اینجا تمام کودکان یک «نام خانوادگی» دارند / ما حامی کودکان تنها هستیم

خبرگزاری فارس 1401/08/12 - 00:02 مشاهده در مرجع

گروه رفاه اجتماعی خبرگزاری فارس - مهدی امیری پور: اینجا تمام کودکان یک «نام خانوادگی» دارند و کودکان بدون سرپرست را به نام «حکیمی» می‌شناسند، می پرسید چرا، دلیلش را باید در نام محمدرضا حکیم‌زاده لاهیجی جست وجو کرد، پزشکی که توانست با روحیه خیرخواهانه عملیات احداث آسایشگاه کهریزک تهران را آغاز کند و حالا پس از چندین دهه از آن روزها، کهریزک دیگری با همان نام در البرز بنا شده است.

قریب به 20 سال از آغازین روزهای فعالیت آسایشگاه کهریزک البرز می‌گذرد، می‌توان گفت اینجا کلاس درسی برای افراد دارای معلولیت است، آن هم معلولان ذهنی و افراد دارای اختلال اُتیسم. مدرسه ای که هر روز کلاس‌های درسش به واسطه حضور مربیانی نیکوکار دایر است.

اگر نگاهی به نقشه هوایی این آسایشگاه بیاندازید با انبوهی از سالن‌ها و آپارتمان‌ها روبرو می‌شوید که داخل هر کدام ماجراهای جالب و جذابی در جریان است. از بنای ساختمان ها به وضوح پیداست که اینجا با سایر آسایشگاه ها متفاوت‌تر است، ساختمان آقاقیا که درمانگاهی است به نام دکتر حکیم زاده و نیازهای درمانی تمام افراد آنجا را برطرف می‌کند، ساختمان یاس نیز به مرکز جامع توانبخشی معلولان اختصاص دارد و ساختمان های لاله و رُز هر کدام برای آسایشگاه سالمندان مردان و زنان در نظر گرفته شده اند، در نهایت نیز ساختمان نیلوفر مخصوص توانبخشی کودکان دارای معلولیت است، بنایی که امروز راوی قصه آن خواهیم بود.

کودکان بی سرپرست مهمان آسایشگاه

پس از ورود به اینجا به سمت مرکز توانبخشی و نگهداری شبانه روزی کودکان معلول ذهنی می‌رویم، ساختمانی 3 در طبقه همکف که به کودکان کم توان و اُتیسم زیر 14 سال اختصاص دارد. در این ساختمان سنا رجبی، مدیر مرکز جامع کودکان نیلوفر آسایشگاه خیریه کهریزک استان البرز ما را همراهی کرد تا جزییاتی از بیماری و اختلالات پیش روی کودکان، امکانات و خدمات در دسترس این کودکان را ارائه دهد.

وی درباره این مرکز می‌گوید: آسایشگاه خیریه به صورت شبانه روزی ارائه خدمت می دهد و برای نگهداری این کودکان 6 اتاق طراحی شده، در حال حاضر در این مرکز 108 کودک در این مرکز نگهداری می شود و این اتاق ها براساس سطح ذهنی و سنی کودکان تقسیم بندی شده اند.

بهره هوشی این کودکان 25 است!

در ادامه همین توضیحات، اشاره ای به مکان نگهداری کودکان شد، 70 درصد از جمعیت نگهداری شده بی‌خانمان و فاقد سرپرست هستند و مابقی نیز به دلیل عدم توانمندی خانواده ها در امر نگهداری، به اینجا سپرده شده اند.

این توضیحات به همین جا ختم نمی شود، مدیر مرکز جامع توانبخشی کودکان نیلوفر آسایشگاه خیریه کهریزک استان البرز می‌گوید: این کودکان دارای بهره های هوشی 25 بوده و حمایت پذیر هستند، در این حالت کودک نمی تواند هیچ اقدامی را به تنهایی انجام دهد و یادگیری او در حد پایینی است، برهمین اساس است که ما نیازمندی های این کودکان از نگهداری تا آموزش را با حضور مددکاران و همکاران دیگر انجام می دهیم.

در ادامه همین همراهی ها، توقف ما در اتاق هایی بود که کودکان دارای اختلال ذهنی نگهداری می‌شدند، خانم رجبی در این باره تأکید می‌کند: ما در این مرکز خدمات آموزشی و توانبخشی برای تمام کودکان ارائه می دهیم، کودکان دارای مربی آموزشی هستند که هر روز با آن کار می کنند و از طرفی هم ما دو مرکز روزانه اوتیسم و روزانه ذهنی داریم که کودکان می توانند از خدمات روزانه این مرکز نیز بهره مند شوند.

آموزش پذیری کودکان دارای اختلال ذهنی

توجه به علائق کودکان بسیار حائز اهمیت است، در بدو ورود این آسایشگاه، کارکنان بخش توانبخشی، پزشک مرکز و... او را ارزیابی می کنند که نیازمند چه خدماتی است و براساس این اولویت بندی خدمات کار درمانی، گفتار درمانی، فیزیوتراپی به صورت ماهانه ارائه می شود. در کنار این نیز خدمات فوق العاده‌ای مانند ورزش، هنر، موسیقی و برنامه های تفریحی برای آن ها حتی در خارج از آسایشگاه نیز اعطاء می شود.

خانم رجبی از آموزش پذیری برخی از کودکان حاضر در این آسایشگاه می‌گوید و ابراز می‌کند: در حال حاضر 8 نفر از کودکان دارای اختلال ذهنی در آسایشگاه آموزش پذیر شده اند و به مدارس استثنایی می‌روند.

همچنان با مدیر مرکز جامع توانبخشی کودکان آسایشگاه خیریه کهریزک همراه هستیم، ما را به اتاق دیگری هدایت می‌کند، اینجا مملو از کودکانی است که هر کدام دارای یک اختلالی هستند، یکی از کودکان به ماکروسفالی (بزرگی بیش از حد سر) مبتلا است و دیگری به اختلال سندرم دان، آن یکی هم به اختلال تکاملی و بیماری سی پی (cp)، اما هر چه هست اینجا پرستاران و مددکاران 24 ساعته مراقب این کودکان هستند.

اینجا همه یک «نام خانوادگی» دارند!

ما را به اتاق دیگری هدایت کردند، اما نکته جالب آنجاست که اینجا تمام کودکان بی سرپرست را به نام «حکیمی» می‌شناسند، برخی از آنها حکیمی طیب نام دارند و برخی دیگر نیز حکیمی زاهد، دلیل آن هم به سبب آن است که مؤسس خیریه کهریزک آقای حکیمی زاده بوده و برای نخستین بار کهریزک را به بهره برداری رسانده و به پاسداشت ماندگاری نام وی، نام کودکان بی سرپرست را به همین اسم نامگذاری کرده اند.

یکی از آن کودکانی که توجه ما را جلب کرد،«کیان» بود، کودکی بدون سرپرست که در یکی از بیمارستان های تهران رها می شود، او در سوم مهر ماه سال 1400 به دنیا آمده و از شیرخوارگاه امام علی (ع) به بهزیستی و سپس به کهریزک البرز منتقل می شود.

کیان در ابتدای ورود به آسایشگاه، دارای «اختلال تکاملی و کلستومی (جراحی برای خروج محتویات روده) و آنوس بسته (مقعد بسته)» بوده اما با تلاش و مراقبت این مددکاران، حالا از بیماری نجات یافته و عمل جراحی «حفره آنوس» برای این کودک انجام شده است.

کیان نیازمند یک پیگیری دیگر برای درمان است، آن هم به خاطر مشکلات قلبی است و اگر این مشکل او نیز حل شود به زودی او را به شیرخوارگاه می فرستند تا در صف فرزندخوانده ها قرار بگیرد.

ماجرای پذیرفتن یک کودک به فرزندخواندگی در آسایشگاه

در همین حین از خانم رجبی سوال کردیم آیا کودکی از اینجا به فرزندخواندگی پذیرفته شده است؟ او پاسخ می‌دهد: یکی از همین کودکان به نام «کارینا» که با مشکل «پاچنبری یا کلاب فوت» (قسمت جلو و عقب پا به سمت داخل چرخیده است) روبرو بود، پس از چندبار عمل جراحی و گچ گیری به یکی از بهیاران آسایشگاه که به این کودک علاقه مند بود به عنوان فرزندخوانده سپرده شد.

در ادامه حضورمان در آسایشگاه کهریزک، به مرکز روزانه اُتیسم رفتیم، آسایشگاه کهریزک البرز یکی از مجهزترین مراکز روزانه در حیطه اُتیسم است، در این آسایشگاه کودکان ذهنی و اوتیسم را از هم جدا می کنند چرا که کودکان اتیسم مشکلات خاص تری دارند و نیازمند آموزش های ویژه تری هستند.

در این آسایشگاه اتاق مهارت های زندگی را ایجاد کرده اند که در آن به کودکان اُتیسم مهارت ها را آموزش می دهند، اتاق تیچ نیز یکی از آن اتاق های تخصصی است که آموزش تقلید و پیروی کردن را به کودکان می‌آموزد.

در این مرکز روزانه اتاقی هم به آموختن مهارت های زندگی اختصاص داده شده است، اینجا مهارت ها را تمرین می کنند تا بتوانند در محیط زندگی این کارها را انجام دهند، مانند خرید میوه، خرید نان و حضور در مطب پزشک و...، اینها بخشی از آن تمرین ها به شمار می آیند.

مدیر مرکز جامع توانبخشی کودکان آسایشگاه خیریه کهریزک درباره رفتار کودکان دارای اختلال اُتیسم عنوان می‌کند: بیماران اُتیسم با مشکلات بیش حسی و یا کم حسی روبرو هستند، به همین سبب است که شاید شن بازی، گل بازی و آب درمانی بتواند به ایجاد تعادل حسی در آنها کمک کند. ما در سالهای گذشته در مرکز اُتیسم، کودکان را به باشگاه سوار کاری می فرستادیم و آنها اسب درمانی می شدند، نتیجه این اقدامات در پژوهش بسیار مطلوبی آماده شد و این آموزش توانست روی مهارت های اجتماعی، کاهش کلیشه ها و مشکلات رفتاری کودکان دارای اختلال اُتیسم اثرگذار باشد.

کلام‌های کلیشه‌ای و آیینی؛ رفتارهای مشهود در مبتلایان به اُتیسم

در مرکز اُتیسم، با محمد امین یکی از همین کودکان دارای اختلال اُتیسم آشنا شدیم، او عاشق کارت‌های بانکی است و به همین خاطر به سمت ما آمد، یک کارت بانکی به او دادیم تا بتواند با آن آموزش خرید از فروشگاه ها را تکرار کند، با او هم کلام شدیم، کلام های کلیشه ای و آیینی در رفتار او بسیار مشهود بود.

خانم رجبی به خانواده های دارای کودک اُتیسم توصیه ای دارد و بیان می‌کند: برخی از بیماران اُتیسم احساس خطر نمی کنند، اگر حواسمان به این کودکان نباشد احتمال ورود آنها به خیابان و تصادف آنها با خوردوها وجود دارد و ممکن است آسیب های جدی ببینند.

وی ادامه می دهد: ما آموزش خانواده‌ها را به صورت ماهانه در دستور کار قرار داده ایم چرا که این کودکان بخشی از روز را با ما زندگی می کنند و بخش دیگری را با خانواده، پس نیاز است خانواده ها به شیوه های درست مواجهه با کودکان دارای اختلال اُتیسم آگاه باشند.

در نهایت خانم رجبی ما را به اتاقی هدایت کرد، همان طوری که در تصاویر می بینید این اتاق بسیار تاریک است و در آن کودکان آموزش های ساختارمند را فرا می گیرند تا در محیط های مختلف رفتارهای مشخص از خود نشان بدهند، تقلید و پیروی کردن را بیاموزند و این آموزش ها به صورت انفرادی و گروهی به کودک داده می شود.

یکی از بخش های جالب توجه در آسایشگاه کهریزک، برنامه های هنری و سرگرمی برای کودکان دارای اختلال ذهنی است، مربیان در اتاقی بزرگ به این کودکان نقاشی کردن و تولید یک اثر هنری را می آموزند، این اقدام می تواند در افزایش میزان عزت نفس کودکان تأثیر بسزایی داشته باشد.

اما نکته حائز اهمیت و ارزشمند دیگر آنجاست که این نقاشی‌های کودکان را به فروش نمی رسانند، بلکه آن‌ها روی ساک و یا لیوان هایی به چاپ می رسند و در معرض دید عموم مردم قرار می‌گیرند.

لطفاً این آرزوها را برآورده کنید!

بخش پایانی حضور ما در کهریزک البرز به درخت آرزوها ختم شد، این آغاز یک ماجرا است، آغازی که می‌تواند آرزوهای فراموش شده کودکان کهریزک نشین را برآورده کند.

بر صورت این درخت چندین زخم از آرزوهای کودکان به یادگار مانده، به امید آنکه یکی بیاید و این زخم ها را پانسمان کند و این درخت با تغییر فصل ها رنگ می بازد و نو نوار می شود، در زمستان‌ها یک رنگ دارد و تابستان‌ها رنگ دیگری و اینجا می‌نویسند چه آرزویی در دل و چه آرمانی در سر دارند.

پایان پیام /