رقص عربی چین در خلیج فارس!/ نقش جدید پکن در سریال ضدایرانی ابوظبی
اقتصادنیوز: موضع گیری اخیر چین و هم صدایی اش با امارات در باب جزایر سه گانه ایرانی که با واکنش تند تهران روبرو شد، به گمانه زنی ها در باب تاثیر چنین کنش هایی بر روابط تهران و پکن دامن زد. گروهی با اشاره به روابط راهبردی دو بازیگر مدعی اند که این گزاره نمی تواند تاثیری منفی بگذارد و گروهی دیگر باور متفاوتی دارند.
به گزارش اقتصادنیوز، ساوت چاینا مورنینگ پست با استناد به گفته ناظران مدعی است که موضع گیری اخیر ادعایی چین در ارتباط با جزایر سه گانه ایرانی و هم صدایی پکن با ابوظبی در این باره، روابط چین و ایران را به شکلی منفی تحت تاثیر قرار نمی دهد چرا که دو بازیگر به دنبال روابط نزدیک تری هستند. این در حالی است که وزارت خارجه ایران پس از موضع گیری اخیر پکن در این باره، کونگ پیوو سفر چین را در اعتراض به این بیانیه مشترک احضار کرد. در بیانیه ادعایی آمده است که چین از تلاش امارات متحده عربی برای یافتن"راه حل مسالمت آمیز" برای تنب بزرگ، تنب کوچک و ابوموسی "از طریق مذاکرات دوجانبه مطابق با هنجارهای حقوق بین الملل و پیروی از مشروعیت بین المللی" حمایت می کند.
هم صدایی ناکوک پکن و ابوظبی
این نشریه در بخش دیگری از گزارش خود ادعا کرد، امارات مدعی حاکمیت بر جزایر سه گانه در تنگه هرمز است؛ جزایری که بخش خاک ایران هستند و بیش از پنج دهه تحت کنترل این کشور قرار داشته اند. این بیانیه پس از سفر شیخ محمد بن زاید آل نهیان رئیس امارات به پکن صادر شد. تهران در برابر این بیانیه موضع گیری کرد و همزمان وزارت امور خارجه ایران از چین خواست تا در موضع خود با توجه به همکاری راهبردی تهران و پکن تجدید نظر کند. مائونینگ، سخنگوی وزارت امور خارجه چین گفت که موضع چین در مورد موضوع جزایر سه گانه در «توافق» صرفا دعوت از طرفین جهت یافتن راه حل مسالمت آمیز برای خروج از این تنش بوده است. این ادعا در حالی مطرح شد که ایران بارها تاکید داشته که این سه جزیره بخشی از خاک ایران هستند و در باب آن مذاکره ای انجام نمی شود. ساوت چاینا مورنینگ در بخش دیگری از گزارش ادعایی آورده، ایران در سال 1971 کنترل این جزایر سه گانه را به دست گرفت، اندکی قبل از اینکه شیخ نشین های حاکم خلیج فارس از بریتانیا استقلال پیدا کنند تا با سایر شیخ نشین ها، امارات متحده عربی را تشکیل دهند. پس از استقلال و تشکیل امارات متحده عربی، دو منطقه به نام های راس الخیمه و شارجه همچنان ادعای حاکمیت بر این سه جزیره را مطرح کردند.
ایران تاکید دارد که حاکمیتیش بر این جزایر غیرقابل مذاکره است، در حالی که امارات مدعی است کنترل ایران بر جزایر ناقض قوانین بین‌المللی است، این بازیگر تلاش دارد تا با توسل به کانال‌های دیپلماتیک متعدد از جمله چین و شورای همکاری خلیج‌فارس خواسته اش را محقق کند؛ گزاره ای که صرفا زمینه ساز تنش می شود. لیو شینلو، مدیر دانشکده مطالعات عربی در دانشگاه مطالعات خارجی پکن، مدعی است که پکن علیرغم فشار تهران، موضع خود را در مورد این موضوع بحث برانگیز تغییر نخواهد داد و این اقدام روابط ایران و چین را به شکلی منفی تحت تاثیر قرار می دهد. به گفته او، مسئله جزایر سه گانه، مسئله‌ای مربوط به تمامیت ارضی و حاکمیت ملی ایران است و از منظر تهران قابل مذاکره نیست. با این همه چین ادعا دارد در این باره موضعی خنثی اتخاذ کرده و صرفا خواستار گفت و گو میان تهران و ابوظبی است. لیو در ادامه ادعا کرد: ایران با موضع گیری تند خود برای چین این پیام را فرستاد که باید انتخاب کند اما چین قطعا خود را در چنین شرایطی نمی بیند. این در حالی است که تهران و پکن روابط راهبردی نزدیکی دارند.
بازی تازه پکن در خلیج فارس
به نوشته این نشریه، اولین باری نیست که ایران به موضع پکن در مورد جزایر سه گانه واکنش نشان می دهد. در سال 2022، ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور فقید ایران، پس از اینکه شی جین پینگ، رئیس جمهور چین به کشورهای عربی گفت که اختلافات ارضی شان با ایران - یعنی جزایر سه گانه - باید با توسل به اهرم مذاکره حل شود، به هو چونهوا، معاون سابق نخست وزیر چین در تهران هشدار داد و مراتب نارضایتی ایران از این موضع گیری را اعلام کرد. لیو مدعی شد: «به صراحت بگویم، ایران نمی‌تواند موضع پکن در این مورد را بپذیرد، زیرا این جزایر بخشی از تمامیت ارضی این کشور است». با این همه چین خود را به عنوان قدرت بی طرف و میانجی صلح در خاورمیانه برای گسترش نفوذش فراتر از اقتصاد قلمداد کرده است. سال گذشته، پکن میانجیگری توافق صلح تاریخی را عهده دار شد که طی آن روابط عربستان سعودی و ایران بعد از هفت سال احیا شد. اما یین گانگ، پژوهشگر متمرکز خاورمیانه در آکادمی علوم اجتماعی چین، گفت: «چین کاری درباب جزایر سه گانه نمی تواند کاری از پیش ببرد». یین با توصیف این موضوع به عنوان مشکل ذاتی کشورهای خلیج فارس که قابل حل نیست، گفت: «اختلاف ادامه خواهد یافت، اما تشدید نخواهد شد».
این تحلیلگر در ادامه ادعا کرد:«عادی سازی روابط عربستان سعودی و ایران تغییری در مناقشه مرتبط با جزایر سه گانه ایرانی ایجاد نمی کند. درست است که چین در کنار ایران ایستاده، اما باید از راه حل سیاسی حمایت کند». پینار آکپینار، دانشیار امور بین‌الملل در دانشگاه قطرنیز مدعی است: رویکرد اخیر پکن نقش میانجیگری این بازیگر در خاورمیانه را به شکلی منفی تحت تاثیر قرار نمی دهد. به ادعای او، میانجیگری موضوع پیچیده تری است - بی طرفی اغلب تنها معیار میانجیگری مؤثر یا انتخاب میانجی نیست. گاهی اوقات متقاعد کردن طرفین از طریق اهرم های مختلف می تواند مهم تر باشد. چین در تعاملش با ایران و امارات اهرم های زیادی در اختیار دارد. او مدعی شد، موضع پکن در مورد راه حل سیاسی برای حل ادعایی تنش مرتبط با سه جزیره ایرانی در راستای جاه طلبی رو به رشد چین برای قدم گذاشتن در سیاست منطقه ای قابل تبیین است. به ادعای ناظران ادامه دخالت چین در مناقشه میان امارات و ایران نشان دهنده تغییر در سیاست سنتی عدم مداخله این کشور در قبال خاورمیانه است. این گزاره نشان دهنده تعهد فزاینده به منطقه، به ویژه اولویت دادن به خلیج فارس است. روابط چین با ایران و امارات در بالاترین حد تاریخی قرار دارد، اما سرمایه گذاری و تجارت پکن با امارات در حوزه ای چون نفت خام، به طور قابل توجهی برجسته است.
همچنین بخوانید ما را در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید