برجام و گسترش همکاری های بین المللی ایران و چین

به گزارش ایرنا، تهران و پکن در سال های اخیر همواره از دوستان یکدیگر بوده و در شرایط و فرصت های مختلف از یکدیگر حمایت کرده اند اما با امضای توافق جامع هسته ای ایران در سال 1394 این روابط وارد مرحله جدیدی شد و به عنوان یکی از نقاط مشترک و مورد حمایت دو کشور در آمد.

برنامه جامع اقدام مشترک یا برجام پس از چندسال مذاکره، تیرماه 1394 با توافق بین ایران و کشورهای 1+5 (انگلیس، آلمان، آمریکا، فرانسه، روسیه و چین) به نتیجه رسید و در نتیجه آن تحریم های هسته ای ایران برداشته شد.

«دونالد ترامپ» رئیس‌جمهوری آمریکا 18 اردیبهشت ماه سال 1397 تحت تاثیر فشار لابی صهیونیسم خروج این کشور از برجام را اعلام کرد و چهاردهم آبان همان سال، دوره تازه تحریم‌های ضد ایرانی را که عمدتا صادرات نفت ایران، صنایع هوایی، کشتیرانی و بانکی را شامل می‌شود به اجرا گذاشت.

اگرچه سایر کشورهای امضا کننده برجام یعنی انگلیس، فرانسه، آلمان، چین و روسیه ضمن محکوم کردن خروج این کشور از این توافق چندجانبه بین‌المللی، تأکید کردند که به برجام پایبند مانده و از تجارت شرکت‌هایشان با ایران حمایت می‌کنند اما چین در کنار روسیه از جمله کشورهایی بودند که همواره به صورت قاطعانه از برجام حمایت کرده اند.

«برجام» در سیاست خارجی چین همواره یکی از موضوعاتی بوده است که مورد حمایت و تایید گل حاکمیت سیاسی این کشور قرار داشته است و سخنان و اظهارات مقامات این کشور از رییس جمهوری تا وزیر خارجه و مقامات پایین تر این کشور همواره بر حمایت از این توافق بین المللی بوده است.

چین نه تنها خود قاطعانه از برجام حمایت کرده است بلکه از جامعه بین المللی و کشورهای دیگر هم بارها خواسته است آمریکا را برای بازگشت به این توافق مهم بین المللی، تحت فشار بگذارد.

از نگاه چین، برجام حاصل یک «دیپلماسی چند جانبه فشرده» است که با قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل پشتیبانی می شود و عامل و ضامن حفظ صلح و ثبات منطقه و نمادی از حل موضوعات مهم بین المللی با دیپلماسی و گفت و گو است.

چین همواره ضمن انتقاد از رویکرد نامناسب آمریکا در برابر مقررات و معاهدات بین المللی و خروج این کشور از بسیاری از توافق نامه ها و سازمان های بین المللی، خروج آمریکا از برجام را نقض کامل قطعنامه 2231 شورای امنیت می داند و معتقد است این تخطی و نقض آشکار قطعنامه، باعث شکل گیری تنش پیرامون برنامه هسته ای ایران شده است.

از نگاه چین اکنون هم آمریکا با تلاش برای تمدید تحریم تسلیحاتی ایران و بازگرداندن ساختار تحریم های گذشته علیه تهران، همچنان برجام را تهدید می کند و در مسیر تخریب این توافق بین المللی حرکت می کند.

چین حفظ برجام را درست ترین راه برای حل موضوع هسته ای ایران می داند و معتقد است ظیفه مهم طرف های دیگر عضو برجام، تقویت مذاکرات و رایزنی ها در ساختار کمیسیون مشترک و یافتن راه هایی برای برون رفت از این شرایط به صورت گام به گام و با اقدام متقابل است و اینکه توازن حقوقی و قانونی در برجام احیا شود.

پکن معتقد است همه طرف ها باید از گفت و گو و رایزنی بین آژانس بین المللی انرژی اتمی و ایران برای حراست از این توافق و برون رفت از این منازعات حمایت کنند این پشتیبانی باید هر چه سریع تر انجام شود همزمان جامعه بین المللی باید از آمریکا بخواهد از بازگرداندن تحریم ها علیه ایران در شورای امنیت خودداری کند و به توافق هسته ای و ساختار درست شورا بازگردد.

پکن همواره به تلاش های خستگی ناپذیر خود برای حراست از صلح و ثبات در خاورمیانه و ساختار عدم اشاعه ادامه داده و بر حمایت از چند جانبه گرایی و اقتدار شورای امنیت سازمان ملل و حقوق بین المللی و نظم استوار برپایه این مقررات، تاکید دارد.

در فرایند برجام، چین برای پیشبرد گفت و گوها پرتلاش و فعال بوده و در مقاطع حساس پیشنهادهایی برای رسیدن به توافق داشته است در فرایند اجرای برجام چین به تعهداتش پایبند بوده و در نوسازی نیروگاه آب سنگین اراک هم پیشرفت های مثبتی که به رسمیت شناخته شده داشته است.

به رغم هر تحولی چین به فعالیت ها و اقدامات خود و همکاری با دیگر طرف های برجام با هدف پیشبرد یک رهیافت سیاسی و راه حل دیپلماتیک برای برنامه هسته ای ایران ادامه می دهد و همزمان قاطعانه از حقوق و منافع مشروع خود هم حفاظت می کند.

مصداق حمایت جدی چین از ایران و برجام را می توان در مخالفت شدید این کشور با تمدید تحریم های تسلیحاتی ایران و همچنین مخالفت با فعال سازی مکانیسم ماشه از سوی آمریکا دادانست چین قصد داشت پیش نویس تمدید تحریم های تسلیحاتی آمریکا علیه ایران را در صورت تصویب در شورای امنیت وتو کند که به دلیل تصویب نشدن آن نیازی به وتو پیدا نکرد در موضوع مکانیسم ماشه نیز به شدت با آمریکا مخالفت کرد.

در نهایت می توان گفت برجام در کنار روابط دوستانه و رو به رشد چین و ایران، همواره یکی از اشتراکات دو کشور برای حمایت از یکدیگر و تقابل با آمریکا بوده است موضوعی که به اعتقاد سیاستمداران و کارشناسان، حمایت کشورهایی مانند چین و روسیه از ایران در این موضوع، باعث ناکامی بزرگ آمریکا در برابر ایران و برجام شده است.

• برجام
• اختصاصی ایرنا
• چین

• شکست قطعنامه ضدایرانی آمریکا
• تلاش آمریکا برای تمدید تحریم تسلیحاتی ایران