گشت ارشاد، نه / بدحجابی را با دوربین های هوشمند کنترل می کنیم

جواد مرشدی: فوت مهسا امینی در مرکز گشت ارشاد، شوک بزرگی در جامعه ایجاد کرد و انتقادها و اعتراضات بسیاری را برانگیخت که هنوز هم ادامه دارد. از آنجا که از مدتی قبل، ستاد امر به معروف و نهی از منکر کشور، به شدت در زمینه لزوم برخورد با بدحجابی، فعال شده بود و طرح هایی بحث برانگیز نیز ارائه داده بود، در معرض نقد بیشتر و تندتر رسانه ها و افکارعمومی قرار گرفته است.

خبر آنلاین در گفت و گو با سید علی خان محمدی، سخنگوی ستاد امر به معروف و نهی از منکر کشور به بررسی رویکرد این ستاد به گشت ارشاد و نیز طرح های این ستاد برای مقابله با بدحجابی ویژه زنان پرداخته است. سخنگوی ستاد با تاکید بر اینکه با فعالیت گشت های ارشاد در سطح شهر، به شکل کنونی مخالف هستیم، می گوید: با سازوکارهای غیرمستقیم باید به صورت قاطع تر اما کم هزینه تر امر به معروف و نهی از منکر تحقق یابد که در پی می آید:

نظر شما در مورد اتفاق اخیر، فوت خانم مهسا امینی چیست، چه تضمینی وجود دارد که نظیر این اتفاق تکرار نشود؟

این حادثه تلخی بود، پیشنهاد ما این است که سریع تر به جوانب آن بپردازیم. متاسفانه در حوادثی که پیش می آید، این مسئولان مربوطه نیستند که روایت اول را در اختیار مردم می گذارند. باید بلافاصله فیلم این حادثه را در اختیار مردم قرار دهند تا ببینند. یکی از درخواست های اساسی مان این است که دادستانی با کسانی که در فضای مجازی افکار عمومی را متشنج می کنند باید برخورد شود. در این حادثه باید افکار عمومی توجیه شود و با کسانی که امنیت روانی مردم را بر هم زدند، برخورد شود. مسئله بعدی این است که اگر طرح ستاد اجرایی شود می تواند جلوی چنین حوادثی را بگیرد. ما می خواهیم با افراد خاطی برخورد جدی صورت گیرد و وزارت کشور هر چه سریع تر اقدامات قانونی قاطع انجام دهد.

بخشی از سیاست های ستاد امربه معروف و نهی از منکر را گشت ارشاد در خیابان متحقق می کند، با توجه به موارد بی شمار به وقوع پیوسته، به ویژه مرگ مهسا امینی که منتهی به شوک، نارضایتی و اعتراض جامعه شده، سیاست های آتی ستاد چیست؟

در ابتدا باید بگویم که 32 دستگاه وظیفه دارند در ارتباط با عفاف و حجاب کار کنند.

این 32 دستگاه در حوزه عفاف و حجاب تا کنون چکار کرده اند؟

اتفاقا مطالبه ما هم همین است که این دستگاه ها وظیفه داشته اند در حوزه عفاف و حجاب کار کنند، چرا کارنکرده اند. طرح ستاد اتفاقا این نیست که گشت ارشاد اقدامی انجام دهد، یعنی مواجهه حضوری و علنی با مردم نباید صورت بگیرد. نمونه هم آن طرح ناظری است که فراجا دارد انجام می دهد که مواجهه حضوری ندارد و تا کنون درگیری ای بین ماشین ها صورت نگرفته است. این طرح پیامکی است ولو اینکه اگر پیامکی هم به اشتباه ارسال شود ولی اصل این جریان مواجهه غیر حضوری است. طرح جامع عفاف و حجاب ستاد مشخص است و در سایت ستاد نیز موجود است. حال جوان 22 ساله ای قربانی عدم فرهنگ سازی است که 32 دستگاه های فرهنگی وظیفه داشتند آن را ترویج کنند. صدا و سیما تاکنون در حوزه عفاف و حجاب چقدر فرهنگ سازی کرده و چقدر در باره نقش عفاف و حجاب برنامه روی آنتن فرستاده است؟ دستگاه های فرهنگی دیگر چه اقداماتی در این زمینه انجام داده اند؟

از نظر ما الان فرصتی است که باید مطالبه شود زیرا 32 دستگاه و مجموعه های فرهنگی بر اساس مصوبه 427 و 820 شورای عالی انقلاب فرهنگی بودجه می گیرند تا با 330 وظیفه، در این زمینه کار کنند. این وظایف علاوه بر حوزه سلبی و قانونی، وظیفه فراجا را در این زمینه مشخص کرده، همچنین وظایف و اقدامات راجع به فرهنگ سازی در این زمینه نیز مشخص است. ما نمی توانیم به فراجا بگوییم در برابر جرم مشهودی که در جامعه می بیند، به عنوان ضابط قضایی و در چارچوب قانون و شرع، اقدام خود را انجام ندهد. ما نمی توانیم به مردم بگوییم امر به معروف نکنید، مبادا، جایی به کسی بربخورد. نظر ما این است که این دستکاه ها به طور هماهنگ با یکدیگر وظایف خود را پیش ببرند، همان طور که صدا و سیما، وزارت ارشاد و میراث فرهنگی و گردشگری در حوزه فرهنگ سازی وظیفه دارند اقداماتی انجام دهند، در کنار آن ها، دستگاه هایی مثل دستگاه های قضایی، ضابطین قضایی و فراجا هم باید وظایف خود را انجام دهند. اینها اگر هماهنگ با هم نباشند این مشکلات ایجاد می شود.

پیشنهاد ستاد در باره عملکرد گشت ارشاد چیست؟

ستاد با فعالیت گشت های ارشاد در سطح شهر، به شکل کنونی مخالف است. مسئولیت اماکن و نظارت روی مغازه ها، نظارت بر روی حمل و نقل عمومی همه مشخص است. الان خانمی که سوار ماشین می شود چه اعتقادی به حجاب داشته باشد یا نداشته باشد، راننده تذکر می دهد و می گوید من جریمه می شوم لطفا رعایت کنید. همین امر می تواند در اماکن هم ایجاد شود.

یعنی برخورد پلیس با افراد در میادین شهر را باید به مغازه ها و واحدهای صنفی تعمیم دهیم؟

وسیله حمل و نقل عمومی اگر هنجار شکنی کند، مطابق پلاک خودرو، جریمه می شود لذا با شخص راننده برخوردی صورت نمی گیرد. در مغازه نیز اگر کسی در مغازه کشف حجاب کند، مغازه دار باید پاسخگو باشد. در ادارات نیز رئیس اداره نسبت به مسائل فرهنگی باید پاسخگو باشد. این ها روش های بدون درگیری است که در نهایت شخص خود را ملزم به رعایت قانون می کند. آخرین مرحله نیز در انظار عمومی از طریق دوربین هاست. آقای اشتری در مصاحبه ای گفتند 81 درصد کشف حجاب در ماشین ها اصلاح شده است.

بنابراین به نظر می رسد ستاد با جریمه برای کنترل حجاب موافق است. در بحث شرع بی حجابی گناه است، آیا گناه با جریمه پاک و رفع می شود؟

ما در این طرح اشاره کرده ایم جرم باید تبدیل به تخلف شود و بر اساس قانون برای تخلف جزای نقدی گذاشته شود.

در صورت تکرار چگونه برخورد خواهد شد؟

فراجا در طرح «ناظر یک» این موضوع را مورد ملاحظه قرار داده است؛ یعنی کسانی که چند بار جریمه شده اند و باز هم دارند ادامه می دهند، برای آن ها پرونده قضایی تشکیل می شود، یعنی با کسی که تعمدی هنجار شکنی می کند، برخورد قضایی می شود.

در بحث فرهنگ سازی چه اقداماتی صورت گرفته است؟

در بحث فرهنگ سازی نوع نگاه به مقوله عفاف و حجاب را باید تغییر دهیم و قوانین را به روز کنیم، بارها اعلام کرده ایم هم به رئیس جمهور و هم به ریاست مجلس، که خلاء قانونی داریم و مجلس شورای اسلامی به جای صدور بیانیه، خلاء قانونی در این حوزه را مرتفع کند. آیا تاکنون یک وزیر به دلیل مسائل فرهنگی استیضاح شده است؟ چرا باید در کف جامعه مردم را با هم درگیر کنیم، این بخاطر عدم اجرای قانون است. در شیراز همسر و فرزند شهید مورد ضرب و شتم قرار می گیرند، اینجا هم برای این دختر خانم (مهسا امینی) این اتفاق رخ داد. ادعا داریم با طرح جامع مبارزه با فساد، مسئله حجاب در کشور ساماندهی می شود. صدا و سیما چند فیلم در خصوص حجاب و عفاف ساخته؟ در حالی که علیه آن چندین فیلم ساخته شده است؟ معمولا در فیلم ها خانم چادری، یک خانم عقب مانده ای است و یا وقتی به دادگاه می خواهد برود، چادر سر می کند. آیا یک خانم محجبه در تلویزیون، اینگونه باید نمایش داده شود؟ فراجا را تنها در میدان رها کرده ایم، و به آن گفته ایم طبق قانون باید با جرم مشهود مقابله و برخورد بکنی. در جلسات مختلف هم از فراجا می خواهیم به ماموریت هایی از این دست ادامه دهد. به نظر من آن 32 دستگاه باید فعال شوند و از آن ها باید بخواهیم کارنامه خود را دراین زمینه اعلام کنند. تا همین چند وقت پیش وزارت میراث فرهنگی و گردشگری ما شورای امر به معروف نداشت، به وزیر هر چه می گوییم انگار خود را به خواب زده است و نمی دانیم داستان چیست؟ وی اصلا اهتمامی به امر به معروف و نهی از منکر نداشت. یکی از جاهای آسیب پذیر در کشور ما همین مراکز سر راهی و هتل ها هستند.

شما به اجرای طرح های جدید اشاره کردید، آیا در حال حاضر فضای اجتماعی کشور آمادگی اجرای این طرح ها را دارد؟

چه بخواهیم و چه نخواهیم این طرح ها دارد در کشور اجرا می شود، اما ساماندهی و اخذ خروجی مناسب از آن اهمیت دارد. بحث ما این است قوانین وجرایم باید به روز شده و نوع مواجهه با مردم دقیق تر شود. امروز حتی در ادارات برای کارمندان قابل قبول است که کارمند اداره نباید با آرایش در محل کار خود حاضر شود. ما بحث اماکن را هم داریم و در این بحث، مجموعه ای که به مردم خدمات می دهد باید پاسخگوی حوزه عفاف و حجاب باشد. ضمنا از دوربین ها هم می توان برای شناسایی متخلفان استفاده کرد. این دوربین ها به صورت هوش مصنوعی می تواند کد ملی طرف را بیاورد.

یعنی از طریق چهره؟

بله ولی خُب دوستان مجموعه ها خیلی مایل نیستند که این موضوع علنی شود. در تهران سازو کار این اقدام، وجود دارد.

اینکار بودجه و ساز و کار خیلی عظیمی می خواند.

الان کشور به سمت آن رفته است و مکانیزم آن را چیده است. می شود از این ظرفیت استفاده کرد ضمن اینکه گشت ارشاد هزینه دارد، اگردر این زمینه نظارت ها به این شکل پیش برود، امنیت آن فضای روانی هم بهتر برقرار شود.

یعنی دوربین های فراجا مجری این طرح می شوند؟

یا دوربین ها ی فراجا یا شهرداری ویا بخش های مختلفی که هستند. بالاخره در یک دستگاهی به صورت مادر هستند و از آنها استفاده می شود. در شرایطی که تهران دارد می توان از همه دوربین هایی که متعلق به شهرداری، راهنمایی رانندگی و مجموعه پلیس است استفاده کرد. این یک پیشنهاد است تا از این زمینه نیز بتوانیم استفاده کنیم.

همین چند روز پیش آقای هاشمی گلپایگانی (دبیر ستاد امر به معروف و نهی از منکر) در مورد این دوربین ها گفته اند فناوری الان اجازه می‌دهد تصاویر با عکس کارت ملی تطبیق داده شود و بی حجاب‌ها شناسایی شوند اما با پیگیری‌های انجام شده مشخص شد، دوربین‌های مترو تهران قادر به پردازش و شناسایی چهره افراد نیستند.در همین راستا یک منبع آگاه گفته اند دوربین‌های داخل قطار و سکو تصاویر را ضبط می‌کنند اما پردازش آن انجام نمی‌شود و تنها راه حل آن زوم تصویر روی چهره فرد است. با توجه به این وضعیت نتیجه می گیریم دوربین ها قابلیت اجرای گفته شما را ندارند...

این یک طرح است و ما پیشنهاد می دهیم که باید سازو کاری مشخص شود و این هزینه ای که برای گشت ارشاد و بخش های دیگر پرداخت می شود بیاید دراین تامین هزینه شود. بالاخره این موضوع را واضح و شفاف هم نمی گویند و ملاحظات رعایت می شود.

یعنی در آینده گشت ارشاد حذف می شود و کنترل ها از طریق این دوربین ها انجام می شود؟

نگویید گشت ارشاد حذف می شود بگویید موضوع این است که طرح جامع پروژه ستاد به صورت جایگزین می آید که 11 عرصه را در بر میگیرد و همه عرصه ها نیزدر مسائل اجتماعی دیده شده است. آن می تواند با یک مکانیزم الکترونیکی و نوین بیاید و در نظارت عمومی مورد استفاده قرار گیرد. یعنی ما بیاییم نظارت عمومی را نوین کنیم و به روز رسانی شود.30،40 سال پیش برخوردها یک جور بوده است و الان طبیعی است که علم پیشرفت کرده و مسائل و امکانات جدید پیش آمده و از طریق دیگر می شود نظارت عمومی صورت بگیرد.

استفاده از دوربین برای جریمه افراد، نمونه جهانی دارد؟

نمونه استفاده از دوربین این است که الان در کشورهای اروپایی مثل سوئیس و امریکا اگر سگ بدون قلاده بیرون بیاید جریمه های سنگین می کنند. این حوزه هایی است که در بحث آسیب های اجتماعی دنیا به آن رسیده است.

در آن بخش هم اگر پولدارها بخواهند چندین بار این عمل را تکرار کنند و جریمه شوند آیا نحوه برخورد با آنها تغییر خواهد کرد و یا نه به صرف تمکن مالی آزاد باشند و فقط جریمه بپردازند؟

اتفاقا پولدارها در پول دادن سفت تر هستند.

در همه موارد اینطور نیست.

در عین حال، اما بالاخره آن کسی که یک تخلف را چند بار تکرار کند پرونده تشکیل و برخورد لازم صورت خواهد گرفت.

جریمه ها به کدام نهاد باید پرداخت شود، یا به عبارتی محل وصول جریمه ها کجاست؟

جریمه ها در همین حوزه فرهنگ سازی می آیند، چرا ما از پول بیت المال استفاده کنیم. از همین محل جریمه ها برای فرهنگ سازی در حوزه عفاف و حجاب استفاده می شود. یعنی اگر کسی در جامعه هنجار شکنی می کند باید هزینه آن را بپردازد.

بیشتر بخوانید:

• واکنش ستاد امر به معروف و نهی از منکر کشور به فوت مهسا امینی: دستگیری، پرونده سازی و دادگاهی شدن از مقابله با بدحجابی حذف شود

• سخنانی که خوراک رسانه‌های بیگانه و ضد ایرانی شده / آقای دبیر ستاد امر به معروف، وظیفه شما به هم ریختن جامعه نیست!

• آیا دبیر ستاد امر به معروف و نهی از منکر تاکنون از عدم خدمات رسانی به مردان اختلاس گر حرفی به میان آورده اند؟

• انتقاد شدید ابطحی از ستاد امر به معروف:... ته مانده آبروی دین را می برید

• جلسه ستاد نهی از منکر / ایجاد گزینه «لغو سفر» برای مسافران بی‌حجاب «اسنپ» / حذف کالا وآگهی خلاف شئونات اسلامی در «دیجی کالا» و «دیوار»

• جریمه نقدی بدحجاب ها؟ / تکذیب پلیس، اصرار دبیر ستاد نهی از منکر

چرا امر به معروف و نهی از منکر در حوزه فساد اقتصادی را در حاشیه قرار داده اید و در حوزه حجاب تمرکز کرده اید؟ گشت ارشاد مدیران به کجا رسید؟

در بحث گشت ارشاد مدیران و فساد اقتصادی، در جلسه روز اول محرم از آقای رئیسی مطالبه کردیم و خواستیم شعاری که ایشان در بحث گشت ارشاد مدیران مطرح کرد، به صورت جدی پیگیری شود. ما الان بیش از 40 پرونده فساد فقط در ستاد امر به معروف کشور داریم که در حوزه بحث قضایی اقدام کرده ایم.

لطفا مصداقی بفرمایید

بله، مثلا زمین خواری در جنوب کشور منجر به دستگیری و کیفر خواست برای 12 قاضی شده است. متاسفانه بخش هایی از قوه قضاییه نیز آلوده این زمین خواری بوده اند. در کارخانجات و مناطق آزاد هم مواردی داشتیم. برای مثال در یکی از مناطق آزاد 1200 صفحه پرونده و مستندات در بحث فساد تشکیل شده است. این ستاد هم زمان که بحث حجاب و عفاف را دنبال می کند بحث عدالت اجتماعی را نیز به عنوان اولویت خود دنبال می کند.

21212