دیدگاهی درباره کلاس‌های آنلاین تئاتر و خودکشی پسربچه بوشهری
شاید برای ما بزرگسالان باورکردنی نباشد که کودکان هم مرگ اندیش هستند و در مقاطعی از زندگی، به نابودی خود و دیگران فکر می‌کنند. از سوی دیگر این نکته نیز شاید به همان اندازه غیر قابل باور باشد که انجام فعالیت‌های فیزیکی مانند تاتر و ورزش و حرکت میتواند تفکرات مرگ را کاهش داده و غریزه ی زندگی را به جریان اندازد.
به گزارش ایسنا، هرچند تئاتر هنوز در کشور ما به عنوان مقوله‌ای کمک آموزشی که میتواند بر رشد مهارت‌های زندگی در کودکان و نوجوان اثرگذار باشد، چندان شناخته نشده، با این حال خانواده‌هایی هستند که از این هنر به عنوان ابزاری تربیتی بهره می‌برند. اما کرونا این امکان را هم مانند بسیاری از امور زندگی‌مان دچار محدودیت و اخلال کرده است و در حال حاضر بسیاری از آموزشگاه‌ها و کلاس‌های تئاتر کودکان و نوجوانان تعطیل شده‌اند. از سوی دیگر ماندن کودکان و نوجوانان در خانه موجب بی‌حوصلگی و کسالت آنان می‌شود و وضعیت موجود، شرایط دشواری پیش روی خانواده‌ها قرار داده است. با همه اینها جست و جویی نه چندان دقیق در فضای مجازی نشان می‌دهد که برخی از هنرمندان و مربیان تئاتر کودک و نوجوان، دوره‌های آموزشی خود را به این فضا منتقل کرده‌اند و در حال حاضر چند کلاس مجازی تئاتر برای کودکان در حال برگزاری است ولی اثرگذاری و مفید بودن این کلاس‌ها، موضوعی است که شاید خانواده‌های زیادی درباره آن تردید داشته باشند.
اما نسیم قدسی، مشاور و روان‌درمان‌گر، معتقد است حتی کلاس‌های آنلاین هم میتواند در کاهش اضطراب کودکان در دوران کرونایی موثر باشد. او در این زمینه به ایسنا می‌گوید: اصولا فعالیت‌های فیزیکی ارتباط مستقیمی با کاهش سطح اضطراب کودکان دارد چراکه با انجام فعالیت بدنی، میزان دو هورمون سروتونین و دوپامین افزایش پیدا می‌کند. با بالا رفتن این دو هورمون، هورمون کورتیزول که سبب اضطراب می‌شود، کاهش می‌یابد.
او اضافه می‌کند: انجام فعالیت‌هایی مانند تئاتر به واسطه پدید آمدن این اتفاقات در سطح فیزیکی، نشاط آور است.
این مشاور خاطرنشان می‌کند: کودکان در مقایسه با نوجوان و بزرگسالان عینی‌تر هستند یعنی همه چیز را باید به صورت عینی ببینند و لمس کنند و تفکرشان در مقایسه با نوجوان کمتر انتزاعی است. به همین دلیل تئاتر به عنوان یک فعالیت فیزیکی، میتواند به آنان عینیت بیشتر و درکی بهتر ببخشد. به گفته او، اجرای تئاتر و بازی در یک سری نقش‌ها میتواند در جهت تخلیه روانی کودکان موثر باشد و به آنان کمک کند تا احساسات و عواطف خود را بیشتر بروز دهند و فشار عصبی، ترس و اضطراب را در آنان کاهش می‌دهد. قدسی در پاسخ به این پرسش که کودکی مانند سید محمد موسوی‌زاده کودک 11 ساله بوشهری که چندی پیش خبر خودکشی شوکه‌کننده‌اش به دلیل نداشتن تبلت در رسانه‌ها منتشر شد اگر از تئاتر بهره‌مند بود، آیا می‌شد امید داشت که دست به آن خودکشی غم‌انگیز نمی‌زد؟ توضیح می‌دهد: در کودکان هم تفکر به مرگ و نابودی وجود دارد ولی انجام فعالیت‌های هنری به ویژه فعالیت‌هایی مانند تئاتر که با تحرک همراه هستند، تمایلات و تفکرات و اقدامات مربوط به خودکشی که بخشی از آن نشات گرفته از احساس یا اختلال افسردگی است و بخشی از آن الگو برداری‌های کودکانه از محیط مثلا کارتون‌ها است، را کاهش دهد. او درباره ی تاثیر کلاس‌های آنلاین هم می‌گوید: ارتباط، به هر شکلی میتواند تاثیرات خاص خود را داشته باشد. هرچند کلاس آنلاین، ارتباط مجازی است و ممکن است تمام سطوح عاطفی کودکان را پوشش ندهد چراکه در ارتباط مجازی، لمس فیزیکی به حداقل می‌رسد ولی همین ارتباط مجازی هم میتواند قسمت کوچکی از نیاز اجتماعی کودکان را تامین کند.
قدسی با تشریح هرم مازلو اضافه می‌کند: هرم مازلو با نیازهای فیزیولوژیکی ما آغاز می‌شود. بودن در جمع و احساس تعلق هم یکی از همین نیازهاست که در دوران کرونا کاهش پیدا کرده است ولی از طریق ارتباط مجازی می‌توان بخش کوچکی از این نیازها را برآورده کرد. او تشریح می‌کند: کودکانی که بیشتر در معرض ارتباطات سالم هستند، اعم از ارتباط مجازی و غیرمجازی، می‌توانند احساس امنیت، تعلق داشتن، دوست داشتن و دوست داشته شدن، پذیرفتن و مورد پذیرش قرار گرفتن و... را تجربه کنند. در چنین کودکانی احتمال انجام رفتارهای پرخطر، کمتر است. این روان درمان گر خاطرنشان می‌کند: در یک ارتباط سالم کودکان احساس می‌کنند نیازهایشان توسط یک مرجع قدرت مهم و حمایت‌گر مهربان و قاطع برآورده می‌شود. هر چه بیشتر از این نظر اطمینان داشته باشند، کمتر دچار اضطراب و وسواس می‌شوند و کمتر دست به رفتارهای نابهنجار می‌زنند.
قدسی، معلم ها را یکی از شخصیت‌های مهم زندگی کودکانی می‌داند که به مدرسه می‌روند و اضافه می‌کند: معلمان، کادر مدرسه یا یک معلم خاص می‌توانند شخصیت‌های مهمی در زندگی کودک باشند. حتی اگر ارتباط به صورت مجازی باشد. او ادامه می‌دهد: کودکانی که در دوران کرونا به برنامه‌های هنری خارج از مدرسه دسترسی داشته‌اند، از سطح بهداشت روانی بالاتری برخوردار بوده‌اند. چراکه حضور در گروه هم‌سالان، حتی در یک ارتباط مجازی هم میتواند باعث یادگیری و الگوبرداری کودکان از یکدیگر شود. این مشاور یادآوری می‌کند: کودکان در خلال این ارتباط مجازی متوجه می‌شوند که خودشان تنها کسانی نیستند که در خانه تنها مانده‌اند بلکه دیگر هم‌سالان‌شان هم وضعیت مشابهی دارند و همین همنوایی با جمع، بخشی از استرس روانی و بدنی آنان را کم می‌کند. قدسی با ابراز تاسف از خودکشی پسربچه بوشهری ادامه می‌دهد: فرضیات بسیاری درباره خودکشی کودک بوشهری وجود دارد. شاید کودک از اختلالات روانی پنهان، رنج می‌برده و شاید مشکلاتی در روابط بین فردی با خانواده و اطرافیان داشته است و یا شاید فکر می کرده مرجع یا مراجع قدرت مهم زندگی‌اش نیازهای او را تامین نکرده اند و ممکن است تحت تاثیر محیط بیرون، در معرض خبرهای آسیب‌زا قرار گرفته و از آنها الگوبرداری کرده باشد. او یادآوری می‌کند: یکی از مشکلات آموزش و پرورش ما کم‌توجهی به همه ابعاد فکری و روانی کودکان و نوجوان است در حالیکه اگر در مدارس فعالیت‌هایی مانند تئاتر و موسیقی جدی گرفته می‌شد، کودکان و نوجوان کمتر در معرض آسیب قرار می‌گرفتند. کودکان حق دارند هم در بعد شناخت و هم در بعد عاطفه به یک میزان رشد داشته باشند اما متاسفانه زیرساخت‌های آموزش و پرورش ما چنین تعریفی از کودک ندارد. نسیم قدسی در پایان توضیح می‌دهد: کلاس تئاتر حتی به صورت مجازی هم میتواند به تخلیه روانی و بدنی کودکان کمک کند ولی متاسفانه سیاست‌های آموزش و پرورش، کودکان را به سمت رشد عاطفی نمی‌برد و آنان را بیشتر به سمت رشد منطقی هدایت می‌کند در حالیکه در یک جامعه سالم، هر دو این جنبه‌ها باید برابر هم رشد کنند.
انتهای پیام