تیغ تیز قاچاق دام بر گلوی امنیت غذایی
بجنورد - ایرنا - قاچاق دام از استان دامپرور خراسان شمالی هر چند اندک است اما همین میزان، زمینه‌ای است تا امنیت غذایی در کشور مختل شود و در روی دیگر سکه، ارزش افزوده تولید نصیب دلالان شده و جیب دامدار از آن خالی شود.
بر اساس اعلام مسوولان، بیش از 2 میلیون راس دام سبک در خراسان شمالی پرورش داده می شود که بخشی از آن، برای تامین نیاز به گوشت کشتار می شود و بخشی هم به ناچار باید از گله ها و واحدهای دامداری استان خارج شود.
گفته می شود، سالانه 700 هزار راس دام مازاد بر نیاز استان به صورت زنده و پرواری، مجاز و یا غیرمجاز از استان خارج می شود که البته بخشی از آن قاچاق می شود.
نبود زیرساخت ها، یکی از علت هایی است که زمینه ساز خروج دام زنده از استان خراسان شمالی شده است. دام زنده خراسان شمالی به استان های گلستان، تهران، خراسان رضوی و یزد حمل شده و پس از کشتار روانه بازار می شود.
سالانه 700 هزار راس دام مازاد بر نیاز استان به صورت زنده و پرواری، مجاز و یا غیرمجاز از استان خارج می شود که البته بخشی از آن قاچاق می شود
برخی از دام های زنده هم به خارج از کشور قاچاق می شود. قاچاق دام کشور بیشتر از مرزهای غربی انجام می شود. از آنجا که خراسان شمالی مرز باز ندارد، ممری برای خروج دام از استان وجود ندارد اما بخشی از دام های این استان که به سایر استان ها حمل می شود و یا به صورت پیاده به استان های دیگر جابه جا می شود، ممکن است به شکل قاچاق از آن استان ها به خارج از کشور منتقل شود.
توقیف هزار و 373 راس دام غیرمجاز در استان
مسوول واحد قرنطینه‌ای اداره‌کل دامپزشکی خراسان شمالی درباره علت های قاچاق دام زنده گفت: تفاوت قیمت ارز سبب شده تا انگیزه خروج دام از کشور به صورت قاچاق، افزایش یابد، دلالان و چوبداران وارد عرصه شده و دام را به صورت غیرمجاز از مرزها، خارج می کنند.
ابراهیم تقوایی درباره افزایش قیمت دام زنده در استان گفت: به یقین فعالیت دلالان و واسطه ها در افزایش قیمت دام تاثیرگذار است که تاکنون اقدامی برای ساماندهی آن انجام نشده است، اکنون هیچ اطلاعاتی از فعالیت چوبداران و دلالان وجود ندارد.
وی اظهار داشت: با اجرای طرح هویت گذاری دام و پلاک گذاری، تا حد زیادی از قاچاق و خروج غیرمجاز دام از استان، جلوگیری شده است اما خروج دام و جابه جایی آن بدون دریافت مجوز لازم از دامپزشکی، همچنان وجود دارد.
به یقین فعالیت دلالان و واسطه ها در افزایش قیمت دام تاثیرگذار است که تاکنونی اقدامی برای ساماندهی آن انجام نشده است، اکنون هیچ اطلاعاتی از فعالیت چوبداران و دلالان وجود ندارد
وی گفت: قاچاق دام در خراسان شمالی شایع و زیاد نیست، زیرا این استان مرز باز ندارد، اگر دامی قاچاق می شود، از سایر استان انجام شده است، یعنی دام ها که به صورت گله ای و پیاده، از استان خارج می شود، ممکن است از طریق دلالان سایر استان ها، به سمت مرز رفته و قاچاق شود.
تقوایی از توقیف 42 دستگاه خودرو حامل دام غیرمجاز و قاچاق در استان خبر داد و گفت: هزار و 219 راس دام سبک غیرمجاز و 117 راس دام سبک قاچاق امسال در استان شناسایی و توقیف شده است.
وی از توقیف 47 راس دام سنگین غیرمجاز در هفت ماهه امسال در این استان خبر داد و اظهار داشت: در مدت مشابه پارسال، 314 راس دام سبک غیرمجاز و 34 راس گاو و گوساله غیرمجاز در استان کشف شده بود و شمار دام قاچاق سبک هم 102 راس ثبت شده است.
مسوول واحد قرنطینه‌ای اداره کل دامپزشکی خراسان شمالی خاطرنشان کرد: سال گذشته کشف 402 راس دام قاچاق در استان گزارش شده بود.
وی با بیان اینکه خروج دام از این استان به استان های مرزی ممنوع است و مجوزی در این زمینه صادر نمی شود، گفت: البته خراسان شمالی قطب دامپروری است و شمار زیادی از جمعیت دامی به ناچار باید از استان خارج شود و نیاز است تا دام زنده فروخته شود.
وی خاطرنشان کرد: در این استان 2 میلیون راس دام سبک نگهداری و پرورش داده می شود که اگر از این تعداد، یک میلیون راس مولد باشد، سالانه دست کم یک میلیون راس بره و بزغاله به جمعیت دام سبک استان افزوده می شود.
مسوول واحد قرنطینه‌ای اداره‌کل دامپزشکی خراسان شمالی گفت: نیاز است تا بخشی از دام زنده از استان خارج شود که برآورد می شود در شرایط کنونی سالانه 700 هزار راس دام از استان خارج شود.
لزوم سرعت دادن به هویت گذاری دام
دبیر کمیسیون برنامه‌ریزی، هماهنگی و نظارت بر مبارزه با قاچاق کالا و ارز خراسان شمالی هم گفت: طرح هویت‌گذاری که با هدف کنترل ورود و خروج دام در دستور کار قرار گرفته، کند پیش می‌رود.
حجت الله خانزاده اظهار داشت: بر اساس اعلام جهاد کشاورزی استان تاکنون 393 هزار راس دام سبک و سنگین این استان شناسنامه‌دار و کد 15 رقمی بین‌المللی بر گوش آنها آویخته شده است که این رقم کم است.
مدیرکل امنیتی، انتظامی و اتباع و مهاجران خارجی استانداری خراسان شمالی افزود: یکی از رویکردهای اجرای طرح هویت گذاری دام، جلوگیری از قاچاق دام است و انتظار می رود به این طرح در استان سرعت داده شود.
یکی از رویکردهای اجرای طرح هویت گذاری دام، جلوگیری از قاچاق دام است و انتظار می رود به این طرح در استان سرعت داده شود
وی خاطرنشان کرد: یکی از مشکلات در اجرای طرح هویت گذاری دام، هزینه دار بودن آن برای دامدار است، بعضا تامین هزینه ها برای دامدار مشکل است از این رو انتظار می رود این طرح برای دامدار رایگان باشد.
خانزاده گفت: یکی دیگر از مشکلات برای اجرای طرح هویت گذاری، الزام به حضور فیزیکی دام در مراکز برای پلاک گذاری است که نقل و انتقال دام به این مراکز، دامداران را دچار مشکل کرده است، جابه جایی دام هزینه دربر دارد و علاوه بر آن با خطر روبه رو است.
دبیر کمیسیون برنامه‌ریزی، هماهنگی و نظارت بر مبارزه با قاچاق کالا و ارز خراسان شمالی افزود: بعضا که شمار دام زیاد است، کارشناسان برای پلاک گذاری دام در محل دامداری و روستاها حضور می یابند اما این امر به ندرت اتفاق می افتد.
خانزاده گفت: فعلا، پلاک گذاری و هویت گذاری برای آن دسته از دام هایی انجام می شود که به خارج استان منتقل می شوند، جابه جایی دام در داخل استان بدون پلاک منع و مشکل خاصی ندارد.
وی در باره قاچاق دام از استان نیز اظهار داشت: با توجه به این که مرزهای استان بسته است، قاچاق دام از مرز استان قابل انجام نیست، عمدتا دام استان به دیگر استان ها رفته و سپس قاچاق می شود.
دبیر کمیسیون برنامه‌ریزی، هماهنگی و نظارت بر مبارزه با قاچاق کالا و ارز خراسان شمالی اظهار داشت: ورود و خروج دام به استان منوط به اخذ مجوز از دامپزشکی شده و حمل و ورود و خروج دام بدون پلاک گذاری ممنوع شده است.
وی با بیان اینکه 300 تا 350 هزار راس دام سبک مازاد استان برای تامین گوشت قرمز در استان کشتار می شود، افزود: 600 تا 700 هزار راس دام سبک تولیدی نیز مازاد بر مصرف استان است که باید از استان خارج شود.
خانزاده با بیان اینکه در استان قاچاق دام شایع نیست و بسیار ناچیز است، گفت: قاچاق دام به یقین در افزایش قیمت گوشت تاثیرگذار است، اما علت دیگر گرانی گوشت قرمز، افزایش قیمت نهاده های مورد نیاز دامداران است.
دبیر کمیسیون برنامه‌ریزی، هماهنگی و نظارت بر مبارزه با قاچاق کالا و ارز خراسان شمالی خاطرنشان کرد: عمده دام زنده ای که با مجوز دامپزشکی از استان خارج می شود، به مقصد تهران، خراسان رضوی و یا اصفهان حمل می شود.
هویت گذاری 393هزار راس دام خراسان شمالی
مدیر امور دام سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی هم، شناسنامه دار شدن دام را سبب جلوگیری از قاچاق دام عنوان کرد و گفت: تاکنون 393 هزار راس دام سبک و سنگین این استان شناسنامه‌دار و کد 15 رقمی بین‌المللی بر گوش آنها آویخته شده است.
مهدی شکاری با بیان اینکه از مجموع 79 هزار راس دام سنگین استان نیز 9 هزار و 372 راس گاو و گوساله تاکنون هویت گذاری شده اند، اظهار داشت: از مجموع 2 میلیون و 12 هزار راس دام سبک شامل گوسفند و بز نیز تاکنون 382 هزار و 637 راس شناسنامه دار شده اند.
وی با اشاره به اینکه 2 هزار و 400 نفر شتر در استان وجود دارد، گفت: تاکنون 993 نفر شتر شناسنامه دار و کد 15 رقمی بین‌المللی دریافت کرده اند.
شکاری گفت: هویت گذاری دام پس از وقفه ای کوتاه مدت از هفته آینده با پیمانکاری سازمان نظام مهندسی، کشاورزی و منابع طبیعی استان آغاز می شود.
مدیر امور دام سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی اظهار داشت: دامداران صنعتی فعال در حوزه پرورش دام سنگین 2 ماه فرصت دارند تا دام خود را هویت گذاری کنند در غیر این صورت از نهاده های دامی بی بهره خواهند بود و روستاییان نیز باید دام های سبک خود را بیمه کنند تا از ارائه خدمات بهره مند شوند.
شکاری افزود: پیش از این دامداران سنتی به دلیل اینکه دام خود را جا به جا نمی کردند، ضرورتی برای پلاک گذاری آن نمی دیدند اما اکنون ارائه تمامی خدمات منوط به هویت گذاری و شناسنامه دار کردن دام ها شده است.
وی اظهار داشت: دامی که در داخل استان جا به جا شود و مجوز لازم را نداشته باشد به عنوان دام غیرمجاز شناخته می شود اما دامی که از استان خارج شود و مجوز لازم را نیز نداشته باشد، قاچاق قلمداد خواهد شد.
دامی که در داخل استان جا به جا شود و مجوز لازم را نداشته باشد به عنوان دام غیرمجاز شناخته می شود اما دامی که از این استان خارج شود و مجوز لازم را نیز نداشته باشد دام قاچاق محسوب می شود
مدیر امور دام سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی گفت: تمامی اطلاعات مربوط به دام در خصوص نژاد دام، تاریخ تولد، جنسیت، کد گله، نام و شماره تلفن صاحب دام و موارد دیگر در این کد تعریف شده است و همچنین شناسنامه دار کردن دام علاوه بر صیانت از ذخایر ژنتیکی، سبب سهولت در ردیابی دام در نقل و انتقال و خرید و فروش ها می شود.
ضعف صنایع تبدیلی بخش دام
شکاری بر لزوم ایجاد صنایع تبدیلی و تکمیلی در استان در حوزه دام و طیور تاکید کرد و اظهار داشت: نبود واحدهای تولیدی، صنایع بسته بندی و فراوری محصولات دامی در استان موجب شده تا دام به صورت خام و بدون ارزش افزوده از استان خارج شود.
مدیر امور دام سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی، میزان تولید گوشت قرمز در این استان را سالانه افزون بر 22 هزار و 140 تن ذکر کرد و افزود: استان در تولید گوشت قرمز در سطح کشور رتبه 21 را دارد و از نظر زنجیره تولید و ارزش در بخش دام سبک و طیور در جایگاه نهم کشور است.
نبود واحدهای تولیدی، صنایع بسته بندی و فراوری محصولات دامی در استان موجب شده تا دام به صورت خام و بدون ارزش افزوده از استان خارج شود
وی بر ایجاد زنجیره گوشت قرمز در استان و اجرای طرح اصلاح نژاد دام سبک تاکید کرد و گفت: ارتقای بهره وری پرورش دام سبک و افزایش تولید گوشت قرمز و اقتصادی کردن آن از جمله اهداف این سازمان است.
مدیر امور دام سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی بر لزوم ایجاد صنایع تبدیلی و تکمیلی در استان در حوزه دام و طیور تاکید و اظهار داشت: نبود واحدهای تولیدی، صنایع بسته بندی و فراوری محصولات دامی در استان موجب شده تا دام به صورت خام و بدون ارزش افزوده از استان خارج شود.
93 واحد صنایع تبدیلی و تکمیلی در بخش کشاورزی خراسان شمالی وجود دارد که هم‌اکنون 50 درصد آن فعال، 25 درصد نیمه‌فعال و 25 درصد راکد است.
استان خراسان شمالی با داشتن 2 میلیون و 500 هزار واحد دامی یکی از قطب های دامپروری کشور محسوب می شود.
*س_برچسب‌ها_س*
