دوشنبه 28 آبان 1403

ایران دیگر تحریم موشکی نیست

وب‌گاه دنیای اقتصاد مشاهده در مرجع
ایران دیگر تحریم موشکی نیست

با گذشت چند ساعت بعد از سررسیدن تاریخ 18 اکتبر یعنی یکی از مهم‌ترین بندهای غروب برجام و پایان محدودیت سازمان ملل در برنامه موشک های بالستیک ایران، دبیرخانه شورای امنیت سازمان ملل با ارسال یادداشتی به کشورهای عضو سازمان ملل متحد، پایان رسمی مقررات بندهای 3، 4 و 6 ضمیمه ب قطعنامه 2231، شامل آزمایش های موشکی، محدودیت صادرات و واردات اقلام موشکی به ایران و همچنین تحریم های مربوط به توقیف...

لغو محدودیت‌های مذکور در حالی صورت می‌گیرد که طی سال‌های اخیر، تلاش‌های سیاسی و حقوقی گسترده‌ای از سوی آمریکا و کشورهای غربی برای اتهام‌زنی و اجماع‌سازی در جامعه جهانی به منظور بسترسازی برای تداوم این تحریم‌ها صورت پذیرفته بود که نهایتا با ناکامی سیاسی و حقوقی کشورهای غربی در بازگرداندن قطعنامه‌های قبلی شورای امنیت، محدودیت‌های مذکور به صورت رسمی خاتمه یافت. مضافا تغییرات مذکور نیز راس ساعت12:00 نیمه شب در وب‌سایت سازمان ملل و فهرست یکپارچه تحریم‌های سازمان ملل اعمال شده است. خانم رزماری دیکارلو، معاون سیاسی دبیرکل سازمان ملل همچنین در نامه ای جداگانه خطاب به نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران خاتمه مقررات مذکور و خروج افراد و نهادهای ایرانی از فهرست شورای امنیت را تایید کرده است.

در نامه دی کارلو آمده است: «این افتخار را دارم که به بند 7 (ب) قطعنامه 2231 شورای امنیت (2015) و اقدامات محدودکننده مندرج در بندهای 3، 4 و 6 (ج) و (د) پیوست ب آن قطعنامه اشاره کنم. بر اساس این مفاد، اقدامات محدود کننده (تحریم‌ها) هشت سال پس از روز تصویب برنامه جامع اقدام مشترک، یا تا زمانی که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گزارشی ارائه کند مبنی بر اینکه همه مواد هسته ای در ایران در سطح صلح آمیز هستند، اعمال خواهد شد. از آنجا که تصویب برجام در 18 اکتبر 2015 رخ داد و هیچ گزارشی ارائه نشد، این دوره 8ساله در 18اکتبر 2023 به پایان رسید. در نتیجه، در ارتباط با بندهای 6 (ج) و (د) قطعنامه 2231، دبیرخانه در 19 اکتبر 2023، نام 23 فرد و 61 نهاد مشمول اقدامات محدودکننده را از تارنمای شورای امنیت حذف کرد.

تغییرات مربوطه در فهرست تلفیقی شورای امنیت سازمان ملل متحد نیز منظور شد.» در متن سند دبیرخانه شورای امنیت به کشورهای عضو سازمان ملل نیز آمده است: «اقدامات محدودکننده مندرج در بندهای 3، 4 و 6 (ج) و (د) پیوست ب قطعنامه 2231 هشت سال پس از روز تصویب برنامه جامع اقدام مشترک، اجرا می‌شد. تصویب برجام در 18 اکتبر 2015 رخ داد. در نتیجه، در ارتباط با بندهای 6 (ج) و (د) قعطنامه 2231، دبیرخانه در 19 اکتبر 2023 نام 23 فرد و 61 نهاد مشمول اقدامات محدودکننده را از تارنمای شورای امنیت حذف کرد. تغییرات مربوطه در فهرست تلفیقی شورای امنیت سازمان ملل متحد نیز منظور شد.»

سایر تحریم های بین‌المللی شورای امنیت علیه جمهوری اسلامی ایران پیش‌تر در روز اجرای برجام و متعاقبا محدودیت مربوط به تسلیحات متعارف و سبک وفق قطعنامه های شورای امنیت در اکتبر سال 2020 خاتمه یافته بود. با لغو محدودیت های باقی مانده در روز 18 اکتبر 2023، تمام تحریم های مرتبط با افراد و نهادهای ایرانی در سازمان ملل خاتمه یافته است. به‌رغم نهایی شدن خاتمه این محدودیت ها، روز چهارشنبه کشورهای غربی در تلاشی رسانه‌ای و با صدور بیانیه گروه محدودی از کشورهای همسو تلاش کرده بودند در نهایی شدن فرآیند مذکور تشکیک کند که نهایتا صدور یادداشت رسمی سازمان ملل، بر خاتمه محدودیت‌های مذکور صحه گذاشته است. 45 کشور به همراه رژیم صهیونیستی روز چهارشنبه با صدور بیانیه ای مشترک از دیگر کشورها خواستند که تدابیر محدودکننده علیه برنامه موشکی ایران را حفظ کنند.

 تحریم های جدید آمریکا

همچنین همزمان با پایان محدودیت‌های موشکی ایران بر اساس قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل، وزارت خزانه‌داری آمریکا 11 فرد، 8 نهاد و یک کشتی مستقر در ایران، هنگ کنگ، چین و ونزوئلا را به بهانه حمایت از برنامه موشک‌های بالستیک و پهپادی ایران تحریم کرد. وزارت خزانه‌داری آمریکا روز چهارشنبه به وقت محلی برابر با 18 اکتبر 2023 و 26مهرماه جاری در بیانیه ای اعلام کرد: دفتر کنترل دارایی های خارجی وزارت خزانه‌داری ایالات‌متحده روز چهارشنبه 11 شخص، هشت نهاد و یک کشتی مستقر در ایران، هنگ کنگ، چین و ونزوئلا را به دلیل حمایت از برنامه‌های موشکی و پهپادی ایران تحریم کرد.

در بیانیه وزارت خزانه‌داری آمریکاادعا شده است افراد تحریم شده از سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، وزارت دفاع و لجستیک نیروهای مسلح ایران یا نیروهای زیر دست آنها در تولید و تکثیر موشک و پهپاد حمایت کرده اند. برایان نلسون، معاون وزیر خزانه‌داری آمریکا در امور تروریسم و اطلاعات مالی، گفت: «تصمیم بی‌پروای ایران برای ادامه تکثیر پهپادهای مخرب و سایر تسلیحات، درگیری‌های متعدد در مناطق مختلف جهان را طولانی می‌کند. آمریکا به اقدامات خود برای ایجاد اختلال در تکثیر پهپادها و سایر تسلیحات ایران برای حکومت‌های سرکوبگر و بازیگران بی ثبات کننده ادامه خواهد داد و ما جامعه بین‌المللی را نیز تشویق می کنیم که اقدامات مشابهی انجام دهد.»

در این خصوص سخنگوی وزارت امور خارجه چین تحریم های تازه آمریکا علیه ایران را که شامل افراد و نهادهای چینی نیز می شد، «غیرقانونی و یک جانبه» تلقی و آن را محکوم کرد. دولت کانادا نیز در پیروی از متحدان خود پس از «روز انتقال برجام» و به پایان رسیدن تاریخ تحریم های موشکی و تسلیحاتی سازمان ملل علیه ایران، با انتشار بیانیه ای با ادعای اینکه «فعالیت های ایران در زمینه اشاعه تسلیحات هسته ای همچنان تهدید بزرگی علیه امنیت منطقه ای و بین‌المللی ایجاد می کند»، اعلام کرد که کانادا این تحریم ها را علیه تمامی نهادها و افراد ایرانی مربوطه حفظ می کند.

در واکنش به تصمیم شورای اتحادیه اروپا برای عدم‌اجرای تعهدات این اتحادیه در موعد سال هشتم اجرای برجام مصادف با 26 مهر 1402 (برابر با 18 اکتبر 2023)، حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران با ارسال دو نامه خطاب به «جوزپ بورل» به عنوان هماهنگ کننده کمیسیون مشترک برجام، مبانی غیرقانونی بودن قصد سه کشور اروپایی و متعاقبا تصمیم اتحادیه اروپا برای عدم‌انجام تعهدات سال هشتمی خود را تشریح و مواضع کشورمان را در این خصوص، به اطلاع سایر اعضای برجام رسانده است. وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران نیز در یک بیانیه مطبوعاتی این اقدام شورای اتحادیه اروپا را نقض صریح تعهدات اتحادیه و سه کشور اروپایی ذیل برجام و قطعنامه 2231 و عملی توام با سوءنیت دانست.

همچنین وزارت دفاع نیز در بیانیه ای درخصوص پایان تحریم های موشکی شورای امنیت سازمان ملل نوشت: «ایران، این مقطع زمانی را فرصتی می داند تا از آن در جهت اثبات اقتدار و حقانیت خود و همچنین تقویت توانمندی های دفاعی بهره گیری کند؛ حتی اگر برخی کشورها در ادامه رفتارهای متناقض خود حاضر به اجرای تعهداتشان ذیل قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل نباشند.» در بیانیه وزارت دفاع تاکید شده است؛ جمهوری اسلامی ایران مانند هر کشور دیگری، بر اساس حقوق بین‌الملل محق به انتخاب ابزار دفاعی خود است. تقویت قابلیت های موشکی ایران نیز در راستای رفع نیازمندی های دفاعی مشروع و زمینه سازی برای اجرای «دفاع از خود» مطابق با ماده 51 منشور ملل متحد است. در این راستا، وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح در چارچوب ماموریت های ذاتی خود، مصمم به پیگیری تقویت قابلیت های موشکی و تسلیحاتی بر اساس الزامات دکترین امنیت ملی کشور است.

--> اخبار مرتبط