بررسی موانع و ضرورت‌های خودکفایی کاغذ در میزگرد تسنیم؛ وزیر صمت هنوز برای کاغذ وقت نگذاشته است / «چوب» مواد اولیه‌ای که مازندران از آن محروم است

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم‌، در دولت سیزدهم فصل جدیدی برای تولید کاغذ چاپ و تحریر آغاز شد، حمایتی که در یک دهه گذشته از تولید این نیاز اساسی حوزه فرهنگ برداشته شده بود، با تاکید مقام معظم رهبری و رئیس جمهور به این حوزه بازگشت و موجب شد تا چرخ تولید که به دلیل سیاست‌های نادرست دولت‌ها متوقف شده بود، دوباره به گردش درآید.

در برنامه دولت برای تولید کاغذ تحریر که از آن با عنوان خودکفایی یاد می‌شود، 4 گزینه شرکت چوب و کاغذ مازندران‌، گروه صنایع کاغذ پارس، شرکت کاغذ دیبای شوشتر و زاگرس فارس به عنوان 4 قطب اصلی تولید کاغذ تحریر در کوتاه‌مدت در نظر گرفته شده‌اند. هر چند کارخانه‌های دیگری نیز امکان تولید کاغذ تحریر را دارا هستند، اما به دلیل طولانی شدن روند بهره‌برداری در این کارخانه‌ها در برنامه کوتاه مدت امکان استفاده از آن‌ها وجود ندارد.

دولت دو سال پس از ورود به بحث تولید کاغذ آذرماه سال جاری رسیدن به تولید نیاز وزارت آموزش و پرورش برای تولید کتاب‌های درسی را در مراسمی در کارخانه چوب و کاغذ مازندران جشن گرفت و از آن با عنوان جشن خودکفایی کاغذ یاد کرد. موضوعی که البته مورد انتقاد برخی نیز قرار گرفت. کارشناسان بر این باورند که زمانی خودکفایی در تولید کاغذ تحریر معنا و مفهوم پیدا می‌کند که ما بتوانیم مطابق با نیاز واقعی کشور چیزی در حدود 200 هزار تن تولید داخل را رقم بزنیم، تولیدی که مداومت داشته باشد و با تغییر دولت‌ها خللی در آن وارد نشود.

خبرگزاری تسنیم پیش از این در قالب گزارش‌های خبری تحلیلی و گفت‌وگوئ با کارشناسان حوزه تولید کاغذ‌، پیش‌نیازها و ضرورت‌های رسیدن به خودکفایی در تولید کاغذ تحریر را بررسی کرده است، حالا پس از اتمام فاز نخست خودکفایی کاغذ که همان خودکفایی در تولید کاغذ مورد نیاز وزارت آموزش و پروش است، پیش‌نیازهای ورود به فاز دوم خودکفایی که به باور کارشناسان رساندن تولید به سقف نیاز واقعی کشور و بی‌نیازی از واردات است، را با حضور ابوالفضل روغنی گلپایگانی رئیس سندیکای تولید کنندکان کاغذ و مقوا و مدیر سابق کارخانه کاغذ پارس‌، مدیر اسبق کارخانه چوب و کاغذ مازندران و عضو هیات مدیره کارخانه کاغذ دیبای شوشتر، امید نیک‌نژاد مدیرعامل کارخانه چوب و کاغذ مازندران به بررسی نشسته است.

خبرگزاری تسنیم از یاسر احمدوند معاون فرهنگی وزارت ارشاد به عنوان نماینده وزارت ارشاد در بحث کاغذ نیز برای حضور در این نشست دعوت کرده بود که وی به دلیل عدم امکان حضور این دعوت را نپذیرفت. همچنین نادر شهامت مدیرکارخانه زاگرس فارس نیز به دلیل بروز پاره‌ای از مشکلات در کارخانه امکان حضور در این نشست را نیافت.

کارشناسان حاضر در این نشست در بخش نخست به موضوعاتی از جمله همراه نبودن همه بخش‌های کشور در پروژه حمایت از تولید کاغذ تحریر انتقاد کردند، بخش دوم این نشست به شرح ذیل است:

* آقای روغنی بارها مطرح شده که وزارت ارشاد وظیفه‌ای برای پیگیری موضوع تولید کاغذ تحریر ندارد و حمایت‌ها و پیگیری‌هایش قابل قدردانی است، اما در واقع وزارت ارشاد نماینده مصرف‌کنندگان است و قدرت اجرایی بالایی ندارد، در مقابل وزارت صمت نماینده تولیدکنندگان است و می‌تواند عملکرد خوبی داشته باشد‌، وزارت صمت چه قدر همراه با تولید کاغذ تحریر در کشور است؟

متولی صنعت کشور وزارت صمت است و وزارت ارشاد در واقع نماینده مصرف‌کنندگان است. در این چند وقت آن فعالیتی که ما از وزارت ارشاد در جهت حمایت از تولید کاغذ می‌بینیم و یک حمایت خیلی عالی و حتی فراتر از وزارتخانه خودشان خیلی فراتر از آن عمل می‌کنند و آقای وزیر، آقای احمدوند آقای نیلی و دوستان دیگر واقعا همت بزرگی برای حمایت از تولید دارند، اما در وزارت صمت چنین نبوده است، شاید چون چند وزیر عوض شده است، آقای علی‌آبادی همین هفته گذشته بازدیدی از یک کارخانه کاغذ داشت، ولی تاکنون به حوزه کاغذ ورود نکرده است. البته آقای برادران و خانم ابروفراخ زحماتی می‌کشند اما این زحمات باید بیشتر باشد؛ چون متولی صنعت وزارت صمت است و آنها باید بیشتر کمک کنند. چون مشکلاتی که کارخانه‌های کاغذ دارند، در حوزه تأمین و تخصیص ارز است و در مرحله اول وزارت صمت و در مرحله دوم بانک مرکزی باید درباره آن تصمیم‌گیری کنند.. حتی خرید لوازم پوششی، قطعاتی که مورد نیاز است و... نیز باید در وزارت صمت رخ دهد. در این جریان باید یک مقدار وزارت صمت هم قوی‌تر رفتار کند، حمایت بیشتری داشته باشد و حضور میدانی و جهانی‌تری داشته باشند تا بخواهند مسئله کاغذ را حل کنند.

* همه گرفتاری‌ها و گره‌های کار نیز به نظر در وزارت صمت قابل حل است.

بله، مشکل اصلی این است که ارز کشور اندک است، طبیعتاً برای این ارز اندک اولویت‌هایی وجود دارد، محدودیت ارزی وجود دارد، درست است که کاغذ را در اولویت گذاشتند، ولی غذا و دارو نیز ضروری است. خیلی موارد دیگر هم در کشور است که باید دولت به آنها هم توجه کند.

پروسه تخصیص ارز که در وزارت صمت اتفاق می‌افتد، پروسه نسبتا مطولی است، مرحله تامین ارز هم که توسط بانک مرکزی رخ می‌دهد پروسه طولانی‌تری خواهد شد، بعضاً بسیاری از شرکت‌ها دو بار این دورشان باطل می‌شود زمانی که دنبال تخصیص می‌روند تا زمانی که می‌خواهند تامین ارز شوند، دوره خیلی طولانی را می‌گذرانند و چون محدودیت زمانی 27 روز دارند، باطل می‌شوند و مجدد سرخط برمی‌گردند و این پروسه را از ابتدا آغاز می‌کنند.

از سوی دیگر در مواردی نیاز ضروری به کاغذ وجود دارد، برای نمونه تولید دفاتر و نوشت‌افزار و... حالا شاید ناشران بتوانند از نظر زمانی استفاده از کاغذ را تا حدودی مدیریت کنند، اما به هرحال این موضوعی است که نیازمند ورود وزارت صمت‌، وزرات اقتصاد و بانک مرکزی به میدان است، وقتی در راس هرم دولت که شخص رئیس جمهور و معاون اول است با کاغذ همراه هستند و اراده خوبی برای حل مشکلات وجود دارد‌، انتظار این است که این اراده در بدنه دولت هم وجود داشته باشد.

*در سال‌های اخیر همواره این انتقاد وجود داشت که بین واردات کاغذ و تولید آن رقابت نابرابری وجوئد دارد و حمایت‌ها متوجه واردات است، اکنون به نظر می‌رسد که این رقابت کم رنگ شده و بحث حمایت از تولید پررنگ‌تر شده است، اگر قرار باشد که این امکاناتی که الان در اختیار تولید است در اختیار واردات نیز قرار بگیرد با توجه به آن نیازی که همچنان به واردات وجود دارد، تکلیف تولید چه می‌شود؟

ببینید اول باید بگویم که واردات هم جزئی از رفع نیاز کشور است، بله من در گذشته همیشه این انتقاد را داشتم که حمایت‌هایی که از واردات می‌شود، از تولید نمی‌شود. در بخش کاغذ حداقل الان من این حرف نمی‌زنم، شاید برعکس شده است، یعنی بیشتر از تولید داخلی حمایت می‌شود تا از واردات. منتهی من به یک موضوعی هم اعتقاد دارم، بالاخره برای حمایت از تولید داخل باید یک زمان بندی وجود داشته باشد، بالاخره حمایت هم یک حد و اندازه‌ای دارد. چرا در گذشته از صنعت بیشتر حمایت می‌شد؟ یکی از مهمترین دلایلش ارزان بودن ارز کشور بود همین که ارز به جایگاه واقعی خودش برسد، دیگر صنعت نیاز به حمایت ندارد. البته این گفته من در بین اقتصاددان‌ها موافقان و مخالفان خاص خود را دارد، اما آن چیزی که مسلم است، اگر ارز در جایگاه خودش قرار بگیرد، عرضه و تقاضا متعادل می‌شود و ما رانت و سوبسید به کسی ندهیم، آن موقع دیگر در میدان رقابت است که تعیین و تکلیف می‌شود، چه کسی چند مرده حلاج است. چه اتفاقی باید بیفتد.

قطعی برق بلای جان صنایع ازجمله کاغذ‌سازی‌ها

ما همیشه حرفمان این بوده که شما ارز ارزان قیمت به واردات می‌دهید اما این ارز را به تولیدکننده نمی‌دهید، الان محدودیت ارزی است و ارز نمی‌دهند‌، اگر چنانچه ارز ارزان قیمت به واردات بدهند، تولید قدرت رقابت با واردات را نخواهد داشت، چون هزینه تولید بالا است، ما تولید کننده‌ها در تابستان با قطعی برق و آب مواجه هستیم و در زمستان با قطعی گاز. زیرساخت‌ها در کشور دچار مشکلات اساسی است. شخص وزیر نیز کاری از دستش بر نمی‌آید‌، در کارگروه کاغذ آقای مخبر با وزیر نیرو تماس گرفت، ایشان گفت که ما قطعی کاغذسازی‌ها را حل می‌کنیم، اما در عمل هیچ اتفاقی نیفتاد. چون قدرتش را ندارند، زیرساخت‌های انرژی در کشور دچار فرسودگی و مشکل است که برطرف کردن آن نیازمند سرمایه‌گذاری بسیار بسیار بالا، جدی و بزرگ است.

الان به بسیاری از شرکت‌ها ابلاغ شده که از دیزل ژنراتور استفاده کنید، ما در کاغذ پارس و دیبای شوشتر این اقدام را انجام دادیم اما جوابگو نبود، چون سوخت این دیزل ها را هم نمی‌دهند.

مشکل دیگری که امروز شرکت‌ها با آن روبرو هستند و آسیب زیادی می‌زند‌، بحث نقدینگی است؛ جریان نقدینگی شرکت‌های تولیدی دچار مشکلات جدی است، چرا دیبای شوشتر تعطیل شد؟ چون پول ندارد هرچه پول داشته صرف این کرده که طی سال‌ها تولید را با کیفیت کند و وزارت آموزش و پرورش در دولت‌های مختلف این تولید را پس زده است، حالا هم که به تولید با کیفیت رسیده دیگر منابع مالی در گردش ندارد، شرکت از نظر مالی واقعاً دچار مشکل است‌، بانکها هم نمی‌توانند پرداخت کنند‌، چون روی نقطه قرمز هستند و بانک مرکزی اعلام کرده که از خطوط قرمز عبور نکنید، سرمایه در گردش یکی از مسائل جدی واحدهای صنعتی بخصوص کاغذسازها است.

کاغذسازها کاملاً در حاشیه زیان 

موضوع دیگری ایکه امروز کاغذسازها کاملا در حاشیه زیان رفته‌اند. یکی از مهمترین دلایل این امر تصمیمی است که امریکا برای دولت عراق گرفته است، بانک مرکزی امریکا به عراق گرفته است که برای مبادله با ایران نمی‌توانید دلار بدهید، در نتیجه هر عراقی که با ما معامله می‌کند، باید کالای ما را 20 تا 25 درصد گران‌تر بخرد.

ما در شرایطی انتظار خودکفایی داریم که شرکت‌ها دچار مشکل انرژی هستند، دچار مشکل نقدینگی هستند؛ دچار رکود سنگین هستند، آقای نیک‌نژاد نکته مهمی را مطرح کردند و آن اینکه دولت به کاغذ پارس‌، دیبای شوشتر و مازندران تکلیفی می‌گوید، کاغذ تحریر تولید کنید. کاغذی که سود ندارد و اگر کاغذ دیگری تولید شود، سود بهتری دارد. من می‌گویم امروز هم تولید کاغذ بسته‌بندی هم سود ندارد، به عنوان رئیس سندیکا روزانه ده‌ها و صدها پیام از تولیدکنندگان کاغذ دارم که با تولید زیان‌ده شده‌اند، چون مواد اولیه گران است، قیمت‌ها پایین است چه کنیم؟.

در مسیر خودکفایی ما یک بخشی از پازل اقتصاد کلان کشور داریم، کاغذ یک بخشی از این پازل است همه آن نیست، فقط ما نیستیم بانک باید مسئولیتش را انجام بدهد، وزارت اقتصاد باید انجام بدهد، وزارت صمت باید انجام بدهد، آموزش و پرورش باید درست رفتار کند، مردم پول داشته باشند، تولیدکنندگان پول داشته باشند امکان تولید داشته باشند، تا بتوانند این نیازی که در کشور مطرح شده برطرف کنند. الان این بالانس وجود ندارد، همه این اتفاقات باعث شده که تولید در شرایط ثابت و مناسبی قرار نداشته باشد. دوستان ما در مازندران تلاش بسیاری می‌کنند که 50 هزار تن تولید می‌کنند. کار بسیار دشواری است. این قدرت در دیبای شوشتر نبود و دولت نیز پرداخت تسهیلات آن را معطل کرد.

* دیبای شوشتر چقدر تاکنون تولید داشته است؟

دیبای شوشتر نزدیک 10 هزار تن تولید کرده است، ما با صراحت در حضور معاون اول گفتیم پارس آمادگی ندارد شما باید به ما فرصت بدهید ما شرکت بورسی هستیم، برنامه‌ای که برای سال مالی اعلام کردیم؛ را نمی‌توانیم تغییر دهیم. امکان تغییر نداریم، این کارخانه 130 هزار نفر سهامدار دارد. اگر بخواهیم تغییر دهیم، باید برنامه‌ریزی آن را برای سال آینده انجام دهیم. ماشین کاغذ پارس حداقل باید 3 ماه بخوابد، 3 ماه به شرکت زیان وارد کند تا ماشین برای ورود به مدار تولید تحریر آماده شود. باید سرمایه‌گذاری برای اصلاحاتی در بخش‌هایی از دستگاه‌ها انجام شود تا بتوانیم به تولید تحریر روی بیاوریم. ما درخواست تسهیلات کردیم ولی اکنون هیچ تسهیلاتی به پارس داده نشده است و از تسهیلات دیبای شوشتر نیز خبری نیست.

تولیدکنندگان سربازان این کشور هستند و در مسیر کشور قدم برمی‌دارند و اصلا حیات تولیدکننده در این است که تولید کند و بفروشد، برای ورود به کاغذ تحریر حمایت دولت را احتیاج دارد، حمایت خریداران و مصرف‌کنندگان را نیاز دارد و ما هم به عنوان یک تولیدکننده باید وظایفمان را انجام بدهیم. من به شما با صراحت می‌گویم که تولیدکنندگان وظایف خود را انجام می‌دهند، مثل سربازان گمنام کار می‌کنند و زحمت می‌کشند‌، اما همه ارکان این جریان باید با هم همزمان کار کنند.

* با توجه به صحبت‌های شما‌، پارس برای سال آینده قاعدتاً نمی‌تواند تولید تحریر را رقم بزند، چون تاکنون اقدامی اتفاق نیفتاده است. 

در جلسه معاون اول گفتیم که باید به ما بگویید که چه می‌خواهید، پول آن راهم بدهید‌، تا ما بتوانیم حداقل 3 ماه یک شرکت بورسی را متوقف کنیم. کاغذ پارس داریم با 130 هزار سهامدار باید ماهیانه سود مشخصی به آنها پرداخت کند، از طرفی سهامداران هم باید تحمل کنند، چون یک تکلیف مملکتی است. چون تا این ساعت دولت تسهیلاتی به ما نداده است و حمایت مادی نکرده است‌، نمی‌توانیم وارد تولید کاغذ تحریر شویم. اگر این حمایت در روزهای پیش رو اتفاق بیافتد، در سه ماه اول سال آینده کاغذ پارس هم می‌تواند درمدار تولید کاغذ تحریر قرار گیرد.

* آقای نیک نژاد دولت به عنوان برنامه‌ریز کلان، تکلیفی کاری را بر عهده تولیدکننده‌ها گذاشته است، آیا دولت هیچ اطلاعاتی از نیاز شما به چوب به عنوان مواد اولیه نداشته است؟ که حداقل با آن برنامه‌هایی که وزارت جهاد خیلی روی آن مانور داد بتوانند بخشی از نیاز شما را تامین کند؟

اگر اشتباه نکنم تنها صنعت سلولزی کاغذ ما هستیم ما دو نوع نیاز داریم، نیاز آنی و بلند مدت. طبیعتاً برای نیاز بلند مدت به واردات و زراعت چوب باید نگاه کرد، ولی نیاز آنی ما هم‌اکنون در مزارع زراعت چوبی در کشور وجود دارد. استان‌های شمالی و نقاط دیگر که می‌تواند نیاز ما را برطرف کند و به سن برداشت هم رسیده است. چون اصلا این‌ها اقتصادی برای برداشت کاشته شدند، ولی همین مشکلات و معضلاتی که من عرض کردم وجود دارد. من تولیدکننده که وظیفه‌ای برگردنم گذاشته شده است، یک کالایی با حاشیه سود حداقل یا بعضاً بدون حاشیه سود تولید می‌کنم‌، برای اینکه گوشه‌ای از استقلال کشور در این زمینه را به دوش بگیرم.

طبیعتاً انتظار دارم که دولت من را در سیکل سودآوری خودش نبیند، استفاده از همان زراعت چوب که بخش اعظمی از نیازهای ما را می‌تواند تامین کند، یک راهکار دارد، قیمت کارشناسی مشخص است، چوب را با قیمت کارشناسی تحت تشریفات به ما بدهند. اما وقتی فروش آن را در مناقصه می‌گذارند، برای من کیلویی 7 هزار تومان می‌شود اما تولیدکننده محصول دیگری مثلا صنعت مبلمان تا 11 هزار تومان قیمت می‌دهد و برنده می‌شود. همین الان هم مناقصات برگزار می‌کنند و ما به طور متعدد شرکت می‌کنیم، اما برنده نمی‌شویم چون قیمتی که دیگران مطرح می‌کنند برای ما نمی‌صرفد.

دولت می‌تواند به سازمان جنگل‌ها و وزارت جهاد کشاورزی تکلیف کند که منابع چوبی حاصل از کشت زراعت چوب را به صنعت کاغذ سازی اختصاص دهد و پول هم بگیرید. اخیراً ما جلسه‌ای با حضور آقای احمدوند معاون فرهنگی وزیر ارشاد و پورمقدم رئیس زراعت چوب برگزار کردیم. در این جلسه قیمت پایه صنوبر 4 هزار و 500 تومان تعیین شد‌، اما اگر ما به جلسه مناقصه برویم این قیمت تا 10 هزار تومان افزایش پیدا می‌کند. گاهی به سقفی می‌رسد که ما عملاً نمی‌توانیم آن را تامین کنیم. من خواهشم این است که ما زراعت چوب را به عنوان برنامه بلند مدت درنظر داشته باشیم‌، اما چوب‌های شکسته و افتاده را به صنعت کاغذ سازی اختصاص دهند پولش را هم بگیرند.

اگر همه ما در بدنه دولت و نظام هستیم، نمی‌شود یک قسمت سود کند و جای دیگر زیان کند. نمی‌شود که یک دستگاهی بگوید منفعت من این است این درآمدهای من لحاظ شود، یک جای دیگر از منفعت او زیان ببرد.

* تسهیلات کارخانه مازندران توسط دولت پرداخت شده است؟

یک تسهیلات 200 میلیاردی مصوب شده بود که 150 میلیارد بعد از چانه زنی‌های بسیار پرداخت شد، البته قبلا تسهیلاتی گرفته بودیم که به خاطر آن 57 میلیارد برداشتند و مابقی را واریز کردند.

مهمترین مشکلی که ما در مازندران داریم، بدهی‌هایی است که در طول 4 تا 5 سالی که توقف طرح بهره‌برداری رخ داد، پیش آمده است، ما سال 1402 نزدیک 100 میلیارد تومان فقط مالیات سال 96 تا 98 را پرداخت می‌کنیم‌، هفته به هفته چک مالیاتی دو میلیارد و سه میلیارد پرداخت می‌کنیم، اداره گاز 18 میلیارد مطالبات سنواتی گذشته را با گرفتن اجرائیه از اداره ثبت گرفته از حساب ما برداشته است.

مهمترین مشکلی که داریم این است که در مسیر رسیدن به این خودکفایی اسم کارخانه سر زبان‌ها افتاده است و همه نهاد‌ها تصور می‌کنند ما به سود خوبی رسیده‌ایم‌، در نتیجه هر آنچه که سال‌های قبل بدهی داشتیم را می‌خواهند وصول کنند. این در حالی است که ما درآمدمان مشخص است، وقتی که از آن برمی‌دارند، طبیعتاً ما باید به سمت سیستم بانکی برویم، سیستم بانکی یا قفل است یا تسهیلات با درصد بالاتر می‌دهد و ما را در یک دور باطل می‌اندازد، مهمترین مشکل ما همین بحث بدهی‌های قبلی است. بنابراین اکنون مالیات یکی از چالش‌های ماست، برنامه دولت هم اخذ مالیات و درآمدزایی است. پیشنهاد ما این است که میزان اقساط مالیات مجموعه‌هایی چون ما را بیشتر کنند، ما 44 میلیارد را نمی‌توانیم در ظرف 9 ماه پرداخت کنیم. بهتر است اقساط 20 ماهه و 25 ماهه در نظر بگیرند.

وزیر صمت برای کاغذ هنوز وقت نگذاشته است

* آقای روغنی با وجود مشکلاتی که بر شمردید و در ساختار کشور وجود دارد و از طرفی دولت نیز حمایت را در دستور کار قرار داده است، به عنوان دبیر سندیکای تولیدکنندگان کاغذ راهکارتان برای برون رفت تولید از وضعیت فعلی با وجود همه این مشکلات چیست؟

یک بخشی از موضوع اقتصاد کلان کشور است که دست کسی نیست و عواملش را هم من گفتم، به چه دلیل امروز صنعت و اقتصاد کشور دچار تزلزل و مشکلات است، یک بخشی به اقتصاد کلان کشور بر می‌گردد، متولی واقعی موضوع کاغذ وزارت صمت است، باید برنامه ریزی کند، آقای علی آبادی یا فرصت نکرده یا نخواسته است. ایشان وزیر فعالی است و از نزدیک کارخانه‌هایی را بازدید کرده که جزو بزرگترین‌ها برای تولید کاغذ بسته بندی است وزارت صمت باید به طور مشخص روی مجموعه سلولزی تمرکز بیشتری داشته باشد، این به آن معنا نیست که ما با وزارت صمت ارتباطی نداریم، هر زمان که خواستیم با خانم ابروفراخ و آقای برادران ارتباط گرفته‌ایم‌، ما از شخص وزیر انتظار داریم، وزیری که برای موضوعات صنعت بسیار وقت می‌گذارد، اما برای کاغذ هنوز وقت نگذاشته است. حتی جلسه کارگروه دولت هم حضور پیدا نمی‌کرد. بالاخره وزیر در یک جایگاه قانونی نشسته و انتظار این است که آقای وزیر خودش شخصا در ارتباط با کاغذ ورودی داشته باشند. شخص ایشان مقام پاسخگو به دولت و مجلس هستند، علی‌رغم اینکه ما از طریق سندیکا از ایشان درخواست داشتیم برای نشست و صحبت این اتفاق نیفتاد. پس راهکار اصلی این است که وزارت صمت باید یک مقدار به وظیفه قانونی‌اش بیشتر عمل کند.

* به عنوان جمع‌بندی نکته‌ای مدنظر دارید که بفرمایید؟

ممنونم از اینکه خبرگزاری تسنیم مثل همه ده سال گذشته از تولید کاغذ حمایت می‌کند‌، امروز دغدغه دولت کاغذ تحریر است، پیشران این کار چوب و کاغذ مازندران و بعد از آن دیبای شوشتر و لوح سبز خوزستان، زاگرس شیراز و حتی می‌تواند کاغذ تبریز در منطقه شمال کشور باشد، چنانچه حمایت مناسب و برنامه مناسبی داشته باشیم، می توانیم حداقل رفع نیازهای واقعی کشور را داشته باشیم. منتهی نباید چندان انتظار داشت که 6 ماه دیگر این محقق شود، با زمان‌بندی، حمایت و برنامه لازم به نظرم تا حدود یک سال دیگر می‌شود، نیازهای واقعی کشور را کاملاً برطرف کرد. مازندران در حال تولید است و اگر حمایت بیشتری بشود‌، تا 70 هزارتن می‌تواند تولید داشته باشد، دیبای شوشتر می‌تواند 20 تا 25 هزار تن تولید داشته باشد، کاغذ پارس می‌تواند به 20 هزارتن برسد و ظرفیتی که برای زاگرس دیده شده حدود 40 هزار تن است که تا بخواهد راه بیافتد و کار کند، حداقل تا 20 هزار تن می‌توان روی آن حساب کرد. کاغذ تبریز در شمال هم با ظرفیت 60 هزار تن می‌تواند 25 تا 30 هزارتن تولید کند. جمع این اعداد‌، عدد قابل ملاحظه‌ای است، چنانچه در یک برنامه‌ریزی درست قرار گیرند، بی‌نیاز خواهیم شد.

کارگروه تخصصی باید از وزارت صمت شروع شود

کارگروه کاغذ باید تخصصی اقدام کند، یعنی اینکه کارگروه صرفاً تکلیفی برای مازندران، دیبای شوشتر و... تعین کند، راه به جایی نمی‌برد، کارگروه تخصصی باید از وزارت صمت شروع شود، حوزه سلولزی باید این کار را انجام دهد، وزارت ارشاد نماینده مصرف‌کنندگان هم باید در کارگروه باشد، آموزش و پرورش اضافه شود، دستگاه‌های مسئول کنار هم قرار بگیرند تا یک برنامه برای صنایع سلولزی کشور تنظیم شود. این موضوع از طریق سندیکا به وزارت صمت پیشنهاد شده است، وزارت صمت هم اقدامات مقدماتی را انجام داده اما بیشتر با جامعه آکادمیک مشورت می‌کند نه با جامعه‌ای که باپوست و گوشت با صنعت درگیر شده‌اند و عملیاتی و میدانی صحبت می‌کنند.

با اقدامات دولت فاز اولیه برای توسعه کاغذ کشور آغاز شده است، ولی مستلزم این است جلسات بهتر، مهمتر و با کارشناسان قوی‌تر برگزار شود. شرکت‌های پیشرو هم می‌توانند به عنوان سند پیشران کار را در مرکز جلو ببرند. کاغذ به عنوان یک شاخصه توسعه فرهنگی و توسعه یافتگی در حوزه کشور می‌تواند یک پیشران اقتصادی باشد تا چندی پیش کاغذ جزو پیشران‌های اقتصادی نبود و با تلاشی که سندیکا انجام داد، فکر می‌کنم پیشران یازدهم یا دوازدهم باشیم.

* آقای نیک نژاد شما هم نکات پایانی را بفرمایید؟

در حوزه فرهنگی طبیعتاً یکی از برنامه‌های مهمی که می‌شود پیگیر بود و در بهبود اوضاع فرهنگی کشور به خصوص سرانه مطالعه تاثیرگذار است، بحث کاغذ است. ما در کارخانه مازندران هر چه توان داشتیم و داریم در حوزه کاغذ تحریر به میدان آوردیم، اگر حمایت‌ها و دلسوزی‌ها علاوه بر دستگاه‌های فعال، در حوزه‌های دیگر هم بیشتر شود، پیشرفت بسیار خواهیم کرد. من به آینده کاغذ تحریر در کشور امید دارم، چون نیازمندی همیشه در کشور وجود دارد. واردات با توجه به اوضاعی که می‌بینم نمی‌تواند این سقف نیازمندی را پر کند و طبیعتا اگر یک مقدار توجه بیشتر به کارخانجات کاغذسازی شود و آنهایی که توان فعالیت دارند را به مدار بیاوریم، آنهایی که مثل کارخانه ما کار می‌کنند، را حمایت بیشتری کنیم تا هم مصرف‌کننده دسترسی بهتری داشته باشد، هم کیفیت بالاتر رود و هم قیمت کتاب پایین‌تر بیاید.

اظهارات رهبر انقلاب چراغ راه ماست

در جریان بازدید رهبر انقلاب از نمایشگاه کتاب تهران بر دو نکته تاکید شد، ایشان فرمودند‌، سالها بر تولید کاغذ تحریر تاکید می‌کردم و همت نمی‌کردند، الحمدالله امروز گفتند، مجموعه‌هایی کار را شروع کرده‌اند. این فرمایش ایشان برای ما امیدبخش بود و چراغ راه ماست، رهبر انقلاب دو مطالبه داشتند، یک میزان تولید کاغذ ایرانی بیشتر شود، دوم کیفیت افزایش پیدا کند‌، ما براساس فرمایش رهبر انقلاب و تاکیدی که داشتند به میدان آمدیم، تمام تلاشمان این بود که کیفیت را بالا ببریم.

باز هم تاکید می‌کنم که ادعا نداریم کاغذ ما با کاغذ گلاسه چهار رنگ یا چند رنگ مورد نیاز برخی از کتاب‌های خاص رقابت می‌کند. ولی در حوزه کاغذ با استاندارد‌های موجود مدعی هستیم که حداکثر کیفیت را اعمال می‌کنیم، سعی و تلاش می‌کنیم این کیفیت را بهبود بخشیم که کمتر در جامعه نشر دچار مشکل شوند.