یامین‌پور: برای پرداختن به «غرب‌شناسی» از همه طرف بد و بیراه شنیدیم

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، نشست نقد و بررسی مجموعه کتاب «روایت تفکر، فرهنگ و تمدن از آغاز تاکنون» با حضور وحید یامین‌پور، سیدحسین شهرستانی از کارشناسان فرهنگی و سعید زاهدی، سرپرست نویسندگان این مجموعه در کتابفروشی اسم برگزار شد.

زاهدی در ابتدای این جلسه به چرایی نگارش این مجموعه اشاره کرد و گفت: مقام معظم رهبری طی سفری که به کرمان داشتند، در مورد پیشرفت‌هایی مانند سلول‌های بنیادی، انرژی هسته‌ای، سدسازی و... که انقلاب اسلامی در آن سال‌ها به آن رسیده بود، اشاراتی داشتند. ایشان همچنین در مضرات لیبرالیسم و سوسیالیسم و محصولات اندیشه غربی نیز نکاتی متذکر شدند. بعد از این بیانات، به این نتیجه رسیدیم که در یک مجموعه چند جلدی به موضوعاتی چون تاریخ، فرهنگ و تمدن بپردازیم و به این سؤالات پاسخ دهیم که مثلا اگر می‌گویم لیبرالیسم و سوسیالیسم بد است، چرا بد است؟ و... در نهایت بعد از چند ماه با سازمان ملی جوانان برای تدوین این مجموعه به توافق رسیده و کار را شروع کردیم.

وی با بیان اینکه در زمان نگارش این کتاب، طرح این موضوعات جدید بود، به محدودیت‌های نگارش این مجموعه اشاره و اضافه کرد: در ابتدا قصد داشتیم که مسائل اندیشه‌ای را در قالب داستان طرح کنیم، بعد دیدیم که کسی متوجه نمی‌شود؛ در نتیجه مجبور شدیم چند مقاله را در ابتدای کتاب ذکر کنیم اما بعد از مدتی نیز متوجه شدیم که کسی حوصله خواندن مقالات را ندارد و در نهایت به یک مقدمه بسنده کردیم.

یامین‌پور نیز در ادامه این جلسه با اشاره به سابقه پرداختن به مسئله غرب‌شناسی در دهه 70 گفت: در اواخر دهه 70 مکتبی با عنوان غرب‌شناسی در دانشگاه امام صادق (ع) شکل گرفت که از همه طرف بد و بیراه می‌شنید. در آن هنگام، آگاهی اهمیت داشت؛ آگاهی‌ای به مختصات تاریخ برای پاسخ به پرسش‌هایی چون نور کجاست؟ ظلمت کجاست؟ جبهه حق کدام طرف است؟ و... عجیب این بود که برای پاسخ به این سؤال‌ها منبعی وجود نداشت. برای پرداختن به این موضوعات سختی کشیدیم. بعد از جست‌وجو، کمی آگاهی یافتیم و توانستیم تاحدودی برای این سؤالات، پاسخی پیدا کنیم؛ هرچند پاسخ‌ها کوتاه بود و گاه قابل اتکا هم نبود، اما حالا بعد از 14 سال از نگارش آن، هنوز که هنوز است مجموعه‌ای کارآمد است.

این کارشناس امور فرهنگی یادآور شد: تلقی ما این بود که دانشجوی 15 سال قبل اگر می‌خواهد از دگم‌های اندیشه‌ای اطرافش فرار کند، باید نگاه خود را به خود و پیرامونش تغییر دهد و این انکشاف بود. وقتی از این منظر به آن نگاه کنیم، علم حاصل می‌شود و کتاب معتبر دانشگاهی ماحصل آن خواهد بود. ما می‌خواستیم بگوییم که نسبت به این اتفاقات حرف داریم که با آنچه که در تلویزیون و دانشگاه می‌گویند، فرق دارد. این کتاب یک اثر آموزشی است برای آشنایی، نه بداهه‌گویی. سعی شده اطلاعاتی که داده می‌شود مستند و معتبر باشد.

شهرستانی در ادامه این نشست نیز به محتوای مجموعه حاضر اشاره کرد و افزود: این مجموعه، مجموعه قابل دفاعی است. این کتاب بر پایه نظریه دکتر فردید و با بیان دکتر رجبی تألیف شده است؛ زیرا اولین چیزی که به ذهن می‌رسد، این است که درس‌گفتارهای تاریخ تمدن مرحوم فردید در آن دیده می‌شود. نکته بعدی این است که این کتاب دارای یک پارادوکس است. فردید معتقد بود که تمدن ظهور اسماء الهی است، ولی این مجموعه این موضوع را طرح می‌کند که تمدن قدم به قدم به وجود می‌آید.

وی ادامه داد: نکته بعدی این است که این مجموعه جزوه‌ای است که به کتاب تبدیل شده است. از این جهت می‌گویم مرحوم فردید روحیه شفاهی داشت و بقیه طرفداران ایشان نیز همین گونه بوده‌اند. این روحیه در کتاب نیز دیده می‌شود؛ به همین دلیل می‌توان گفت که مجموعه حاضر یک کتاب آموزشی است نه تأسیسی در حوزه علم. علت دیگر آن این است که این کتاب هیچ پشتوانه ارجاعی ندارد و خودش نیز منبع نیست؛ چون آموزشی است.

مجموعه پنج جلدی «روایت تفکر، فرهنگ و تمدن از آغاز تاکنون» را نشر معارف منتشر کرده است. علاقه‌مندان برای تهیه این اثر می‌توانند به اینجا مراجعه کنند.

انتهای پیام /