افزایش اورانیوم با غنا‌های کمتر از 5 درصد به 10 کیلوگرم / عبور ذخایر اورانیوم تولید شده از مرز 1200 کیلوگرم / مکان تولید مواد اولیه ایزوتوپ‌های پایدار به زودی به بهره‌برداری می‌رسد
دستیار ویژه رئیس سازمان انرژی اتمی ایران گفت: هم اکنون به لطف خداوند توأم با تدابیر فنی اندیشیده شده و با بهره گیری از توان فنی متخصصین صنعت هسته‌ای و ارتقاء زیرساخت ها، تولید اورانیوم با غنا‌های کمتر از 5 درصد به 10 کیلوگرم در روز افزایش یافته است.
به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری میزان به نقل از سازمان انرژی اتمی، جمعی از فرماندهان، مدیران و مسئولان نمایندگی ولی فقیه و هادیان سیاسی در سپاه حفاظت انصارالمهدی (عج) و رده‌های تابعه روز چهارشنبه 1398/11/02 با حضور و همراهی زارعان، دستیار ویژه رئیس سازمان انرژی اتمی ایران از سایت غنی سازی شهید دکتر علیمحمدی (فردو) بازدید کرده و در جریان آخرین دستاورد‌ها و فعالیت‌های اقتدارآفرین صنعت هسته‌ای قرار گرفتند.
در این بازدید که با حضور مسئولین این مجتمع انجام شد، زارعان طی سخنانی ضمن گرامیداشت یاد و خاطره شهدای انقلاب اسلامی و دفاع مقدس و همچنین شهدای هسته ای، شهید والامقام سردار سپهبد بسیجی، حاج قاسم سلیمانی را انسانی انقلابی با اخلاص، متواضع، خداترس توصیف کرد و اظهار داشت: این شهید با بصیرت همواره خداوند متعال را ناظر بر اعمال و رفتار خود می‌دید. شهادت این عزیز بار دیگر باعث وحدت و انسجام ملی شد و زوال ظالم و استکبار را تسریع بخشید؛ و احیای مجدد مبارزه با استکبار را به ملت ایران آموخت. انشاءالله بتوانیم راه این شهیدان را ادامه داده و با تدبیر و بصیرت کلیه بیگانگان را از منطقه خارج کنیم و اگر این مسیر با قدرت دنبال شود، قطعا راه این شهید ادامه یافته است.
وی تصریح کرد: ما فدایی و خادم کشور هستیم. حاضریم تکه تکه شویم و ایران اسلامی پیشرفت نماید. امروز نظام سلطه با روش‌ها و حیله گری‌های گوناگون توامان با اقدامات روانی و رسانه‌ای در صدد است چهره سپاه پاسداران را خدشه دار نماید ولی مردم آگاه و خردمند ایران این ترفند‌های دشمن را خنثی کرده و آن‌ها کاری از پیش نخواهند برد. همانطور که شهید بهشتی به زیبایی گفته اند؛ "پاسداران آگاهانه انتخاب می‌کنند، شجاعانه می‌جنگند، غریبانه زندگی می‌کنند و مظلومانه شهید می‌شوند و بی شرمانه مورد توهین قرار می‌گیرند، و در کل پاسداران شجاعان مظلومند".
این مقام مسئول گفت: ما نیز در عرصه هسته‌ای با تلاش بی وقفه و شبانه روزی و به واسطه داشتن سرمایه‌هایی همچون شهید شهریاری که موجب افتخار این مرزوبوم بوده و هستند، بر خود می‌بالیم که هم اکنون صنعت هسته‌ای یکی از مؤلفه‌های قدرت و اقتدار ایران اسلامی است. در این عرصه با دشمن شناسی و کوشش‌های شبانه روزی تمامی بخش‌های چرخه سوخت از اکتشاف، استخراج، فرآوری، غنی سازی، طراحی و تولید انواع مجتمع‌های سوخت به منظور استفاده در راکتور‌های تحقیقاتی و انشاء الله در آینده نزدیک در راکتور قدرت مانند نیروگاه اتمی بوشهر و همچنین تولید آب سنگین، را بومی سازی کرده و به خوداتکایی رسیده ایم.
زارعان تاکید کرد: یکی از الزامات اصلی این چرخه، طراحی و ساخت ماشین سانتریفیوژ است. در مقطعی این مهم مهندسی معکوس شد، ولی هم اکنون سازمان انرژی اتمی با نوآوری و دانش بومی با تمرکز روی تکنولوژی سانتریفیوژ‌های جدید، در دو مسیر اساسی گام نهاده است. در مسیر اول با ساخت ماشین‌های دارای سوی بالا، اقتدار علمی و دانش طراحی خود را در این حوزه به رخ جهانیان کشیده است. در سال جاری پروژه‌هایی در این زمینه با نام قمربنی هاشم (ع) آغاز شد.
وی افزود: از جمله این پروژه‌ها ساخت ماشین سانتریفیوژی با 2 برابر توان ماشین IR8 که به 50 سو می‌رسد، است. در این زمینه سازمان انرژی اتمی با چندین ساله تجربه، نزدیک بر 2 هزار سند در حوزه طراحی ماشین IR9، تولید کرده است. این ماشین دارای 5 بیلوز و ارتفاع چندین متر است. هر چه تعداد بیلوز در این ماشین‌ها بیشتر باشد تکنولوژی و دینامیک آن پیچیده‌تر است و کسانی که اهل فن باشند متوجه می‌شوند این چه اقدام بزرگ و چه دستاورد شگرفی است.
دستیار ویژه ریاست سازمان انرژی اتمی ایران بیان کرد: تا قبل از آغاز طراحی و ساخت این ماشین، تمام ماشین‌های طراحی شده سانتریفیوژ، دارای کمتر از 5 بیلوز بوده اند که با طراحی این ماشین، جهش ویژه‌ای در دانش و تکنولوژی طراحی و دینامیک اجسام دوار کشور به وجود می‌آید. در مسیر دوم در کنار تکنولوژی و دانش طراحی این ماشین ها، باید هزینه - فایده را نیز مورد توجه قرار دهیم که خوشبختانه با مدیریت جهادی و بسیجی حاکم بر سازمان انرژی اتمی ایران، آگاهانه لزوم پایداری و بقاء در این حوزه را به صورت عملیاتی دنبال کرده‌ایم.
زارعان خاطرنشان کرد: طراحی این نسل از ماشین‌ها بر اساس روند استاندارد تکوین محصول طراحی شده و بیش از 2500 سند طراحی برای این ماشین بدست آمده است. این‌ها نشانه چیست؟ اقتدار، خداباوری، تلاش خالصانه و کار جهادی که با حمایت‌های ویژه مقام معظم رهبری (مدظله العالی) و همه دولت‌ها تا به امروز به نتیجه رسیده است.
وی با اشاره به تاکید رهبر معظم انقلاب بر علوم هسته‌ای به عنوان یکی از بزرگترین دستاورد‌های بشری و ضرورت این مهم به عنوان قوت کشور، گفت: خوشبختانه با رویکرد آینده نگری و رفع نیاز تکنولوژیکی، در حالیکه قبل از برجام، در حوزه تحقیق و توسعه حدود 5 ماشین در مراحل مختلف تحقیق گازدهی و توسعه داده می‌شدند، به صورت اگاهانه و بر حسب ضرورت و عدم اعتماد به بیگانگان در یک جهش بی سابقه از 4 سال گذشته تاکنون این 5 نسل به 16 نسل سانتریفیوژ افزایش و این ماشین‌ها با سوی بالا طراحی و ساخته شدند و هم اکنون بعضی از آن‌ها در حال گذراندن تست‌های پایداری در حوزه مکانیکی قرار دارند. صرفا در سال جاری 9 نسل از این ماشین‌ها به صورت زنجیره 20 تایی، چند ماشین و تک ماشین در مسیر فعالیت قرار گرفته اند.
زارعان افزود: یک ماشین سانتریفیوژ تا زمان بهره برداری نهایی و صنعتی شدن مراحل مختلفی را باید پشت سر بگذراند که حدودا 10 سال به طول می‌انجامد. مثل سانتریفیوژ IR6 که با سوی 10 هم اکنون در زنجیره 30 تایی قرار گرفته و به عبارتی یک عدد از این ماشین‌های سانتریفیوژ از نظر کارکردی مطابق با 10 ماشین نسل اول محصول تولید می‌کند.
دستیار ویژه ریاست سازمان انرژی اتمی ایران ادامه داد: از سرریز این دانش 7 نوع سانتریفیوژ دیگر جهت استفاده در بقیه صنایع به صورت صنعتی همچون توبولار، زونال، اولترا، سنگ مخزن، دکانتر، زونال و زونال پیوسته طراحی و تولید شده اند. انشاءالله در 20 فروردین سال آینده نمونه دیگری از این ماشین‌ها رونمایی خواهد شد. یکی از دلایل عصبانیت نظام سلطه تأثیرگذاری این صنعت بر روی سایر صنایع در حوزه‌های صنعت، سلامت و به عبارتی به حرکت درآوردن موتور سایر صنایع استراتژیک بوده است. خوشبختانه سازمان انرژی اتمی با نشاط و سرعتی خاص در این عرصه به پیش می‌رود.
زارعان در ادامه تصریح کرد: متأسفانه بعضی از جراید و مطبوعات با اهداف گوناگون و جهت توجیه اظهارات و اهداف خود مبادرت به استفاده از آمار و ارقام پراکنده و نادرست می‌نمایند؛ لذا امروز به مسائلی نظیر میزان غنی سازی، نوع و تعداد سانتریفیوژ و ظرفیت غنی سازی به طور دقیق خواهم پرداخت که شاید اگر افرادی در این زمینه ناآگاهانه مطلبی را می‌نویسند یا بیان می‌کنند بدانند صحیح این ماجرا چیست.
وی افزود: قبل از برجام تعداد ماشین‌های سانتریفیوژ حدود نوزده هزار بود که از این تعداد حدود 9600 ماشین گازدهی می‌شد. یا به زبان ساده‌تر محصول تولید می‌نموده و پس از برجام به 6104 ماشین کاهش یافته است. ظرفیت غنی سازی قبل از برجام حدود 10 هزار سو و تولید روزانه 7.5 کیلوگرم با غنای کمتر از 5 درصد بوده، که هم اکنون به لطف خداوند توأم با تدابیر فنی اندیشیده شده و با بهره گیری از توان فنی متخصصین صنعت هسته‌ای و ارتقاء زیرساخت ها، تولید اورانیوم با غنا‌های کمتر از 5 درصد به 10 کیلوگرم در روز افزایش یافته است. ماشین‌های IR4 و IR2m که قبل از برجام در مسیر تحقیق و توسعه به نصب و گازدهی زنجیره‌های شاهد رسیده بودند، امروزه پس از گام سوم آخرین مرحله آن در حال انجام بوده و این زنجیره‌ها با ماشین‌های سانتریفیوژ پیشرفته به منظور تولید اورانیوم غنی شده گازدهی می‌شوند و پس از آن می‌توان به طور صنعتی شاهد بکارگیری این ماشین‌ها و در نتیجه جهش در تولید باشیم. در فردو قبل از برجام 696 ماشین سانتریفیوژ غنی سازی انجام می‌داده، ولی هم اکنون 1044 ماشین فعال تولید اورانیوم می‌کند.
زارعان افزود: وزن اورانیوم خارج شده از کشور حدودا 8.5 تن بوده که به کشور روسیه تحویل شده است و به ازای آن 400 تن کیک زرد یا U3O8 تحویل گرفتیم که مواد اولیه تولید اورانیوم غنی شده است. هم اکنون بعد از گام پنجم ذخایر اورانیوم تولید شده از مرز 1200 کیلوگرم گذشته است که با سرعت تمام به ذخایر اورانیوم غنی شده اضافه می‌شود.
وی ادامه داد: این نیز حاصل تلاش و آماده سازی همه زیرساخت‌ها بوده است. هم اکنون اگر نظام تصمیم بگیرد، سازمان انرژی اتمی به عنوان مجری، توان غنی سازی اورانیوم با هر درصد از غنا را خواهد داشت. فردویی که دشمن به دنبال تعطیلی آن بود هم اکنون مجموعه ساخت و تولید تجهیزات خلاء و همچنین راه اندازی مرکز مهندسی مواد که با آزمایشگاه‌های متعدد مشغول به فعالیت است و عملیاتی نمودن فاز اول فناوری ایزوتوپ‌های پایدار را در کارنامه درخشان خود دارد. اگر از نظر دانش مقایسه‌ای با فناوری غنی سازی بنمائیم خواهید دید از نظر استراتژیک، اهمیت فناوری ایزوتوپ‌های پایدار اگر بیشتر از غنی سازی نباشد، کمتر نیست. خوشبختانه مکان تولید مواد اولیه ایزوتوپ‌های پایدار نیز در این سایت در حال ساخت است و انشاءالله در ماه‌های آینده رسما به بهره برداری خواهد رسید.
دستیار ویژه ریاست سازمان انرژی اتمی ایران گفت: مدت‌های مدید هدف گذاری نظام سلطه این بوده و هست که زیرساخت‌های این صنعت بومی را آسیب برساند و برای این کار به انواع حیله‌ها و حتی نفوذ و جلب همکاری نیروی انسانی متوسل شده است. اما الحمدلله سازمان انرژی اتمی با دشمن شناسی و روحیه انقلابی تا به امروز اقدامات دشمنان را خنثی و امید دشمن را به یأس تبدیل کرده است. باید خاطر نشان کرد همانطور که مقام معظم رهبری فرمودند: ترویج علم در دنیای اسلام یک عمل صالح است. بر این اساس هر آنچه که نیاز داشته باشیم را با تلاش و تولید علم و تبدیل آن به فناوری و ارتباط این صنعت با دانشگاه‌ها بدست می‌آوریم و با ایستادگی و صبوری مسیر خود را با افتخار به گذشته و امید به آینده دنبال می‌نماییم. 40 سال در مسیر تحقق آرمان‌ها همراه با عزت و سربلندی که نتیجه آن ظفر بوده گام برداشته و در گام دوم انقلاب نیز انشاءالله جهت بالندگی بیشتر و رسیدن به قله‌های نهایی دانش تلاش خواهیم کرد.
وی در ادامه پیرامون ضرورت فنی مدرن سازی راکتور تحقیقاتی خنداب اراک توضیحاتی را ارائه نمود و ضمن مقایسه کاربرد‌های راکتور در حال ساخت قدیم و جدید افزود: از جمله ویژگی‌ها و خصوصیات فنی در باز طراحی راکتور جدید خنداب اراک می‌توان به افزایش جمعیت نوترونی راکتور که قبلا 10 به توان 13 بوده و هم اکنون به 10 به توان 14 ارتقاء یافته، وجود اشتعال بالاتر و استفاده بهینه‌تر از سوخت، تولید رادیو ایزوتوپ‌های صنعتی و پزشکی، تولید رادیوداروی مولیبدن 99 به روش شکافت هسته ای، مصرف آب سنگین کمتر، ایجاد توانمندی انجام تست سوخت، ارتقاء قابلیت انجام تست مواد، نیاز به سوخت کمتر، ارتقاء سطح کیفی آنالیز ساختار اتمی، قابلیت تصویربرداری نوترونی و حفظ ماهیت آب سنگین راکتور اشاره کرد. بار‌ها عنوان شده است که راکتور قبلی آماده بهره برداری بوده است در حالیکه چنین نبوده است. اما فرصتی برای کشور ایجاد شد که این مدرن سازی عملیاتی شود.
زارعان تصریح کرد: یکی از اقدامات مهم و استراتژیک سازمان در سال‌های اخیر بازطراحی و مدرن سازی راکتور تحقیقاتی خنداب اراک است که در ماه گذشته با حضور ریاست محترم سازمان مدار ثانویه این راکتور افتتاح شد. این کار اقدامی فوق العاده بود. انشاءالله در سال 1400 تست سرد آن آغاز خواهد شد.
وی افزود: برای بازطراحی راکتور خنداب باید طراحی قلب را تغییر می‌دادیم. ما اعلام کردیم خود سازمان و شرکت‌های وابسته این بازطراحی را انجام می‌دهند و یک گروه کاری نیز روی آن نظارت داشته باشد. قبلا چین، ایران و آمریکا عضو این گروه بودند، دو سال کار روی آن انجام شد و کار پایه‌ای انجام گرفت که با خروج آمریکا از برجام، انگلیس جای این کشور را گرفت. طراحی‌های جدید مورد تأیید کشور‌های پیشرفته قرار گرفته و اصطلاحا شناسنامه دار شده است. این موضوع خیلی ارزشمند است. این یعنی اقتدار و افزایش احساس غرور ملی که همه طراحی‌ها شامل مفهومی، پایه و تفصیلی توسط جوانان این مرز و بوم انجام شده و مابقی اقدامات این حوزه نیز به صورت شبانه روزی در حال انجام است.
زارعان در پاسخ به پرسشی درباره چگونگی عملکرد این راکتور، گفت: راکتور خنداب دو بخش مهم دارد که یکی جزیره هسته‌ای است که داخل گنبد و قلب راکتور است و آنچه در بیرون از آنجا قرار دارد بخش ثانویه می‌نامند. 51 یا 52 سیستم مختلف باید تکمیل تا راکتور عملیاتی شود. از این 52 سیستم تا به امروز حدود 21 سیستم کامل شده است که عمده آن برای بخش ثانویه بوده است وقتی قسمت اولیه راکتور کار می‌کند در آنجا آبی هست که گرم می‌شود. دمای این آب باید کمتر شود و به حدود 40 درجه برسد. حجم اولیه آب سنگین که داخل چاله راکتور قرار می‌گیرد حدود 60 تن است. وقتی آب گرم می‌شود باید گرمای خود را پس بدهد.
وی اضافه کرد: مدل سیستم و اتاق کنترل را متخصصین خستگی ناپذیر صنعت هسته‌ای تکمیل کرده اند و بخش ثانویه تکمیل شده و بخش اولیه مانده است که انشاءالله ظرف 3 ماه آینده اتاق کنترل اصلی هم به اتمام خواهد رسید. راکتور خنداب اراک مثل یک راکتور قدرت است یعنی عملا مثل بوشهر، اما سایز آن کوچک شده است. جای افتخار و غرور دارد وقتی که می‌بینیم متخصصان ما توانسته اند راکتوری به این پیچیدگی را بسازند.
زارعان در پایان به احداث واحد‌های 2 و 3 نیروگاه اتمی بوشهر با بیش از 22 میلیارد کیلو وات ساعت تولید برق اشاره کرد که پس از تکمیل تحویل شبکه سراسری خواهد شد و همراه با نیروگاه اتمی در حال فعالیت بوشهر، از ورود 21 میلیون تن آلاینده به هوای کشور جلوگیری خواهد کرد. برای ساخت دو نیروگاه اتمی جدید در بوشهر 10 میلیارد دلار سرمایه گذاری می‌شود. وی همچنین در خصوص اتمام طراحی و ساخت کلیه زیر پروژه‌های مجتمع غنی سازی نطنز و کسب دانش فنی تولید دوتره از آب سنگین و طراحی و ساخت لیزر‌های توان بالا و دست یابی ایران اسلامی به دانش و فناوری نوظهور کوانتومی که این مهم مصداق بارز تحول علمی در کشور است، مطالبی را برای حاضرین بیان داشت.
در پایان سخنان زارعان، نماینده ولی فقیه در امنیت و سپاه انصار به نمایندگی از حاضرین به بخشی از فرمایش حضرت علی (ع) در خطبه 29 ایشان اشاره نمود و گفت: لا یمنع الضیم الذلیل و لا یدرک الحق الا بالجد. ذلت، خواری و عقب افتادگی از کشوری دور نمی‌شود و حق و پیشرفت در کشوری حاکم نمی‌شود الا با جدیت و روحیه جهادی؛ که الحمدلله یکی از جا‌هایی که عملا این حقیقت را تفسیر کرده سازمان انرژی اتمی است. خدا به شما عزت بدهد که برای کشور اسلامی مان عزت خلق می‌کنید.
بیشتر بخوانید:
بازدیدکنندگان با همراهی دستیار ویژه رییس سازمان انرژی اتمی و جمعی از مسئولان مجتمع شهید علیمحمدی فردو از بخش‌های مختلف و پروژه‌ها از جمله غنی سازی، تولید ایزوتوپ‌های پایدار بازدید کردند و ابهامات و سوالات آن‌ها در این حوزه پاسخ داده شد.