشا می‌کنند. بخشی از مردم که ویژه و مهم‌اند و نگاه درستی هم دارند معتقدند که باید جوانگرایی بشود. اجازه این تجربه را کنار تهیه‌کننده خوب این برنامه، مدیران شبکه سه این فرصت را فراهم کردند. واقعا من می‌بینم در برنامه‌های مختلف این فرصت و میدانی که در اختیار بقیه جوان‌ترها قرار داده شده در هیچ زمان دیگری و در دوره هیچ مدیر دیگری اتفاق نیفتاده است. من این اتفاق را در خودم می‌دیدم که جنس برنامه "اعجوبه‌ها" از جنس اجرای خودم است. من اگر خودم در اجرای برنامه مختار باشم، طبیعتا سبکی را پیاده می‌کنم که همین‌جا پیاده می‌شود.
«خوشنام» های تلویزیون در راه‌اند! + عکس ماجرای حمله شبکه "من و تو" به یک موشن تلویزیونی / قرارگاه مسجد در صداوسیما می‌ماند؟ نیاز تلویزیون به سریال‌های چندبعدی / از داستان فریب آدم‌ها تا شاخ‌های توخالی اینستاگرام توصیه‌های امین حیایی به پسرش برای بازیگر شدن / مروری بر سریال‌های کارآفرینی در سریالیست
