آیا با انفاق مال خود زیان میبینیم؟
تهران - ایرنا - استاد حوزه در شرح دعای چهل و پنجم صحیفه سجادیه نوشت: این ذهنیت که انفاق در راه خدا نوعی زیان میباشد، بسیار نارواست و هر کس به این واقعیت پی ببرد، هرگز از انفاق در راه خدا دریغ نمیورزد.
امسال درحالی به ماه مبارک رمضان و میهمانی الهی وارد میشویم که ویروس کرونا همچنان مردم را خانهنشین کرده؛ با وجود سختیهای ناشی از قرنطینه و طرحهای مرتبط آن میتوان با استفاده از فرصت قرنطینه، مقدمات ورود به ضیافت الهی را با دعاهای امام سجاد (ع) فراهم کنیم. سیدالساجدین در دعای چهل و دوم، پس از ختم قرآن به راز و نیاز به درگاه الهی پرداختند که فرازهایی از این دعا را به منظور بهره برداری بیشتر هنگام تلاوت آیات الهی در ماه مبارک ذکر کردیم.
اینک بخشهایی از دعای چهل و پنجم صحیفه را مرور می کنیم؛ دعایی که امام سجاد (ع) در وداع از ماه رمضان زمزمه کردند ولی به سفارش برخی بزرگان این دعا را قبل از پایان یافتن این ماه الهی با گوش جان می شنویم تا قدر این ماه را بیش از پیش دریابیم و طعم بندگی را بهتر بچشیم و در زمان تلاوت قرآن با حضور قلبی بیشتر کلام الهی را بنوشیم.
صحیفه سجادیه پس از قرآن و نهج البلاغه به عنوان مهمترین میراث مکتوب شیعه به نامهای خواهر قرآن و انجیل اهل بیت مشهور است. امام سجاد (ع) بسیاری از معارف دینی مانند خداشناسی، جهانشناسی، انسانشناسی، فرشتگان، رسالت انبیا، جایگاه پیامبر (ص) و اهل بیت (ع)، گرامی داشت اعیاد، مسائل اجتماعی و اقتصادی و اشارات تاریخی را به زبان دعا مطرح کردند.
سیدالساجدین در دعاهای خود به نعمتهای مختلف خدا اشاره کرده و درباره فضایل و رذایل اخلاقی، آداب دعا، تلاوت قرآن، ذکر، نماز و عبادت نکات فراوانی را بیان کرده اند و دعای بیستم صحیفه سجادیه به نام مکارم الاخلاق یکی از معروفترین دعاهای آن حضرت است.
امام خمینی (ره) در وصیت نامه سیاسی الهی خود از صحیفه سجادیه به عنوان نمونه کامل قرآن صاعد یاد کرده و افزودند: صحیفه سجادیه از بزرگترین مناجات عرفانی در خلوتگاه انس است که دست ما کوتاه از نیل به برکات آن است؛ آن کتابی است الهی که از سرچشمه نور الله نشأت گرفته و طریقه سلوک اولیای بزرگ و اوصیای عظیم الشأن را به اصحاب خلوتگاه الهی می آموزد.
آیت الله حسن ممدوحی کرمانشاهی استاد حوزه در کتاب چهارجلدی شهود و شناخت به ترجمه و شرح صحیفه سجادیه پرداخته است و آیت الله عبدالله جوادی آملی مفسر قرآن کریم در مقدمه این کتاب از ممدوحی به صاحب علم صائب و عمل صالح یاد کردند.
امام سجاد هنگام وداع با ماه مبارک رمضان فرمود «خدایا! تو خود فرمودی مثل کسانی که اموال خود را در راه خدا بذل می کنند، درست مانند نشاندن دانه ای در زمین است که نتیجه آن هفت شاخه است که هر شاخه صد دانه داشته باشد و با این حال خداوند پاداش مضاعف را نصیب هر کسی بخواهد می کند و نیز فرمودی چه کسی است که به خدای خود وام دهدو چند برابر با دست پر بازآید؟ و نظایر این آیات در قرآن که با پاداش مضاعف امید بسیار به بندگان عطا فرموده ای.»
در این دعا امام سجاد (ع) توجه امت را به قرآن جلب کرده و با توجه به آیات کریمه، افکار را وادار به تفکر فرموده تا با آنچه قهرا در سرنوشت خود به آن گرفتار می شوند، آشنا گردند و نیز به لطافت و کرامت هایی که در قرآن آمده، بیشتر توجه کنند. زبان دعوت قرآن کریم، چه شیرین است و چگونه با لحنی مهربانانه، یاغیان سرکش را مهار کرده و توجه آنان را به خدای خود جلب می کند. از این رو امام معصوم می داند بهترین نوع دعوت که اجابت کننده بسیار دارد، همان زبان قرآن است؛ در دعاها که خود آموزنده و درس معرفت هستند، پیوسته به آیات قرآن تمسک فرموده و از بیان قرآن در این آموزندگی استفاده نموده است.
ممدوحی با اشاره به چند نکته درباره انفاق تاکید کرد: هیچگاه انفاق های انسان از بین نمی رود و مانند مخارج روزانه نیست که هر چه را خرج کردیم، از دست رفته باشد. بلکه ذخیره ای عظیم برای روزی است که آن چه را داشته ایم، از دست داده ایم. نه تنها این ذخایر نزد خدا محفوظ است بلکه به یک کار نیک چند برابر، بلکه هفتصد برابر پاداش داده می شود. بنابراین، این ذهنیت که انفاق در راه خدا نوعی زیان می باشد، بسیار نارواست و هر کس به این واقعیت پی ببرد، هرگز از انفاق در راه خدا دریغ نمی کند.
خداوند انفاق را قرض به خود قلمداد کرده و می فرماید: «کیست که به خدای خود وام دهد؟» (سوره بقره آیه 245) و به خوبی روشن است که بازپرداخت قرض، قطعی و حتمی است.
به گفته ممدوحی دلیل تاکید مکرر بر اعطای پادش مضاعف در برابر انفاق و قرض برای آن است که اطمینان بیشتر بندگان را جلب کند تا با خاطر جمع تر با خدای خود معامله کنند و در کیفیت و کمیت بیشتر در راه او تلاش کنند. شرط جزای دو چندان آن است که مردم کار خود را فقط برای خدا انجام دهند و هر نیت دیگر مانند ریا، کسب شهرت، تشخص و اوهام دیگر را از ذهن خود دور کنند تا به اوج شرافت و وجاهت در نزد خدا بار یابند.
این استاد حوزه افزود: مقصود از قرض دادن به خدا در آیه 245 سوره بقره منحصر در عبادت های مالی نیست بلکه تمامی اعمال نیک در نزد خدا محفوظ است و خداوند پاداش آن را برای بندگان ذخیره می کند و همگی سرمایه ای است که نزد آن محبوب توانمند به سود مضاعف می پیوندد.
*س_برچسبها_س*