روابط راهبردی ایران و روسیه / ارتباطی که غربیها علاقهای به آن ندارند
ایران و روسیه در سالهای اخیر به عنوان شریک استراتژیک یکدیگر در روابط بین الملل شناخته میشوند، ارتباطی که البته برای غربیها چندان رضایت بخش نیست.
بعد از مدتی بالاخره اولین نشست خبری رسمی مسعود پزشکیان رئیس جمهور دولت چهادرهم با حضور رسانه های داخلی و خارجی برگزار شد. نشستی که مانند سایر نشستهای خبری آن هم در این سطح حاشیههایی هم داشت و مواردی متعددی در رسانهها و خصوصا در فضای مجازی از آن مطرح شد.
اما موضوع مهم و متن اساسی صحبتهای رئیس جمهور کشورمان و بیان تفکرات و کلیات اهداف دولت چهاردهم از زبان رئیس دولت بود و همانگونه که انتظار میرفت سوالهایی هم برای مشخص شدن این اهداف مطرح شد.
یکی از مهمترین موضوعات و سوالاتی که در این نشست مطرح شد، در ارتباط با سیاست خارجه دولت مسعود پزشکیان بود و این که دولت چهاردهم برنامه اش در ارتباط با متحد اصلی این سالهای اخیر جمهوری اسلامی ایران یعنی روسیه چه خواهد بود.
روسها در این سالها با وجود حضور دولتهای متفاوت در راس امور کشورمان و با حاشیههای گاه و بی گاه برخی از موضع گیریهای که درباره برخی خطوط قرمز کشورمان داشته اند به عنوان متحد اصلی ما مطرح میشدند و ارتباط خوبی نیز خصوصا در دولت شهید رئیسی با کشورمان داشتند و توافق نامههای راهبردی متعددی نیز با کشورمان داشته اند.
این موضعات و تفاوت نگاه دولت دکتر پزشکیان با دولت پیشین خود از حاشیههایی بود که در ماههای گذشته از آن به عنوان دلیلی برای کم رنگ شدن ارتباط ایران و روسیه از آن صحبت میکردند.
در این بین هم غربیها نیز با بزرگنمایی کردن برخی از مواضع و واکنشهای روسها به عنوان مثال در ارتباط با کریدور زنگزور و حتی مالیکیت کشورمان در جزایر سه گانه سعی در ایجاد اختلاف و تنش و حتی قطع رابطه این دو متحد داشتند. تلاشی که در در ایران نیز باعث شد حتی برخی از نمایندگان مجلس کارشناسان موضع گیریهای سختی را علیه روسها بگیرند و همان نظر غربیها و رسانههای آنها را مطرح کنند.
سوال مطرح شد و رئیس جمهور کشورمان نیز موضع گیری مهم و جالبی را درباره آینده روابط ایران و روسیه مطرح کرد، موضع گیری که شاید شرایط را برای مانور رسانههای غربی برای تلاش در جهت ایجاد اختلاف میان تهران و مسکو سخت کرد.
دکتر پزشکیان در پاسخ به سوال خبرنگار «راشا تودی» درباره آینده ارتباط ایران و روسیه با وجود عضویت ایران در بریکس گفت: ارتباط ما با روسیه و چین و کشورهایی که در تحریمهای ناجوانمردانه با ما خوب بودند با قوت ادامه خواهد داشت و اینگونه نیست که با دنیا صلح کنیم و بعد دوستان خود را فراموش کنیم.
وی گفت: ما همان راه شهید رئیسی را ادامه خواهیم داد و من مطمئنم که اگر ما کشورهای عضو بریکس با هم تعامل کنیم تحریمهای ناجوانمردانه اثرگذار نخواهد بود. البته ما دوست نداریم که با غرب قطع رابطه کنیم، اما دوست هم نداریم کسی به ما زور بگوید.
روح الله مدبر کارشناس مسائل روسیه در گفتگو با باشگاه خبرنگاران جوان در ارتباط با حاشیههایی که در هفتههای اخیر در ارتباط با موضع گیریهای مقامات روسیه علیه منافع کشورمان در منطقه اظهار کرد: معتقد هستم در 3 هفته گذشته کلان پروژه تبلیغاتی رسانهای برای ایجاد اختلاف میان ایران و روسیه با استناد به یک ترجمه نادرست از صحبتهای مقامات روسیه، صورت گرفت که خروجی آن همین بیانیه آمریکاییها و بریتانیاییها بود. بیانیهای که آنها در آن اعتراف کردند که از تعمیق روابط نظامی ایران و روسیه به دلیل بعد سطح بازدارندگی که ایجاد میکند، نگران هستند.
وی ادامه داد: به عبارتی بحث فروش تسلیحات ایران به روسیه بازی تبلیغاتی است و هم موضوع اختلاف در محور مواصلاتی آذربایجان به نخجوان دروغی بیش نبوده است، چرا که روسها در سخنان خود از واژه زنگزور استفاده نکردند و به هیچ وجه روسها معتقد به تغییر مرز در آن منطقه نیستند.
مدبر افزود: روسها معتقد به ایجاد یک مسیر ترانزیتی هستند که بدون تغییر مرز، کالاها راحتتر عبور کند، اما دیدیم فضای تبلیغاتی رسانهای را ایجاد کردند که این را به سمت اختلاف میان دو کشور ببرند.
وی اظهار کرد: در بحث جزایر سه گانه هم لاوروف در نشستی که در میان کشورهای حاشیه خلیج فارس حضور داشت به هیچ وجه درباره جزایر سه گانه موضع گیری نکرد و اتفاقا سخنانی مطرح شد که کشورهای عربی مراقب توطئههای صهیونیستها باشند؛ لذا باید دستگاههای متولی ما بدانند که فضا سازی تبلیغاتی و اهداف دشمنان به چه سمتی سوق پیدا کرده است. بدانیم پشت پرده این فضاسازی رسانهای ایجاد اختلاف میان روابط ایران و روسیه است.
مدبر در انتها گفت: امروز در پنجره طلایی روابط ایران و روسیه هستیم و به هیچ وجه نباید این روابط با فضا سازی تبلیغاتی و سوءتفاهمها دچار اخلال شود. هر سوءتفاهم میان ایران و روسیه باید پشت درهای بسته حل شود.
حسن هانی زاده در ارتباط با حاشیه های ایجاد شده علیه روابط ایران و روسیه در گفت و گو با باشگاه خبرنگاران جوان اظهار کرد: این جریان سازیها علیه ایران در آستانه سفر رئیس جمهور اسلامی ایران به نیویورک برای شرکت در نشست سران کشورهای سازمان ملل و همچنین همزمان با سفر او به عراق آغاز شده است. سفر نخست وزیر انگلیس هم به واشنگتن و دیدار با جو بایدن رئیس جمهور آمریکا صرفاً برای ایجاد یک فضای فشار علیه ایران و روسیه است و به نظر میرسد که این تلاشها از یک سو برای تحت شعاع قرار دادن جنایت رژیم صهیونیستی علیه مردم غزه و از سوی دیگر برای اینکه ناتو بتواند فشار بیشتری به روسیه وارد کند آغاز شده است.
هانی زاده تاکید کرد: روسیه شریک استراتژیک جمهوری اسلامی ایران است و همواره ایران در کنار روسیه قرار داشته همچنان که روسیه هیچگاه روابط خودش را با ایران فدای رابطه با سایر کشورهای منطقه نخواهد کرد لذا با توجه به فشاری که برخی کشورهای غربی آمریکا و همچنین ترکیه برای تغییر ژئوپولیتیک منطقه در بین ارمنستان و آذربایجان ایجاد میکنند تلاشها صرفا به خاطر ایجاد شکاف بین تهران و مسکو است. حتی در رابطه با مسائل جزایر سه گانه ایرانی هم یک سری بحثها و بحثهای رسانهای صورت گرفته و مدعی شده که روسیه از حاکمیت کشورهای عربی امارات و الجزایر سه گانه حمایت میکند در حالی که چنین چیزی نیست و اینها صرفا به یک سری جریان برای ایجاد اختلاف بین تهران و مسکو مربوط میشود.
وی گفت: چین و روسیه هر دو شریک مهمی هستند هم در شانگهای و هم در بریکس و هم در مناسبات مختلف سیاسی و امنیتی. سه محور ایران، چین و روسیه به عنوان مثلث بزرگ قدرت در منطقه در برابر هژمونی آمریکا ایستادگی می کنند و لذا فشارها اکنون هم بر چین اضافه شده و یک سری تحریکاتی از سوی ناتو و آمریکا در تایوان علیه چین آغاز شده که چین را هم درگیر تایوان کنند همچنان که روسیه را در اوکراین درگیر کردند.