15 سال در پرس‌تی‌وی / شبکه‌ای خطرناک برای آمریکایی‌ها با روایتی ایرانی!

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، پرس‌تی‌وی به عنوان شبکه خبری برای انگلیسی‌زبانان شناخته می‌شود. شبکه‌ای به‌صورت 24 ساعته به پخش اخبار، برنامه‌های مختلف سیاسی و فرهنگی و اقتصادی و پخش مستندهای جذاب می پردازد. پرس‌تی‌وی در یازدهم تیرماه سال 1386 فعالیت خود را رسماً آغاز کرد.

پایگاه اصلی این شبکه در تهران است و خبرنگاران مقیم بسیاری در نقاط استراتژیک و مهم جهان مستقر کرده است. برنامه‌سازی در پرس‌تی‌وی در زمینه‌های سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی انجام می‌شود و شعار اصلی شبکه پرس‌تی‌وی «خبر از نگاه جدید» برای شکستن سلطه رسانه‌های گروهی غربی است.

مرگِ مشکوک یک خبرنگار

سال 1391 مایا ناصر، خبرنگار دمشق در حین پوشش اخبار درگیری‌های سوریه به ضرب گلوله شهید شد و در سال 1393 نیز سرنا شیم، خبرنگار این شبکه در ترکیه طی یک حادثه رانندگی به طرز مشکوکی جان خود را از دست داد. وی که نقشی تعیین‌کننده در پوشش اخبار و افشای حقایق مربوط به موضع ترکیه در قبال تروریست‌های داعش در کوبانی و مناطق اطراف ایفا کرد، چند روز قبل از این حادثه اعلام کرده‌بود که آنکارا وی را به جاسوسی متهم کرده و علاوه بر تهدید، مورد تعقیب نیز قرار گرفته است.

چرا پرس‌تی‌وی برای غربی‌ها خطرناک است؟

آن‌طور که مدیران ارشدِ رسانه ملی می‌گویند و کارشناسان رسانه‌ای به آن اعتقاد دارند، شبکه پرس‌تی‌وی که با زبان انگلیسی جامعه غرب را هدف قرار داد تقریباً وارد میدانی شد که تا به حال جمهوری اسلامی ورود نکرده بود. چرا گفته می‌شود این شبکه انگلیسی‌زبان خطرناک است و غربی‌ها سعی می‌کنند با محدودیت و تحریم مواجه شود؛ در واقع آن را خطر می‌دانند؟

همان‌طور که احمد نوروزی معاون برون‌مرزی رسانه ملی هم به آن اعتقاد دارد"چون بین میلیون‌ها صدایی که در غرب وجود دارد و رسانه‌ها و شبکه‌های مختلف اجتماعی که برنامه‌های مختلف تولید می‌کنند؛ واقعاً صدای یک رسانه جمهوری اسلامی به زبان انگلیسی که از لحاظ امکانات، تجهیزات و بستر حرفه‌ای به پای آن‌ها نمی‌رسد چقدر می‌تواند مؤثر باشد؟ هم‌چنان که در طول یک سال گذشته از شهریورماه سال گذشته تا کنون حداقل چهار بار پرس‌تی‌وی و دیگر شبکه‌های برون مرزی در معرض محدودیت‌های جدی قرار گرفتند."

نگاهی به یک توقیف و چند بار پاک شدن از یوتیوپ!

شامگاه یکم تیر سال گذشته بود پلیس فدرال آمریکا (FBI) در اقدامی غیرمترقبه، امکان دسترسی به وب‌سایت شبکه تلویزیونی پرس‌تی‌وی از طریق دامنه دات‌کام (com.) را مسدود کرد.

روابط عمومی شبکه پرس‌تی‌وی گزارش داد از اولین ساعات شامگاه سه‌شنبه در یک اقدام هماهنگ، تصویری یکسان به‌روی خروجی تعدادی از وب‌سایت‌های تلویزیون‌های ایرانی و منطقه، خبرگزاری‌ها و منابع خبری ظاهر شد که از توقیف دامنه وب‌سایت سه شبکه «العالم»، «پرس‌تی‌وی» و «المسیره» توسط پلیس فدرال ایالات متحده آمریکا خبر می‌دادند.

از پلیس فدرال آمریکا تنها یک توئیت منتشرشده و مورد استناد قرار گرفت که نوشته است: «اف. بی. آی. با شرکای بخش‌های خصوصی، محلی، دولتی و فدرال از جمله آنان که درگیر مراقبت‌های درمانی و جامعه علمی‌اند، کار می‌کند تا از اطلاعات حساس آمریکایی‌ها در برابر دشمنان خارجی با حفظ توانایی آن‌ها در تداوم نوآوری حفاظت کند.»

این در حالی بود که ساعتی بعد لارا روزن، خبرنگار برجسته آمریکایی در توئیتی نوشت که ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا اعلام کرده است که چیزی برای گفتن در خصوص توقیف دامنه وب‌سایت پرس‌تی‌وی توسط واشنگتن ندارد؛ اما اعلام کرده است که از نظر وی ممکن است وزارت دادگستری آمریکا به‌زودی در این خصوص اطلاعاتی ارائه دهد.

در ادامه تأکید شد که فعالیت وب‌سایت این شبکه از این پس بر بستر دامنه ایرانی ir ادامه خواهد یافت و صفحات آن از طریق آدرس presstv. ir در دسترس کاربران است.

در آخرین اقدام علیه پرس‌تی‌وی، گوگل حساب کاربری این شبکه را در یوتیوب برای همیشه مسدود کرد.

همان نکته‌ای که معاون برون مرزی رسانه ملی امروز در جمعِ کارکنان شبکه پرس‌تی‌وی و برخی مسئولان به آن اشاره کرد؛ "زمانی می‌توانستیم به هر ماهواره‌ای دسترسی پیدا کنیم، خبرنگاران ما در هر جایی حضور داشته باشند اما الان بسیاری از دسترسی‌های‌مان قطع شده و با توجه به حاکمیت گسترده‌ای که روی فضای «وب» اعمال می‌شود، با هر ترفندی تلاش می‌کنند پیام‌های ما انتشار پیدا نکند. به گونه‌ای که بالغ بر هشت بار صفحه پرس‌تی‌وی از یوتیوب پاک شده است."

روایت‌های یک مدیر در پرس‌تی‌وی / بخشِ مهمی که به دنبال کشف حقیقت است

مستند برای یک شبکه خبری از اهمیت بالایی برخوردار است و زمانی که آن تلویزیون ابعاد بین المللی داشته باشد بیشتر به مستند نیاز دارد تا بتواند رسالت رسانه ای خود را انجام دهد. به مناسبت سالگرد تأسیس شبکه پرس‌تی‌وی که تولیدات بسیاری در زمینه فیلم مستند به زبان انگلیسی دارد با «مریم فرهنگ» مدیر واحد مستند این تلویزیون به گفت‌وگو نشستیم که از نگاه شما می‌گذرد.

با ذکر این توضیح که «مریم فرهنگ» همکاری با پرس تی وی را از سال 1393 با ساخت «مستند پوریم» شروع کرد سپس مستند سه قسمتی «میراث جاویدان» درباره علامه جعفری، پروین اعتصامی، قیصر امین‌پور را تولید کرد که برای پرداختن به زندگی هر یک از این سه شخصیت از زاویه نگاه خاصی بهره برد. جدیدترین ساخته این مستندساز فیلم «پیامبران دروغین» درباره «مسیحیت صهیونیسم» است که پشت پرده و اهداف آن فرقه را مورد بررسی قرار می‌دهد.

مدیر واحد مستند پرس‌تی‌وی گفت: مستندساز تلاش می‌کند ایده‌ای برای فهم مسائل دنیا مطرح کند یا حداقل به موضوعات عمق بخشد طبعاً بخش مستندسازی شبکه پرس‌تی‌وی سعی دارد، ایده‌ها و نقطه نظرهای مبتنی بر رسالتش را با مردم جهان در میان بگذارد ضمن اینکه سعی دارد یک محصول با کیفیت در استاندارد و مقیاس جهانی تولید کند.

مریم فرهنگ تأکید کرد: اولین تفاوت فعالیت در یک رسانه بین‌المللی نسبت به شبکه‌های داخلی این است که باید مستند به زبان‌انگلیسی و آن هم برای جامعه مخاطبانی به وسعت جهان ساخته شود و طبعاً بسیاری از مفاهیم که مثلاً در ابعاد ملی، محلی یا حتی منطقه‌ای مشخص است و آن مفاهیم برای مخاطبان جهانی معلوم نباشد، به همین خاطر ضرورت دارد آن موارد تشریح و بیان شود. البته بخش خوب این است که تعداد مخاطبان بسیار است و این می‌تواند اثربخشی یک مستند را بیشتر کند.

وی اظهار داشت: مستندسازی کشف حقیقت به زبان هنر است و کل ساختار و استخوان‌بندی یک فیلم مستند بر پژوهش استوار می‌شود و کار مستندساز این است که براساس اسناد حرف خود را بیان کند طبعاً مستندهایی که در بخش تحقیقات ضعیف باشند و عمق کمی داشته باشند حتی نمی‌توانند با مخاطب ارتباط برقرار کنند.

این مدیر پرس‌تی‌وی گفت: «مستندسازی تحقیقی» یکی از جذاب‌ترین شاخه‌های مستندسازی است که بر پایه ایده های «ژورنالیسم تحقیقی» ساخته می شود و موضوعات فراوانی در جهان وجود دارد که بسیار ساده انگارانه به آن پرداخته شده یا به صورت وارونه بازنمایی شده که پرس‌تی‌وی تلاش می کند با رویکرد به «مستندسازی تحقیقی» به این موضوعات بپردازد و نورافکن خود را به آن تاریکی ها بتاباند و از صفر تا صد آن مسائل جهانی را برای مخاطب با مستندات بیان کند. بنابراین یکی از علاقه‌های این شبکه توجه به «مستندسازی تحقیقی» است.

فرهنگ گفت: رویکرد نخست ما در ساخت مستند، موضوعاتی است که با رسالت این شبکه یعنی «صدای بی‌صدایان» همسو است که معمولاً رسانه‌های مطرح جهان به این نوع موضوعات نمی‌پردازند یا حتی تلاش می‌کنند آن موارد را مخفی کنند.

وی افزود: محور دوم مستندسازی برای پرس‌تی‌وی به معرفی ایران اختصاص دارد چراکه «رسانه های جریان اصلی غرب» به علت سیاست ایران هراسی سعی دارند تصویری مختوش و نامناسب از ایران در جهان دیده شود. به همین خاطر ما تلاش می‌کنیم با ارائه مستندهای مبتنی بر حقیقت، چهره ای از ایران را آن‌گونه که هست به جهان ارائه دهیم و آنچه علیه کشورمان در فکر مردم ساخته اند اصلاح کنیم تا ایران بهتر معرفی شود.

مدیر واحد مستند پرس‌تی‌وی سومین محور مستندسازی این شبکه را موضوعاتی دانست که وجه سیاسی ندارند مانند محیط زیست و تصریح کرد: در آن موضوعات نیز تلاش داریم رویکرد ایرانی و اسلامی را در ساخت اثر مورد توجه قرار دهیم و سعی می کنیم به آن عمق بیشتری ببخشیم.

این مستندساز درباره انواع تولیدات پرس‌تی‌وی گفت: هم مستندهای آرشیوی هم مستندهای تولیدی را در پرس‌تی‌وی داریم و خواهیم داشت و از نظر موضوعات نیز به انواع موضوعات سیاسی، اجتماعی، محیط زیست و حتی فرهنگ و هنر توجه داریم اما آنچه به معرفی ایران بیشتر مربوط است در اولویت خواهد بود. چرا که ایران کشوری بزرگ با تاریخ و فرهنگ غنی است و مردمانی با اندیشه های ژرف است که موضوعات بسیاری برای ساخت فیلم مستند دارد. بنابراین در پرس‌تی‌وی هرگز محدودیتی درباره موضوع مستند نداریم و اگر آن موضوع با اهداف شبکه همسو باشد قطعا برای تولید آن مستند تلاش خواهیم کرد.

فرهنگ خاطرنشان کرد: اغلب گفته می‌شود که تلویزیون به دلیل سرعتی که برای رساندن برنامه به آنتن پخش دارد شاید در مواردی توجه به رعایت هنر را نادیده بگیرد اما اصولاً هر اثر رسانه‌ای که بخواهد محتوایی را به مخاطب منتقل می‌کند لازم است که با هنر ترکیب شود و این نیاز به هنر برای فیلم مستند از منظر ساختار و تکنیک بیشتر است. طبعا مستندی ماندگار است که هم از هنر هم از ساختار تحقیقی بهره‌مند باشد.

وی ادامه داد: سومین مؤلفه ماندگاری فیلم مستند، نگاه عمیقی است که در آن اثر وجود دارد. در حقیقت احساسات یا استدلال منطقی یا سایر روش هایی که در فیلم مستند وجود دارد موجب می شود آن اثر در فکر و حافظه مخاطب ماندگار شود.

این هنرمند، مهمترین چالش‌های مستندسازی را ارتباط با سوژه و داشتن منابع دست اول برای تحقیق دانست و تاکید کرد: در هر حال اگر علاقه کافی وجود داشته باشد مستندساز می‌تواند راه خود را پیدا کند. برای ما مهم است که یک مستند به لحاظ روایت و ساختار چنان مستحکم شود که مخاطب همیشه خواهان تماشای آن باشد.