در دیدار دانشجویان با رئیسی چه گذشت؟/ 3 ساعت مطالبهگری بدون تعارف از خادم جمهور
تهران - ایرنا - دانشجوی جوان تند و با حرارت نکات انتقادی خود درباره عملکرد دولت را بیان کرد و وقتی برگهاش را پشت و رو کرد و مطمئن شد چیزی از قلم نیفتاده، قانع شد بر حرفهایش نقطه پایان بگذارد و رئیس جمهور هم نکات پر تعداد انتقادی او و دوستانش را مینوشت تا به وقتش به آنها پاسخ دهد.
به گزارش حوزه دولت ایرنا، چهارشنبه 24 فروردین ماه جاری و در یازدهمین روز از ماه مهمانی خدا، آیتالله «سید ابراهیم رئیسی» در نهاد ریاست جمهوری میزبان جمعی از دانشجویان و فعالان تشکلهای دانشجویی بود و پس از شنیدن حرفها و دردلهای آنها، با مهمانان خود بر سر سفره افطار نشست.
آنچه در پی می آید، حاشیههای خواندنی از این دیدار رمضانی است که لحظهبهلحظه آن معطر به رایحه خوش شور و نشاط جوانی بود:
ساعتم را نگاه میکنم؛ عقربههایش ساعت 5 و 10 دقیقه عصر را نشان میدهد. وارد گیت ورودی ساختمان شهید رجایی دولت میشوم؛ همان ساختمانی که عناصر گروهک نفاق در هشتم شهریور ماه 1360 در آنجا اقدام به بمبگذاری کردند. حادثهای که در آن، محمدعلی رجایی رئیس جمهور انقلابی و مردمی و محمدجواد باهنر نخست وزیر دانشمند و پرتلاش به همراه جمعی دیگر از خدمتگزاران نظام اسلامی به شهادت رسیدند. با راهنمایی پرسنل نهاد ریاست جمهوری وارد طبقه سوم ساختمان و سالن شهید بهشتی میشوم. اتاق بزرگی که مدتی است به علت شیوع ویروس کرونا، روزهای یکشنبه و چهارشنبهی هر هفته میزبان جلسات هیأت دولت است. اما این بار دور تا دور آن میز را پسران و دختران جوان و دغدغهمندی تشکیل دادهاند که آمدهاند تا صریح و شفاف سؤالات، مطالبات و نقدهایشان را از نقطه مرکزی دولت به گوش رئیس دولت برسانند. قرار است تا دقایقی دیگر دیدار فعالان و نمایندگان تشکلهای دانشجویی با رئیس جمهوری که از میان همه القاب و عناوین پرطمطراق، «خادم جمهور» را برگزیده است، برگزار شود.
نگاهی به گوشه و کنار سالن میاندازم. تقریباً تمام دانشجویان رسیدهاند و بر روی صندلیها نشستهاند. همه ماسک زدهاند؛ یکجورایی میتوان گفت همگیمان دیگر به زندگی با ماسک کم و بیش عادت کردهایم و دیگر سختی ماسک زدن برای ما مثل اسفند 98 نیست. سمت راست سالن را که از محل استقرار رئیس جمهور، سمت چپ او محسوب میشود، چند دانشجوی خانم که تعدادشان 10 نفر است تشکیل دادهاند و الباقی را نیز آقایان دانشجو.
محوطه سالن در مجموع آرام است؛ برخی ساکتند و برخی دیگر به آرامی با یکدیگر در حال صحبت هستند. از جمع شدن و چروک شدن کنارههای چشمان برخی دانشجوها میتوان فهمید که در حال خوش و بش و خندیدن هستند. عده دیگری هم در حال خواندن یادداشتهایشان هستند؛ هنگام مرور مطالب، گاهاً با خودکار بر روی کاغذ نکاتی را هم اضافه میکنند که حتماً آنها را هم در مقابل رئیس جمهور بیان کنند.
ساعت 5 و نیم است. مجری مراسم که از میان بانوان دانشجو انتخاب شده، نکاتی را به حاضرین برای بار آخر تأکید میکند: «ماسکها را بر ندارید؛ البته هنگام صحبت اگر خواستید میتوانید بدون ماسک باشید. از هر تشکل 2 نفر صحبت میکنند که مجموعاً زمان ارائه نکات نباید از 7 دقیقه بیشتر شود». بعد از صحبتهای مجری مراسم و چند دقیقه بعد، آقای عباسیمهر، مدیر سیاسی نهاد نمایندگی رهبر معظم انقلاب در دانشگاهها نیز چند نکته را درباره مدیریت وقت و موضوعات دیگر در حد چند جملهی کوتاه بیان میکند.
ساعت به 6 عصر نزدیک میشود؛ آقایان زلفیگل، بهادری جهرمی، و برخی از مسئولان نهاد ریاست جمهوری در جلسه حاضر میشوند. خبرنگار و تصویربرداری را میبینم که در حال مصاحبهگرفتن با فعالان تشکلهاست. از تحرک و جابهجایی تصویربرداران و پرسنل تشریفات نهاد مشخص است چند لحظه دیگر رئیس جمهور به جمع دانشجوها خواهد پیوست.
رأس ساعت 18 رئیس جمهور از درب چوبی انتهای سالن وارد میشود. دانشجویان به نشانهی احترام همگی از جا بلند میشوند. قاری مراسم بدون فوت وقت آیاتی از کلام الله مجید را قرائت میکند. پس از تلاوت آیات قرآن، ذکر صلوات حاضرین فضای مجموعه را معطر میکند. مجری مراسم که خودش دانشجوی رشته داروسازی دانشگاه تهران است، روند مراسم را بهصورت کوتاه در حضور آیتالله رئیسی هم بیان میکند. در اثنای صحبتها، حجتالاسلام رستمی، نماینده رهبر انقلاب در دانشگاهها هم وارد جلسه میشود و آقای رئیس جمهور به محض مشاهده او که در زمرهی مدیران جوان کشور قرار میگیرد، از صندلی خود بر میخیزد و این ادای احترام خیلی به چشم دانشجویان می آید. در دست راست و چپ آقای رئیسی، آقایان زلفیگل و رستمی نشستهاند.
مجری مراسم اولین سخنران که از اعضای بسیج دانشجویی دانشگاه صنعتی شریف و دانشجوی رشته فلسفه علم است را معرفی میکند. در انتهای سالن و رو به روی رئیس جمهور، سخنران شروع به صحبت میکند و ریتم صحبتهایش با توجه به محدودیت وقت، تند است. نکاتی را در حد چند دقیقه در خصوص عدالت و جمهوریت نظام بیان میکند، نماینده دیگر بسیج از دانشگاه فرهنگیان مطالبهی جوانگرایی در دولت را مطرح میکند و نقدهایی هم درباره موضوع کوپن آموزشی مطرح میکند. در ادامه صحبتها با توجه به اینکه وی دانشجوی دانشگاه فرهنگیان است، همانطور که احتمال داده میشد، درباره نظام رتبهبندی معلمان چند نکته را مطرح کرد و گفت که اشکالاتی جدی به آن وارد است. در همین حین آیتالله رئیسی را نگاه میکنم که با طمأنینه در حال یادداشت موارد مطرح شده است تا پس از سخنان جوانان دانشجو، پیرامون پرسشها صحبت کند.
دو نفر بعدی نمایندگانی از انجمنهای علمی هستند: اولی آقا و دومی خانم. هر دو به نیاز توجه بیشتر به مقوله دانش بنیان اشاره میکنند. مطالبهای نیز در خصوص لزوم استفاده مدیران کشور از دستیاران و مشاورین جوان و متخصصان علمی مطرح میشود. نفر پنجم و ششم نیز آقا و خانمی به نمایندگی از تشکل جامعه اسلامی دانشجویان هستند.
نفر اول که دانشجوی رشته مهندسی آب از دانشگاه تبریز است، با لهجه غلیظ آذری دقایقی صحبت میکند. دانشجوی دغدغهمندی است. نکات پر تعدادی را در همان مدت کم بیان میکند. از بیان دغدغه دربارهی جنگ تمام عیار فرهنگی گرفته تا اشاره به موضوعاتی همچون سند تحول دولت، حمکرانی فضای مجازی، انحصار خودرو و وجود مافیا در این بخش و همچنین مقولهی کشاوزی و بحث نهادههای دامی. نفر دوم خانم دانشجویی است که در رشته مهندسی کامپیوتر تحصیل میکند. به حساسیت حوزه زنان اشاره میکند و از اینکه در برخی بخشهای دولتی مراکز امور بانوان از نظر برخی مدیران جایگاه تشریفاتی و نهچندان مهمی است، نگران است. همچنین در بخش دیگر صحبتهایش به مبحث الگوی زن اسلامی که از مطالبات رهبر معظم انقلاب هست، اشاره میکند. در پایان هم نکاتی دربارهی مذاکرات وین مطرح میکند و میگوید بهرغم اعتمادی که به تیم مذاکره کننده کشورمان داریم اما در عین حال نگران هستیم که نتیجه مذاکرات همان چیزی بشود که در دولت قبل شد.
نمایندگان بعدی از جنبش عدالتخواه دانشجویی هستند: نفر اول از میان آقایان است؛ نکات پر تعدادی را میگوید و البته کمی هم تند میشود در بیان صحبتها. توجه دانشجویان به وی جلب میشود. به رئیس جمهور نگاه میکنم؛ همانند ابتدای جلسه و همانطور آرام در حال یادداشت نکات دانشجویان است. نماینده جنبش عدالتخواه ادعا میکند تصمیمات دولت در حوزه اقتصادی متزلزل است. میگوید دولت تکلیفش با خودش روشن نیست و بهعنوان مثال پیرامون ماجرای ارز 4200 تومانی صحبت میکند. انتقاداتی را به برخی وزرای دولت از قبیل بهداشت، صمت و راه و شهرسازی طرح میکند و از مسائل حوزه مسکن و صنعت خودرو میگوید و میگوید عدم تحقق وعدههای برخی اعضای کابینه باعث کاهش اعتبار و اعتماد عمومی میشود. ریتم صحبتهاش تندتر، و صدایش کمی بلند میشود. مجری بابت محدودیت وقت تذکر میدهد و او در پاتک به این تذکر، خطاب به مجری میگوید مجموع صحبت من و نفر بعدی از 7 دقیقه بیشتر نمیشود و باسرعت بیشتری صحبتهای خود را ادامه میدهد و البته لابهلای سخنانش بارها و بارها با گفتن "آقای رئیسی!" تلاش میکند توجه حاضران را بیشتر جلب کند. مجدداً رئیس جمهور را میبینم که نکات پر تعداد انتقادی را مینویسد تا بعداً به آنها پاسخ دهد. دانشجوی جوان با حرارت حرفهایش را ادامه میدهد و نسبت به عملکرد چند ماههی دولت انتقاد میکند و وقتی برگه در دستش را پشت و رو کرد تا مطمئن شود چیزی از قلم نیفتاده، قانع شد که بر حرفهایش نقطه پایان بگذارد.
نماینده دیگر جنبش مذکور، دانشجوی خانمی از دانشگاه تهران است که در رشته مردمشناسی تحصیل میکند. نکتهی قابل تأملی را در فرصت کمتر از 2 دقیقهای خود بیان میکند: اشاره به دزدیدهشدن چند صیاد کشورمان که 7 سال پیش توسط دزدان دریایی سومالیایی ربوده شدند و تاکنون خبری از آنها نیست! او از رئیس جمهور و رئیس شورای عالی امنیت ملی درخواست کرد تا به وزارت خارجه دستور دهد با جدیت تمام پیگیر این ماجرا باشد.
دو نفر بعدی، آقا و خانمی به نمایندگی از گروههای جهادی هستند که بابت اینکه گاهاً بودجه مناطق محروم در محل دقیق خودش هزینه نمیشود، دغدغهمند بودند و خطاب به آقای رئیسی گفتند برای رفع محرومیت در مناطق کشور، دولت و گروههای جهادی هر دو باید در کنار هم تلاش کنند.
نفر یازدهم و دوازدهم از تشکل انجمن اسلامی دانشجویان هستند. مجری مراسم از نفر اول که از آقایان است، درخواست میکند صحبت کند و دانشجوی مذکور، نوبت اول را به نمایندهی دوم میدهد و میخواهد خودش در انتها صحبت کند. پس ابتدا خانم حقوقخوانی که دانشجوی دانشگاه قم است نکاتش را مطرح میکند. میگوید کلان ایده دولت برای ما مشخص نیست و در ادامه عباراتی انتقادی نسبت به رئیس سازمان برنامه و بودجه به کار میبرد. او معتقد است دستور رئیس جمهور و تحرکات همکارانش در دولت مردمی برای آزادسازی سواحل اقدام خوبی بود اما این موضوع، مسألهی اولویتدار برای مردم نبود. خانم دانشجو در ادامه به موضوع اقدام دولت در حوزه مجوزهای کسبوکار اشاره کرد و گفت این نیز اقدام مؤثر و شایستهای است اما این موضوع و برخی دیگر از موضوعات اینچنینی نباید باعث شوند که اقدامات بزرگتر و تصمیمات مهمتر از سوی دولت انجام نشود. نمایندهی تشکل انجمن اسلامی گفت ما از دولت سیزدهم توقع انجام کارهای سخت را داریم.
ساعت کم کم به 7 عصر نزدیک میشود. دانشجوها با دقت صحبتها را گوش میکنند. دانشجوی بعدی که نوبتش را به تعویق انداخته بود، حالا نوبت به صحبتکردنش رسیده. درباره سرمایه اجتماعی و اهمیت آن صحبت کرد و در ادامه به ماجرای طرح موسوم به "صیانت" در مجلس اشاره کرد و گفت «موضع دولت در این زمینه برای ما مشخص نیست؛ اگر مخالفید بگویید و اگر هم موافقید، باز هم بگویید!». او در پایان سخنان کوتاهی که داشت، به اهمیت امنیت روانی جامعه هم پرداخت. دو نماینده آخر نیز از سوی دفتر تحکیم وحدت به جلسه آمده بودند. اشاره به افزایش قیمت دلار بعد از توئیت وزیر خارجه، لزوم تحول در نظام آموزش خانواده و موضوع ازدواج جوانان از نکاتی بودند که از سوی دانشجوی آقا و خانم این تشکل دانشجویی در برابر آیتالله رئیسی بیان شدند.
پس از پایان صحبتها، مجری مراسم از رئیس جمهور درخواست کرد سخنانش را آغاز کند و آیتالله رئیسی با خوش آمدگویی به دانشجویان در ابتدای صحبتهایش، خرسندی خود را بابت دغدغهمندی جریان دانشجویی نسبت به شرایط کشور اعلام کرد؛ او در ادامه یک به یک از روی همان کاغذی که جلویش بود و در طول صحبتهای دانشجویان بر روی آن یادداشت میکرد، به سؤالات و انتقادات مطرح شده پاسخ داد. فضای جلسه واقعاً صمیمی بود، اما به همان اندازه هم صریح. چند دقیقهای تا اذان باقی مانده است. رئیس جمهور در سخنان خود گفتمان دولت را همان گفتمان امام و رهبری اعلام میکند. نوبت به توضیح درباره ارز ترجیحی میرسد و آیتالله رئیسی در این خصوص مفصل توضیح میدهد. هنگام صحبت دراینباره، میان رئیس جمهور و چند دانشجویی که در این حوزه انتقادی و تند صحبت کردند دیالوگ برقرار میشود. دانشجوها گاهاً به میان صحبتهای آیتالله رئیسی میآیند و رئیس جمهور هم تلاش میکند به همه سؤالات و دغدغههای آنها پاسخ دهد تا گره ذهنی برای آنها نماند. همه حاضرین به دقت به سخنان خادم جمهور گوش میدهند و رئیسی هم متناسب با فضای دانشجویی نکات قابل تأملی را بیان میکند: مثلاً دربارهی افزایش چند برابری حجم تجارت خارجی پس از سفر به تاجیکستان و همچنین افزایش 43 درصدی درصدی تجارت در منطقه در همین چند ماه فعالیت دولت سیزدهم و همچنین اشاره به دستاوردهای متعدد و مختلف در حوزههای گوناگون. آیتالله رئیسی که از دیرباز با جوانان و دانشجویان هم نشینی و هم اندیشی داشته، روحیات آنها را به خوبی میشناسد و به همین خاطر گاهاً که فضای جلسه خیلی داغ و جدی میشد، با شوخیها و مزاحهای رئیس جمهور تلطیف میشد.
دوباره ساعت را نگاه میکنم. حدود 10 دقیقه تا اذان باقی مانده است و آیتالله رئیسی هم کم کم در حال جمعبندی صحبتهایش است. با مشاهده تکاندادن سرهای حاضرین به نشانه تأیید هنگام شنیدن پاسخهای رئیس دولت، به نظر میرسید جوابهای او تا حد زیادی دانشجویان را قانع کرده است. پس از جلسه، رئیس جمهور و دانشجویان برای اقامه نماز جماعت و صرف افطار پس از نماز اول وقت، به سمت مسجد سلمان فارسی نهاد ریاست جمهوری که در کنار ساختمان شهید رجایی قرار دارد حرکت میکنند. در طول مسیر اما دانشجویان باز هم رئیس جمهور را تنها نمیگذارند و با او همراه میشوند تا احوالپرسی کنند، یا برخی باز هم با حُسن سوءاستفاده از فرصت، در حد چند لحظه سؤال یا مطالبهای را مطرح کنند. وارد مسجد میشویم اما آیتالله رئیسی به عنوان امام جماعت به نماز نمیایستد و از آقای رستمی میخواهد امام جماعت باشد و نماز را اقامه کند؛ آقای رستمی ابتدا قبول نمیکند ولی با اصرارهای رئیس جمهور سرانجام میپذیرد و حالا دانشجویان و بالاترین مقام اجرایی کشور، بی تکلف در فضایی معنوی و دلنشین کنار هم به نماز ایستادهاند.
بعد از اقامه نمازهای مغرب و عشاء، در قسمت دیگر مسجد سفره افطاری انداخته شده است. رئیس جمهور در کنار دانشجویان روزه خود را با خرما افطار میکند و در حین افطار، برخی دانشجویان که از شهرستان به تهران آمدهاند سعی میکنند تا در همان چند دقیقه مسائل مرتبط با استان خود را شفاف و رو در رو به گوش رئیس قوه مجریه برسانند. آیتالله رئیسی با دقت به صحبتها گوش میدهد و هر از گاهی خطاب به آقای اسماعیلی رئیس دفتر خود موضوعی را برای پیگیری ارجاع میدهد. نکتهای که توجهم را جلب کرد، صحبتهای دانشجویی بود که از خطه سیستان و بلوچستان آمده بود و خیلی صمیمی و بدون لکنت درباره دغدغههایش با آیتالله رئیسی صحبت میکرد؛ از انتقاد بابت پروژههای نیمهکاره در استان گرفته تا انتقاد بابت برخی انتصابات صورتپذیرفته در استانشان.
پس از چند دقیقه که از افطار گذشت، توزیع شام که یک پرس جوجه کباب بود، بین حاضرین آغاز شد اما غذای رئیس جمهور با غذای بقیه دانشجویان تفاوت داشت! برنج داخل بشقاب رئیس جمهور کمتر از برنج مهمانانش بود اما با این حال رئیسی از کسی که غذا را برایش آورده بود تشکر کرد و گفت «من شام نمیخورم» و با این جمله ظرف غذا روی سفره قرار نگرفت. در ادامه چند نفر دیگر از دانشجویان از استانهای مختلف با رئیس جمهور صحبت کردند. پس از افطار، هنگام خروج هم مکالمه آیتالله رییسی و جوانان دلسوز کشور ادامه داشت؛ این بار نوبت به چند خانم دانشجو رسید و آنها هم قبل از خروج رئیس جمهور از مراسم دقایقی رودررو و بی واسطه با آیتالله رئیسی صحبت کردند و از دغدغههایشان گفتند. دغدغههایی برای سربلندی و آبادانی کشور و ملت؛ دغدغههایی که رئیس جمهور آنها را ارزشمند دانست و تأکید کرد «وقتی شما جوانان عزیز را داریم و همه با هم برای اقتدار و عزت ایران اسلامی دست به دست هم دهیم و تلاش کنیم حتماً آینده روشن خواهد بود و من به این ایمان دارم».