بررسی کمبودها، انتقادات و گلایه‌ها به سهم ناچیز نوجوانان در رسانه / چرا سهم نوجوان در صدا و سیما کم است؟
دبیر جشنواره «نوجوونیم» گفت: نوجوانان موفق و برگزیده‌ای که چهاردهم آبان مشخص می‌شوند با حمایت تشکل‌ها و نهادهای ذیربط به جامعه فرهنگ و هنر، معرفی خواهند شد.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، جشنواره انتخاب نوجوان برتر برای اولین بار، افراد توانمند و مستعد را دور هم جمع کرده و از تیرماه کار جمع‌آوری آثار و اعلام سیاست‌ها را در دستور کارش قرار داد و حالا قرار است در روزهای آتی، تکلیف برگزیدگانش مشخص شود. در جریان تهیه‌گزارش از جزئیات این جشنواره به این نکته رسیدیم که قرار است بهترین‌های این رقابت در صدا و سیما فعال شوند.
یکی از کم‌کاری‌ها و غفلت‌هایی که همیشه به چشم خورده، ضعفی است که در برنامه‌های نوجوانانه، سریال‌ها و فیلم‌های سینمایی است که می‌توانند بیشتر به نوجوان بپردازند. نوجوان کماکان هم سهم پررنگی در سیما و سینما ندارد و به تعبیر محمد طائب روابط عمومی جشنواره انتخاب نوجوان برتر قرار است به این استعدادها بیشتر توجه شود. این نکات دغدغه‌هایی بود که در جریان این نشست و گفتمان با مسئولین جشنواره مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
بسیج سازمان صداوسیما با مشارکت چند نهاد فرهنگی جشنواره نوجوان برتر را تحت عنوان «نوجونیم» پیش می‌برد. همان‌طور که دبیر این جشنواره اشاره کرده شاید به واسطه این جشنواره، خلأهایی که در حوزه نوجوان وجود دارد، پر شود. شکیب‌راد همچنین به نقش امید در این راستا اشاره کرده که در فاصله زمانی بین 8 تا 13 آبان‌ماه، این جشنواره برگزار می‌شود، نوجوان برتر سال را معرفی کنند.
محمد طائب درباره جزئیات بیشتر این جشنواره تأکید کرد: این جشنواره در حالی برای اولین بار برگزار می‌شود که دو وجه دارد. این جشنواره در وجه اول، می‌کوشد سلیقه نوجوان را در زمینه‌های موسیقی، کتاب، فیلم و سریال‌های VOD مطرح کند و بشناسد با کدام ذائقه و سلیقه نوجوانان مواجه است؟ در وجه دوم بازیگر و مجری و گوینده و خواننده و عرصه‌های مختلف فرهنگی و هنری را معرفی کند. بر پایه اینکه به هویت و سلیقه نوجوان برسیم، انتخاب می‌کنیم.
* شناسایی سلیقه و هویت نوجوانان
همان‌طور که «طائب» به این نکته اشاره کرد که بخش اول انتخاب نوجوانان است، نوجوانان در هر زمینه‌ای چه چیزهایی را می‌پسندند. در سال گذشته چه فیلم، سریال و یا موسیقی و کتابی را دوست دارند. این انتخاب‌ها و بررسی‌ها دو فرمول را به‌دست می‌آورد سلیقه و هویت نوجوانان را بهتر می‌شناسیم. و همچنین به تولیدکننده نشان می‌دهد که با چه نوع سلیقه و ذائقه نوجوانانه‌ای مواجه است.
نهادهایی مثل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، سازمان دانش‌آموزی، بسیج دانش‌آموزی، باشگاه سوره، نماوا و هنر و رسانه شهید آوینی در کنار این جشنواره‌اند و نفرات و مستعدین را به رویداد «نوجوونیم» معرفی می‌کنند که هیئتی 30 نفره از خود نوجوانان مورد بررسی قرار می‌دهند و افراد برتر معرفی می‌شوند.
* ایستگاه پایانی جشنواره
هفته ملی نوجوان که از امروز شروع شده و تا سیزدهم آبان‌ماه ادامه خواهد داشت در این نشست و گفتمان درباره نوجوان و دغدغه‌ها و خلأهایش گفت‌وگو کردیم. جشنواره‌ای که با محور بسیج صدا و سیما و همکاری و مشارکت تشکل‌های مختلف کار خود را آغاز کرده و حالا به ایستگاه پایانی نزدیک می‌شود. همان‌طور که در این جلسه مطرح شد بسیج صداوسیما به عنوان حامی در کنار افرادی است که به عنوان مجری، خواننده، ژورنالیست و عرصه‌های دیگر شناسایی می‌شوند، هست و حتما قول گرفته شده از آنها در برنامه‌ها و به عنوان بازیگر در سریال‌ها و فیلم‌ها استفاده کند. (در این جشنواره که رسما کار خود را از هشتم آغاز کرده و تا سیزدهم آبان‌ماه ادامه دارد و قرار است در روز چهاردهم آبان‌ماه یک اختتامیه‌ای داشته باشد و برگزیدگان معرفی شوند؛ نوجوانان 14 تا 19 سال شرکت کرده‌اند.
«جشنواره نوجوونیم» با هدف معرفی نوجوانان شاخص در زمینه‌های مختلف ادب و هنر، در تعامل با تشکل‌های دانش‌آموزی و مجموعه‌های نوجوانانه، در حال جمع‌آوری رزومه نوجوانان مستعد در این زمینه‌ها است. حالا پس از غربالگری 3500 رزومه و داوری مرحله یک توسط 30 نوجوان عضو آکادمی این جشنواره، در زمینه‌های شعر، داستان، ژورنالیسم، بازیگری، فیلمسازی، خوانندگی و اجرا، 10 نفر منتخب هر بخش به داوری تخصصی رسیده‌اند.
مهدی سیار ترانه‌سرا و شاعر توانمند کشور که بسیاری از ترانه‌هایش توسط خواننده‌های پرآوازه‌ای چون محمدمعتمدی، سالار عقیلی و فریدون بیگدلی به موسیقی‌هایی دلنواز تبدیل شده، مسئولیت داوری بخش شعر را برعهده گرفته است. در حوزه داستان هم داوری بخش تخصصی به وجیهه سامانی نویسنده موفق کشور که در کارنامه خود داوری جایزه کتاب سال حوزه نوجوان را نیز دارد سپرده شده است. کسی که آثار حوزه نوجوانش نیز از پرمخاطب‌های این عرصه به شمار می‌آید.
آخرین بخش حوزه ادبیات و قلم جشنواره نوجوونیم هم ژورنالیسم است. احسان ناظم بکایی از روزنامه نگاران و اهالی رسانه پر سابقه که البته دستی هم بر تألیف دارد و مستندهای موفقی هم از او دیده ایم، داوری این بخش را برعهده گرفته است.
در نشست جشنواره «نوجوونیم» چه گذشت؟
محمدصادق باطنی به عنوان رییس باشگاه هنر و رسانه شهید آوینی تأکید کرد: نگاه ما به حوزه نوجوان از فراز و نشیب برخوردار بوده و در حال حاضر از یک نشیب قابل تأملی قرار داریم. عدم توجه به نوجوانان که ساحت بسیار مؤثری در جامعه دارند خیلی نگران‌کننده پیش می‌رود. به هر حوزه و عرصه‌ای نگاه می‌کنیم آن توجه درست و اصولی را نسبت به قشر نوجوان شاهد نیستیم. در صداوسیما نسبت به شبکه امید نگاه مثبتی نیست، در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی که نوجوان جایگاه چندانی ندارد حداقل پیش از این در بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای از جایگاهی برخوردار بود که الان از آن جایگاه هم خبری نیست.
* حضور قهرمانانه شهید لندی
وی افزود: به نظر می‌آید خودمان را در مواجهه با مسئله «نوجوان» مسخره کرده‌ایم. حالا در برهوت این بی‌توجهی‌ها و خلأها، این جشنواره و فعالیت‌ها می‌تواند جریانی مغتنم را برای نوجوانان در جامعه فراهم کند. امیدوارم هفته نوجوان فرصت خوبی باشد یک فرازی را فریاد بزنیم که مجموعه فعالان این حوزه، برای جدی گرفتن حوزه نوجوان تدبیری بیندیشند. این نسل کمتر از نسل‌های دیگر ندارند که پرچم انقلاب را با اهداف ارزشمندش به اهتزاز درآورند. اگر به آنها به موقع و درست توجه کنیم اتفاق بزرگتری در راه خواهد بود. مثل قصه قهرمانانه‌ای که برای آن نوجوان ایذه‌ای اتفاق افتاد و او را به مقام شهید نائل آورد. این اتفاق باعث شد توجهات از «هلیا چاقو نکش»، «نهنگ آبی» و... را به سمت نوجوانی کشاند که یاد و مسیر شهدایی همچون حسین فهمیده و بهنام محمدی را زنده کرد.
رئیس باشگاه هنر و رسانه شهید آوینی با اشاره به همزمانی چهلمین روز شهادت «علی لندی»، خاطرنشان کرد: همزمانی چهلمین روز شهادت شهید لندی با ایام گرامیداشت هفته ملی نوجوان باعث شد تا با صدای بلندتری فریاد بزنیم ما به هیچ وجه بد نخواهیم دید. از توجه به این نسل، امثال علی لندی‌ها را از ناحیه بالقوه به بالفعل درخواهد آورد. مجموعه برنامه‌هایی که هفته ملی نوجوان از فعالان نوجوان به ویژه صداوسیما و مجموعه تشکل‌های دانش‌آموزی پای کار آمدند، اتفاق ارزشمندی است. امیدواریم که این اتفاقات منجر به تحولاتی در حوزه نوجوانان شود.
* جزئیاتی از المپیاد سواد رسانه‌ای
علی رضایی والا به عنوان دبیر بخش المپیاد سواد رسانه‌ای تصریح کرد: المپیاد سواد رسانه‌ای برای پنجمین بار است که برگزار می‌شود. یکی از محوری‌ترین بخش در این رقابت، مسئله هویت و رسانه است. امروز فضای رسانه‌ای و مجازی محل زیستگاه نوجوانان است و ما در این 5 سال، تلاش کرده‌ایم از خود نوجوانان کمک بگیریم تا دغدغه‌مندانه‌تر و درست‌تر در این مسیر گام برداریم. امروز عرصه توجه به فضای مجازی نوجوانان، بسیار عرصه مهم و قابل توجهی است؛ چرا که به واسطه کرونا و آموزش در فضای‌مجازی، جامعه ناگزیر به ورود این قشر شد، هرچند در سال‌های قبل محدودیت‌هایی ایجاد می‌کردند. دوره نوجوانی دوره هویت‌گزینی این نسل است. نقش رسانه در هویت‌یابی حائز اهمیت است و به دنبال آن بودیم از شاهنامه هویت ایرانی - اسلامی را تأکید کنیم. حتی از خود این نوجوانان استفاده کردیم که بگوییم چطور می‌توان این هویت را به این نسل، تزریق کرد.
او به اختتامیه این بخش اشاره کرد و گفت: اختتامیه المپیاد سواد رسانه‌ای روز چهارشنبه 12 آبان‌ماه را خواهیم داشت. خود نوجوان‌ها برای مسائل خودشان دغدغه‌مندند. ان‌شاءالله بحث اولین گردهمایی برگزیدگان ادوار سواد رسانه‌ای 5 دوره قبل برگزار خواهد شد. سیزدهم و چهاردهم آبان‌ماه هم در حوزه‌های مختلف «هویت و رسانه» را به عنوان حسن ختام این بخش خواهیم داشت. تاکنون 7500 شرکت‌کننده داشته‌ایم که تعداد افراد مدال‌آور این بخش هم به 180 نفر می‌رسد. قرار است این برگزیدگان کنار هم بیایند و به یک جمع‌بندی در خصوص سواد رسانه‌ای برسند و نهایتا راهکار عملی و جذاب اتفاق بیفتد.
* جشنواره فیلم مدرسه و فیلمسازی در 7 استان
بخش دیگری از این نشست به جشنواره فیلم مدرسه رسید. امیرحسین اخوین دبیر این جشنواره خاطرنشان کرد: ایده و آغاز به کار این جشنواره از سال 1391 آغاز شد. یک تشکل علمی از داخل مدرسه شروع کردند و یک سیلی از علاقه‌مندان به هنر در مدارس وجود داشت و توجهی به این هنرمندان نمی‌شود. جشنواره فیلم کوتاه مدرسه با این هدف که در ابتدای راه فضای هنر را به صورت آموزشی دنبال کند و سپس در ادامه مستعدین این حوزه شناسایی شوند. آثار زیادی از 1100 مدرسه و در هفت محور اصلی به دست ما رسید. علاوه بر این بخش‌ها که فیلم کوتاه داستانی، انیمیشن، نماهنگ، تیزر تبلیغاتی و بخش جانبی فیلمنامه و عکس و پوستر و... است، 11 اثر هم از 20 کشور به بخش بین‌الملل جشنواره رسید.
وی همچنین افزود: از امروز افتتاحیه هرکدام محورهای جشنواره از شبکه امید و نتایج آن در برنامه زنده «رسانش» روی آنتن می‌رود و همچنین همزمان با روز دانش‌آموز سالن اندیشه حوزه هنری، اختتامیه‌اش برگزار خواهد شد. بعد از 13 آبان هم با مشارکت هلال‌احمر، در 7 استان، فیلم‌هایی با اولویت مسائل و مشکلات آن و توجه به موضوعاتی همچون قومیت‌ها و آسیب‌ها و امتیازات آن مناطق، ساخته شده‌اند مورد بررسی قرار می‌گیرند و از 15 تا 25 آبان‌ماه این اختتامیه هم برگزار خواهد شد.
برگزاری راهپیمایی 13 آبان بعد از دو سال
در این نشست، خانم آذرمی به عنوان نماینده هلال‌احمر حضور داشت. او به فعالیت‌های این حوزه و مشارکتش در جشنواره «نوجوونیم» اشاره کرد. او از برگزاری راهپیمایی روز 13 آبان (روز استکبار) که بعد از دو سال کرونایی، خبر داد. زنگ استکبارستیزی که در 12 آبان‌ماه در مدارس نواخته شد. همچنین طرح ملی «دادرس» که ویژه دانش‌آموزان با سرفصل‌های امدادی به مرحله اجرا خواهد رسید.
* ماجرای نظرسنجی جشنواره «نوجوونیم» چیست؟
محمد طائب به عنوان روابط عمومی جشنواره، جزئیاتی از نظرسنجی «نوجوونیم» را مطرح کرد. رقابتی که در سایت نوجوونیم، سایت شهید آوینی و برخی از تشکل‌ها و خبرگزاری‌ها کماکان ادامه دارد؛ نوجوانان به این وسیله می‌توانند در حوزه‌های مختلف علاقه‌مندی‌هایشان را اعلام کنند تا ذائقه و سلیقه مخاطب نوجوان شناسانده شود. او در این نشست تأکید کرد: ما برای شناخت هویت و فعالیت در حوزه نوجوان نیازمند این هستیم که بدانیم پسند و سلیقه نوجوان چیست. به همین خاطر نظرسنجی را تدارک دیدیم که تاکنون 3000 نفر رأی خود را داده‌اند. این نظرسنجی فرمول طلایی برای تولیدکنندگان محصولات فرهنگی خواهد بود که با چه ذائقه و سلیقه‌ای مواجه‌اند. (این نظرسنجی در زمینه کتاب، فیلم و سریال‌ها، سریال‌سازی تلویزیون، وی‌او‌دی‌ها، موسیقی و.... است.)
* حمایت از برگزیدگان جشنواره / نوجوانان موفق به علاقه‌مندی‌شان می‌رسند
حسین شکیب‌راد دبیر این جشنواره درباره نظرسنجی گفت: سلیقه و ذائقه مخاطب نوجوان را در همه زمینه‌ها خواهیم داشت اما بیشتر تمرکزمان روی محصولات داخلی خواهد بود. 14 آبان‌ماه اختتامیه برگزار می‌شود و از عوامل محصولات مورد پسند نوجوانان هم تجلیل می‌کنیم. به جهت فعالیت صداوسیما و مشارکت تشکل‌های هنری و رسانه‌ای، ما سراغ حوزه‌های هنری و رسانه‌ای رفتیم. به این واسطه ژورنالیست، بازیگر، خواننده، گوینده و مجری توانمند و با استعداد معرفی می‌شوند. البته برای سال‌های آینده، توجه به استعدادهای نوجوان در حوزه کارآفرینی و جهاد و دیگر حوزه‌ها را هم مدنظر داریم. روز چهاردهم آبان‌ماه 3 نفر در هر حوزه و مجموعا 21 برگزیده معرفی می‌شوند که بهترین‌های هر حوزه به حساب می‌آیند. طرحی داریم که از این برگزیدگان حمایت می‌شود توانمندی هایشان را پیش ببرند؛ فیلمساز فیلم خود را می‌سازد، ژورنالیست در رسانه‌ای فعال شود، بازیگر به فیلمی می‌پیوندد تا استعدادش دیده شود و مجری و گوینده هم به همین صورت؛ به این واسطه نسل آینده فرهنگی و هنرمان معرفی خواهند شد.
* ثبات جشنواره "نوجوونیم" در هر چرخش مدیریتی
دبیر جشنواره «نوجوونیم» در خصوص ثبات جشنواره و مدیرانش و همچنین چشم‌انداز این رویداد به خبرنگار تسنیم گفت: این اعتماد را به شرکت‌کنندگان، دغدغه‌مندان و مشارکت‌کنندگان می‌دهیم که به واسطه استقلال این جشنواره، در این راه و مسیر مستدام خواهیم بود و تغییر و چرخش مدیریتی و دولتی هیچ خللی در این مسیر ایجاد نخواهد کرد. امیدواریم که در سال‌های آینده بتوانیم تشکل‌ها و جامعه مشارکت‌کننده و دغدغه‌مند جشنواره را گسترش بیشتری بدهیم. البته خلأ شورای عالی برای پیگیری موضوعات نوجوانان، احساس می‌شود و دنبال تعاملی با وزارت ورزش و جوانان هستیم که روال چند سال آینده که حوزه نوجوانان هم در دل این وزارتخانه جایگاهی داشت دوباره تکرار شود و نسبت به نوجوانان دغدغه‌مندی بیشتری ایجاد شود.
* چرا سهم نوجوان در صداوسیما کم است؟
محمدصادق باطنی هم در پاسخ به سؤال دیگر خبرنگار تسنیم درباره کمبود محصولات نمایشی صداوسیما برای نوجوانان، گفت: هیچ‌گاه سریال‌سازی و فیلمسازی درست برای نوجوانان را به رسمیت نشناختیم و در صداوسیما هم این همیت نمود پیدا نکرده و نتوانستیم به یک زبان مشترک و دقیق در این زمینه دست پیدا کنیم. البته گام‌هایی هم برای برنامه‌سازی برداشته شده اما نمی‌توانم بگویم مطلوب است. به طورمثال مسابقه "کهکشان‌ها" را با نگاه توجه به علاقه‌مندی مسابقه‌سازی نوجوانان روی آنتن داریم که امیدوارم مورد پسند نوجوانان قرار بگیرد.
تلویزیون برای بعضی از بازیگران نقش عابربانک یا حیاط خلوت را بازی می‌کند پشیمانی بهنوش بختیاری از بازی‌نکردن در یک سریال مشهور / باندبازی در شبکه نمایش خانگی بسیار بیشتر از تلویزیون و سینما است حضور مجریان نوستالژیک تلویزیون همراه با یک میهمان ناخوانده / یک برنامه سینمایی به سیما اضافه شد
