انتشار گزاره برگ نامه «ظریف» به رییس شورای امنیت از سوی وزارت امور خارجه
متن فارسی گزاره برگ نامه وزیر امور خارجه به رییس دوره‌ای شورای امنیت سازمان ملل متحد از سوی دستگاه دیپلماسی منتشر شد.
خبرگزاری میزان - وزارت امور خارجه کشورمان متن فارسی گزاره برگ نامه «محمد جواد ظریف» وزیر امور خارجه به رئیس دوره‌ای شورای امنیت سازمان ملل متحد را منتشر کرد.
متن این گزاره برگ (فکت شیت) بدین شرح است:
هیچ‌گاه عبارت «اسنپ بک» در برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) و یا در قطعنامه 2231 شورای امنیت ملل متحد استفاده نشده است. بلکه، آمریکا به تعمد از این کلمه برای القای سرعت و خودکار بودن استفاده کرده است. جمله بندی در قطعنامه مزبور چنین است که «احیای مفاد قطعنامه‌های لغو شده» که نیازمند فرایند زمانبر دقیق با هدف حفظ برجام و نه نابودی آن است.
آمریکا هیچ حقی برای «احیای مفاد قطعنامه‌های لغو شده» علیه ایران به دلایل زیر ندارد:
1. آمریکا با صراحت مشارکت در برجام را پایان بخشید
ترامپ در تاریخ هشتم می 2018 دستور خود مبنی بر «پایان عضویت آمریکا» در برجام را صادر کرد و دولت وی اقدامات گسترده‌ای به منظور پایان بخشیدن به عضویت آمریکا و اعمال مجدد تحریم‌ها را به‌کار گرفت.
پمپئو در سخنرانی خود در بنیاد هریتیج در 21 می 2018: «رئیس جمهور ترامپ مشارکت آمریکا در برنامه جامع اقدام مشترک را پایان بخشید».
دولت آمریکا در 11 می 2018 به تمامی مشارکت‌کنندگان در برجام اطلاع داد که این کشور دیگر مشارکتی در نشست‌ها و فعالیت‌های مرتبط با برجام نخواهد داشت.
واژه «مشارکت» صرفا یک عنوان ساده تشریفاتی نیست؛ بلکه، این واژه مستلزم مشارکت در فعالیت و اجرای وظایف، حقوق و تعهدات منطبق با توافقات پیشین است. از این رو، آمریکا از هیچ وجهی در برجام «مشارکت» ندارد.
2. آمریکا رسما هرگونه حقی برای استفاده از سازوکار حل اختلاف را منتفی کرده است
مقامات آمریکایی اعتراف کرده‌اند که آن‌ها دیگر حقی برای استفاده از مفاد قطعنامه 2231 شورای امنیت ندارند:
- جان بولتون، مشاور سابق امنیت ملی، در سخنان خود در هشتم می 2018: «ما از این مفاد قطعنامه 2231 استفاده نمی‌کنیم، به این دلیل که ما از توافق خارج شدیم».
- جان بولتون در مقاله‌ای در روزنامه وال استریت ژورنال مورخ 16 اوت 2020: «حامیان توافق استدلال می‌کنند که واشنگتن که از توافق خارج شده است و هیچ جایگاهی برای استناد به مفاد آن ندارند. آن‌ها درست می‌گویند».
- برایان هوک در گفتگو با خبرنگاران در 20 دسامبر 2019: «... ما دیگر در توافق حضور نداریم و لذا طرف‌هایی که در این توافق همچنان حضور دارند باید تصمیم بگیرند که آیا قصد دارند از سازوکار حل اختلاف استفاده کنند یا خیر».
- دولت ترامپ امید داشت که خروج از برجام و «فشار حداکثری» به تغییر رژیم، تسلیم ایران، یا خروج ایران از برجام منجر شود. آمریکا پس از ناکامی در این سیاست خود که به دلیل مشورت‌های غلط اتخاذ شد، هم اکنون در غایت سوء نیت تلاش دارد فرصت‌طلبانه به سازوکاری متوسل شود که بیش از 2 سال قبل برای همیشه از آن صرف نظر کرده است.
- پاراگراف 11 قطعنامه 2231 که آمریکا را به عنوان «عضو برجام» شناسایی کرده است صرفا شرایط زمان تصویب قطعنامه را بیان کرده و معنای دیگری ندارد.
- کلیه اعضای باقی‌مانده برجام یعنی اتحادیه اروپا، بریتانیا، فرانسه، آلمان، چین و روسیه، تصریح کرده‌اند که اطلاعیه و تصمیم آمریکا، «باطل و غیر معتبر» است.
3. نقض‌های قطعنامه 2231 شورای امنیت توسط آمریکا و فقدان حسن نیت
دولت ترامپ هیچ گاه با حسن نیت به عنوان قاعده بنیادی روابط بین‌الملل عمل نکرده است.
پاراگراف دوم اجرایی قطعنامه 2231 شورای امنیت از همگان خواسته است تا «از اتخاذ اقدامات مغایر با اجرای تعهدات برجامی» اجتناب نمایند.
آمریکا با خروج یکجانبه از برجام و اعمال مجدد تحریم‌ها و همچنین مجازات آن‌هایی که به قطعنامه پایبند بوده‌اند، برجام و قطعنامه 2231 را نقض کرده است.
دبیرکل ملل متحد در سخنان مورخ 26 ژوئن خود در شورای امنیت پیرامون اجرای قطعنامه 2231 شورای امنیت: «... لغو تحریم‌ها که اجازه به عادی‌سازی روابط تجاری و اقتصادی می‌دهد، بخش اساسی توافق است». تا کنون ترامپ بیش از 145 مرتبه علیه ایران تحریم‌هایی را اعمال کرده است. وی همچنین تصمیم به عدم تمدید معافیت‌های مرتبط با پروژه‌های هسته‌ای گرفت که به تعبیر دبیرکل ملل متحد «همچنین احتمالا توانایی جمهوری اسلامی ایران را برای اجرای مفاد مشخصی از برجام و قطعنامه مختل می‌سازد».
دیوان بین‌المللی کیفری در نظر مشورتی 1971 در موضوع نامیبیا با صراحت تاکید داشت: «یکی از اصول بنیادین حاکم بر روابط بین‌المللی مستقر این است که طرفی که تعهدات خود را نادیده گرفته یا محقق نمی‌سازد، نمی‌تواند ادعای حقوق منبعث از آن روابط را برای خود داشته باشد».
ایالات متحده آمریکا نمی‌تواند از اقدام غیرقانونی خود بهره ببرد.
4. تلاش‌های ایران با حسن نیت در اجرای کامل برجام
تصمیم ترامپ برای پایان دادن به مشارکت آمریکا در برجام مبتنی بر حتی یک مورد نقض تعهدات از سوی ایران نبوده است.
حتی پس از خروج آمریکا، ایران برای یک سال تمام، برجام را به صورت کامل اجرا نمود که در 15 گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مورد تایید قرار گرفت.
ایران چندین دور از سازوکار حل اختلاف برجام استفاده کرد، ولی به دلیل عدم حصول نتیجه مثبت، از حق خود ذیل پاراگراف‌های 26 و 36 برجام برای اجرای اقدامات جبرانی و توقف اجرای بخشی از تعهدات خود استفاده کرد.
اقدامات جبرانی ایران هیچ تاثیری بر نظارت‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نداشته است؛ از این رو، هرگونه ادعا مبنی بر مخاطرات اشاعه هسته‌ای بی معنا است.
5. جمع بندی: اطلاعیه آمریکا غیرقابل پذیرش است
سازوکار حل اختلاف صرفا در اختیار اعضای واقعی برجام قرار دارد و نه عضو «ابتدایی» که بعدا کناره‌گیری کرده و با اراده و صراحت تصمیم به «پایان مشارکت» گرفته و به صورت فعال درصدد تخریب این توافق بوده است و متعاقبا، این عضو سابق کلیه امتیاز‌ها و مزایای عضویت را برای خود منتفی کرده است.
شورای امنیت باید مانع سوءاستفاده یکجانبه و غیرقانونی آمریکا به عنوان ناقض مستمر و وقیح قطعنامه 2231 شورای امنیت - از سازوکار حل اختلاف قطعنامه‌ای شود که این کشور هدف اعلانی خود را نابودی همین قطعنامه و در نتیجه تخریب اقتدار شورای امنیت و ملل متحد اعلام کرده بود.
مردم ایران از شورای امنیت انتظار دارند تا آمریکا را به دلیل آسیب‌های جبران‌ناپذیری که صرفا به دلایل بزرگنمایی شخصی یا منافع سیاسی داخلی به مردم ایران تحمیل کرده است، وادار به پاسخگویی کند.