تحرکات کاهشی در بازار ارز و سکه؛ قیمت دلار توافقی در کانال 29 هزار تومان / دو عامل اثرگذار بر روند نرخ ارز چیست؟
روند بازار ارز این روز‌ها با کاهش نسبی قیمت‌ها همراه شده است. این در حالی است که از یک سو اخبار مختلف برجامی بر شاخص ارزی اثرگذار است و از سوی دیگر، تصمیمات بازارساز مانع از شکل گیری رفتار‌های هیجانی در بازار ارز شده است.
به گزارش تابناک اقتصادی؛ مشاهدات میدانی از بازار ارز و صرافی‌های شهر تهران نشان از کاهش تقاضا و تداوم روند عرضه ارز صادرکنندگان به شبکه صرافی‌ها دارد. به گونه‌ای که به گفته صرافان، در نبود تقاضای موثر در بازار ارز، قیمت‌ها با افت پلکانی همراه شده است.
فعالان بازار به تابناک اقتصادی گفتند: روند این روز‌های بازار تحت تاثیر دو عامل داخلی و خارجی قرار دارد. از یک طرف شاهد مذاکرات احیای برجام در سطح بین المللی و گمانه‌زنی‌ها از نتایج مذاکرات هستیم که باعث کاهش انتظارات تورمی و شکل گیری فضای مثبت شده است. در نتیجه، تقاضای هیجانی و کاذب وارد بازار نشده است و آن‌هایی هم که به قصد کسب سود و نوسان گیری اقدام به خرید کرده بودند، در این روز‌ها عرضه ارز‌های خریداری شده را در دستور کار قرار داده اند تا از زیان بیشتر جلوگیری کنند.
یکی از صرافان با اشاره به افزایش ماه‌های گذشته قیمت دلار در محدوده 33 تا 34 هزار تومانی اظهار داشت: کسی که دلار به این قیمت را خریده بود، در این شرایط که بهای دلار به محدوده 30 هزار تومان نیز رسیده است، ضرر کرده است.
برخی از تحلیلگران بازار ارز بر این باورند که در صورت انتشار سیگنال‌های مذاکراتی جدی‌تر در هفته پیش‌رو با افزایش حجم فروش ارز‌های خانگی در بازار تهران قیمت دلار در معاملات غیررسمی دچار شوک کاهشی قابل توجهی خواهد شد.
اما در کنار عامل خارجی مذکور، یک عامل نیز در هفته‌های اخیر بر روند قیمت‌ها اثرگذار بوده است. بر این اساس باید یادآور شد در اواخر خردادماه، خبری رسانه‌ای شد، مبنی بر اینکه شورای عالی هماهنگی سران قوا به ریاست رئیس جمهور، اختیارات جدید و ویژه‌ای به بانک مرکزی برای مدیریت بازار ارز داده است، به گونه‌ای که با مجوز سران قوا، اختیارات این بانک در بازار ارز افزایش یافته و این بانک مجاز است نامحدود در بازار ارز مداخله کند.
سرانجام در 22 خردادماه 1401، ابلاغیه جدید بانک مرکزی به صرافی‌ها، از چراغ سبز بازارساز برای عرضه اسکناس ارز صادرکنندگان به شبکه صرافی‌ها خبر داد و بنا بر این ابلاغیه، از این پس صرافی‌ها می‌توانند اسکناس ارز صادرکنندگان را با نرخ توافقی خرید کرده و به متقاضیان ارزی بفروشند.
این ابلاغیه تاکید داشت که خرید ارز توسط صرافی‌ها از صادرکنندگان بدون محدودیت و با نرخ توافقی و نه دستوری انجام شود. همچنین در بخشی از این ابلاغیه بیان شده است که فروش ارز در سرفصل سایر (کد 24) با احراز هویت متقاضی به فروش برسد. با این اقدام، رفع تعهد ارزی صادرکننده نیز لحاظ می‌شود.
آنچه در این ابلاغیه مشهود بود، تاکید سیاست گذار بر عرضه ارز صادرکنندگان به صورت اسکناس به صرافی‌ها بود؛ اما چند روز بعد، بانک مرکزی از برنامه و یا بهتر بگوییم از گشایش ارزی دیگری هم رونمایی کرد؛ بنابراین، با صدور بخشنامه جدید بانک مرکزی، به صرافی‌ها اجازه داده شد تا علاوه بر ارز صادرکنندگان، نسبت به خرید ارز از همه اشخاص حقیقی و حقوقی با نرخ توافقی به منظور فروش به متقاضیان اقدام کنند.
در این بخشنامه آمده بود، این خرید ارز از سوی صرافی‌ها با دریافت اصل اظهارنامه گمرکی معتبر مبنی بر ورود اسکناس با نرخ توافقی انجام می‌شود؛ ضمن اینکه مانند گذشته خرید اسکناس خرد از اشخاص با رعایت مقررات ارزی و مبارزه با پولشویی امکان پذیر است. به عبارت دیگر، سیاست جدید بانک مرکزی در ابتدا تنها مختص به صادرکنندگان بود و تنها این افراد می‌توانستند دارایی‌های ارزی خود را به صرافی‌ها عرضه کنند، ولی بنا بر مصوبه جدید، نه تنها صادرکنندگان بلکه تمامی افراد حقیقی و حقوقی می‌توانند هر میزان ارز که مایلند با قیمت توافقی به صرافی‌ها بفروشند.
خبری از جولان دلالان نیست
یکی از نتایج مثبت این سیاست ارزی، محدود شدن معاملات در بازار آزاد و غیررسمی است. به گونه‌ای که هرچقدر نیاز ارزی متقاضیان در شبکه رسمی صرافی‌ها تامین شود، تحرکات دلالان نیز در بازار آزاد و غیررسمی کمتر و محدودتر می‌شود. روندی که در هفته‌های اخیر هم شکل گرفته و باعث شده تا دیگر خبری از معاملات هیجانی و فردایی ارزی نباشد. این در حالی است که در گذشته، هر زمان که در معاملات بازار آزاد، قیمت‌ها به شکل حبابی و غیرواقعی رشد می‌کرد، بلافاصله قیمت‌ها در بازار ارز افزایشی و تقاضا نیز بیشتر می‌شد.
قیمت دلار و یورو توافقی چقدر شد؟
بر اساس این گزارش، در معاملات اولین روز هفته (شنبه 22 مردادماه 1401) بازار ارز توافقی، قیمت هر اسکناس دلار آمریکا با تداوم روند کاهشی در کانال بیست و نه هزار تومانی، به رقم 29390 تومان رسیده است. این در حالی است که به طور میانگین، روزانه در بازار توافقی، بیش از 10 میلیون دلار بین خریدار و فروشنده در شبکه صرافی‌های مجاز سراسر کشور، معامله می‌شود. از سوی دیگر امروز نرخ یورو توافقی نیز با کاهش به کانال سی و یک هزار تومان، به رقم 31300 تومان رسیده است.
قیمت دلار و یورو در بازار متشکل ارزی
در حال حاضر و در لحظه انتشار این گزارش، نرخ خرید هر اسکناس دلار آمریکا در بازار متشکل ارزی 27912 تومان و قیمت هر اسکناس یورو نیز در این بازار، 28796 تومان است.
این در حالی است که قیمت خرید هر اسکناس دلار آمریکا در صرافی‌های بانکی به جهت تامین نیاز ارزی همچون سفر و دانشجویی (مصارف 23 گانه ارزی مورد تایید بانک مرکزی) 27772 تومان و نرخ فروش نیز 28051 تومان تعیین شده است. یورو نیز در این صرافی‌ها به قیمت 28652 تومان از مردم خریداری و به قیمت 28940 تومان به متقاضی دریافت یورو فروخته می‌شود.
آرامش در بازار با راه‌اندازی معاملات توافقی ارز
رئیس کل بانک مرکزی پنجشنبه شب با حضور در برنامه صف اول شبکه خبر گفت: براساس آمار‌ها در پایان تیرماه بیش از 14 میلیارد دلار ارز در سامانه نیما تامین شده است که این میزان در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته 80 درصد رشد داشته است.
صالح آبادی با اشاره به راه‌اندازی معاملات توافقی ارز نیز گفت: ارز توافقی یکی از اتفاقات خوبی بود که انجام شد به نحوی که در دوماه گذشته این امکان را فراهم کردیم که در شبکه صرافی کشور ارز‌های مختلف اعم از دلار و یورو و روبل به صورت توافقی و با قیمتی براساس عرضه و تقاضا مبادله شود.
رئیس کل بانک مرکزی ادامه داد: خوشبختانه حجم معاملات در این بخش به میزان قابل توجهی افزایش یافت و نشان داد که عمق بازار در حال افزایش است؛ ضمن اینکه بر بازار ارز هم اثرگذار است. به واقع معاملات توافقی ارز باعث آرامش بازار ارز شده است و بانک مرکزی به توسعه این بازار کمک خواهد کرد و به عنوان هدایتگر این بازارها، آرامش حوزه ارزی کشور را به عنوان اولویت اصلی خود دنبال می‌کند.
وی تاکید کرد: لذا شرایط ارزی خوبی داریم و در بازار حواله نیز حجم عرضه‌ها و معاملات روزانه به بیش از 200 میلیون دلار می‌رسد و عرضه همیشه بیش از تقاضاست.
تک نرخی شدن ارز امکان پذیر است
سلطانی زاده دبیر کل کانون صرافان پیش‌تر در گفتگو با تابناک اقتصادی اظهار داشت: برای کاستن از اختلاف نرخ دلار بازار آزاد و نرخ توافقی، پیشنهاد این است که تنوع فروش ارز در صرافی‌ها بیشتر شود، یعنی هرچه نیاز ارزی هموطنان در بازار آزاد که در حال پاسخگویی است با یک برنامه ریزی زمانی باید در چرخه صرافی‌ها قرار بگیرد، در نتیجه در مجموع به محدود شدن حجم معاملات بازار آزاد منجر خواهد شد. قاعدتا اگر مردم نیاز ارزی خود را در صرافی‌های رسمی دریافت کنند، به سمت تک نرخی شدن ارز حرکت خواهیم کرد. به بیان دیگر، حداقل نرخی که در صرافی‌ها به مردم اعلام می‌شود با نرخ بازار آزاد و غیررسمی، تفاوت چندانی نخواهد داشت.
دبیرکل کانون صرافان همچنین در گفت‌وگویی اظهار داشت: امروز قیمت دلار در‌حدود 30700 30600 تومان در بازار غیررسمی در حال معامله است. اگر مدیریت بازار براساس عرضه و تقاضا و بدون قیمت‌های دستوری باشد قیمت دلار ارزان‌تر هم خواهد شد و احتمال بازگشت دلار آزاد به کانال 29 هزار تومان هست. سلطانی‌زاده ابراز کرد: قیمت دلار طی روز جاری در قیاس با هفته‌های گذشته کاهش 1300 تا 1500 تومانی داشته است و احتمالاً روند نزولی قیمت‌ها در بازار طی روز‌های آتی نیز ادامه خواهد داشت.
