امکان عبور از چالش‌ها و مسایل پایتخت با راه حل اجتماعی

به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری دانشجو، روابط عمومی معاونت امور اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران، نشست توجیهی طرح کاهش پسماند (کاپ) به میزبانی اداره کل آموزش‌های شهروندی با حضور معاون اجتماعی و فرهنگی، مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند، مدیران آموزش‌های شهروندی و اداره بازیافت مناطق 22گانه تهران برگزار شد. در ابتدای این جلسه محمد رضا جوادی یگانه با استناد به نظرسنجی صورت گرفته در سال 96، مهم‌ترین مشکلات و دغدغه‌های مطرح شده از سوی مردم پایتخت را ترافیک و آلودگی هوا (90 درصد) و سپس فاصله امکانات بین شمال و جنوب (86 درصد) عنوان کرد و گفت: مسائل تهران پیامد‌های خواسته و ناخواسته اقدامات و تصمیمات دولت و شهرداری در طول سال‌های گذشته است و رفع آن امر نشدنی نیست، اما راهی بسیار دشوار و سخت در پیش روی داریم. معاون اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران با تاکید بر رشد غیر متوازن کالبد و فضای شهرتهران و نبود تناسب آن با امکانات، معابرو خدمات شهری و تقسیم بندی‌های محله ای، تصریح کرد: تهران به دنبال این تغییرات جغرافیایی با مشکلات عدیده‌ای دست و پنجه نرم می‌کند که خیلی تعمدی نبوده اند و مدیریت شهری در بسیاری از موارد به دنبال راه حل‌های بهتری برای رفع این مشکلات هست. وی ریشه و اساس برخی از این مشکلات را انجام نگرفتن ارزیابی‌های اجتماعی دقیق یا مطالعات کافی قبل از شروع طرح‌های توسعه‌ای در شهر تهران دانست و بیان کرد: جمع آوری، بازیافت و مدیریت پسماند، یکی از مسائل کنونی پایتخت است و روش‌های قدیمی جمع آوری پسماند منجر به پیامد‌های سوء اجتماعی، محیط زیستی و اقتصادی شده است. جوادی یگانه با اشاره به بلاتکالیفی بودن و در دسترس عموم قرار داشتن مخازن جمع آوری پسماند، گفت: امروز پسماند تبدیل به یک کالای عمومی شده که هر کسی می‌تواند به آن دسترسی داشته باشد و از طرفی در حوزه تفکیک نیز ضعف‌هایی به چشم می‌آید که بی شک بخشی از آن به نبود آموزش‌های لازم بر می‌گردد. وی پسماند را مسئله اول شهر تهران برشمرد که چهره شهر را آلوده کرده و افزود: پسماند، جدای از آلودگی ها، آبگرفتگی‌ها و معضلاتی مثل ازدیاد جمعیت موش در خیابان‌های پایتخت، به عنوان کالایی آلوده و باارزش است که در دسترس عموم و برخی افراد منفعت جو قرار دارد، از همین رو طرح کاپ می‌تواند اقدام موثر در راستای کاهش تولید پسماند در مبدا و مدیریت صحیح مخازن جمع آوری باشد. معاون امور اجتماعی و فرهنگی شهردارتهران لازمه موفقیت اجرای طرح کاپ را تلاش در جهت تغییر رفتار شهروندان در زمینه تولید از مبدا و خانه‌ها و کاهش پسماند دانست و خاطر نشان کرد: در این زمینه باید رفتار خرید و الگوی مصرف شهروندان تغییر کند. وی در ادامه ارتقای کیفیت زندگی در شهر تهران از طریق توسعه فعالیت‌های فرهنگی و اجتماعی و تغییر رفتار را رویکرد اصلی مدیریت فعلی شهر تهران خواند و بیان کرد: بسیاری از مشکلات شهر تهران، راهکار‌های اجتماعی دارند؛ در همین رابطه نیز رویه‌های تبلیغی، آموزشی و ترویجی سطح شهر تهران باید رویکردی هماهنگ داشته باشد تا منجر به تغییر رفتار شهروندان شود. وی وجود نگاه مشترک را منجر به هم افزایی و ارتقای عملکرد تمام مجموعه‌های مدیریت شهری عنوان و تصریح کرد: در نتیجه این هم افزایی است که مشکلات مردم و شهر برطرف شده و چهره پایتخت زیباتر شده و مردم نیز کمتر آسیب می‌بینند. در ادامه این نشست مجتبی دانشور مدیرکل آموزش‌های شهروندی با اشاره به سیاست گذاری اجرای طرح کاپ توسط دو حوزه معاونت اجتماعی و فرهنگی و سازمان مدیریت پسماند، افزود: حوزه فرهنگی - اجتماعی از جمله اداره کل آموزش‌های شهروندی در سطح مناطق 22 گانه از ظرفیت‌ها و ساختار‌های اجتماعی، آموزشی و تبلیغی برخوردار است و می‌تواند به پیشبرد اهداف و چشم انداز پیش بینی شده در طرح کاهش پسماند کمک کند. دانشور با اشاره به آمادگی همکاری 560 مدرسه تحت پوشش طرح شهردار مدرسه و همیار شهر در فعالیت‌های آموزشی طرح کاپ گفت: 160 هزار دانش آموز در این مدارس مشغول تحصیل هستند که می‌توانند ضمن دریافت آموزش‌های لازم در ابعاد دیگر این طرح مشارکت داشته باشند. در ادامه این نشست صدرالدین علیپور مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند نیز با تاکید بر اقدامات انجام شده در راستای کاهش تولید زباله و اجرای طرح «کاپ» گفت: در هفته گذشته برای نخستین بار آمار جمع آوری پسماند که پیش از این حدود 7 هزار و 500 تن بود به پایین‌تر از پنج هزار تن رسیده است. وی با اشاره به اینکه یکی از محور‌های طرح کاپ (کاهش پسماند)، تحول در انتقال زباله است، عنوان کرد: امروز پسماند‌های حجیم همانند سرشاخه ها، لاستیک و شیشه‌ها به صورت جداگانه جمع آوری شده و برخلاف رویه پیشین به آرادکوه منتقل نمی‌شوند، بلکه از ابتدا در پروسه تفکیک از مبدا، جداسازی و به مواد اولیه خود تبدیل می‌شوند. علیپور با اشاره به اینکه ذخیره سازی زباله تبعات بسیاری به دنبال دارد، عنوان کرد: از جمله این موارد می‌توان به زباله گردی که یکی از دغدغه‌های جامعه به شمار می‌رود اشاره کرد. این رویه تا زمانی که در هر ساعت از شبانه روز بتوان زباله را داخل مخازن موجود در سطح شهر و معابر انداخت، ادامه خواهد داشت و تنها راه برون رفت از این چالش، تفکیک پسماند و منظم کردن ساعت دفع زباله است. وی به مطالعات طرح جامع و بررسی‌های انجام شده توسط سازمان اشاره کرد و افزود: بر اساس این اطلاعات تولید نامتعارف، عدم جداسازی، نبود ساعت مشخص برای جمع آوری، هزینه‌هایی که به شهر تحمیل می‌شود و مخازن فعلی از جمله مشکلات اصلی مدیریت پسماند شهر تهران محسوب می‌شود. مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند اصلی‌ترین مسئله مدیریت بهینه پسماند را موضوع کاهش اعلام و عنوان کرد: شش محور اصلی شامل کاهش تولید، هزینه، سمی بودن پسماند، حجم، رطوبت و افزایش تفکیک در مبدا است. علیپور با اشاره به اینکه یکی از محور‌های اصلی سازمان مدیریت پسماند شهرداری تهران، هوشمندسازی و توسعه زیرساخت‌های حوزه فرهنگی و اجتماعی است، عنوان کرد: نخستین اقدام سازمان تغییر در فرم ذخیره سازی زباله و تعبیه مخازن جدید است. وی با تاکید بر اینکه یکی از محور‌های اصلی و اثرگذار در اجرای طرح کاپ (کاهش پسماند) حوزه فرهنگی و اجتماعی است، تصریح کرد: در سال 1347 مکانیزمی در شهر تهران ایجاد شده بود که در قالب آن کیسه‌هایی برای جداسازی زباله در اختیار شهروندان قرار می‌گرفت. این امر موجب شده بود تا پسماند به صورت تفکیک شده جمع آوری شود. این در حالی است که امروز با گذشت 50 سال از آن زمان، نخستین گام‌ها را در زمینه فرهنگ سازی کاهش تولید، تفکیک و تعبیه مخازن برمی داریم. به گفته علیپور؛ قسمت عمده مشکلات مدیریت پسماند، مشارکت کم شهروندان و فراهم کردن زیرساخت‌های لازم برای تحقق این مهم است. وی در بخش دیگری از این نشست با اشاره به اجرایی کردن طرح کاپ در حوزه بین المللی، اظهار کرد: اساس مدیریت پسماند در دنیا کاهش و در نهایت به صفر رساندن دفن زباله است و این برای تمامی دنیا به یک اصل تبدیل شده و در این راه گام برمی‌دارند. اهمیت این موضوع تا جایی است که یکی از اهداف و شعار‌های اصلی المپیک 2020 توکیو به بازیافت، حفظ محیط زیست و کاهش پسماند تاکید دارد و قراراست بسیاری از لوازم و تجهیزات بکار رفته در فرآیند برگزاری بزرگترین رویداد ورزشی جهان قابل بازیافت باشد. مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری تهران در توضیح این موضوع گفت: این امر بدین معناست که تمام وسایلی که در اختیار ورزشکاران قرار می‌گیرد باید قابلیت بازیافت و بازگشت به چرخه طبیعت را داشته باشد. به همین دلیل با مذاکرات اولیه با صالحی امیری ریاست کمیته ملی المپیک ممکن است سازمان مدیریت پسماند شهرداری تهران همکاری و مشارکتی در خلال اعزام تیم المپیک جمهوری اسلامی ایران به ژاپن داشته باشد.