ارزآوری از دامن طبیعت / 8 هزار گونه گیاهی از ایران صادر می شود
صنعت گیاهان دارویی؛ یکی از ظرفیتهای بالقوه و بی نظیر و فرصت بکر و مناسبی برای ارزآوری است که میتواند زمینه اشتغال و جهش اقتصادی را به همراه داشته باشد.
به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا به نقل از گزارش عصرهامون، طبیعت چهارفصل سیستان و بلوچستان موجب شده، جای جای این استان مامنی برای رشد گیاهان دارویی شود، این گنج خدادادی فرصت و گنجینهای برای رونق و پویایی اقتصاد فراهم کرده است. این خطه پهناور یکی از رویشگاه های غنی گیاهان دارویی منحصر به فرد است به گونه ای که شرایط آب و هوایی و ژئومورفولوژیکی آن سبب سازگاری و وجود گونه های مربوط به رویشگاه های خاص این ناحیه شده است. در سیستان و بلوچستان گونه های گیاهی ای وجود دارد که برخی از آنها آندمیک (بومی) ایران و یا به طور خاص آندمیک استان محسوب می شوند. گیاهان دارویی، گنجینههای نهفته ایران زمین امان اله طوقی، معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی سیستان وبلوچستان در گفت وگو با خبرنگار ما با بیان اینکه سرزمین ایران کشور ممتاز با رتبه بالا از نظر غنای گیاهی و تنوع زیستی است، بیان کرد: این سرزمین دارای 11 اقلیم از 13 اقلیم شناخته شده جهانی است، بر اساس نظر گیاه شناسان و پژوهشگران تعداد گونه های گیاهی ایران حدود 8 هزار گونه بوده که از نظر تنوع گونه ای حداقل دو برابر قاره اروپا است. وی افزود: بیش از 2هزار و300 گونه از گیاهان کشور دارای خواص دارویی، عطری، ادویهای، آرایشی و بهداشتی هستند، هزار و 728گونه از این گیاهان به عنوان گیاهان بومی ایران هستند و منحصراً در سرزمین ایران رویش کرده و به عنوان یک ظرفیت انحصاری در کشور محسوب میشوند. این مقام مسئول ادامه داد: خاستگاه بسیاری از گونه های مهم گیاهان دارویی از جمله گل محمدی، زعفران، بارپجه، آنغوزه و شیرین بیان ایران است.
وی تصریح کرد: کشورهای پیشرفته دنیا نظیر فرانسه، آلمان، کانادا، آمریکا و چین به سرعت در حال سرمایه گذاری روی گیاهان دارویی و حتی آفرینی حل آن هستند. طوقی گفت: استان پهناور سیستان و بلوچستان به دلیل تنوع اقلیمی و شرایط مساعد گستره وسیعی از گونه های گیاهی دارویی را در عرصه های طبیعی و زراعی خود جای داده است، به طوری که برخی از گیاهان ارزشمند دارویی به صورت آندمیک و انحصاری صرفاً در این استان دیده می شود. وی در تکمیل مطلب فوق تشریح کرد: کم توقع بودن این گیاهان، سازگاری آنها با انواع تنش ها و شرایط سخت محیطی حاکم بر اقلیم استان ارزش قابل توجه اقتصادی و نیز قابلیت اشتغالزایی در زیر بخش های مختلف تولید و بسته بندی بازاریابی و صنایع تبدیلی آنها را به گزینه مطلوب جهت گنجاندن در الگوی کشت مناطق مختلف استان تبدیل کرده است. به گفته معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان؛ در سال زراعی 99-98 سطح زیر کشت گیاهان دارویی این خطه پنج هزار و 133 هکتار و میزان تولید آنها 17 هزار و 874 تن بود، این استان دارای پتانسیل بالایی جهت توسعه و تولید گیاهان مذکور است. وی هدف کشت گیاهان دارویی و زراعی را افزایش سطح زیر کشت و فراهمسازی زمینه شکل گیری صنعت گیاهان دارویی، ارتقای سطح درآمد کشاورزان و فراهمسازی زمینه اشتغال مولد، احیای فرهنگ طب سنتی و درمان بر پایه گیاهی، اهلی سازی گیاهان دارویی با هدف جلوگیری از انقراض نسل آن ها، ایجاد پایداری در اکوسیستم منطقه و بهبود شرایط زیست محیطی و حفظ ذخایر توارثی بومی و آندمیک استان بیان کرد. طوقی اظهار کرد: حنا، چای ترش، زیره سبز، سیاهدانه، پنیرک، گل محمدی، کارلا، به لیمو، آویشن باغی، موسیر، اسطوخودوس، زردچوبه، علف لیمو، گوار، سنا، مورینیو هل، فلفل سیاه، و آلوئه ورا را از جمله گیاهان هدف استان دانست و گفت: هزار و 300 هکتار از اراضی زیر کشت این محصولات است. این مقام مسئول خاطر نشان کرد: بخش مهمی از درآمد زایی و ایجاد اشتغال گیاهان دارویی مربوط به صنایع بسته بندی، فرآوری و توزیع محصول است که باید در برآورد اقتصادی مدنظر قرار گیرد، در این زمینه می طلبد مراکز و سازمانهای صنعتی و ذیربط مانند پارک علم و فناوری، اداره کل سرمایه گذاری استانداری، اتاق بازرگانی و اقتصاد دارویی استان به طور جدی به این موضوع بپردازند. به گفته وی؛ فرهنگ سازی در خصوص مصرف گیاهان دارویی و احیای طب سنتی می تواند زمینه افزایش سلامت شهروندان و کاهش نیاز به واردات دارو و صرف هزینه بالا برای خرید داروهای شیمیایی را فراهم سازند. معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان بیان کرد: حمایت از شرکت های تولید کننده مواد اولیه گیاهی با استانداردهای جهانی، ایجاد مزارع کشت و صنعت نمونه گیاهان دارویی، حمایت از طراحی و ساخت ماشین آلات کاشت. داشت و برداشت گیاهان دارویی، حمایت از پروژه های سرمایه گذاری مشترک شرکت های داخلی و خارجی در کشت و صنعت گیاهان دارویی و ایجاد تسهیلات برای سرمایه گذاری این شرکت ها، حمایت از تولید ارگانیک گیاهان دارویی، حمایت از ایجاد شرکت های تولید کننده نهال بذر و مواد تکثیر استاندارد، حمایت و نظارت بر طرح های اشتغال گیاهان دارویی در روستاها و مناطق روستایی، کمک به آموزش و انتقال فناوری های ساده به روستاها، بهره برداری پایدار تر از منابع طبیعی، ایجاد ثروت و اشتغال و جلوگیری از مهاجرت به شهرها از جمله پیشنهادات برای رونق در این حوزه است. چشم انداز سرمایه گذاری در تولید گیاهان دارویی وی در بخش دیگر سخنان خود گفت: اسانس در صنایع دارویی، غذایی آرایشی و بهداشتی و سایر صنایع کاربرد فراوان دارد؛ بنابراین سرمایهگذاری در این صنعت در اولویت قرار دارد، بر اساس پیش بینی بانک جهانی در سال 2050 گردش مالی و تجارت جهانی متمرکز و مبتنی بر گیاهان دارویی و داروهای گیاهی به حدود پنج هزار میلیارد دلار خواهد رسید. طوقی اضافه کرد: کشورهای پاکستان، عراق، امارات، ترکیه، اسپانیا، هنگ کنگ، آلمان و هلند کشورهای مهم صادراتی در حوزه محصولات گل و گیاه خوراکی و دارویی هستند، در سالهای 97 و 98 به ترتیب 305 و 247 میلیون دلار گیاهان دارویی زعفران و ریشه و عصاره شیرین بیان به کشورهای یادشده صادر شد؛ این در حالی است که ارزش کل واردات گیاهان دارویی زعفران و ریشه و عصاره شیرین از سوی هشت کشور عنوان شده در سال 2018 معادل 43 هزار و 883 میلیون دلار بوده است. سیستان و بلوچستان حائز رتبه دوم کشوری با 300 گونه گیاه وی در ادامه گفت: سطح زیر گیاهان دارویی سیستان و بلوچستان در سال زراعی گذشته 5 هزار و 300 هکتار و با تولید بالغ بر 18 هزار تن بوده است. وی افزود: سیستان و بلوچستان با دارا بودن افزون بر 200 تا 300 گونه گیاه حائز رتبه دوم کشوری است. این مسئول تصریح کرد: در برنامه پنج ساله توسعه کشت گیاهان دارویی که با هدف افزایش سطح زیر کشت و شکل گیری صنعت و بازرگانی گیاهان دارویی، ارتقای سطح درآمد کشاورزان و ایجاد زمینه های جدید اشتغال زایی و حفظ ذخایر توارثی و اهلی سازی گیاهان دارویی در سازمان جهاد کشاورزی دنبال میشود، هر ساله 4 هزار هکتار به سطح موجود اضافه خواهد شد. طوقی بیان کرد: عمده گیاهان دارویی که در هدف برنامه توسعه کشت گیاهان دارویی قرار دارد شامل حنا، چای ترش، نیل یا وسمه، گل محمدی، سیر و زیره سبز و... قرار دارند. این مسئول تاکید کرد: در برنامه توسعه سطح زیر کشت و تولید گیاهان دارویی، ایجاد صنایع تبدیلی و کارگاههای مورد نیاز نیز به عنوان زنجیره ارزش برای فرآوری محصولات مد نظر قرار دارد. اشتغالزایی 30 هزار نفر دستاورد توسعه کشت گیاهان دارویی به گفته وی؛ با فراهم شدن همه زیر ساخت های و صنایع مرتبط، توسعه کشت گیاهان دارویی میتواند برای 20 تا 30 هزار نفر فرصت شغلی فراهم کند. طوقی ادامه داد: باتوجه به محدودیت منابع آبی و تداوم کم بارشی و خشکسالی های اخیر در سطح استان، توسعه کشت گیاهان اقتصادی و کم آب بر و نیز تقویت صنایع تبدیلی با هدف افزایش درآمدکشاورزان و حفظ ماندگاری در منطقه بسیار حیاتی و ضروری است. وی اظهار کرد: در همین راستا سازمان جهاد کشاورزی استان اقدامات ارزنده ای انجام داده که تامین و توزیع حدود چهار تن بذر و 350 هزار نشاء از انواع گونههای سازگار و پرمتقاضی گیاهان دارویی،47 هزار اصله نهال گل محمدی، خرید یک دستگاه بذرکار ریزدانه کار، ایجاد کلکسیون گیاهان زینتی، اجرای طرح پایلوت تولید گلهای شاخه بریده جمعا با اعتباری حدود 45 میلیارد ریال از جمله آن است. معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی تصریح کرد: با توجه به پتانسیل قابل توجه استان طرح توسعه همه جانبه گیاهان دارویی در قالب برنامهای پنج ساله در سطح20 هزار هکتار تدوین شده که در صورت تآمین اعتبار و فراهم شدن زمینه اجرایی آن، تحول چشمگیری را در استان رقم خواهد زد. انتهای پیام /