بعد از 29 هزار تومان، مقصد بعدی دلار کجاست؟

انریکه مورا، نماینده اتحادیه اروپا در مذاکرات وین امروز وارد ایران می‌شود تا رایزنی‌ها برای رفع اختلافات با آمریکا و حصول توافق هسته‌ای تداوم یابد. از سوی دیگر گفته می‌شود آخر هفته امیر قطر به تهران سفر خواهد کرد تا آخرین توافقات برای آزادسازی دلارهای بلوکه‌شده ایران انجام شود. با این حال امروز نرخ دلار در بازار غیررسمی برای اولین بار در بیش از 4 ماه گذشته از مرز 29 هزار تومان عبور کرد و حتی تا این لحظه (ساعت 16:30 دقیقه) تا حدود 29 هزار و 200 هزار تومان نیز پیش رفته است.

اما مقصد بعدی دلار کجاست؟ آیا دلار به واسطه افزایش یارانه نقدی مسیر صعودی را در پیش گرفته است؟

به گزارش بورسان؛ تداوم روند افزایشی نرخ دلار با وجود خبرها خوب در سیاست خارجی می‌تواند ریشه در سه عامل داشته باشد. اول ذهنیت شاید اشتباه عموم مردم، از تورمی بودن سیاست‌های اصلاحی اقتصادی دولت برای حذف ارز 4200 هزار تومانی، دومی ناامیدی از حصول توافق با غرب به دلیل طولانی شدن مذاکرات و در آخر گمانه‌زنی‌ها از افت صادرات نفت ایران.

حذف ارز 4200 تومانی چگونه به جهش دلار منجر شد؟

دولت همانطور که پیش از این اعلام کرده بود ارز 4200 تومانی را برای خرید کالاهای اساسی چون گندم و مواد اولیه دارو حذف و در مقابل شروع به پرداخت یارانه نقدی به حدود 90 درصد خانوارهای جامعه کرده است. در واقع از این پس یارانه از قیمت کالاها حذف و به صورت نقدی به خانوارها تعلق می‌گیرد.

هرچند که دولت مدعی است چنین اقدامی به افزایش قیمت‌ها منجر نخواهد شد، با این حال همین حالا شاهد افزایش قیمت برخی اقلام هستیم.

گرانی موضعی قیمت‌ها به طور مستقیم به افزایش نرخ تورم و شاید رشد نرخ دلار منجر نشود، اما این دست از اقدامات اصلاحی به دلیل تجارب قبلی که در اذهان عموم مردم باقی گذاشته باعث افزایش انتظارات تورمی می‌شود و این خود شاید از جهش نرخ دلار در شرایطی که پیش از این نیز در مسیر صعودی قرار داشت، حمایت کند.

ممکن است اجرای این سیاست به صورت مقطعی اثر هیجانی در افزایش انتظارات داشته باشد اما اگر به صورت کلی انتظارات تورمی فروکش کند این اثر می‌تواند خنثی شود.

با این حال نرخ دلار که هفته‌ها در محدوده 28 هزار تومان باقی مانده بود نه تنها ظرف یک هفته اخیر با قدرت از مرز 28 هزار تومان عبور کرد بلکه امروز کانال 29 هزار تومان را نیز فتح کرد.

به دنبال افزایش قیمت دلار، قیمت سکه نیز در مسیر افزایشی قرار گرفت. این در حالی است که در بازارهای جهانی ارزش اونس طلا افت کرده است.

سکه تمام بهار آزادی امروز به حدود 13 میلیون و 500 هزار تومان رسید. این قیمت بیشترین قیمت سکه طی حدودیک سال اخیر است.

انتظارات تورمی با برجام فروکش می‌کند

هر چند سیاست حذف ارز 4200 تومانی اقدامی اصلاحی و به نفع اقتصاد کشور است، با این حال در شرایطی که به دلیل عدم موفقیت در مذاکرات وین انتظارات تورمی در سطح بالایی قرار داشته، اجرای این سیاست به افزایش نگرانی‌ها منجر شده است.

حدود دو ماه است که مذاکرات هسته‌ای برای احیای برجام در وین متوقف شده است. در آغاز مذاکرات (سال گذشته) خوش‌بینی به حصول توافق در سطح بالایی قرار داشت و این خوش‌بینی به افت دلار در ماه‌های پایانی دولت دوازدهم منجر شده بود، به طوریکه نرخ دلار تا کانال 20 هزار تومان افت کرد.

امشب انریکه مورا، نماینده اتحادیه اروپا در مذاکرات وین به تهران می‌آید. او حامل پیام دولت آمریکا برای ایران است

هرچند این باور وجود داشت که حدود یک سال پیش امکان توافق در وین وجود داشته، اما در ماه‌های اخیر مذاکرات به دلیل برخی اختلافات به خصوص بر سر خروج نام سپاه پاسداران از لیست تحریم‌ها به بن‌بست رسیده است. آخرین دور مذاکرات هسته‌ای نیز با همه خوش‌بینی‌ها به نتیجه نرسید و پس از آن شاهد رالی دوباره در بازار ارز بودیم.

با این حال به نظر مذاکرات همچنان ادامه دارد. امشب (چهارشنبه) انریکه مورا، نماینده اتحادیه اروپا در مذاکرات وین به تهران می‌آید و گفته می‌شود حامل پیامی از سوی دولت آمریکا برای ایران است.

گفته می‌شود مورا تا روز جمعه در تهران خواهد ماند و با مسئولینی چون امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه و علی شمخانی، دبیر شورای امنیت ملی دیدار خواهد کرد.

ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در خصوص سفر مورا تهران گفته است: مورا به تبادل پیام بین دو طرف ادامه می دهد و ایالات متحده از تلاش او برای به نتیجه رساندن مذاکرات احیای برجام حمایت می کند.

او مدعی شد: چنانچه تهران تصمیم بگیرد با حسن‌نیت به مذاکرات ادامه دهد، امکان به نتیجه رسیدن سریع گفت‌وگوها وجود دارد.

علاوه بر این امیر قطر روز پنجشنبه مهمان نهاد ریاست جمهوری در تهران خواهد بود. گفته می‌شود او واسطه بین ایران و آمریکا برای آزادسازی دلارهای بلوکه شده ایران در کره‌جنوبی به بزرگی 7 میلیارد دلار است.

با این حال به دلیل فرسایشی شدن مذاکرات هیچ یک از این دو رویداد و خوش‌بینی‌ها نسبت به آن نتوانسته مانع افزایش نرخ دلار شود.

به نظر انتظار بیش از حد در یک سال گذشته تمام فعالان اقتصادی را از نتیجه‌بخش بودن مذاکرات ناامید ساخته است و دوباره حافظه تاریخی از اثر ویران‌کننده تحریم بر اقتصاد کشور و جهش نرخ دلار به ذهنیت غالب فعالان اقتصادی تبدیل شده است.

افول دلارهای نفتی؟

در این میان اما موضوع دیگری که می‌تواند به افزایش نرخ دلار کمک کرده باشد، کاهش درآمدهای نفتی است.

موسسه ردیابی نفتکش‌ها با نام کپلر در روزهای اخیر اعلام کرد که به دلیل افزایش عرضه نفت روسیه آن هم با قیمت‌هایی بسیار نازل، خرید پالایشگران خصوصی چین از ایران بیش از 39 درصد در ماه گذشته میلادی کاهش یافته است.

مسولان ایرانی اعلام می‌کنند میزان صادرات نفت ایران حدود یک میلیون بشکه است، اما آمار شرکت‌های خارجی مقدار آن را حدود 700 هزار بشکه در روز و تنها به کشور چین می‌دانند.

هرچند صادرات حدود یک میلیون بشکه به معنای درآمد نفتی 36 میلیارد دلاری در سال است که رقمی قابل توجه و نزدیک به سطح درآمدهای نفتی در زمان پیش از تحریم‌ها و با نفت حدود 40 دلار است، با این حال باقی ماندن تحریم‌ها و گمانه‌زنی‌های مختلف از دشواری صادرات نفت ایران در کنار افزایش ارزش واردات کشور موجب می‌شود که چنین درآمدی نتواند تراز تجاری کشور را مثبت نگه دارد و دولت در کنترل بازار ارز ناتوان باشد.

پیش‌بینی نرخ دلار

اما سوال اصلی این‌جاست که مقصد بعدی دلار کجاست. به نظر می‌رسد با حصول توافق هسته‌ای در کوتاه‌مدت در کنار اقدامات اصلاحی می‌تواند به افت نرخ دلار تا سطوح پایین‌تر امیدوار بود اما کارشناسان تکنیکی عنوان می‌کنند که دلار با ادامه وضعیت کنونی مستعد رسیدن به سقف تاریخی و حتی سطح 35 هزار تومان است.

نرخ دلار در پی رشدی که طی روزهای اخیر داشت، توانسته خط روند و مقاومت داینامیک خود را در هم شکند و از آن عبور کند.

به واسطه این اتفاق و همچنین شکست مقاومت استاتیک حوالی 28500 تومان، می‌توان این انتظار را داشت که نرخ دلار برای رسیدن به سقف تاریخی خود مانع خاصی ندارد و صرفا می‌توان به مقاومت استاتیکی که حوالی 29300 تومان وجود دارد اشاره کرد.

البته با توجه به ترند صعودی و مومنتومی که در نمودار دلار شکل گرفته، شکست این مقاومت احتمال بالایی دارد. اندیکااتور RSI در شاخص دلار به ریال نیز مقاومت داینامیک خود را شکسته و پس از این شکست شاهد پولبک به خط روند شکسته شده در این اندیکاتور بودیم که ادامه رشد آن را تضمین کرده است.

لازم به ذکر است که با قرار گیری اندیکاتور RSI بالای سطح 70 واحدی، این شاخص مومنتوم صعودی قدرتمندی به خود گرفته است. هنوز سیگنال و الگوی برگشتی در اندیکاتورهای مطرح و خود شاخص دلار به ریال دیده نمی‌شود.