برای خالق دومین رمان طولانی جهان
تهران - ایرنا - بیبهانه نیست اگر در زادروز محمود دولتآبادی نگاهی بر آثار این نویسنده زبان فارسی که آثارش به زبانهای مختلف ترجمه و منتشر شدهاست، بیندازیم.
به گزارش خبرنگار کتاب ایرنا، محمود دولتآبادی 10 مرداد 1319 در روستای دولتآباد شهرستان سبزوار متولد شد، مادرش فاطمه و پدرش عبدالرسول نام داشت. او در سال 1337 به قصد ورود به آموزشگاه گروهبانی به مشهد سفر کرد و در این سفر با سینما و تئاتر آشنا شد. دولتآبادی در سال 1338 به تهران سفر کرد، دراین سفر بود که آثار آنتوان چخوف و هدایت را خواند.
او در سال 1339 شروع به داستاننویسی کرد. و بعد از سفر خانوادهاش به تهران در سال 1341 داستاننویسی را به طور جدی ادامه داد و نخستین داستان کوتاهش با عنوان ته شب را در بولتن مجله (آناهیتا) متعلق به مصطفی اسکویی چاپ کرد. در این دوره در نمایشنامه شبهای سفید اثر داستایوفسکی هم بازی میکرد.
این نویسنده در سال 1345 باشاملو و در سال 1346 با جلال آلاحمد آشنا شد. در این سالها نمایش طلسم حریر و ماهیگیر کارِ علی حاتمی و... بازی میکرد. در سال 1347 کتاب آوسنه بابا سبحان را منتشر کرد و در همین سال بود که داستان بلند سفر و مجموعه لایههای بیابانی از او منتشر شد.
دولتآبادی در سال 1348 نگارش رمان کلیدر را آغاز کرد. در این سال در فیلم سینمایی گاو اثر داریوش مهرجویی بازی کرد. او در سال 1349 با مهرآذر ماهر ازدواج کرد و نمایشنامه تنگنا را منتشر کرد.
دولتآبادی در سال 1350 داستان بلند گاواربان را منتشر کرد. نگارش داستان بلند باشبیرو در این سال تمام شد. نگارش داستان مرد را آغاز کرد. سالها داستاننویسی و انتشار آثارش ادامه داشت تا اینکه در سال 1357 انتشار رمان 10 جلدی کلیدر آغاز شد.
او در سال 1358 به عنوان دبیر اول سندیکای هنرمندان و کارکنان تئاتر ایران انتخاب شد. در سال 1360 پدر دولتآبادی فوت کرد. در این سال نگارش فیلمنامه اتوبوس تمام شد. در سال 1361 نمایشنامه ققنوس منتشر شد و در سال 1362 نگارش رمان 10 جلدی کلیدر پایان پذیرفت. او در سال 65 مادرش را از دست داد.
دولتآبادی در سال 1368 کتاب کارنامه سپنج را منتشر کرد. کتاب روزگار سپریشده مردم سالخورده، در سال 1370 منتشر شد. سال بعد یعنی 1371 کتاب جای خالی سلوچ به زبان آلمانی منتشر شد و دولتآبادی به نمایشگاه کتاب فرانکفورت رفت. در این سال برای شرکت در سمپوزیوم ادبیات در گذار به هزاره سوم به مونیخ سفر کرد. ترجمه کتاب جای خالی سلوچ به زبان فرانسوی در سال 1373 آغاز شد. همچنین جلد نخست رمان کلیدر در سال 1374 به آلمانی ترجمه شد. در سال 1375 جای خالی سلوچ به زبان آلمانی به چاپ دوم رسید. در سال 1376 جلد نخست کلیدر به زبان آلمانی در زوریخ منتشر شد.
رمان جای خالی سلوچ در سال 1379 توسط سلیم عبدالامیر حمدان در سوریه به زبان عربی ترجمه شد. در سال 1382 رمان سلوک را منتشر کرد. در سال 1383 کتاب روز و شب یوسف را توسط انتشارات نگاه منتشر کرد. او در سال 88 کتاب نون نوشتن را منتشر کرد.
در سال 1391 کتاب میم و آن دیگران را منتشر کرد. دولتآبادی در آبان سال 1393 نشان شوالیه هنر و ادب فرانسه را از سفیر دولت فرانسه در سفارت فرانسه در تهران دریافت کرد.
او در سال 1394 کتاب تا سر زلف عروسان سخن و کتاب بنیآدم را توسط نشر چشمه منتشر کرد.
کتابهای اسبها اسبها از کنار یکدیگر، این گفت و سخنها...، طریق بسمل شدن، بیرون در، عبور از خود و... کتابهایی است که دولتآبادی در سالهای اخیر در همکاری با انتشارات چشمه منتشر کردهاست.