ترامپ در بحران
تهران - ایرنا - ایالات متحده آمریکا روزهای عجیبی را تجربه میکند. در حالی که سیاستمداران آمریکایی و به ویژه دونالد ترامپ، رئیسجمهوری فعلی این کشور، خود را برای ورود به ماراتن انتخابات ریاست جمهوری آماده میکنند، بحرانها یکی پس از دیگری ظاهر میشوند.
روزنامه ابتکار در گزارشی آورده است: در شرایطی که آمار بالای تلفات آمریکاییها بر اثر شیوع کووید 19 را به حساب رفتار بیتفاوت و تصمیمگیریهای دیرهنگام و اشتباه دولت گذاشتهاند، آمریکا هم به طور مستقیم - با ایجاد جنگ تجاری و ایجاد محدودیت برای برخی اتباع چینی - و هم به صورت غیرمستقیم - با قطع کمک آمریکا به سازمان بهداشت جهانی و دخالت در ماجرای تایوان - به تقابل با چین پرداخته است. در شرایطی که انتظار میرود این شرایط، آمریکا را از نظر اقتصادی و حتی نظامی دچار چالش کند، قتل یک سیاهپوست توسط پلیس این کشور، باعث شکلگیری اعتراضات گستردهای شده است. این در حالی است که سر ترامپ در روزهای گذشته به درگیری با شبکههای اجتماعی به ویژه توئیتر و تلاش برای لغو یکی از قانونها مهم آمریکا در حوزه آزادی بیان گرم بوده است.
از اریک گارنر تا جورج فلوید در روزهای گذشته انتشار ویدئویی از برخورد خشن و بیرحمانه پلیس در مینیاپلیس ایالت مینهسوتا آمریکا با یک سیاهپوست، موجی از اعتراضات روزافزون را در این شهر و دیگر شهرها و ایالتهای آمریکا به راه انداخته است. در این ویدئو، یکی از ماموران پلیس او را که جورج فلوید نام داشت به ظن خلافکاری، روی زمین انداخته و با حلقهکردن بازو به دور گردن او، باعث ایست قلبی و مرگ گارنر شده بود. اریک گارنر هم در حین این برخورد گفته بود: «نمیتوانم نفس بکشم». وی ساعتی بعد در بیمارستانی نزدیک محل این رویداد درگذشت. مرگ گارنر که پدر شش فرزند بود، موجی گسترده علیه خشونت و بیرحمی پلیس به راه انداخت و موجی برای حمایت از حقوق شهروندی رنگین پوستان در آمریکا ایجاد کرد که شعارش این بود: «نمیتونم نفس بکشم». این مورد به یادآورنده ماجرای قتل اریک گارنر، شهروند 43 ساله سیاهپوست در نیویورک توسط ماموران پلیس است. پیشتر کشته شدن مایکل براون، جوان 18 ساله سیاهپوست، به دست یک پلیس سفید در فرگوسن، جنبشی اجتماعی با شعار «نافرمانی مدنی» نزد سیاهپوستان به راه انداخت. مایکل براون مسلح نبود و سوءسابقه نیز نداشت.
مینیاپلیس، کانون اعتراضات در آمریکا به دنبال این رویداد، شهرهای آمریکا به ویژه مینیاپلیس مینهسوتا، در چهار شب گذشته، صحنه تظاهرات و اعتراضهای مردمی بوده است؛ روندی که خود چالشهای دیگری را نیز برای دولت آمریکا و شخص دونالد ترامپ به ارمغان آورده است. مینیاپولیس در چهار شب گذشته، هر شب ناآرامتر از روز قبل بوده است. معترضان در این شهر بسیاری از رستورانهای زنجیرهای و ساختمانهای دولتی از جمله مقر اصلی پلیس شهر را به آتش کشیدند. گستردگی ناآرامیها در حدی بود که فرماندار ایالت مینهسوتا، تیم والتز از نیروهای گارد ملی خواست برای آرام کردن اوضاع به شهر مینیاپولیس بیایند. گارد ملی آمریکا از صبح روز جمعه نهم خرداد در این شهر مستقر شده است. روز جمعه برخی از معترضان در مینیاپولیس در مقابل خانه جورج فلوید گردهم آمدند و چند دقیقه مانند روزی که جورج فلوید به قتل رسید، فریاد زدند: «نمیتوانم نفس بکشم». شهردار مینیاپولیس از جامعه سیاهپوستان به خاطر رفتار خشونتآمیز پلیس عذرخواهی کرده اما این نتوانسته از خشم و اندوه شهروندان بکاهد. چهار ماموری که در کشمکش با سیاهپوستان از جمله جورج فلوید درگیر بودند، بلافاصله پس از انتشار خبر درگیری اخراج شدند، اما معترضان این را کافی نمیدانند. بسیاری از معترضان، از جمله بریجت فلوید، خواهر مقتول، خواهان دستگیری و محاکمه عاملان قتل هستند. مقامات دادستانی اما تصریح کردهاند که هنوز آماده اعلام جرم علیه چهار مامور پلیسی که در این پرونده درگیر هستند، نیستند، اما گفتهاند که تحقیق درمورد مرگ جورج فلوید را اولویت اصلی خود قرار دادهاند. آخرین گزارشها حاکی است «درک چاوین» مامور پلیسی که زانو بر گردن جورج فلوید گذاشته بود، بازداشت و به قتل متهم شده است. با توجه به تشدید وخامت اوضاع در مینیاپولیس دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا نیز واکنش نشان داده و در پیامی توئیتری ضمن ابراز حس همدردی با دوستان و بستگان قربانی اطمینان داده است که «عدالت کافی اجرا خواهد شد».
سرایت اعتراضات به سایر شهرهای آمریکا اما مینیاپلیس تنها شهری نیست که در اعتراض به قتل شهروند سیاهپوست آمریکایی توسط پلیس این کشور ناآرام است. تا کنون در شهرهایی همچون نیویورک، کلمبوس، ممفیس، پورتلند، سن پل، مینیاپولیس، دنور، فونیکس، شیکاگو و لسآنجلس هم در اعتراض به قتل جورج فلوید ناآرام بوده و شاهد تظاهرات اعتراضی بودهاند. همچنین به دنبال کشیده شدن اعتراضات به خیابانهای مقابل کاخ سفید در واشنگتن، دفتر رسانهای این کاخ که محل تجمع خبرنگاران است، برای مدتی بسته شد. همچنین با بالا گرفتن اعتراضات، فرماندار ایالت جورجیا در این ایالت حالت فوقالعاده اعلام کرد. به دنبال اعتراضات مردمی در شهر دیترویت ایالت میشیگان آمریکا نیز یک تن کشته و بیش از 40 تن دیگر زخمی شدند. رئیس پلیس دیترویت در میشیگان اعلام کرد: یک معترض پس از آنکه مظنون نامشخصی سوار بر یک خودرو به سوی جمعیت معترضان آتش گشود، کشته شد. پلیس همچنان به دنبال فرد مهاجم است. به گفته رئیس پلیس دیترویت، افسران پلیس در این حادثه نقشی نداشتهاند.
بازداشت یک خبرنگار مقابل دوربین پخش زنده خبرنگاران هم از آسیبهای اعتراضات در امان نماندهاند. عصر جمعه در جریان اعتراضات علیه خشونت پلیس در شهر لوییویل ایالت کنتاکی، یک خبرنگار و یک فیلمبردار حین گزارش زنده تلویزیونی هدف شلیک گلوله فلفل قرار گرفتند. این خبرنگار از شبکه «ویو 3 نیوز» وابسته به «سیبیاس» بود و با فاصله از معترضان در حال تهیه گزارش بود که ناگهان فریاد زد: «مرا میزنند!». همچنین عمر جیمنز خبرنگار شبکه سیانان حین پخش زنده اعتراضات شهر مینیاپولیس توسط نیروهای پلیس مورد بازداشت قرار گرفت. پلیس ایالت مینه سوتا میگوید به این علت خبرنگار شبکه سیانان مورد بازداشت قرار گرفته است زیرا وی به دستورات حرکت کن و اینجا نایست توجه نکرد. دستگیری خبرنگار شبکه سیانان باعث نارضایتی فوری خبرنگاران و بینندگان این شبکه شد و تیم والز رئیس دولت محلی مینیاسوتا به زودی از این واقعه عذرخواهی کرد و آن را کاملا غیرقابل قبول خواند.
فرو رفتن ترامپ در گرداب اعتراضات در این میان، دونالد ترامپ که در ماههای گذشته در مواردی همچون مقابله با شیوه کووید 19، برخورد با چین و موارد مربوط به تخلفهای انتخاباتی گذشته و... هر روز بیش از پیش مورد انتقاد قرار گرفته است، با اعتراضهای اخیر دچار چالشهای جدیدی شده است. این در حالی است که عملکرد او در برابر این چالش نیز مورد انتقاد شدید واقع است. ترامپ در ابتدای این اعتراضات با انتشار توئیتی معترضان را «اراذل و اوباش» توصیف کرده بود و تهدید کرد اگر خشونت ادامه یابد، اقدام نظامی در مینیاپولیس انجام میشود. با این حال و با اوج گرفتن خشونتها، دونالد ترامپ در مقام توضیح توئیتهایش در انتقاد به معترضان مینیاپولیس برآمد و بر تاکیدش روی این مطلب که «غارت به تیراندازی ختم میشود»، پافشاری کرد اما از اینکه قصد تحریک خشونت داشته باشد، عقب نشست. ترامپ شامگاه جمعه پیش از کنفرانس مطبوعاتی در پیامی توییتری نوشت: «غارت به تیراندازی ختم میشود و برای همین است که مردی چهارشنبه شب در مینیاپولیس هدف شلیک گلوله قرار گرفت و مرد یا اینکه نگاه کنید چه اتفاقی در لوییویل کنتاکی رخ داد که هفت تن هدف اصابت گلوله قرار گرفتند». رئیسجمهوری آمریکا ادامه داد: «من درباره یک حقیقت صحبت میکردم، نه به عنوان یک بیانیه. بسیار ساده است، هیچ کس نباید با این قضیه مشکل داشته باشد، جز نفرت پراکنها و آن کسانی که قصد دردسرسازی در رسانههای اجتماعی را دارند». اشاره ترامپ در سخنانش به خشونتهای لوییویل بود که در جریان آن هفت تن با اصابت گلوله زخمی شدند. این اعتراضات بابت کشته شدن برونا تیلور 26 ساله بود که ماه مارس به دست پلیس لوییویل هدف اصابت گلوله قرار گرفت و کشته شد.
ارتش به خیابانها میآید با این حال ترامپ به ارتش کشورش برای استقرار در خیابانهای آمریکا آمادهباش داده است. معترضان در مینیاپولیس مقررات منع آمد و شد را نقض کرده، گارد ملی قادر به کنترل معترضان نیست و غارتهایی گزارش شده است. دفتر شبکه خبری سیانان در آتلانتا تحت محاصره درآمده است و معترضان به سمت پلیس که از آنجا محافظت میکند، بمب دودزا پرتاب میکنند. روزنامه دیلی میل نوشت: به گفته منابع مطلع، دستور آمادهباش ارتش آمریکا پس از آن مطرح شد که دونالد ترامپ از مارک اسپر، وزیر دفاع آمریکا خواست تا گزینههای نظامی برای مقابله با تشدید ناآرامی مدنی در سراسر ایالات متحده را ارائه کند. در نتیجه این اقدام، با تداوم اعتراضات، سربازان آمریکایی در کارولینای شمالی و نیویورک باید ظرف 24 ساعت آماده اعزام به مینیاپولیس شوند. این اقدام به دستور ترامپ برای استقرار نیرو در خیابانها انجام میشود که از زمان شورشهای 1992 لسآنجلس بیسابقه است.
درخواست سازمان ملل از ایالات متحده همزمان با این ماجرا، کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل از دولت آمریکا درخواست کرد تدابیری اتخاذ کند تا دیگر شهروندان این کشور شاهد مرگ بی دلیل آمریکاییهای آفریقایی تبار نباشند. سازمان ملل نحوه مرگ جورج فلوید را فاجعهبار خواند. وزارت خارجه روسیه هم در بیانیهای اعلام کرد، ناآرامیها در مینهسوتا نشان میدهند مشکلات جدی حقوق بشری در ایالات متحده به شدت زیاد شدهاند. همچنین جاستین ترودو، نخستوزیر همسایه شمالی آمریکا، کانادا به انتقاد از نژادپرستی در ایالات متحده پرداخت و از شهروندان کشورش خواست تا با وحدت در کنار هم در مقابل انزجار نژادی بایستند. وی گفت: مردم کانادا با وحشت و ترس شاهد ناآرامیها در ایالات متحده هستند. باراک اوباما، رئیسجمهوری پیشین آمریکا نیز در بیانیهای دراینباره نوشت: «نباید این وضعیت در آمریکای 2020 عادی باشد. این نمیتواند عادی باشد. اگر ما میخواهیم بچههایمان در کشوری رشد یابند که به عالیترین آرمانهایش پایبند است، میتوانیم و باید بهتر عمل کنیم».
منبع: روزنامه ابتکار *س_برچسبها_س* *س_پرونده خبری_س*