خلاء ساخت سریال‌های مذهبی
اگرچه تلویزیون این روزها مشغولِ ساخت سریال "سلمان" است و نگاهی به ساخت سریال موسی و ملک سلیمان دارد اما هر روز خلأ ساخت سریال‌های مذهبی بیشتر احساس می‌شود.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، بارها کارشناسان درباره کم‌کاری‌های ساخت سریال‌های مذهبی سخن‌گفته‌اند و یادداشت‌های مختلفی نوشته شده و براین نکته تاکید شده که در خلاء عدم توجه به ساخت سریال‌های مذهبی بدون تردید باید منتظر تحریف تاریخ از سوی دشمنان باشیم، چون در جنگ رسانه‌ای و محتوایی باید چندین برابر گذشته فعالیت کنیم و نه در جایگاه پدافند بلکه در خط آفندی برای جلوگیری از هجوم بیگانگان به فرهنگ، تاریخ، تمدن و البته مذهبمان گام برداریم.
در این زمینه جای تردید نیست که در جبهه همه جانبه مقابله با اینگونه تهدید‌ها اهمیت توجه به ساخت سریال و فیلم‌های مذهبی اهمیت ویژه‌ای دارد و نباید فراموش کنیم که دنیای رنگین هنر هفتم حتی امروزه که صفر و یک‌های مجازی زندگی حقیقی ما را احاطه کرده‌اند ابزاری کارآمد برای تهاجم فرهنگی در ابعاد مختلف است، درحالی که با نیم نگاهی گذرا به روند ساخت سریال‌ها و برنامه‌های مناسبتی می‌بینیم حتی در کنار تولید سریالی به نام "سلمان" به کارگردانی داود میرباقری، نگارش و تحقیق و پژوهش سریال "موسی (ع)" به کارگردانی ابراهیم حاتمی‌کیا و حتی سریال شدن ملک سلیمان و آثاری در حوزه شهدا و کاری برای شهید حاج قاسم سلیمانی و در کنار الف دزفول و برخی کارهای حوزه جاسوسی و امنیتی، جای سریال‌های دینی و مذهبی کماکان خالی است.
نکته جالب توجه اینجاست که این کم‌کاری و خلاء ساخت سریال‌های مذهبی درست زمانی تجربه می‌شود که بررسی عملکرد تولیدات گذشته با محتوای مذهبی و تاریخ یا همان مناسبتی‌های خودمان نشان داده که هر بار روی آنتن آمده‌اند توجه طیف گسترده‌ای از مخاطبین بخصوص جوانان را به تلویزیون جلب کرده‌اند. یا به نوعی دوباره مخاطب را با آنتن تلویزیون آشتی می‌دهد که این روزها کمتر کارهای جان‌دار با محتوا می‌بینند. شاهد مثال این مدعا نیز در سابقه جذب مخاطبان در سریال‌هایی همچون «امام علی (ع)»، «مختارنامه»، «یوسف پیامبر»، «اصحاب کهف»، «امام رضا»، «تنهاترین سردار» و حتی «صاحبدلان» که این روزها دوباره تکرار می‌شوند نشان داده که چقدر مؤثر، مفید و پرطرفدار است.
این درحالی است که علی‌رغم تمام این دستاوردها و البته دودوتا چهارتای ساخت و تولید سریال‌های مناسبتی و مذهبی می‌بینیم، سال‌هاست که به‌غیر از گام برداشتن برای ساخت سریال «سلمان» و «موسی (ع)»، کاری در دست تولید قرار ندارد و گفته کارشناسان این خلاء تولید درست زمانی تجربه می‌شود که هنوز فرصت‌های بسیاری برای ساخت سریال‌های مذهبی بخصوص برای اهل بیت و ائمه اطهار وجود دارد.
نکته جالب توجه اینجاست که براساس بررسی‌ها و نظرسنجی‌های انجام شده همیشه سریال‌های دینی و مذهبی باعث شده‌اند بسیاری از افراد به‌ویژه جوانان به مطالعه تاریخ اسلام علاقه‌مند‌شده و نهایتاً زمینه نفوذ دشمنان با اطلاعات اشتباه جهت تحریف از بین برود. هرچند فارغ از هر نوع پرداخت دینی و مذهبی دیگر، علی‌رغم تمام مواردی که از کمبود امکانات، منابع مالی یا محدودیت‌هایی در پرداختن به زندگی ائمه اطهار از لحاظ تصویری داریم بازهم از سوی کارشناسان مطرح می‌شود که ابعاد مختلف زندگی اهل بیت و ائمه اطهار اتفاقا فرصت‌ها برای رسیدن به زاویه‌ای تازه برای ورود و تولید سریال را برایمان فراهم کرده نه محدودیتی که در ذهن برخی شکل گرفته و شاهد مثال دقیق آن را می‌توان در شخصیت امام صادق (ع) و ابعاد علمی و فقهی زندگی ایشان، دید.
علاقه فراوان اندونزیایی‌ها به سریال‌های مذهبی و کتاب‌های شهید مطهریاز سوی دیگر در بررسی دلایل ایجاد خلاء تولید سریال‌های مذهبی در این زمینه بعضا مطرح می‌شود که منابع مالی محدود دلیلی این اتفاق است و درست در همین زمان می‌توان به یاد آورد که سریال‌های تاریخی و مذهبی بسیار خوشنامی داریم که به دست توانمند هنرمندان و البته فعالان عرصه سینما، تئاتر و تلویزیون کشورمان مثل یوسف پیامبر ساخته شد که این سریال در کشورهای بسیاری پخش و مورد توجه علاقمندان قرار گرفت که بدون تردید هزینه‌های تولید را نه تنها جبران کرده بلکه سودآوری مناسبی هم برای صاحب اثر ایجاد کرده است.
یادمان می‌آید دهه 1380 قرار بود سریالی ویژه امام صادق (ع) ساخته شود و اتفاقاً آن روزها نام مهدی سجاده‌چی هم به‌عنوان نویسنده این سریال تلویزیونی اعلام شد. اما برای این کار هیچ‌وقت اتفاقی نیفتاد و یک تیم سوری و کویتی وارد عمل شدند و سریالی به‌نام «امام الفقها الصادق (ع)» را به کارگردانی "سامی جنادی" جلوی دوربین بردند؛ در حالی که قرار بود سریال این حضرت ابتدا در صداوسیمای جمهوری اسلامی ساخته شود.
در سال 1382 خبرهایی درباره ساخت سریال امام صادق (ع) در سیمافیلم منتشر شد و اما هنوز منتظریم تا این مفاهیم ارزشمند را جلوی دوربین ببینیم. اما نه‌تنها خبری از این سریال نشد بلکه سال‌های بعد کاری تحت عنوان «جابربن حیان» به آنتن رسید که در گوشه‌ای از اتفاقات شاگرد معروف حضرت یک نگاه کوچک و کوتاهی به حضرت داشت. ناگفته نماند محسن برمهانی معاون سیما این نکته را مطرح کرده که سیمافیلم و فضای ساخت سریال‌های تلویزیونی به سمت پرداختن به آثار دینی و مذهبی و دفاع‌مقدسی خواهد رفت.
تلویزیون باید سریال تاریخی بسازد؛ پولش را هم دارد / تهیه‌کننده «امام علی (ع)» آرزوی ساخت کدام سریال را دارد؟ + فیلماما در حال حاضر درباره امام صادق (ع) با این جایگاه مهم، فقط یک «جابر بن حیان» ساخته شده است؛ کاری که با حضور مرحوم حسن جوهرچی توانست مخاطبان بسیاری را به خودش جلب کند.
اساساً باید از مدیران مربوطه پرسید که وقت آن نرسیده کاری متفاوت درباره امام صادق (ع)، ساخته شود؟ جامعه دینی و مذهبی ما منتظر یک نگاه شیعی در یک مجموعه تلویزیونی به‌نام امام صادق (ع) است چون در شرایط فعلی هر روز این خلأ جدی‌تر می‌شود؛ آنهم زمانی که به کارهایی میدان داده‌ایم که نه تنها نتوانسته‌اند اقبال مخاطب را به دست آورند بلکه زمینه را برای ورود محتوای غیربومی مهیاتر کرده‌اند. در حالی که هنوز مخاطب طرفدار همان قدیمی‌ها و نوستالژی‌های تلویزیونی است که بخش عمده‌ای از آن‌ها به همین آثار مذهبی و دینی برمی‌گردد. اما چرا امروز بیش از هر برهه‌ای اهمیت دارد واردِ ساخت کارهای دینی و مذهبی بشویم و یا این حوزه را بیشتر جدی بگیریم؟!
غربی‌ها سریال‌ها و فیلم‌هایی در این فضا ساخته‌اند و در حال ساخت دارند که جریانِ تحریف را به میان نسل‌های نوجوان و جوان ما آورده و اگر در این مسیر تعلل و کم‌کاری اتفاق بیفتد قافیه را به آن نوع سریال‌ها باخته‌ایم. یادمان می‌آید که مرحوم نادر طالب‌زاده روی این موضوع تأکید ویژه‌ای داشت که باید کارهای مذهبی و دینی ما به وجهه بین‌المللی شدن هم توجه جدی داشته باشند. مخصوصاً که او می‌گفت امام صادق (ع) صاحب یک وجوه بین‌المللی است و باید حول محور ابعاد شخصیتی حضرت یک کار ارزشمندی انجام شود.
در واقع به جای تمرکز بر روی برخی کارهای آپارتمانی زودگذر، به روایت‌های دینی و مذهبی‌مان چارچوب و ساختار بین‌المللی ببخشیم و این مسیر رونق جدی‌تری بگیرد کنداکتورِ تلویزیون هم رونق بیشتری خواهد گرفت.